Catalog

13 AĞUSTOS 2025 ÇARŞAMBA 10 inceleme/HAB eR Saltanat Şurası’ndan Saray Komisyonu’na  1920 yılında Sevr Antlaşması’nı kabul etmek için kurulan “saltanat SINAN MEYDAN şurası”nın ve uygulamak için kurulan “barış komisyonu”nun amacı vatanı, milleti değil, sarayı (sultanı) ve hükümeti kurtarmaktı.  Tarihten Alaçam’daki madene Günümüze küçük bir parçası ile Anadolu’nun ortasında kurulmasına izin verilen Türk devletinin de kurulmasına izin verilmeyeceği bildirildi. ilçe halkı ‘hayır’ dedi Antlaşmanın onaylanmaması halinde Yunan ordusunun Dürtmen Dağı’nda planlanan CEMİL CİĞERİM İstanbul’a çıkacağı belirtildi. eçtiğimiz hafta İyi Parti madencilik faaliyetlerinin Daha sonra Sadrazam Genel Başkanı Müsavat S Sun’un Alaçam ilçesinde çevre ve su kaynaklarına zarar Damat Ferit, İstanbul’un bizde GDervişoğlu, “1920 yılında doğal güzellikleriyle öne vereceği vurgulandı. CHP kalmasının ve Osmanlı’ya bir varlık Sevr’i dayatan saltanat şurasına çıkan 1650 rakımlı Dürtmen Samsun İl Başkanı Mehmet tanınmasının Padişah Vahdettin’in neden karşıysam bugün de Dağı’nda, Kanadalı Centerra başarısı olduğunu söyledi. Sonra Özdağ, Samsun Milletvekili bu komisyona belirttiğim “Yokluğu varlığı yeğleyenler Madencilik şirketinin altın, Murat Çan, Yakakent İlçe nedenlerle karşıyım” diyerek varsa konuşsunlar ve tutanağı bakır, çinko, gümüş ve kurşun Başkanı Akif Buharalı, Samsun “Milli Dayanışma, Kardeşlik imzalasınlar!” dedi. Mustafa arama faaliyetleri yürütmek Çevre Platformu Sözcüsü Adnan ve Demokrasi Komisyonu”nu, Sabri ve Hadi Paşa, Sevr’in üzere ruhsat başvurusu yaptığı Korkmaz ve çok sayıda yurttaşın 1920 yılında kurulan “Saltanat Sevr Antlaşması’nı imzalayan Osmanlı heyeti (10 Ağustos 1920) imzalanmasının doğru bir karar öğrenildi. Şirket, yaklaşık Şurası”na benzetti. Peki, ama katıldığı açıklamada, madencilik olduğunu söylediler. Hadi Paşa, gerçekten de bugün, “Terörsüz 1900 hektarlık alanın “rezerv Türkçe İstanbul gazetesinde Vahdettin’in izniyle- Osmanlı faaliyetlerinin özellikle siyanür “Sevr’i imzalamamak intihar Türkiye” süreci kapsamında “memleketimizin hal ve Bakanlar Kurulu barış antlaşmasını alanı ilan edilmesi” talebinde kullanımının insan sağlığına ve demektir, intihar da günahtır!” kurulan komisyonun, 105 yıl önce istikbalini kurtaracak yegâne imzalamayı kabul etti. bulundu. Alaçam Belediyesi, bölgedeki su kaynaklarına zarar mantığıyla imzayı savundu. Sevr’i kabul etmek için kurulan çare İngiliz himayesidir. Millet, Osmanlı’nın Sevr’i imzalamayı görüş yazısına olumsuz yanıt verebileceğine dikkat çekildi. Ancak İtilaf Devletleri saltanat şurasına benzer yönleri zaman geçirmeden hükümetten kabul etmesi üzerine 21 verdi. Dürtmen Dağı’nın birçok anlaşmanın imzasıyla var mı? bu himayeyi istemelidir” derken; Temmuz 1920’de Lloyd George Bu gelişmelerin ardında CHP dere ve çayın kaynağı olduğu, yetinmiyorlar, Anadolu’daki I. Dünya Savaşı sonunda Alemdar gazetesinde Refi Cevat parlamentoda yaptığı konuşmada Alaçam İlçe Başkanlığı’nın ulusal hareketin de bastırılmasını bölgenin iklim ve ekosistemi imzalanan 30 Ekim 1918 tarihli ise “Türklerin kendi güçleriyle “Türkiye artık yoktur” dedi. düzenlediği “Madene hayır” istiyorlardı. Bu nedenle Damat açısından önemli olduğu Mondros Ateşkes Antlaşması adam olamayacağını, İngilizlerin (Akşin, s.185) Ferit, “Hep birlikte çalışarak başlıklı basın açıklamasında, belirtildi. l S S sonunda 13 Kasım 1918’de İtilaf mutlaka Türklerin elinden İngiltere, Padişah Vahdettin’in Anadolu’daki isyanı bastıralım Devletleri İstanbul’u işgal ettiler. tutması gerektiğini” yazıyordu. korkuları sayesinde Sevr’i ve Cenabı Hak’tan ümit ederim Padişah Vahdettin, 21 Aralık (Refi Cevat, “Hak İsterim!”, Osmanlı’ya imzalatacaktı. Bu ki bastırırız!” dedi. 1918’de Meclisi Mebusan’ı Alemdar, 20 Mayıs 1919.) gerçeği, 21 Ağustos 1920’de Akbelen’in ‘ÇED kapsam dışı’ Padişah Vahdettin, “Kabul kapattı. Saray, işgal koşullarında Bu saltanat şurasında İzmir’in Vahdettin’le bizzat görüşen edenler ayağa kalksın, mutlak hâkim duruma geldi. İşgali, bir milli şuranın toplanması İngiliz Amiral de Robeck, İngiliz etmeyenler otursun” deyince Böylece meşruti monarşiden kararına Danıştay’dan ret ve manda konusu öne çıktı. İstiklal Dışişleri’ne yazdığı bir raporda herkes ayağa kalktı. Topçu Feriki mutlak monarşiye dönüldü. Gazetesi Başyazarı Rauf Ahmet şöyle itiraf ediyordu: “Vahdettin, Rıza Paşa ayakta olduğu halde Devletin parçalanma sürecinde, YUSUF KÖRÜKMEZ kararı bozdu. Danıştay, Bey ısrarla Amerikan mandasını Türkiye’nin ölüm fermanı “Ben çekimserim!” dedi. (Akşin, ulusun varlık yokluk anında, savundu. Toplantıda hükümet ağır demek olan Sevr Antlaşması’nın sahada çevre, maden ve s. 185, Tansel, s.173; Sirel, s.16) meclise en çok ihtiyaç olan bir biçimde eleştirildi. Damat Ferit imzalanması için emir verirken Muğla Milas’ta Akbelen harita mühendislerinin de Sonunda Padişah Vahdettin’in zamanda, meclisin kapatılması ve Paşa’nın Anadolu’da Ermenilere gelecekte İngiltere’nin yardımına Ormanı’nı ve zeytinliklerini yer aldığı bilirkişi heyetiyle onayı ile Osmanlı Saray Hükümeti, bir ulusun kaderinin, bir sarayın (bir özerklik verilmesini kabul etmesini, dayanacağı ümidi beslediğini... korumak için yıllardır nöbet keşif yapılmasını, projenin 10 Ağustos 1920’de Sevr adamın) aklına, insafına, vicdanına Doğu Anadolu Müdafaa-i Hukuk yaşayacak olduğu takdirde tutan İkizköylüler, Danıştay’ın etkilerinin bilimsel olarak Antlaşması’nı imzaladı. bırakılması büyük bir yanlıştı. Cemiyeti temsilcisi Süleyman bir dost yardımına ihtiyacı kararıyla yeni bir hukuki ortaya konmasını ve Padişah Vahdettin’in 21 Aralık Nazif Bey tarihsel verilerle, nüfus olduğunu... belirtmiştir.” kazanım elde etti. Akbelen’de Barışı u ygulama hazırlanan rapora göre 1918’de Meclisi Mebusan’ı istatistikleriyle eleştirdi. (Jaeschke, s.7). İngiliz Yüksek kömür işletmesi için verilen yeniden karar verilmesini kapatması ne kadar büyük bir İlk saltanat şurası başarısız oldu. Komiseri Horace Rumbold Komisyonu   “ÇED kapsam dışı” kararına istedi. Davanın avukatları, yanlışsa, Mustafa Kemal Paşa’nın, Bu saltanat şurası Mustafa Kemal da 10 Aralık 1921’de Dışişleri Sevr Antlaşması’nın karşı açılan davada, Muğla 23 Nisan 1920’de Büyük Millet keşif ve bilirkişi incelemesine Paşa’ya göre “sonuçsuz”, İtalyan Bakanı Lord Curzon’a gönderdiği imzalanmasını kabul eden ikinci Meclisi’ni (TBMM’yi) açması da o İdare Mahkemesi’nin önceki Yüksek Komiseri Kont Carlo bir yazıda “Vahdettin Sevr kadar yürütmeyi durdurma saltanat şurasından dört gün kadar büyük bir doğruydu. Sforza’ya göre “bir fiyasko”, Lütfi Antlaşması’nın imzalanmasına aşamada şirket ve bakanlık talebinde bulundu. Keşif sonra Osmanlı Saray Hükümeti, Simavi’ye göre “bir komedya”, bizim baskımızla izin vermiştir” beyanlarını esas alarak keşif Sevr Antlaşması’nı uygulamak sonucunda davanın İlk Saltanat Şurasının İttihatçı Cavit Bey’e göre “bir diyordu. (Sonyel, 2007, s. 157) için sadaret müsteşarının yapmadan davayı reddetmesi kazanılması halinde, maskaralık”tı. Sevr, saraya (sultana) başkanlığında bakanlıklardan sonrası köylüler Danıştay’a Toplanması ÇED süreci işletilmeden dokunmuyordu; sultan-halife – gönderilecek birer memurun gitti. Danıştay 4. Dairesi, Akbelen’de madencilik (26 Mayıs 1919)  antlaşmaya uyduğu sürece- Osmanlı Yönetimine katılımıyla “Barışı Uygulama yerel mahkemenin “eksik faaliyetine devam Ayan Meclisi Başkanı Ahmet İstanbul’da oturacaktı. Komisyonu” adlı bir komisyon Sevr Baskısı  inceleme” yaptığı gerekçesiyle edilemeyecek. lİZMİR Rıza Bey, 29 Ocak 1919’da Osmanlı Anayasası Kanunu kurdu. Komisyon ilk toplantısını 11 Mayıs 1920’de Fransız Ayan Meclisi’ni özel bir toplantıya Esasi’ye göre Osmanlı’da Sadaret Müsteşarı Cemal Bey’in Dışişleri Bakanlığı’nın saatli çağırdı. Bu toplantıda ayan üyeleri antlaşmalar meclis onayından başkanlığında 28 Temmuz 1920’de salonunda Sevr Barış Antlaşması “padişaha gereken uyarıları geçmek zorundaydı. Ancak yaptı. Ancak bu komisyon başarılı taslağı Osmanlı heyetine yapmak için” bir saltanat şurası Kanunu Esasi’nin 7. maddesine olamadı. Bunun üzerine hükümet, bildirildi. Sevr Antlaşması, toplanmasını istediler. Özellikle göre meclis kapalı olduğu Aralık 1920’de yeni bir barış Osmanlı’yı paramparça ediyor, Padişah Vahdettin ve Hürriyet ve zamanlarda antlaşma yapma komisyonu kurmaya karar verdi. Türkleri Anadolu’nun ortasına İtilaf Partisi bu isteğe karşı çıktı. yetkisi padişaha aitti. Ancak bu girişim de sonuçsuz sıkıştırıyordu. Ulusal direniş karşıtı Fakat 15 Mayıs 1919’da İzmir’in Sevr’i imzalamayı kabul eden kaldı. yandaş basın bile bu antlaşmanın Yunan ordularınca kanlı bir şekilde Padişah Vahdettin ve Sadrazam HHH kabul edilemeyeceğini yazdı. Ülke, işgal edilmesi, bu işgale karşı Damat Ferit, tarihi sorumluluklarını Padişah Vahdettin ve mateme boğuldu. 21 Mayıs 1920 çeşitli mitinglerle halkın sesini hafifletmek için ikinci bir saltanat Damat Ferit Hükümeti, Sevr Cuma günü cuma namazından yükseltmesi üzerine, meclisin şurası topladılar. Bu sadece Antlaşması’nın imzalanmasına sonra Türk halkı İstanbul’da büyük yeniden toplanması olasılığını Sevr’in imzalanması kararının karar vermişti. Anayasaya bir miting yaptı. Halk “Bu barış ortadan kaldırmak ve İzmir’in işgali onaylanacağı bir toplantı olacaktı; göre sorumluluk padişaha şartlarını kabul etmeyeceğiz!” karşısında ortaya çıkan ulusal şuranın, Sevr’i reddetmesi söz aitti. Padişah ve sadrazam, diye haykırdı. uyanışın yarattığı baskıyı azaltmak konusu değildi. omuzlarındaki ağır yükü Bunun üzerine Sadrazam Damat isteyen Padişah Vahdettin, başkalarıyla da paylaşmak Ferit başkanlığında bir Osmanlı 26 Mayıs 1919’da ilk saltanat İkinci Saltanat ve kamuoyunu “antlaşmanın heyeti antlaşmanın değiştirilmesi CHP’li Atalar: Haydarpaşa şurasını topladı. imzalanmasından başka çare Şurasının Toplanması umuduyla Fransa’ya gitti. 12 Yıldız Sarayı’nda Padişah olmadığına” ikna etmek için Haziran 1920’de Paris’e hareket (22 Temmuz 1920)  Vahdettin’in çağrısıyla toplanan saltanat şurası topladılar. Türkiye’nin ortak mirasıdır eden Osmanlı heyeti, yolculuk şuraya bakanlar, Ayan üyeleri, Dönemin saray yönetimi, Hatta bir de barışı uygulama sırasında açıkça aşağılandı; çeşitli parti ve dernek temsilcileri, dönemin iktidarı, Osmanlı’yı komisyonu kurdular. Yani CHP Kültür ve Turizmden yarınlarına yapılmış bir Fransa da tutuklu muamelesi üniversite ve basın mensupları ile parçalayan Sevr Antlaşması’nın saltanat şurasının ve barış Sorumlu Genel Başkan müdahaledir. Kültür ve Turizm gördü, hakarete uğradı. İtilaf ticaret odasından toplam 131 kişi imzalanmasını meşrulaştıracak komisyonunun amacı vatanı, Yardımcısı Gülşah Deniz Atalar, Bakanlığı, görevi kültürü Devletleri, antlaşmayı değiştirmeyi davet edildi. şuraya kendi yandaşlarını çağırdı. milleti değil, sarayı (sultanı) ve Haydarpaşa Garı’nda Anayasa korumakken, bu kararlara imza reddettiler. Antlaşmanın bir an Saltanat şurası danışma Bu şekilde antlaşmanın oy birliyle hükümeti kurtarmaktı. Saray Mahkemesi kararına karşın atarak kültürü yok eden bir önce imzalanmaması halinde niteliğindeydi. Hükümet onaylandığı ileri sürülebilecekti. ve hükümetinin kendilerini olacakları sıraladılar. 16 Temmuz başlatılan tahliye sürecine pozisyona düşmüştür” ifadesini üyelerinin konuşma hakkı Müdafaa-i Hukuk Cemiyetlerinin kurtarmak için İstanbul’da 1920’de, barış antlaşmasının tepki gösterdi. Atalar, yaptığı kullandı. Atalar, istasyonun yoktu ve tartışmak yasaktı. şurayı etkilemelerinin önüne saltanat şurasını toplayıp Sevr 27 Temmuz 1920’ye kadar yazılı açıklamada“Haydarpaşa işlevini kaybetmesinin, şehrin Konuşma süreleri 15 dakika geçilmek istendi. Şuraya Antlaşması’nın imzalanmasını imzalanması için Osmanlı’ya olarak belirlenmişti. Padişah çağrılanlar belirlenirken eski yalnızca İstanbul’un değil, tüm ulaşım damarlarının kesilmesi kabul ettiği günlerde, vatanı, ültimatom verdiler. 18 Temmuz Vahdettin, açılış konuşmasını İttihatçı olmamalarına özen Türkiye’nin ortak mirasıdır. Bu anlamına geldiği gibi kolektif milleti kurtarmak isteyen Mustafa 1920’de Fransız Başbakanı M. yaptıktan sonra toplantıdan gösterildi. Kemal Paşa ve arkadaşları ise mirasa yapılan her müdahale, hafızanın silinmesi demek Alexsandre Millerand, Osmanlı ayrıldı. Ali Fuat Türkgeldi’nin Saltanat şurası, 22 Temmuz Ankara’da topladıkları TBMM’de geçmişimize ve çocuklarımızın olduğunu da vurguladı. heyetini yazılı olarak tehdit etti. aktardığına göre Vahdettin 1920’de saat 15.00’te Yıldız “Ya istiklal ya ölüm” parolasıyla Bu öylesine, boş bir tehdit değildi. şuradan çıkarken “Karılar gibi Sarayı’nda Padişah Vahdettin’in bir bağımsızlık savaşına İtilaf Devletleri, Osmanlı’ya Sevr’i ağlıyorum!” diye dert yanmıştı. başkanlığında toplandı. hazırlanıyordu. imzalatmak için 20 Haziran Sadrazam Damat Ferit Paşa Saltanat şurasına Padişah Sarayı ve hükümetini 1920’de Yunan ordularına yaptığı konuşmada işgalci Vahdettin, Veliaht Abdülmecit -sorumluluktan- kurtarmak için Anadolu içlerine yürüme izni İngilizlerden ve Fransızlardan Efendi ve Sadrazam Damat kurulan saltanat şurasının ve vermişti. Yunan orduları, 22 övgüyle, adeta iki büyük kurtarıcı Ferit dâhil, hükümet üyesi, barışı uygulama komisyonunun Haziran 1920’de Anadolu içlerine gibi söz etti. yüksek rütbeli subay, Ayan üzerinden 105 yıl geçti. Görülen ilerlemeye başlayarak yaklaşık İngilizlerin merhametine sığınan üyesi, eski sadrazam, ileri gelen o ki, bugün de “terörü bitirmek, bir ay içinde birçok il ve ilçeyi Padişah ve hükümeti, sarayın ve ilmiye mensubu ve bürokrat 55 barışı getirmek” adı altında sarayı işgal etmişti. 20 Temmuz 1920’de hükümetin bulunduğu İstanbul’u, kişi katıldı. (Takvimi Vekayi, 24 ve hükümetini kurtarmak için yeni Tekirdağ, bir İngiliz filosunun daha doğrusu kendilerini Temmuz 1920, s.5) bir komisyon kuruldu. koruması altında Yunanlarca kurtarmanın peşindeydiler. Şurada, önce hükümetin 20 105 yıl önceki saltanat işgal edildiği gün, İtilaf Devletleri, Damat Ferit Paşa Hükümeti, Temmuz 1920’de yaptığı toplantı şurasının sarayı ve hükümetini bu toplantıda İngiliz mandasını eğer antlaşma imzalanmazsa tutanağı okundu. Hükümete göre kurtaramadığını hatırlatarak tartışmaya açarak İngiliz desteğini İstanbul’un da Yunanlarca işgal antlaşmayı imzalamak dışında bitirelim. almayı amaçlıyordu. Nitekim o edileceği tehdidini savurdular. İşte bir seçenek yoktu. Antlaşma Kaynaklar cumhuriyet.com.tr’de günlerde Sait Molla’nın yayınladığı o 20 Temmuz 1920 günü -Padişah imzalanmadığı takdirde Trakya’nın ‘Birgün’ sineklerinin ölüm dansı! Sa Ka RYa’da her yıl temmuz 1-3 yıllık erginleşme Turbalıklar atmostere fazla karbon salabilir ve ağustos ayında yaşanan, sürecini tamamlayarak Sakarya Nehri üzerinden Sakarya Nehri’nden çıktı ve İNg İl TeRe’de Kİ Exeter kullandı. Avrupa ve Kanada’nın sıcaklıkların artmasıyla uçan milyonlarca “birgün” döngülerinin son evresi olan Üniversitesi akademisyenlerince Arktik bölgesindeki 16 turbalık genişleyen Arktik sineğinin son uçuşlarını çiftleşme ritüelini yaptı. yapılan ve sonuçları bilim dergisi alanı inceleyerek 1985-1995 turbalıklar daha fazla yaparak topluca öldükleri a ydınlatma direklerinin Nature Communications Earth dönemindeki verileri son 15- karbon depolayarak doğa olayı bu kez a kyazı çevresinde toplanan binlerce and Environment’ta yayımlanan 20 yıldaki verilerle karşılaştıran iklim değişikliğini ilçesinde görüldü. sineğin her yıl tekrarlanan çalışma kapsamında, bilim araştırmacılar, inceleme yavaşlatma eğilimi Yaşamlarının yüzde ve kar yağışını anımsatan depolanan karbonun atmosfere insanları, mevcut turbalıkların yapılan alanların üçte ikisinden gösteriyor. Ancak, 99’unu larva halinde suda “ölüm uçuşu” görsel şölen salınarak iklim krizini daha da sınırlarını hesaplamak için uydu fazlasında genişlemeye ilişkin gelecekte aşırı ısınmanın geçiren birgün sinekleri, oluşturdu. hızlandırabileceği üzerinde verilerini, dron görüntülerini kanıtlar buldu. Elde edilen turbalıklarda yaygın kayıplara duruluyor. l aa ve yerinde gözlem tekniklerini bulgular doğrultusunda, yol açabileceği, bunun da un am am