Catalog

HAFTALIK BULMACA 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 SOLDAN SAĞA 1. Radyoaktivite üzerine yaptığı çalışmalarla iki ayrı alanda Nobel ödülü alan Polonya asıllı Fransız kadın fizikçi – Demirin simgesi. 2. Türkiye’nin ilk deniz araştırma gemisi – 16 Temmuz 1945’de atom bombasının denendiği ABD kenti. 3. Su düzeyindeki sıra kayalar – Utanma duygusu – Stronsiyumun simgesi – İranlı pehlivan Rüstem’in babası. 4. Kobaltın simgesi – Spiral – Bağış yapma. 5. Kalça kemiği – Altının simgesi – Taş devrinin son çağı ile ilgili. 6. Göbek, kuşak – Atın başındaki süsler – Yeni Zelanda’nın plaka işareti. 7. Paylama, azarlama – Rusya’da bir ırmak – Japon Buddha rahibi – Hile, entrika. 8. Lübnan’ın plaka işareti – Kekliğin boynundaki silyah halka – “Kendi kendine” anlamı veren bir önek – Astatin simgesi. 9. Değeri bir milyon hertz olan frekans birimi – Sundurma. 10. Çok anlayışlı kimse – “Howard ...” (IBM’in 1944 yılında ürettiği ilk otomatik hesap makinesinin mucidi) – Sporcu alkış ünlemi. 11. Küçük bal teknesi – Parola – Savaşta kazanılan mal. 12. Kafkas dağ köyü – Datça’daki antik kent – Radyumun simgesi. 13. Bir pompada, bir motorda bir akışkanın geçmesini sağlamak ya da engellemek üzere bir eksen etrafında yaptığı açval hareketle açıp kapanan bir kapak – “Yazıklar olsun” ünlemi – Bir cetvel türü – Hekimlerin akciğerde duyduğu patolojik ses. 14. 1904’te tüberküloz mikrobunu bulan tıp adamı – Neptünyumun simgesi. 15. Tulyumun simgesi – Sanat eseri konusu – Dönence. YUKARIDAN AŞAĞIYA 1. Telsiz telgraf, radyo ve antenler konusunda pek çok buluş gerçekleştiren, 1909 Nobel Fizik ödülü’nü kazanan İtalyan fizikçi ve mucit – Bakırtaşı. 2. Sıvıölçer – Ağıl. 3. Habeş soylusu – Atomlarının dış elektron halkaları tamamıyla ya da geçici olarak elektrona doymuş olan gazlar. 4. Gözün renkli bölümü – İnce urgan – Antrakt – Irmakları geçmek için kullanılan sal. 5. Aktif – Cömert – Kısa kepenek. 6. Kalsiyumun simgesi – Yüz, çehre – Etilen gibi yapısına başka bir öğe ya da kök sokulabilen, karbonlu hidrojenlerin genel adı – İlaç. 7. İlimler – Telli balıkçıl – Papa, piskoposlar ve bazı din adamlarının giydikleri tören başlığı. 8. Kökü sürgün kesici olarak kullanılan bir ağaççık – Uzaklık anlatan sözcük – Bir meyve. 9. Alamet – Yakup Peygamber’in eşi – Tropikal Afrika’da yetişen bir ağaç – Kıta (kısa). 10. Eski Yunan mitolojisinde, şafak tanrıçası – Özenli, düzgün – Kunduz. 11. Izgara – Buzultaş – “Umberto ...” (İtalyan yazar). 12. “Dario ...” (İtalyan oyun yazarı) – Tırpana balığı – Bir tür yaban mersini – Beygir gücü (kısa). 13. Başkasının yerine kullanılabilen, yedek – Tuzağa düşürülen şey – Yılan. 14. Rusça evet – Elçilik uzmanı – Ankara (kısa). 15. Element ya da bileşikleri oluşturan ve 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 onların özgül ni1 E N R İ C O F E R M İ E R K teliklerini gös 2 MARCON İ AABAM A teren en küçük 3 İ N A B Z E P L İ N O R birim, madde – 4 L A N T A N İ T T S A M P A 5 E Y E L İ B İ DO BASK Yaprakları çok 6 B HATM İ A ZMAN U 7 iri ve kalp biçiE BA T E L AM Ü S T A T RAR OT İ T AH ANU minde, çiçek 8 9 L İ RS TUZ LOR İ li bir süs bitkisi. 10 İ N H A L E İ B İ K M A 11 N A M K İ ANAYASAL Hazırlayan: 12 E ESANS D İ E ESA İlker 13 R A U EUL ER BAY İ 14 Mumcuoğlu LAS T EKS E TA OY 15 ilginç SORULAR Soru: Stres açlık duygusunu arttırır mı? Yanıt: Popular Science Ekim 2013 Stresin yeme arzusunu arttırıp arttırmadığı konusunda yapılan deneylerde laboratuvar farelerinden yararlanıldı. Pleksiglas kutuların içine tıkıştırılan çok sayıda farenin bu sıkışık ortamda yemek yeme alışkanlıklarında bir değişiklik olup olmadığı incelendi. Her gün birkaç saat boyunca tekrarlanan bu uygulamalarda, stres altındaki farelerin alışık oldukları fare yemlerini yemeyip, şeker ve yağ açısından zengin yiyeceklere saldırdıkları görüldü. 10 yıldır stresin insanlarda beslenme alışkanlığını nasıl etkilediğini araştıran Davis’teki Kaliforniya Üniversitesi’nden fizyolog Kevin Laugero, “Deneylerde bazen hayvanların kalori tüketiminde bir değişiklik olmuyor, ama yedikleri yemlerin cinsi değişiyor. Hayvanlar daha seçici davranıyorlar ve yüksek enerji içeren yiyecekleri tercih ediyorlar” diyor. Hayvanlar stres altındayken düşmanlarından kaçmak ve güvenli bir yere sığınmak için ilave enerjiye ihtiyaç duyar. Bunun sonucunda vücutları aşırı miktarda kortizol üretir. Bu hormon yağ ve kaslarda depolanmış glikozu serbest bırakır ve bu glikoz da vücudun yaşamsal fonksiyonları için yakıt oluşturur. Bu durum ayrıca hayvanın kalorisi daha fazla olan besinleri tercih etmesine yol açar. Başka bir deyişle, yağ ve şeker açısından en zengin yiyecekleri seçer. Bazı insanlarda da benzer tepkiler oluşur. Laboratuvar ortamında yürütülen çalışmalarda, örneğin iş görüşmesi ortamının yapay olarak yaratılması gibi deneklerin çikolata veya tatlı gıdalara yöneldiği görülüyor. Lugero bu etkinin herkes için geçerli olmadığını, fakat stresin nüfusun %80’inin beslenme düzeninde değişiklik yarattığını söylüyor. Stres ve açlık duygusu YE L GRADO E Z İ NE Soru: Memelilerde testisler karın bölgesinin dışında bulunur, çünkü vücut sıcaklığında kalırlarsa üreme fonksiyonları bozulur. Ancak kuşların testisleri vücutlarının içindedir. Memelilerden farklı bir evrim sürecinden geçen kuşların testislerinin karınlarının içinde bulunmasının nedeni nedir? Yanıt: New Scientist, 7 Eylül 1384 Memelilerde testislerin vücudun dışında olması gerekir, çünkü sıcaklıklarının 3435 °C dereceleri aşmamasında yarar vardır. Memelilerin çoğunun vücut sıcaklığı olan 37 °C derecede sperm üretimi sekteye uğrar ve spermler ölür. Bazı memelilerde, örneğin filler ve gergedanlarda, testisler karınlarının içindedir, çünkü vücutlarının dışından sarkamayacak kadar büyüktürler. Balinalarda da sudaki hızlarını engellememeleri için yine vücut içindedir. Bu memelilerde, sperm üretiminde gerekli olan optimum sıcaklığı korumak için farklı bir mekanizma evrilmiştir. Kuşların vücut sıcaklıkları memelilere benzer ve aerodinamik yapıları nedeniyle testisleri karınlarının içindedir. Ancak bunlarda fillerinki gibi özel bir soğutma mekanizması olduğunu gösteren herhangi bir bulgu söz konusu değildir. Öyle görünüyor ki kuşların vücut sıcaklığı sperm üretimini olumsuz etkilemiyor. 1382.sayıdaki “TC Kimliğini Unutmamak” isimli bilmecenin yanıtı: 12.497.612.503 Bilmeceyi doğru çözen okuyucularımız: Ahsen Canatİzmir, Naim Uygunİstanbul, Ahmet Çetinbudaklarİzmir, Ahmet SaraçoğluDenizli, Necah BüyükduraAnkara, Sercan Paranİstanbul, Aydın BingölAnkara, Sebahattin BektaşSamsun, Yücel GünBurhaniye, Özen Günİstanbul, Duygu Gün YargıcıLondra, Daniel Osman Yargıcıİstanbul, Hasan AksuAntalya, Can ParanAnkara, Gülay Bayramoğluİstanbul, Zerrin PlassmannAlmanya, Faruk Kozİzmit Testislerin konumu düşün BUL Öylesine 4X4 kareler Hazırlayan: Ahsen Canat  ahsencanat@yahoo.com   Bir 4X4 karede yer alan üçer basamaklı 16 sayı,  A’dan P’ye kadar harflerle simgelenmiştir.  Karenin  D elemanı asal sayı;  G bir asal sayının 10 katı; J bir üçgen sayı ve M tam kare bir  sayıdır. F sayısı 329 olup karedeki en büyük sayıdır. Bu karenin her satırındaki, her  sütunundaki ve her iki köşegenindeki sayıların toplamı birbirine eşit olup, 4 basamaklı  olan bu sayı, 2 asal sayının çarpımıdır.                        SORU: Karenin her hangi iki sayısının farkı 7’den büyük olduğuna göre, belirtilen şartları sağlayan kaç kare vardır? CBT 1384 16 / 27 Eylül 2013