Catalog

sında Lıbya'nın Bıngazı bolgesıne yerleşmış vegunu muzde, 'Aşıret ul Çerakısa' (Çer kezler Aşıretı) adıyla anılan 20 bın nufusluk bır topluluk var 1250 1517 yılları arasında Mısır'da hııkum suren Memluklar ın (Kolemenler) Burcıler kolu Çerkes soyundandır Çerkeslenn ana vatanlarından kopu şundan, Urdun çollerıne uzanan oyku sunun şıırlerle de suslendığı lcıtap, bu renklı kulturun asımdasyona dırenmesı gerektığını yıne Çerkeslerın unlu şaırı Seyın Fıme'nın çağrısıyla dıle getırıyor "Hangı ışı yaparsan yap, ozbenlığını yıtırme " Kıtabın ılcıncı bolumunde Bedevıler var Bulut, bu toplumu, "Çolun Efen dılen"dıye tanımlıyor Sonra şıırsel bır anlatımla olayı ırdelemeye başlıyor "Zamansız zamanlardayız Muhur lu,kadım ve ahır zamanlardayız Ayar sız zamanlar genış kıpte dıle gehr Bede vı yaşamını ıncelemeye gıdenın hıssetı ğı ılk şey, tenha ve urkutucu çoldekı şı ırsel zamansızlıktır Çağlar otesı kultu run kum deryasıvla harmanlandığı çol sonsuzluğunda kurtarılmış bır hayata donuştuğu yerde olursanız, ya da ılahı tepelerle vadılerın yamaçlannda mo dern ıle antıkanın yan yana geldığı baş kente Amman ın 20 kılometre otesın dekı Vadı Şıta'ya (Yağmur Vadısı) uğrar sanız bu duyguya kapılırsınız ' Yazar, Bedevılerın ırdelendığı satırlarda, Arap çollerınde kızgın sıcakta yasama dıre nen dırenırken kulturlerını deyaşatma ya çalışan ınsanların oykusunu bır fın can Mirra'nın (acı kahve) tadında anla Kıtabın bır çııpıda okunmasının ne denlerı bıtmıvor Kım Fellah, neden Fel lahr" Yadanıye AıapuşağP Bulut, ya nıt ıçın konuyla ılgılı bırçok kaynağın aksıne doyurucu açıklayıcı ve tatmın edıcı bılgıler sıralıyor Sonuçta Nusayrı ler'ın, Guney'de, Adana, Mersın, Ha tay bolgelenndekı yaşamlarının ınanıl maz coşkusu aktarılıyor Kıtapta, çoğu ınsanın ' Fellah' dıye basıtleştırdığı bır toplumun aslında derın ve zengın bıl jıler ıçeren kulturlen olduğu da anlaşı lyor Kıtapta en çok Durzıler ılgı çekıyor Çunkıı gunumuzde halen Durzı lcelıme sı aşağııama ve kufur olarak kııllanılı yoı Bulut da zaten buna dıkkat çekıvor Durzılığın "Namussuz alçak adam" an lamında kuhır olarak kullanıldığını ya zıyor Durzıler'le ılgılı bolum ıncelendı ğınde bu toplumun buevlerının gunu muzde nedcn aşağılandığının gerekçele rı ortaya çıkıyoı sorunun aslında Os manlı dan gunutnu/e mıras kaldığı go ıuluyor Çunku Bulut Kanunı devrının unlu Seyhulıslamı Ebusuud Lfendı nın Dur/ılerı kahr ılan ettığını yazıyor Bu lut Beyrut ta Durzı toplumunun ızle rını surerken, yoğun alan çalışmasına gı uşmış kaynakları ıncelemış ve ropor tajlaı vapmış Dııtzıler e bakıldığında gunluk konuşmalarda kullanılan kelı melerle bır topluma ne kadar haksı/lık vapıldığına da tanık olunuyor Kıtap gunumu/de haylı tartışılan bır konuyu da akıllara getırıyor Medyanın, ıntıharlara gerekçe gostererek Satanıst ler'le karıştırdığı Yezıdıler Mezopo tamya'nın bu en ılgınç topluluğunun oy kıısunu va/an Bulut go/lemlerını ılgınç kaynaklarla guçlendırerek kulturler mo zaığının çarpıcı goruntulerını gozler onune serıyor Kıtapta en genış bolumu ıçeren Yezıdıler'ın tarıhını ınançlarını geleneklerını çaıpıcı orneklerle susle yen Bulut Dıclc ıle hırat nehırlerı arasında kok salan kulturlerın Or tadoğu ya Arap çollerıne uzanan ro tasını çızerken okuru renklı bır yol culuğa çıkarıyor • Ortadoğu'nun Solan Renkleri/ Faık Bulut/ Herfın Yayınlan/286 s Dağın Var mı Derdin Var NECDET KALAY ıtap uretımının de okunmasının da oldukça az olduğu ulkemızde ozel uzmanlık konuları gerektı ren kıtaplar çıktıkça hem şaşırıyor hem de sevınıyoruz Demek kı bırilerı bır yer lerde kendı merakları doğrultusunda arayışlar ıçınde dıye duşunuyoruz Hal dun Âydıngun dağcılık konusuyla ılgıle nenlerın hıç de yabancısı olmadığı bır ısım Hatta onun yazılarını okuyup bu ışlere merak sardıklarını soyleyenlerın sayısı da hıç azımsanacak gıbı değıl Çunku Haldun 1987 yılından berı hem kıtaplarıyla hem de dergı yazılarıyla Turk dılınde bu konuya en çok yazılı eser vermış kışı Şu andakı duruma ba karsak da en uzun soluklu dağcılık va zarı Kendısıyle dağcılık konusundakı altıncı kıtabı' Dağın Var mı Derdin Var uzerıne konuşurken henuz klavyesinı kaldırıp duvara asmaya pek nıyetı olma dığını ve ıçınden bır şeyler anlatmak ve dağcılıkla bırlıkte gelen deneyımını baş kalarıyla paylaşmak geldığı surece yaz maya da devam edeceğını oğrendık Kıtap Homer Kıtabevı'nden yayım landı Homer 1995'ten berı Galatasa ray'dakı kuçuk dukkanında faalıyet gos teren once sadece yabancı kıtap getırıp satarken gıderek arkeolojı kıtapları ya yımlayan ve 2001 yılı ıçınde de guçlu bır şekılde Dağcılık edebıvatına gıren bır kuruluş Homer her şeyı basıp satma ıd dıasındakı buyuk yayın devlerının ya nında uzmanlaştığı alanlarda herkesten daha fazla ıddıası olmayı kendıne dus turedınmış Haldun'unkıtabıyenı baş layan bu serının dorduncu kıtabı olarak yayımlandı Ardından beşıncısı de he men çıktı ve 2002 Ocak ayıvla bırlıkte dığerlerı de takıp edccek K lunuyor Haldun dağcılığa 1978 senesınde baş lamış 12 Lylul donemını unıversıtede geçırırken, bır yandan da dağlara gıtme ye devam etmış Yanı nerdeyse son çey rek asırda Turkıye'nın en ucra koşelerı nı gezerek bır anlamda nabzını tutmuş Ayrıca dağlara tırmanırken kaçınılmaz olarak gelen tehlıkelı anlarda ve bazı sev dığı dostlarını gene dağlardakı kazalar da kaybettıkten sonra belkı de felsefenın en temel konuları olum ve yaşamı ol dukça ıçınden sorgulama fırsatını bul muş Bunlara her tırmanışta eklenen onemlı onemsız yuzlerce başka yaşam denevımı de eklenınce son kıtabı ortaya çıkmış Kıtabın adının nerden çıktığını sor duğumuzda Haldun, dağcılığı çok se ven ve yaşam boyu surdurmek ısteyen lenn evlerınde, ışlerınde, aılelerıyle aralarında bırcok sorun çıktığını bu yuz den kıtaba koyduğu adın mecazı olarak değıl gerçek anlamıyla (ne yazık kı) doğ ru olabıldığını soyledı Kıtabın açdış ko nusu "Malcro Planlarınız Var mı?" In sanların bır omur boyu bır hobıyı sur durebılmek ıçın nasıl duşunmelen ge rektığını anlatıyor Orneğın Furkıye'nın tum 3000 metreyı aşan zırvelerıne tır manmak boylesıne bır plan Yurdumuz dakı tum tarıfeh tren seferlerıne bınece ğım demek de aynı şekılde Seçımı tama men kışıye bağlı, hıçbır bılımsel tutarlı lık kaygısı gutmeyen ama yaşamın ınsa na ozel anlarına anlam katacak bır de neyım arayışı Boylesı bır plan koyduk tan sonra yapılan her kuçuk etkınlık bır butun ıçındekı yerını alıyor ve anlamlı hale gelıyor Bıraz ıç burkan bır başka yazı ıse 'Olenlere Kızmayın" adını taşı yor ve tek bır trahk kazasında on beş, yırmı kışıyı feda edebılen bır toplumun dağda bır sporcu yaşamını yıtırdığınde nasıl ısyan ettığını anlatıp, altında yatan nedenlerı ınceîıyor Yazılar sadece sert dağcılık yazıları de ğıl Kıtabın bır yerınde buyuk cıplerın doğa sporlarıyla hıçbır alakası olmadık larını ıddıa ederken kendısının nasıl sı radan dort kapılı bır araçla dağlara gıt tığını soyluyor Bır başka yerınde ıse ye nı başlayan erkek dağcı adaylarının sev gtlılerını dağlara goturmemelerını rıca edıp, sonlara doğru da ışı lyıce azıtıp "Kadından Dağcı Olmaz" deyıp kestırıp atıyoı Ancak bu başlığı gorup sakın ya zarımızın Homongolos (Kadın Duşma nı) olduğu sanılmasın, konunun erkek lenn ıçındekı oldurme ıç gudusuyle ılgı lı bırçok vonu olduğu ıddıa edıyor Homer Kıtabevı'nden çıkan "Dağın Var mı Derdin Var' dağlara ve doğaya gıdenler kadaı sadece bu konulaıa me rak duvanlara da hıtap eden bır kıtap Okuması da oldukça rahar ve kevıflı • Kltabmadı ların, kışüıklerın İMK).\ akjş şemasında as la sadık kalınmış tır Sınan, can dostu şaır ve nakkaş Saı Çelebı'ye hayatı nın doksan doku zuncu ve son yılın IIİIIİU da Kayserı Ağır nas'takı doğumun dan, devşırılmesıne, mutıklığınden Ro dos, Belgrad, Mohaç, Bağdat, Tebrız gı bı savaş meydanlarında kılıç savuran ye nıçerılığıne, 50 yaşından sonra başlayan mımarlık yaşamındakı aşamalara ger çekleştırdığı akıllara sığmaz ustun yapıt larını, sık sık yaşanan gerı donmelerle anlatır Saı, tarıhsel bır gerçek olan Tezkıre ler'ını çağm resmı soylemıne uygun ola rak çoktan yazmıştır Sınan ondan ken dısının dıkte edeceğı ve adına 'Sınanna me' dıyeceğı bır kıtap hazırlamasını ıs ter Sınan, bu çerçeve ıçınde dostuna ha yatının ıçten bır dokumunu hıçbır şey gızlemeaen aktarmaya başlar Yaklasan olumunden once, yaradanla kendısı, çoktan goçmuş dostlar ıle yıtık aşkları arasında bır hesaplaşmadır bu Tum duygusallığıyla gızlı kalmış aşk larını, aılesını, başeserlerını uretmeye başlamadan once geçırdığı otodıdaktık eğıtım aşamalarını, entellektuel kapası tesını, çağının ve antık çağların bılgele rıyle benzeşımlerını ve 4 sultana verdığı hızmet suresince (Ozellıkle Kanunı ve aılesıyle) olan kara ve ruhsal bağlarını bır bır anlatır Tarıhın ateşınde vanan bır kahraman lar geçıdıdır bu Ökur bır yandan Sı nan ın tarıhlere sığmaz yaşam oykusunu okurken, Osmanlı tanhının altın çağın da vaşanmış nıce olayında perde arkası gızlerıne tanık olur Ote yandan, romanın dramatık doku su ıçınde koşut kurguyla yer alan çağdaş kahramanı, Bulut Varîık, (çağdaş karak terlenn ısımlerı ve sonsuzluk boyutun dakı yaşamların hep geçıcılığını çağrış tırır) umarsız aşkı Buğu'yu ve masumı yetını yıtırmış olmanın bunalımlarıyla ıntıhara kadar suruklenır Şanslı bır rast lantıyla bu gırışımı bır dost elıyle engel lenır Artık geçmış yaşamının enkazını kaldırmalı ve yenıden yuceleşmeyı ara malıdır Ancak bu şekılde onsuz yaşama yacağını bıldığı aşkına yenıden kavuşa bılecektır Sınan'ın 400 yıl once kurduğu mekân larm sessız hacımlerı ıçınde tekamul eğ rısını yuceltmek ıster Sınan hakkında elıne negeçerse okur Yakın çevresınde kı tum yapıtlarına gıder ve onunla çağ lar otesınden sessı/ bır ıletışıme gırer Bu arada, sahaflar çarşısında oldukça harap vazıyette çok eskı bır kıtap bulur Sayfaların ağdalı Osmanlıca metnını çozmek ıçın uğraşırken hayretle bunla rın Sınanname olduğunun farkına varır Bulut Varlık, kendı yaşamının flash back'lerıyle Sınan'la bugunun okuru arasmda sureklı bır kopru gorevı gorur ve gıderek romanı onlarla Dirükte yaz maya başlar Romanın tumsel yapısı ıçınde yer alan butun karakterlerın ruhsal çozurnlerı ya ılırken çağlar otesınden kesışen hayat ır gıderek nızlanan bır rıtımle sona doğ ru aolu dızgın bır koşuya çıkarlar Kıtap dramatık bır rınale ulaşırken, okur romanın aslında bıtmedığını ve bellı belırsız bır ıçguduyle eserın sonu nu herkesın kendınce yazacağını hısse der Boylece, yazarın ısmı yalnızca bır sımgehalınegelır Kıtabın sona ermeyen bolumunun gerçek ya/arları ıçenğınde kı tum karakterlerle bırlıkte okurun kendısıdır • Işıkla Yazılsın Sonsuza Adtm/Mıb me! C oral/ Doğan kıtap/W) s SAYFA 17 [j O y U P U C U v e açıklayıcı TanttHn gizleri f Dağcılık pek çok kışı ıçın bır spor, a sayıda meraklısı ıçın de hem bır sp or hem de bır yaşam bıçımıdır Hemen ner konuda olduğu gıbı olavı ıçınden va^ yanlar ona pek çok yenı anlamlar uretır ler Ancak dışardan bakan bırının bıle hemen fark edeceğı gıbı sadece spor sav dığınızda dığer butun spor dallarının toplamından daha tazla edebı eser ure tılenbıruğraş Iuıkıve dekıen vaygınve kıtlelerı en çok peşınden surukleyen fut bol konusunda bıle o kadar az edebı sa yılacak eser varken bır avuç dağcının bunca tıretıme gırmesı ınsanı geıçekten şaşırtıvor Bu durum sadece yurdumuza has değıl Yurt dışında daha da ra/la bır şekılde kendını gosterıyor Sadece dağ cılık kıtapları basan ve dağıtan bırkaç tane cıddı yayınevı bulunuvor Sadece rutbol kıtapları basan ben/er bır vavıne vı ıse (buyuk olasılıkla) dunyada hıç yok Haldun'a kalırsa dağlara çıkmak aslın da sportıf yonu ağır basan bır uğraş ama ıse başka konular da karışıyor Bır kere dığer tum olımpık sporlarda nerdeyse 20 25 yaşlarında, futbolda 30'larında ın sanlar emeklı olurlarken dağcılar daha 30'lu yaşları surerken yenı yenı olgunlaş maya başlıyorlar Yaşadıklarını duşu nup yenı deneyımler edınıp sonra da bunların uzerıne bır şeyler uretmek ıçın onlerınde çok ama çok uzun bu donem kalıvor Gunumuzdc 40'lı 5()'lı yaşların da bu snoru en sert bıçımıyle uvgula yanlar daha ılerkı yaşlarda ıse zor sayı labılecek rotaları tırmanan dağcılar bu Blr yaşam biçiml Işıkla Yazılsın Sonsuza Adım MEHMETNURİ ıtap baştan ıtıbaren okuru surek lı bır gerılım ıçınde tutan koşut kurgulu bır bıçemle kaleme alın miş Daha yalın bır anlatımla, çağdaş ve tarıhı kışılıkler bırbırlerıne koşut bır se yır ızleyerek oluşturuyorlar, romanın kurgusunu Yazar, yapıtını Turk ve ya bancı kaynaklardan yaptığı çok kapsam lı bır araştırma sonucunda butunuyle bı lımsel ve tarıhı verılere dayanan sağlam bu temel uzerıne bına ecler Bunu ya parken de anakronı/mden tıtı/lıkle uzak durur Kurgu yalnızcakarakterlerınbır bırlerıyle olan ılışkılerınde duvgusal ya şamlarının çozumlemelerınde devreye gırer Sınan'ın yapıtları ve tarıhsel olay K C CUMHURİYET KİTAP SAYI 627