Catalog

HALİL GENÇ FERHAN CAN DURSALİYE ŞAHAN 22 AĞUSTOS / 19.00 23 AĞUSTOS / 19.00 18 AĞUSTOS / 20.00 ÖNER YAĞCI HAKKI KESKİN YÜKSEL IŞIK 24 AĞUSTOS / 20.00 23 AĞUSTOS / 20.00 24 AĞUSTOS / 20.00 OSMAN SELİM KOCAHANOĞLU 24 AĞUSTOS / 20.00 ZEYNEP ORAL “ZEYNEP ORAL le SOHBET” 19 AĞUSTOS / 19.45 İMZA / 20.30 gorus@cumhuriyet.com.tr 18 AĞUSTOS 2025 PAZARTESİ 2 OLAYLAR VE GÖRÜŞLER Depreme hazır mıyız? Türkiye’nin çekim alanı, yerleşimi PROF. DR. ÖVGÜN AHMET ERCAN olmamalı. (İTÜ) JEOFİZİK Y. MÜHENDİSİ Çürütülmeye Kuzey Marmara’da ürkiye’de 2011 M7.2 Van alışma!... deprem olacak mı? depreminden sonra, en Kuzey Marmara’da kırılacak HP seçmeninin desteğiyle Tyıkıcı depremler Elazığ- kabuğun ortalama kalınlığı 30 belediye başkanlığı koltuğuna Malatya M6.8, Sisam-Kuşadası Coturma hakkı kazanan bazı km’dir. Bunun en yukarı 12 km’lik M7.0 sarsıntılarıdır. Türkiye’de isimlerin geçen hafta AKP saflarına kısmı gevrektir. Kırılma direnci depremler ne gecikmiştir ne de katılmasıyla siyasetteki ahlaki ise yaklaşık 6 milyar giga tondur. çoğalmıştır. Tüm sarsıntılar olağan çöküntü ve çürüme tartışmaları bir Böyle bir gerginlik birikmedikçe, oluşumuyla sürmektedir. kez daha gündeme geldi. Kuşkusuz kırılma, dolayısıyla deprem Beklenen yıkıcı depremlerin yaşadıklarımız siyasette ilk kez olmayacaktır. görülen yanardönerlikler değil. Tarih Kuzey Anadolu Kırığı üzerinde Kuzey Marmara için deprem bu gibi siyasi cambazların kara olma olasılığı yüzde 52, Batı olasılığı 2033’ten sonra saymaya mizah hikâyeleriyle dolu. Bazılarımız, Anadolu’da olması yüzde 33, başlayacaktır. 2065 dolayı en olası “Neden şaşırıyorsunuz, kral çıplak Doğu Anadolu Kırığı üzerinde depreme dayanıklı yapı gereçleri denetim kuruluşları, “yer deprem dönemidir. Gecikirse 2075 öyküsü gibi şakşakçılar bugünler için” olma olasılığı yüzde 13’tür. diyor. Devamında, iktidarın CHP’li dolayında olabilir, hatta 2150 ile teknolojiler geliştirildi, incelemelerini denetimine” tam Yeryuvarında, depremlerin artış, isimlere yönelik operasyon üzerine yılına kadar bile gecikme olasılığı 11. Deprem kestirmelerinde uymadılar. Toplumun çıkarı azalış dönemselliğine göre 2024- operasyon yaptığına, artan baskı var. Deprem de söylentilerdeki gibi uzun yol alındı, olan “kentsel dönüşüm” yerine, iklimine, “yandaş-itaat eşittir, çıkar 2025 yıllarının göreceli olarak çok büyük, değil orta büyüklükte 12. Jeofizik-jeolojik araştırmalar bireyin çıkarına yönelik “yapısal kültürü”nü yaygınlaştırma çabalarına küçük depremlerle atlatılması olacaktır. Küçükçekmece-Sivriada dönüşüm”, “kentsel ötelenmeye” ile Marmara’nın dibindeki kırıklar işaret ediyor. “Sandıktan alamadıklarını beklenmektedir. arasında 7 km derinliği dolayında, yönelindi. Haksız kazancın yolu ile davranışları belirlendi. bu şekilde alma yoluna girdiler, baskıyı 1999 Gölcük depreminden M6.4 ile M6.7 arasında, Marmara açıldı. “Yapısal dönüşümde”, Kuzey Marmara depreminin tek daha da tırmandıracaklar” diye, CHP sonra geçen 26 yıl içinde olumlu Ereğlisi önünde ise M6.9 ile M7.1 kamu alanları ile yeşil dokuya kurultay davası sürecine atıfla 15 parça değil, iki-üç parçalı olarak, değişiklikler oldu: arasında olacaktır. Toplam çıkacak Eylül’ü gösteriyor. gökdelenler yapılarak varsıl iki-üç ayrı depremle, iki ayrı 1. Deprem işleyişi üzerine güre-enerji M7.2’e denk gelecektir. Ancak tam da bu noktada kişilerin varlıkları katlandı. sürede kırılacağı, beklenildiğince şaşırmaya, tepki göstermeye de toplum bilinci arttı, Büyük deprem oluncaya dek, Kentin içine, esnafı işsiz bırakan, büyük olmayacağı belirlendi. devam etmek gerek. Çünkü alışmak, Marmara’da M3, M4, M5, ötesi 2. Gönüllü arama-kurtarma Türkiye’nin gelirini çok uluslu 13. Türkiye deprem sakıncalı normalleştirmek demek bizi çaresizce M5.5, M5.9, M6.2 büyüklüğünde takımlarının sayısı arttı, işletmelere akıtan, ulaşımı felç alanları yeniden belirlendi, kabullenişe hapsetmeye çalışanların öncü depremlerin olması beklenir. 3. Deprem sonrası bakım- eden AVM’ler ile çok katlı konutlar Türkiye’nin en deprem sakıncalı ekmeğine yağ sürmekten başka bir işe İzmir’de beklenen deprem onarım-güçlendirme örgütlenmesi kentin görüntüsünü, İstanbul alanının yüzde 92 değil, yalnızca yaramaz. Bu ülke hepimizin olduğuna Karaburun-Midilli arasında yaygınlaştı. ile diğer büyük kentlerin özgün yüzde 45’lik bölümü olduğu göre yanlışa yanlış demek, demokratik, olmuş, ancak beklenen gerginliğin 4. Büyük yerleşimlerin çoğu laik, hukuk devletini savunmak o, bu, mimarisini, tarihsel dokusunu belirlendi, tümünü boşaltmamıştır. İvedi jeofizik “yer davranış haritalarını” şu parti seçmeni demeden toplumsal bozdu, ulaşımı içinden çıkılmaz 14. Deprem Yönetmeliği olmasa da ileride M6.8-M7.0 birlikteliği şart kılıyor. ile yeryapısı haritalarını duruma getirdi. Varsıl kesim, geliştirilerek yenilendi. büyüklüğünde deprem çıkarttılar, sağlam yerde, sağlam konutlara oluşturabilir. Bayraklı tarım Sandıktan alamadığı oy... 5. Kentler içinde kötü yapı Teori ve uygulama farkı yerleşti. alanında yıkıcı olan 2020 Sisam Yerel seçimlerden birinci çıkan ile yapılaşma alanları, öncelikli Ne var ki bir yandan yurdun Deprem neden gösterilerek M7.0 depremi, onlarca yıl bu CHP’nin yıllar sonra seçmen dönüşüm görmesi gereken alanlar güney ile doğusundan aldığı İstanbul genişletildi, şişirildi. desteğini kazandığı il ve ilçelerde, bölgede yeniden kükremeyecektir. belirlendi, göçler, son yıllarda milyonlarca Ulaşım ve güvenlik sorunları iktidar cephesinin sandık dışı farklı Kaldı ki bu kırığın doğuda süreği 6. Bilimteylerde-üniversitelerde sığınmacının gelmesiyle, ayrıca büyüdü. Yoksulların yerleşeceği yollarla yeniden yerel yönetime gelme olan Aydın Büyük Menderes deprem araştırmaları, yayınlar, çöken ekonomiyle Arap, Rus, çabası demokratik ilkeler, toplumsal yerler, varsılların yatırım alanına çukurunda ivedi bir deprem olma vicdan, etik, ahlaki bakış açısından bilimsel araştırmalar, yurt dışı İngilizlerin konut edinmeleriyle, dönüştü. Kentsel dönüşüm için olasılığı çok düşüktür. sorunludur. Sandıktan alamadığı oyun işbirliktelikleri arttı, yapı iş kolu patlama yaptı, açılan yeni yerleşim alanlarına Deprem geliyor diye, orman ile kaynağının ne olduğunu unutmak, 7. “Yapı Denetim Yönetmeliği”, sözde ekonomiyi çeviren ana depremden etkilenecek kişiler tarım alanlarında lüks gökdelen millet iradesini görmezden gelmek, kentsel dönüşüm yasası diye öğe oldu, büyük kentlerde km değil, kente yeni göçen, sığınanlar gibi boş konutlara, değil, ülke demokrasinin ne olduğunu da bilinen “Afet Yasası” çıkarıldı, başına düşen kişi yoğunluğu aşırı yerleşerek kentin çoğunu- kalkınması için üretim evleri unutmaktır. Türkiye olarak kuşkusuz 8. Kentsel dönüşüm için arttı. Yoğunluk artınca, işsizlik, nüfusu artırıldı. Deprem neden yapılmasına, tarıma yatırım zor, çetin bir dönemden geçiyoruz. bankalar düşük erimli borç açtı, kent içi ulaşım sıkıntıları arttı. gösterilerek, kentsel dönüşüm Ahlaki çöküntüyü sadece siyasette yapmaya güdülenilmelidir. 9. Kurumlar, deprem ölçerlerin değil, toplumsal yaşamın her yerinde Gereksinme dışında yatırım yersiz olarak, yapısal dönüşüm Topluma korku salacak, görmek mümkün. Güçler ayrılığı Marmara Bölgesi ile yurt çapında konutları üretildikçe yeşil alanlar olarak çarpıtılıp, büyük haksız gezginciliği baltalayacak, ilkesinde terazi dengesizleşirken yaygınlığı arttı, sıklaştırıldı, azaldı, tarım alanları elden çıktı. gelirler elde edildi. Su toplama ekonomiyi sarsacak, yerli “Herkes yapıyor, yolunu buluyor, 10. Depreme ilişkin bilgi Yapılan iyi işlerin yanı sıra alanları, ormanlar, korular, yersiz deprem duyuruları yapanın yanına kâr kalıyor” erozyonu teknolojileri oldukça arttı, olumsuzluklar da oldu; yapı korunmalı ve artık İstanbul, yapılmamalıdır. derinleşiyor. Kuralsızlıklar hayatın her noktasında. Geçenlerde yaşadığım günlük hayatın içinden bir olay bile CUMHURİYET YAZARLARI, 7. EDREMİT TOPLUMSAL DÖNÜŞÜMÜN KRİZİ bunun küçük bir örneği. Şehrin KİTAP FUARI’NDA OKURLARIYLA BULUŞUYOR işlek semtlerinden birinde kaldırıma Ev kiraları hiç durmadan DENİZ ÖZTÜRK ayağımı atmamla birlikte karşımda artıyor, buna yetişmekse artık genç bir çiftin binmeye hazırlandığı, SİYASET BİLİMCİ olanaksız. Öğrenciler valizleriyle manevraya başladığı motosikletle sokaklarda dolaşırken İMZA burun buruna geldim. Özür bekleyip ğitim, bir toplumun geleceğe “Sabredin” diyenler, sahte burası kaldırım diyecek olduysam Ebaktığı en önemli izdir. Fakat diplomayla koltuğa oturanlara da anında aldığım yanıtla dondum Türkiye’nin yükseköğretim sessiz kalıyor. Yurt bulamayan kaldım: “Nereye bırakacaktık, alışverişe sistemi, bugün gençliğin öğrenciye “Yaşamın zorluklarını geldik, zaten yaya geçidinin oraya da umudunu yansıtmaktan çok öğreniyorsun” diyenler, bırakmadık, daha ne istiyorsunuz? onların geleceğini kısıtlayan, diploma sahteciliğini “küçük Bakın herkes dizi dizi bırakmış, bize mi engelleyen, normatif kalıplara bir hata” diye süsleyebiliyor. söylüyorsunuz, gidin onlara söyleyin!” hapseden bir denetim aracına Bir ülkede gençler, üniversite Kafamı döndürdüm gerçekten de dönüştü. YKS yerleştirme kapısında beklerken, o gençlerin kaldırım cadde boyunca motosiklet sonuçlarının açıklanmasına geleceğini belirleyen bazı parkı gibi. Genç arkadaşların bir saatler kala, üniversitelerde makam odalarının duvarlarında söylediğime milyon yanıtı karşısında yaşanan kontenjan daralmaları, asılan diploma sahteyse, konu haklılar mı acaba, kaldırımlarla barınma sorunları, artan harçlar artık yalnızca barınma ya da ilgili yeni bir düzenleme geldi de ve sahte diplomalar sadece liyakat değildir. Sistemin tüm haberim yok mu diye kendimle bireysel değil, toplumsal bir damarlarına işlemiş yozlaşmadır. çelişkiye düştüm. Üşenmedim krizin işaretleri ve de devlet 155’ten ilgili trafik birimini aradım. politikası trajedisi haline geldi. Otoriterleşen sistem Neyse rahatladım, yok değişmemiş, Devlet üniversitelerinin Türkiye’de, üniversite kaldırımlar halen yayaların! birçok bölümünde kontenjan diploması, akademik unvan Toplumda en tepedekilerden azaltılmasına karşın, vakıf veya sertifikaların güvenirliğinin örnekler kötüleşirse ne olur sorusunun üniversitelerinin yüksek harç tartışılması, uluslararası öğrenci yanıtı tüm siyasiler açısından önemli ücretlerini katlayarak artırması ve akademisyen trafiğini bir sorumluluk gerektirir. Yasaların oldu. “Nitelik” bahanesiyle keskin biçimde azaltır. Zira uygulanmadığı, denetimin olmadığı, yapılan bu kontenjan daralması, eğitim sistemine duyulan etik-liyakatin, vicdanın hiç edildiği kırsaldaki veya gelir düzeyi uluslararası güvenin sarsılması, noktada ulusal birlik ruhunun yara düşük ailelerin çocuklarının ülkenin kültürel ve entelektüel almaması, güven duygusunun devamı üniversiteye erişimini daha da sermayesini itibarsızlaştırır. mümkün mü? zorlaştırıyor. Yalnızca bununla Liyakatsiz atamalar, sahte mı kalınıyor? Barınma krizi, belgeler ve çözülemeyen Kadın vekiller yalnızca lojistik sorun değil, barınma krizi birleştiği zaman ortak ses verin bir eğitim hakkı ihlali. Eğitim toplumda hak edenin değil, CHP’den iktidar kanadına hakkı, sosyal hak olmaktan ilişkileri olanın kazandığı bir topuklayanların arasında kadınlar çıkıyor bir finansal ürün oluyor. düzen algısı kalıcı duruma da var. Kadınlar olarak her zaman Eğitim ise, bir hizmet değil, gelir. Bu durum yalnızca yaşanan ayrımcılıklardan, şiddet ticari bir paket programı. Yıllık gençleri değil, orta sınıfın kültüründen, “cam tavanların” ücretler, asgari ücretin onlarca tüm kesimlerini siyasetten kırılmasından, eşit haklardan söz katı ödeme planları, kredi kartı uzaklaştırır. Katılımın düştüğü ediyoruz. Sorunlarla mücadeleye taksitleriyle yarışıyor. Akademi, bir demokrasi ise giderek işaret ederken Atatürk Cumhuriyetinin bir bilgi üretim alanı olmaktan otoriterleşir. bir kadın hakları devrimi olduğunu çok “müşteri memnuniyeti” Sahte diplomalar ve siyasi vurguluyoruz. O zaman iktidar anketlerinin konusu oldu. kadrolaşma, akademik kanadında olan kadınlara da çağrı Sorun sadece bugünün kurumların itibarını uluslararası yapalım buradan. Diyanet’in giyim barınma krizi değil, yarının göç sıralamalarda hızla eritecek. kuşamdan sonra, miras hakkı haritası. Gençlerin eğitimden Bu bilimsel üretimin durması konusunda kadınları hedef alan vazgeçmesi, toplumun demektir. Üretilmeyen bilim ise çıkışlarına karşı ne zaman sesinizi gelecekteki üretkenliğini, ithal edilir. İthal edilen bilim ise yükselteceksiniz? Meclis’teki, ekonomik dinamizmini ve hiçbir zaman özgür düşünceyi demokratik sivil toplum örgütlerindeki, demokratik değerlerini ciddi beslemez. yaşamın her alanındaki kadınlar biçimde zayıflatır. Önümüzdeki beş yıl içeresinde birleşip Diyanet’e sınırını hatırlatmalı. Londra, Berlin ve Tokyo’da , Türkiye’den yurtdışına giden Sakın ola Diyanet’tir, işi dini konularda üniversite öğrencileri benzer yükseköğrenimli genç sayısı, bilgi vermektir falan diyen, kadına sorunlar yaşasa da devletin bugünkü oranların en az iki baskıyı normalleştirmeye çalışanlara konut desteği daha sistemli katına çıkacağı öngörülüyor. da kanmayın. Diyanet’in işi laik, hukuk burslarla entegre. Türkiye’de Bu durum yalnızca daha iyi devleti olan Türkiye Cumhuriyeti’nin öğrenci okumak ile barınmak maaş değil, emeğin karşılığının ilkelerini, Medeni Kanunu yok saymak ALTINKUM FUAR ALANI arasında seçim yapmak zorunda alınabileceği bir sistem değildir. kalıyor. arayışının yansımasıdır. SÖYLEŞİ-İMZA