Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2025
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
13 TEMMUZ 2025 PAZAR
2 PAZAR YAZILARI
Diktatörlüğün gölgesinde
Kralın yetkisi daha az!
MİMAr İ Değ İşİMler
arih boyunca aydınların göz önünde bulundurarak boynunda tasmasıyla
ve sanatçıların bazen bu tür ifadelerin “Burada sahibimi
Tsürgüne gönderildiği demokratik toplumlarda bekliyorum” diyor. 11
bazen de kendi isteğiyle ifade özgürlüğü Mart 2015 tarihinde De
sığındığı sıcak bir ikinci çerçevesinde korunması Standaard gazetesinde
yuva Brüksel. Avrupa’da gerektiğini belirtti. LECTRR (Steven
bir “özgürlükler başkenti” Degryse’in sanatçı
Tek tük istisnalar
aslında. Krala bile hakaret mahlası) imzasıyla
Tabii yine de Belçika’da
serbest bu ülkede. yayımlanan bu
ara sıra basın özgürlüğü
Belçika Anayasa karikatüre halen hakaret
ihlalleri oluyor. 10 Mayıs
Mahkemesi, 28 Ekim davası açılmadı.
2021 tarihinde, Brugge
2021’de, 6 Nisan 1874’te Kral olsan da
Ceza Mahkemesi Flaman
yürürlüğe giren “krala karikatürcünün
resmi TV kanalı VRT’nin
hakaret” suçunu “altı aydan fırçasından
Diktatör Salazar, en büyük hayal kırıklığını kendi ideolojisinin
gazetecilerinden Bart
üç yıla kadar hapis ve para kurtulamıyorsun.
taşıyıcısı olarak gördüğü Coimbra Üniversitesi’yle ilgili yaşadı.
Aerts’ı “dava dosyasına
cezası” ile cezalandıran “Kabouter Plop” İtalyan ve Alman faşist mimarisinden esinlenen mekânlar,
erişim hakkının kötüye 1960’lardan itibaren öğrenciler tarafından muhalefetin odağına
yasayı ifade özgürlüğüne adını taşıyan cücenin
dönüştürüldü. Özellikle Coimbra Üniversitesi Matematik Fakültesi
kullanımı” ve
aykırı bularak maceralarının
binası 1969 öğrenci ayaklanmasının kıvılcımı olarak işlev gördü.
telekomünikasyon
iptal etti. merkezde olduğu,
yasasını
Mahkeme, bu çocuk programına nun gibi biri için olduğunu düşünüyor, balkon
ihlal etmekle “Ooturduğu şehir bir koza süslemelerini, kabartmalı
yasa ile krala gönderme yapıp
gibiydi, rahat bir kovuk, güvenli heykelleri geri istiyordu. Çünkü
suçlayarak 4
diğer insanlara erdinç utku Belçika Kralı Filip’i,
bir yapıydı. Bunun dışında kalan Lino’ya göre mimari milliyetçilik
ay ertelenmiş
göre orantısız “Kabouter Flop” olarak
her şey tehlike demekti.” bir zevk meselesi değil, ulusu
hapis cezası ve
bir şekilde fazla çizmek ya da İşeyen
Belçika Kralı Filip’i, “Kabouter Plop” adını taşıyan
Lizbon’a Gece Treni romanının yeniden inşa etmek için bir
manevi tazminat cezasına
koruma sağlandığını belirtti. Çocuk heykeli olarak
cücenin maceralarının merkezde olduğu çocuk
başkarakteri Gregorius, gereklilikti. Sütunlu yapılar,
çarptırmıştı da şaşırmıştık.
Belçika’da ifade özgürlüğü çıplak karikatürize
programına göndermeyle “Kabouter Flop”
İsviçre’nin Bern kentinden büyük revaklar, katı ve klasik
16 Mart 2022’de olarak çizmek kimseyi şaşırtmıyor.
çok geniş yorumlanıyor. etmek burada kimseyi
ayrılmadan önce işte böyle bir yargı (devlet) gücünü
Gent Temyiz Mahkemesi
Örneğin, Herman şaşırtmıyor. Çizerler,
hissediyordu yaşadığı şehirle sembolize ediyordu. Şüphesiz
basın kartı zaten bu
Brusselmans, 4 Ağustos 2024 kararı tamamen bozdu kralın başrolde olduğu
ilgili, “bir koza”. öyleydi! Viyana’daki Kızıl Viyana
varlığı meşru kılar” dedi.
tarihinde Humo dergisinde ve yanlış karar temyizden en ağır politik esprileri
Bir kitabın peşine takılıp döneminin sembolü olan konut
Haulotte’un da üyesi olduğu
yayımlanan köşe yazısında, döndü. bile rahatlıkla yapıyorlar Lizbon’a geldiğinde ise kompleksi Karl Marx Hof gibi
Frankofon Gazeteciler Birliği
şehrin insanı yoran, yokuşlu mekânlardan dehşet içinde
Gazze’deki soykırımın İhlaller konusunda son gerektiğinde.
AJP, gazeteciye sahip çıktı. sokaklarına girip çıkarken söz ediyorlardı. Bu
etkileri üzerine duyduğu anımsadığım 8 Nisan Geert Hoste’nin yılbaşı
düşüncelerinin kocaman bloklar
Brüksel polisine karşı resmi
öfkeyi ifade etti. Yazısında, tarihinde Brüksel’de esprileri hâlâ kulağımda
değişmeye “çirkinlik, devrim
şikâyette bulundu. Ülkenin
bağımsız gazeteci Thomas çınlıyor. Her yıl sonunda,
annesi ölen bir Filistinli
başladığını fark ve nefreti”
iki meslek örgütü VVJ ve AJP,
Haulotte’un resmi basın
çocuğun ağladığı görüntüyü “Acaba bu sefer kim dalga
etti: “O ana kışkırtabilirdi. Bir
bu olay karşısında birlikte
kartını göstermesine rağmen konusu olacak? Kraliyet
izlediğini, bu durumun onu
ayşenur
kadar burada diktatörün kâbusu
dayanışma gösterdi. Haulotte
polis tarafından gözaltına ailesine neler söyleyecek?”
öfkelendirdiğini belirtti ve
çocukluğunun bundan başka ne
tanrıverdi
hemen salıverildi.
alınması. Haulotte, Avrupa diye televizyon başına
“Karşılaştığım her Yahudiye
Bern’inden geçtiği olabilirdi ki?
kurumları çevresinde
bir bıçak sokmak istiyorum” geçerdik. Kral Albert
duygusu içindeydi. Şimdiyse Bu yüzden aşırılıkları ve
Linç ve dava yok
aşırı sağa karşı afiş asan
şeklinde bir ifade kullandı. ve Paola hakkındaki uç Lizbon’dan geçiyordu, sadece anarşiyi uzak tutmanın yolu
Mizah konusunda ise
aktivistleri izliyordu. Lizbon’dan.” Yabancı bir şehrin olarak toplu konutların veya
Ancak yazısının devamında, esprilerini VRT’deki yıl sonu
“yeni Türkiye cehennemi”
kendine ait zamanı, oraya gökdelenlerin değil, bağımsız
Polis yetkilileri,
“Tabii ki her Yahudi bir katil gösterisinde kahkahalarla
ile kıyaslanınca Belçika yeni gelmiş bir yabancıyı içine kırsal evlerin inşa edilmesi söz
Haulotte’un olay anında
değil” diyerek bu öfkesinin izliyorduk. Şimdi Fas kökenli
almadan önce görünmez bir konusuydu. Küçük bağımsız
neredeyse özgürlükler
gerçekten gazetecilik faaliyeti
genellenmemesi gerektiğini Kamal Kharmach başarıyla
direnç gösterir. Her seferinde evler sessizliği, huzuru ve
cenneti sayılır.
yürütüp yürütmediğinin
vurguladı. sürdürüyor bu şovu.
saydam, neredeyse yumuşak bir sevgiyi, sahip olma duygusunu
Belçika siyasetinden hafı-
net olmadığını ve ayrıca
Bu ifadeler, bazı kesimler “Irkçılık ve ayrımcılık”
engele çarparak geriye sektiğini teşvik edecek dolayısıyla aile
zama yer etmiş bir karikatü-
önceden herhangi bir çekim
tarafından nefret söylemi yapmamak koşuluyla ne
hissedersiniz. Sonra şehrin dili duygusu artacaktı.
rü tanımlayayım, ne dediğimi
izni başvurusu yapılmadığını
ve şiddete teşvik olarak yazdığına ne de çizdiğine
yavaş yavaş belirginleşmeye Bunun yanı sıra Portekiz
daha iyi anlayacaksınız.
savundu.
değerlendirildi. Gent karışılıyor. Espri yapan
başlar, kelimeler bir araya gibi ışıklı bir ülkede, neden
“De Wever sendikaları
Ceza Mahkemesi, 11 Ancak Flaman Gazeteciler soluğu mahkemede almıyor
geldikçe manzaranın pencerelerin küçük, sıralı birer
uyardı” yazıyor karikatürün
Mart’ta verdiği kararda, Birliği (VVJ), böyle bir ya da karikatür çarpıtılarak çözünürlüğü artar ve artık şehir, kutu biçiminde tasarlandığını
başlığında. O zamanki yabancı bir yer olmaktan çıkar. merak edebilirsiniz zira ben
Brusselmans’ın ifadelerinin başvurunun yasal olarak ve toplum kışkırtılarak
etmiştim. Salazar, özellikle
Belçika Başbakanı Charles
ifade özgürlüğü kapsamında gerekli olmadığını, polisin linç edilmiyor. Kralı bile
Mimari ipucu verir
modernizmin uzun yatay
Michel, dönemin Anvers
değerlendirilebileceğine ve keyfi biçimde bir gazeteciyi gıkını çıkarmıyor. Ben
Mimari tasarım, özellikle ilk pencerelerine atıfta bulunarak
belediye başkanı ve Yei
cezai sınırları aşmadığına gözaltına alamayacağını işte bu yüzden yazmıştım
kez ziyaret ettiğim şehirlerde bunların “ışığın zayıf ve hüzünlü
Flaman İttifakı Başkanı
hükmetti. Mahkeme, vurguladı. “Gazeteci orada zamanında: Türkiye’de
beni tutkulu bir şekilde kendine olduğu karanlık ülkeler” için
Bart De Wever’in köpeği
yazısının bağlamı ve yazarın görüntü almak ve fotoğraf krallık sistemine geçelim.
çeken en önemli konulardan uygun olduğunu, Portekiz’de
tanınmış satirik üslubunu çekmek için bulunuyorsa olarak çizilmiş. Önünde yalı, erdincutku@yahoo.com
biri. Bir şehrin mimarisinden ise “güneşin her deliğe
o ülkenin tarihine, estetik sızdığını” ve “ışığın kısılması
yaklaşımına, geleneklerine, gerektiğini” düşünmüştü. Hatta
gizlemek ya da vurgulamak Portekiz’in en güneşli iklime
istediği konulara ilişkin pek çok
sahip Algarve bölgesinde göz
ipucu edinebilirsiniz. Biçimsel
hastalıklarının sorumlusunun
ve estetik yönlerin yanı sıra
aşırı ışık olduğunu bile
Hollanda güvenli bir ülke mi?
kamusal binaların tasarımları,
söylüyordu.
rejimlerin talep ettiği (ya da
ir zamanlar huzur ve alıyor: “Cihatçılık, Avrupa
dayattığı) toplumsal inşa rolünü
‘Normal yaşam’
Bdüzenin simgesi sayılan için hâlâ en büyük tehdit. yansıtabilir. Kısacası mimari
Politik baskı, sansür
hemen her şeyi içerir. Bauhaus
Hollanda, artık eskisi Failler genellikle bireysel
uygulamaları ve Katolik
akımının kurucusu mimar
kadar güvenli bir ülke eylemler yapıyor. İlham
Kilisesi’nin yardımıyla Estado
Walter Gropius’a göre “yeni
Novo rejimi, geçmişle sürekliliği
değil. Medyada, ülkede kaynakları IŞİD olsa da
mimari, çağımızın entelektüel,
önemseyen muhafazakâr
şiddet olaylarının arttığı ve hedefleri sembolik değeri
toplumsal ve teknik koşullarının
dünya görüşünü dayatmakta
artacağı yönünde haberler yüksek, toplumsal etkisi
kaçınılmaz mantıksal ürünüdür”.
kısmen başarılı olacaktı. Salazar
sıkça yer buluyor. Ne yazık
büyük yerler oluyor.”
Salazar, 1910’da yıkılan
şu sözleri her fırsatta dile
ki zaman zaman bizler
Raporda, klasik örgütlü monarşinin ardından 1926’ya
getiriyordu, “Tek bir amacım
kadarki süreçte siyasi ve
de bu olaylara doğrudan
cihatçı yapılardan ziyade,
var: Portekiz’in normal yaşam
ekonomik anlamda bocalayan
tanıklık ediyoruz. Örneğin
reşit olmayan gençlerin
ritmini sürdürmesini sağlamak.”
Portekiz’i “doğru yola sokmak
bir ay kadar önce yaşadığım Salazar, normal yaşamın
çevrimiçi ağlar aracılığıyla
için” seçilmiş kişiydi ve ülke
sınırlarını çizedursun “normal
konut kompleksinin ana radikalleştiği ifade ediliyor.
için yapabileceklerinin en
olmayanın” zaman içinde
girişi patlayıcıyla havaya Bu gençlerin bireysel ya da
başında mimari düzenleme
çatlaklardan sızmasını
uçuruldu. küçük gruplar hâlinde eylem
geliyordu. Portekiz’in keşifler
izleyeceğinden habersizdi. Halk,
Yine Rotterdam’da yapma riski arttı. Terör
dönemini “ulusun kutsal
bireysel ve kolektif düzeyde
bir mirası” olarak görüyor,
mahallemizin küçük bağlantılı tutuklamalarda
bazen bu “normal” yapıya
bunu yaşayan sembollerle
çarşısındaki pizza dükkânı
küçük yaşlardaki uyum sağlasa da farklı yaşam
kalıcı kılmak istiyordu.
son bir yıl içinde üç kez alanları ve anlamlar inşa etti.
şüphelilerin sayısında ciddi
Salazar rejimi, mimariyi bir
İnsanların görünürlüğünü
bombalandı. Faillerin
artış var.
Hollanda’da terör alarmı, geçen ay 5 üzerinden 4. seviyeye yükseltildi.
ideolojik propaganda aracı
ve denetlenebilirliğini
bazıları yakalansa da bir
olarak kullandı. Mussolini
amaçlayan, devleti yücelten,
çoğu saldırıyı doğrudan Hollanda’daki şiddet Aşırı sağ tırmanışta
kısmı hâlâ bulunamadı.
diktatörlüğündeki İtalya,
bireyi disipline eden klasik
yapan kişiler. Ancak artık ortamını körükleyeceği
Hollanda’da aşırı sağ,
Hollanda yayın kurumu
Nazi Almanyası ve Francocu
anıtsal düzen üzerine kurulu
yalnızca bu failleri değil, yönünde kaygılar dile
asıl olarak “beyaz ırkı
NOS’un haberlerinde, ülkede İspanya gibi diğer otoriter
kamusal alanlar beklenmedik
onlara talimat veren üst getiriliyor. Özellikle ülkede
güçlendirme” hedefi rejimlerle benzerlikler taşısa
her gün bir bombalama
şekillerde kullanıldı. Salazar
da kendine özgü bir “Portekiz
düzey kişiler ile bu işleri yaşayan Yahudilerin
olayı olduğunu, saldırıların güden gruplarla temsil
sanırım en büyük hayal
modeli” geliştirdi. Bu model
organize eden aracılar potansiyel hedef olabileceği
kırıklığını kendi ideolojisinin
Rotterdam, Lahey gibi ediliyor. Bu gruplar, fiziksel
Katolik muhafazakârlık,
taşıyıcısı olarak gördüğü
hakkında da daha fazla bilgi belirtiliyor.
eğitimlerle üyelerini zinde
kentlerde düzenlendiğini
Lusitanya integralizmi, faşizm
Coimbra Üniversitesi’yle ilgili
ediniyoruz” diyor. Hollanda Terörle
tutmayı, ideolojik olarak
belirtiyordu. Sanki ülke
ve kalkınmacı yönelimler
yaşamıştı. İtalyan ve Alman
Ne var ki Mücadele ve
da aşırı sağcı görüşleri
savaşta.
içeriyordu. Kutsadığı erdemler
faşist mimarisinden esinlenen
bu içgörüler Güvenlik
meşrulaştırmayı hedefliyor.
Hollanda’da geçen yıl ise diktatörlerin hep başvurduğu
mekânlar, 1960’lardan
saldırıların önüne Koordinatörlüğü
Sayıca az olsalar da organize başlıklarla aynıydı: “Tanrı, vatan,
saldırı ve saldırı girişimi
itibaren öğrenciler tarafından
geçemiyor. Hoek, MehMet eMin (NCTV), ülkedeki aile, çalışmak”.
yapılar haline geliyorlar.
sayısı rekor seviyeye ulaştı:
muhalefetin odağına
“Tespit konusunda alkanlar terör tehdidi Raporda ilginç bir denge dönüştürüldü. Özellikle
1244 vaka. Bunlar evlere,
Portekiz Evi
Coimbra Üniversitesi Matematik
başarılıyız ama seviyesini çabası da var: Aşırı sağ
işyerlerine ve araçlara
“Estado Novo” mimarisinin
Fakültesi binası 1969 öğrenci
saldırıların sayısı azalmıyor. 3’ten 4’e yükseltti. Bu
yönelik patlayıcılarla tehdit olarak gösterilirken
“Estilo Portugues Suave” denen
ayaklanmasının kıvılcımı olarak
Bu oldukça sinir bozucu. terör saldırısının olma
yapılan saldırılar. Ülke ülkede artık varlığı pek
(Portekiz gelenekçi/ılımlı tarz)
işlev gördü.
Gençler arasında bu tür ihtimalini gösteriyor.
genelinde yürütülen hissedilmeyen aşırı solun
karakteri, rejimin toplumdan
Diktatörlerin kent
eylemlere karşı büyük Kurum, Gazze’deki
soruşturmalar sonucunda da tehdit kategorisinde
beklentisiyle örtüşüyordu;
mimarisiyle kurduğu ilişki,
geçen yıl 531 kişi bir istek görüyoruz. Her saldırılar ve Kuranıkerim’e anılması dikkat çekiyor. yumuşak, kaderine razı, tarihi
hiçbir zaman teknik ve estetik
geçmişiyle gurur duyan, barışçıl.
tutuklandı. yakaladığımız failin yerine yönelik yakma eylemleri Tehlike kapıda, umarım düzeyde kalmıyor; ideolojik
O dönemde Salazar’ın sağ
bir araç, toplumsal kontrol
Rotterdam emniyeti hemen yenisi çıkıyor” diye gibi olayların, cihatçı çoktan içeri girmemiştir.
kolu gibi çalışan Mimar Raul mekanizması olarak iş görüyor.
ekliyor. motivasyonla yapılabilecek Eğer güvenlik önlemleri
sözcüsü Wim Hoek’e göre
Lino, Portekiz Evi hareketinin Tüm yöntemlere, önlemlere ve
saldırılara zemin sadece raporlarda kalırsa
sadece bu kentte 2024’te
korkulara rağmen yine de halkın
kilit ismiydi. Geometrik
En büyük tehlike:
hazırlayabileceği uyarısında Avrupa’nın göbeğindeki bu
268 patlayıcı yerleştirildi,
sesi her zaman faşist duvarların
formların, cephelerdeki
Cihatçılar
bulunuyor.
91 silahla ateş açma vakası huzur adası bir illüzyondan
çatlaklarından sızıyor.
sadeliğin Portekiz’in ulusal
yaşandı ve 106 kişi gözaltına Diğer yandan İsrail’in NCTV raporunda şu ibaret kalabilir.
aysenurtanriverdi@gmail.com
ruhunu küçümseyici nitelikte
alındı. Hoek, “Şüphelilerin Filistin’deki katliamlarının, dikkat çekici tespit yer m.e.alkanlar@gmail.com