Catalog

G Ö K Y Ü Z Ü N D E B U A Y Aralıkta Takımyıldızlar Geceleri gökyüzüne baktığımızda binlerce ışıklı nokta görürüz. Çıplak gözle yaklasık olarak 6000 tanesini seçeblleceğlmlz bu gök cislmlerlne yıldız diyoruz. ODTÜAmatör Astronomi Tbpluluğu I lk bakışta gokyüzü oldukça karışık ve dOzsnsizdir. Fakat biraz dlkkatli bakıldıgında yıldızların bellril gnıpiar halinde bulunduğunu gozlemleyebillriz. Işte yıldızların oluşturduğu bu flruplara takımyılda diyoruz. Eskl zamanlarda Babillller, Mmriılar, Yunanlılar ve Habe*lller gökyüzündekl 88 takımyıldızdan 17 tanesini kadın ve erkek figOrlerlne, 1 tanesini insan saçına, 1 tanesini böcege, 1 tanesini yılana, 22 tanesini kara hayvantarına, 9 tanesini su yaratıklanna, 9 tanesini kuşlara, 28 tanesini de cansız objelere benzetmişlerdlr. 1925 yılında Belçika'da toplanan Uluslararası Astronomi Blrilgl bunlan goz önune alarak gökyUzünü 88 bolgeye ayırmış ve her bölgeye Latince bir Islm vermiştlr. Mltolojide AndronMda, Pers'ln karıSKİır. Kızları Caaciopela (kraliç©) ve onun kocası Cephaua (Habeş Kralı) Habeslatanlılann krallçe ve krallandır. Habaş Kralı ve Krallcesi kuzay yanmkflrede lwr zaman gorulOrier ve yıtdolannın büyOk MMÜmü 8amanyo> lu'na taşar. M52, M103, yılda kümelerl ve 1572'd* Mttayan lyeho sOpernovası, krellçe (Casaiopeia) takımyıklızının Içindedlr. Pers ve kansı Andromeda kuzey yarımkure sonbahar ve kışında görülürler. Andromeda TaKUZEY kımyıldızı içlnde bizlm galakslmlza çok benzeyen ve 2 milyon 200 bln ışık yılı uzakta bulunan en yakın galaksi (M31) bulunmaktadır. Zodyak takımyıkJızlarından biri olan Kova (Aquarius)'yu temsll etmektedir. Mısır'da havanın kapalı olduğu yağmurlu gunlerde Güneş ve Kova tâfhıyıldızı aynı saatte doğarlar. Kuzey yarımkure sonbaharında gfirülen Kova'nın en parlak yıldızı Sadal Suud, Güneş'e 1000 ışık yılı uzaklıkta ve parlaklıgı 2.86'dır. Koç (Ariee) takımyıldızlar içinde çok onemII ozellikleri olmamasına ragmen Zodyak yıtdızlarının en unlüsüdür. Çunkü llkbahann başlangıcı kabul edilen 21 martta günes bu takımyıldızdadır. Koç takımyıdızının hareketleri goz önune alınarak Insanlar mevslmlere gore Tropikal Yılı heeaplamıslardır. Başlangıcı 21 mart olan Iroplkal Yıl blldlglmlz yıla gore 25 daklka 7 sanlye kısadır. Koçun en parlak yıldızı Hamal, Ğüneeten 76 ışık yılı uzaklıkta ve parlaklığı 2D0'dır. Güneş ışınlarının kuzey ve güney yanmkürede Dunya'ya dik düştugü paraMlere dönenoa denlr. Güneş, güney yanmkürede yazın başlangıcı 21 aralıkta Güneş'ln bulundugu Ogjlak (Capricomus) takımyıldızından dolayı güneydekine Oglak OönmoMl, Güneş 21 hazlranda Yengeç takımyıldızında olduğundan kuzsyde bulunan donenceye de VMigvç DonencI adı varilmlştlr. Ysngeç takımyıldızında parlaklıklan 6 ile 12 arasında defllşen yaklasık 400 yıldızda oluşan Pra«s«p« (teleskopeuz gozlenemez) ve M67 yıldız kümeleri bulunur. Mitotojlde Orton'un (Avcı) avladıâı kopek olarak bllinen Canis Major (buyük köpek) aynı zamanda yeryuzOnden gorülen en parlak yıldız olan SMus'u (parlaklığı 1.43) içerir. Eskl Mısıriılar kışlan Nll Nehrl'nin hemen ustunden dogan Slrius'un pariaklıgını Nll'den aldtgına inanırlardı. Sirtus gerçekte guneee &7 ışık yılı uzaklıkta bulunan bir çtft yıldızdır. Yaklaşık 50 yıldızdan oluşan M41 yıldız kOmeel de böyük kopek takımyıldızındandır. Kuğu takımyıMaı (Cygnus) geniş bir haç işaretlne benzedlginden gokyuzunde hemen dikkati çeker. Ayrıca kugunun en parlak yıldızı O«n«b, Kartal'ın (Aquila) en parlak yıl dızı Attalr ve Çalgı'nın (Lyra) en parlak yıldızı Vega gökyüzünde bir ücgen oluştururlar. Denab, Güneş'ten 30.000 kez daha parlak ve oldukça sıcak bir yıldızdır. Mısıriıların Nil Nehrl'ne, Yunanlıların Italya'daki Po Nehri'ne benzettlklerl Erldanua (Irmak) takımyıklızının şekll gerçekte Turtty*'d«W ırmaktara benzetlllr. Bu ay Içarttlnd* geceyansında gokyuzune baktığımızda kuzaydoguda gökyüzünun önemli takımyıldızlanndan olanlklzter (Gemlni) dlkkatlmizl çekecektir. Ikizler takımyıldızının Yunan mitolojisinde tannlar tannsı Jüpiterin yarattıgı Leda'nın ogullan Pollux v* Caator'un blrleşlminden oluştuğuna inanılır. Efsaneye gore sosyal yaşamları oldukça hareketli insanlan temsll ederter. Sanatın ve sporun her dalryta Po)lux ve Castor'un uflrastıgına inanılır. iyl huylu Orlon Efsaneye gore Orlon lyi huylu, bllglll, son derece guçlü dev glbi bir gençtlr. Chios adasının kralı Oenopio'nun kızı Merope'ye aşık olur. Oenopion kızını vereceğini ama dugun gunune kadar Orion'dan adasındaki bütün vahşl hayvanlan öldOrmeslni ister. Orlon çarsslz kabul eder. Merope'ye ulaşmanın oldukça guç oldugunu anlayan Orion bir yandan nayvanlarta savaşırken kral da Orion'u yok etmenln yollarını aramaktadır. Kral Orion'dan gozlerini çıkartıp denlze attırırsa kurtulacagına inanır. Sonunda tanrıça Diana'yı bu işi yapması için ikna «ttlglnl sanır. Dlana, krala bir boganın gozlerini getirir ve onu denlze attıgını söyler. Bu arada Orion ve Merope; Diana'nın yardımlanyla göge yüksellıier ve yıldızlar arasındakl yerlerini alırlar. Avcı (Orlon) takımyıldızı gökyüzünun en parlak takımyıtdızıdır. Yıldızları çok büyük ve parlaklıklan 100 bln Güneş'e eşlttlr. Avcı'nın merkezinde Kuşak yıldızlan sol aJt koşeye dogru Kılıç yıldızları ve Orion Nebulası kuşağın solunda parlayan yıldızların oluşturduğu yolun sonunda da Atbaşı Nebulası bulunur. Aralık 87'de gezegenler Bu ay gökyüzünde akşamlan sadece Ikl gmagan gözukecek. Fakat iki önemli ve parDevamı artca aayfada ARALIK 87'NİN İLGİNÇ GÖK OLAYLARI TARİH 1 3 5 10 13 14 16 17 19 20 22 GÜN Salı Perşembe Cumartesl Perşembe Pazar Pazartesi Çarşamba Perşembe Cumartesl Pazar Salı OLAYLAR TAKIMYILDIZLAR: G And: Andromeda, Ari: Koç, Aur: Arabacı. Cam: ZOnfa, Cnc: Yengaç, CMa: Büyukköpek. CMI: KuçükkOpek, Cas: Kraltçe, Cef: Ballna, Col: Guvercin, Cyg: Kuğu, Del: Yunus, Dn: E/derha, Bqu Tay, Eri: lımak, For: Ocak, Oem: Iklzter, Lac: Kertankele, Lao: Aalan, LM:a Kuçukaalan, Lep: Tavşan, Ub: Ternzl, Lyn: Başak, Lyr: Çalgı, Mon: Tekboynuz. Dri: Avcı, Ptg: KanaMar, Per: Pan. Pac: BabMmr, Tav: Boğa, Tri: Uçgen. UMa: Buyükayı, UMI: Kuçukayı. Jüpiter Ay'ın 4° güneyinde venus, Neptün'On 2° güneyinde O dolunay Ay, Dünya'dan en uzak konumda (405117 km.) Ay son dördün Geminid meteor yaflmuru (iklzler takımyıldızı) Sptea1 Ay'ın 0.1 kuzeylnde. çakışma2 Mars, Av m 6° kuzeylnde Antares3, Ay'ın 0.2° kuzeylnde, çakışma4 ...YeniAy Kışın başlangıcı Ay, Dunya'ya en yakın konumda (361259 km.). Venus. Ay'ın 2° kuzeylnde 23 Çarşamba Ursld meteor yağmuru (Buyükayı takımyıldızı) 27 Pazar Ay, Ilk dördün 1) Spfca: Baaak tatomytldızının en parlak yıldızı. 2) Afrttotnm kuzeydoğuaundan, Arabtataıfm guneybaOamdan. Madagaskar, Htnt Okyanusu v Avustralye'dan güzlenebUecektir. 3) Antarea: Akrep taHomyıfctemn en pmrtek yıldızı. 4) AmerikK, Ouney AOanOK OOney AtrUm ve Madagaskar'dan gözlenebteoektk