Catalog

5 AĞUSTOS 2025 SALI 10 KÜLTÜR Yönetmenliğini Şenol Önder’in yaptığı ‘Yan Rol’, Boa Sahne’de seyirciyle buluştu Sizin rolünüz ne? Robert Wilson: emmuz ayının en sıcak, Türkiye’de kadınların “kız Geriye dönüp en kavurucu gününde, çocukluğu”ndan genç bir TKadıköy’deki Boa Sahne, kadınlığa giden süreçte bakmak Tiyatro Mitos’un sahneye yaşadığı sıkıntıları, toplumsal Temmuz 2025’te, dünyanın MEHMET S. koyduğu “Yan Rol” adlı tek cinsiyet eşitsizliklerini, sayılı tiyatro insanlarından AMAN kişilik bir oyuna ev sahipliği sinema/dizi sektöründe 31biri olan yönetmen Robert yaptı. Oyuncu koltuğunda kadınların yaşadığı Wilson New York’ta yaratıcı Merve Polat’ın oturduğu oyunun zorlukları, aile/arkadaşlık/kadın- çalışmalarının tohumlarını attığı, genç senaryosu Deniz Madanoğlu’na, erkek ilişkilerini cesurca ele sanatçılara alan açtığı Water Mill Center’da, evinde vefat etti. dramaturgluğu Arzu Önder’e ve alıyor. Oyun, 7. Üstün Akmen yönetmenliği Şenol Önder’e ait. Tiyatro Ödülleri’nde “yılın Imgeler tiyatrosu “Temmuz ayının en sıcak, kadın komedi oyuncusu”, 2023 Geriye dönüp bakıyorum. İstanbul en kavurucu günü” belirtmesi Direklerarası Tiyatro Ödülleri’nde Kültür Sanat Vakfı (İKSV) Tiyatro şunun için yapıldı: Korkunç “Tek Kişilik Prodüksiyon”, 25. Festivali yönetmeni olarak çalıştığım günlerden geçiyoruz, siyasi Sadri Alışık Tiyatro ve Sinema yıllarda dolanıyorum. Düşünüyorum: iradenin boyunlarımızda kurduğu Oyuncu Ödülleri’nin “komedi, kara 1995’te Epidaiurus Antik Tiyatrolar hükümdarlık nefes almamıza komedi, müzikli oyun” dalında Festivali’nde dakikalarca alkışlanan Robert Wilson yapımı gösteri/ bile izin vermiyor; yangınlar, ise “yılın en iyi kadın oyuncusu” enstalasyon “Persefone” bir yıl sonra katledilen canlar, çalınan ödüllerine değer görülmüştü. bizde, Rumelihisarı Sahnesi’nde sorular, ülkenin her kademesini Oyun, önümüzdeki aylarda aynı coşkulu ilgiyi görememişti. İlk saran üçkâğıtçılık almış başını yeniden Boa Sahne’de kez gelmişti İstanbul’a Wilson da gidiyorken, yurttaşların bu tiyatroseverlerle buluşacak. işi de. Buradan yola çıkarak biz de ‘OYUNUN METNINE HÂKIMDIM’ bunalım günlerinde sanata festival olarak böyle çizgi dışı usta bir Küçük çaplı şaşkınlık sarılması, Boa Sahne’nin boş sanatçının yaptığı imgeler tiyatrosunu POLAT’A, geldiğince, yılmadan Koltukla oyunun başlamasını daha yakından tanıtalım istedik kendi hiçbir koltuğunun kalmaması, role nasıl yorulmadan beklerken Polat birden sularımızda. Zaten tiyatro festivalinin insanın içinde küçük de olsa hazırlandığını karakteri aramaya temel hareket noktalarından biri de oyuncuların arasında çıkıveriyor. bir umut ışığı yanmasına neden ve “yan” devam etmek rolü Türk tiyatrosu ile dünya tiyatrosu Oyun başladı mı, başlamadı oluyor. Bu umudun varlığını, oyun olmasının onu bulmamdaki en arasında sağlam köprüler kurmak mı yoksa siz de mi oyunun bir sonunda sahneden Merve Polat da nasıl etkilediğini önemli etmenlerden değil midir? Bu bağlamda, 1997’de, parçasısınız anlayamıyorsunuz. belirtiyor. Wilson “Çalışmalar” başlıklı soruyoruz. biriydi. Birbirini Polat, seyirciyle muhabbet konferans/gösteri ile AKM Konser Polat, oyunu çok iyi anlayan bir Kadınların yaşadıkları halinde, sıkça oyunun içine Salonu’nda sanatından çizgiler, Tiyatro Mitos’un ekiple çalışmak Merve Polat’ın enerjisiyle, dahil ediyor. Tepkiler nasıl renkler sundu. Soruları yanıtladı. arşivine dahil rolü ararken ve ona O, sahnede, seyirci ise salonda düşmeyen temposuyla sahneye olduğunu soruyoruz. Şöyle etmeden önce bir yaklaşırken işinizi mutluydu. Köprüler kuruluyordu. seyirciyi oyuna dahil eden tavrıyla yanıtlıyor: “Yönetmenimizin arkadaşından izlediğini ve oyunun çok rahatlatıyor. O güven ortamında Üçüncü buluşmamız 10. İstanbul metnine hâkim olduğunu, izlerken günbegün ‘Canan’a ulaştık. O seyirciye de hâkimiyet kurduğu reji dili sayesinde daha oyun Tiyatro Festivali’nde 1998’de oynamayı hayal ettiğini belirtiyor. hikâyemizde bir yan rol olarak oyun, hem mesleğinde hem de başladığı an itibarıyla seyirciyi “Denizden Gelen Kadın” ile Tiyatro Mitos ile oyunun yapılmaya tanımlansa da aslında ‘başrol’.” hayatında “yan rol” olarak kalmış oyuna dahil ediyor. Seyirciler gerçekleşti. Ibsen’in eserinden karar verildiği aşamada metin Karaktere ulaşırken en Canan’ın yaşamını, incelikli bir daha oyun başladı mı, başlamadı yola çıkan bir Robert Wilson- ve karakter inceleme sürecinden zorlandığınız şey neydi diye mizah ve temposu düşmeyen mı anlamadan kendini oyun Susan Sontag projesiydi. Oyunda geçtiğini belirten Polat, süreci şöyle soruyoruz, “En zor tarafı tek esas vurucu olan Wilson’un ışık bir olay kurgusuyla anlatıyor. alanında buluyor. Bu ilk başta anlatıyor: Yönetmenimiz Şenol kişilik bir metnin başrolü iken tasarımında Edvard Munch’ın Sahnede Polat’ı tek kişi olarak ufak çaplı bir şaşkınlık yaratsa da Önder ve dramaturgumuz Arzu aslında hayatının her alanında yan paletini yansıtan renkleri öne görüyoruz ama Polat, hem “yan oynadığım karakter çok içten ve Önder ile uzun uzun karakteri ve rol olarak kalmış birini hakkıyla çıkarmasıydı. Işık tasarımı, bilindiği rol” olmaktan bunalmış bir kadını cana yakın olduğu için seyirci de metni inceledik. Sahne çalışmaları oynayabilmekti”, diyor Polat gibi, bir başka güçlü boyutu Wilson hem yaşamında daha çok “başrol” bir süre sonra hiç çekinmeden bu esnasında da bu altyapı işimizi ve ekliyor: “Seyirci tepkileri ve tiyatrosunun. olmuş en yakın arkadaşını hem karakterle özdeşlik kurup oyuna kolaylaştırdı. Yönetmenimin her alınan kıymetli ödüllerle de bunu dediğini dikkatle dinlemek ve elimden başarabildiğimizi düşünüyorum.” babasını ustaca yansıtıyor. Oyun, dahil oluyor.” Wilson anlatıyor Tiyatroya bakışını şöyle özetliyor sanatçı: “İnsanlar benim tiyatromun nasıl bir tiyatro olduğunu sorarlar. Ben de ‘Bilmiyorum’ derim. Çalışmalarımda çoğu kez biçim İznik’te mozaik ve öne çıkar. Yapıtlarıma yorum getirmem. Sanatçı yorum yapma sorumluluğunu taşımaz. Bence ‘yorumlamak’ yönetmenin, yazarın veya oyuncunun işi değildir. Yorum seyirciye aittir. mezarlar bulundu Onun sorumluluğudur. Yaptığım tiyatroyu bir sanatçının yaratısı olarak tanımlayabilirim. Bu BURSA’NIN İznik ilçesine mezarlardan yaratıda hareket, söz, ışık, ses ve bağlı Hisardere Nekropol birinin Roma imgeler aynı ölçüde önemlidir. alanında devam eden dönemine ait Dire Straits Tiyatronun tüm sanat kollarının kazılarda, Roma dönemine soylu bir aileye buluşabileceği bir alan olduğuna ait mozaik ve mezarlar gün ait olduğu inanıyorum. Ve böylesine bir yüzüne çıkarıldı. değerlendiriliyor. bütüncül var oluşta müziğe, dansa, Legacy’den Dört medeniyete Arkeologlar, bu oyunculuğa sonsuz yer vardır.” İtalyan modern sanat tarihçisi başkentlik yapmış ve yeni alanda yapılan Achille Bonito Oliva da onun iki konser papanın ziyaret edeceğini keşfin sıradan tiyatrosunda uyguladığı yönteme açıklandığı tarihi kentte bir yerleşim EFSANEVI İngiliz rock grubu Dire dair şunları söyler “Görmenin Keşfi” Straits’in ilk klavyecisi Alan Clark, üç yeni mezar alanı ile yerine değil, yazısında: “Robert Wilson’un grubun kayıtlarında ve dünya birlikte bazilikaya ait önemli bir Roma gösterileri tümcül sanatın turnelerinde çalan müzisyenler mozaikli bölüm bulundu. generaline ait özelliklerini ve niteliğini taşır; Phil Palmer, Danny Cummings, Mozaiklerin üzerinde yer olduğu düşünülen bir bütün türler iç içe, kaynaşmış Mel Collins ve Marco Caviglia ile biçimdedir bu yapıtlarda. Bu alan yılan ve insan figürleri saraya ait olabileceğini birlikte İstanbul ve Ankara’da kaynaşma, sürekli olarak türleri dikkat çekerken bulunan belirtiyor. konser verecek. Grup 27 Eylül saat bir araya getirir ama aynı zamanda 21.00’de İstanbul Harbiye Cemil da onları parçalar. Çizim, vücut Topuzlu Açıkhava Tiyatrosu’nda, hareketleri, mim, dans, müzik, 28 Eylül saat 21.00’de ise Ankara mimari, tiyatro, fiziksel olmaktan Çocuklar için atölyeler öte düşünsel bir alanda kesişir Oran Açıkhava Sahnesi’nde sürekli. Böylece birçok olay müzikseverlerle buluşacak. aynı anda gelişir, birçok durum 29 Ağustos’a kadar bir arada yaşanır. Yine de asıl ISTANBUL Modern, günleri hariç hafta içi çerçeve, Parça’ya, uzam ve yaz tatilinde çocuklara her gün düzenleniyor. Emre Çelikkol’un zamanın parçalanmasına, olayları yönelik eğitim Katılımcıların, istedikleri tahminlerin ötesine taşıyabilecek programına ev sahipliği tarihlerde bir ya da bir tür afaziye dayalıdır” (çeviren: ‘Yolculuk’u yapmayı sürdürüyor. 7-10 birden fazla atölyeye Şehnaz Tahir) yaş arası çocuklar için kayıt yaptırabildiği Lefkoşa’da hazırlanan “Yaz Sanat programda, sekiz Ve 2000’ler Okulu”, 29 Ağustos’a atölyeden en az dördüne 2000 yılında, 12. İstanbul Tiyatro ARKIN Yaratıcı Sanatlar ve Tasarım kadar devam edecek. katılanlara, İstanbul Festivali’nde Lincoln Center New Üniversitesi (ARUCAD) Seramik Yaz okulunda Modern tarafından “Yaz York, MC93 Bobigny-Paris, Change Bölümü öğretim üyesi Yrd. Doç. “Monokrom Sanat Okulu Katılım Performing Arts-Milan ile birlikte Dr. Emre Çelikkol’un kişisel sergisi tiyatro festivali olarak ortak yapımcı Resimler”, “Baskı Belgesi” veriliyor. Atölye “Yolculuk”, ARUCAD Art Space’te olduğumuz “Önceki Günler: Ölüm, Resim”, “İmgelerle çalışmaları, sabah ve ‘ESKI VAN ŞEHRI’NDE sanatseverlerle buluştu. Cam ve Yıkım&Detroit III” AKM’de kapalı Otoportreler”, öğle olarak iki oturuma seramik gibi hem kırılgan hem gişe oynamanın ötesinde ilk opera “Harflerden Resme”, ayrılacak ve sabah de dirençli malzemelerle çalışan sanatçımız Semiha Berksoy da “Soyut Heykeller”, “Lirik atölyeleri 10.30-12.30, Çelikkol, bu seride aidiyet, ayrılık OSMANLI KIŞLASI IZI hem burada ve New York’ta hem mi Geometrik mi”, öğle atölyeleri ise 13.30- ve yeniden başlangıç temaları de yapımın gittiği diğer festivallerde BAŞTA Urartular olmak bu yıl şehrin güneybatısında “Benim Manzaram” 15.30 saatleri arasında etrafında şekillenen duygulara konuk sanatçı olarak sahneye çıktı. üzere Ahlatşahlar, Eyyubiler, yoğunlaştırılan çalışmalarda ve “Kentin Kolajları” yapılacak. Programla yaşam veriyor. Sergi 22 Ağustos’a Ve 2016’da, Leman Yılmaz’ın İlhanlılar, Anadolu Selçuklu, Osmanlı İmparatorluğu başlıklı sekiz farklı atölye ilgili ayrıntılı bilgiye kadar ziyaret edilebilecek. festival yönetmenliği sırasında bir Akkoyunlular ve Osmanlı döneminde yapılan ve yer alıyor. Atölyeler “istanbulmodern.org” özel proje olarak Berliner Ensemble İmparatorluğu dönemlerinde yaklaşık 150 yıllık tarihe yaz boyunca, pazartesi adresinden ulaşılabilir. Robert Wilson’ın yönettiği unutulmaz yerleşim yeri olarak kullanılan sahip “Osmanlı kışlası” izine “Üç Kuruşluk Opera” ile konuğumuz Van Kalesi’nin güneyindeki rastlandı. oldu. Sonra? Başta ülke halleri Eski Van Şehri’ndeki kazı Alanda bronz sikkeler, olmak üzere, çeşitli nedenlerle trafik çalışmaları devam ediyor. mermi kovanları, tütün durma noktasına geldi ama sonuçta, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi lüleleri, sırlı-sırsız Osmanlı ne güzel ki bir Robert Wilson geçti (YYÜ) Sanat Tarihi Bölümü seramikleri, farklı nitelikte İstanbul Tiyatro Festivali’nden, Öğretim Üyesi Prof. Dr. metal eşyalar, gülle parçaları silinmeyecek izler bırakarak tiyatro Gülsen Baş Terzioğlu’nun ile yanmış evrak parçaları da dünyamızda. başkanlığında yürütülen ve bulundu. l AA