Catalog

15 HAZİRAN 2025 PAZAR DIŞ HABERLER dishab@cumhuriyet.com.tr 7 Trump’ın ‘oyuncak askerleri’ Haziran’da Washington’da bir kutlama için, yerleri “14dolduracak yedeklere ihtiyaç var. Etkinliğe katılacakların kırmızı, beyaz, mavi giyinmiş olarak sabah 9’da hazır omaları gerekiyor. Yedekler, organizatörler İsrail’in dün Tahran’da 14 katlı bir apartmanı vurması sonucu 20’si çocuk tarafınca yönlendirilecek, nerede duracakları en az 60 İranlının yaşamını yitirdiği bildirildi. İran’ın önceki akşamki ve oturacakları kendilerine gösterilecek, misillemesinden sonra en az dört İsrailli sivil hayatını kaybetti. öğlen yemeği ile bir ücret ödenecektir. Beyaz olmayan, farklı etnik kökenlerden gelenlere, VIP platformundan izlenen büyük İsrail ve İran’ın karşılıklı füze ve dron saldırılarıyla sivil can kayıpları artıyor ekranlarla TV’larda maksimum görünürlük sağlanacaktır.” Dün yazıya oturduğum saatlerde, hazırlıkları tamamlanan Trump’ın “doğum günü” geçidi için sosyal medyada dolaşıma sokulan “adam toplama” ilanları bunlar. ABD ordusunun sözde 250. yılı için düzenlenen ama Trump’ın doğum gününe bilhassa denk kAos s ARmALI getirilen geçit için 6 bin 600 asker, 150 zırhlı araç, 50 uçak seferber edildi. YouTube’da yayın yapan yorumcular, srail’in İran’ın kalbini vurması İran füze ve dronları Tel Aviv’i vurdu, İran’ın Güney ABD’de benzeri görülmemiş bu Kuzey sonrası Tahran’ın misillemesi Pars sahası İsrail’in hedefi oldu. Netanyahu, “Ayetullah Putin’den Trump’a Kore tarzı geçit törenine ilgi düzeyinin çok İve Tel Aviv’in yeni saldırılarıyla düşük olduğunu, Beyaz Saray’ın bu yüzden rejiminin her hedefini vuracağız” dedi. panik yaşadığını, bu nedenle de “taşıma Ortadoğu’daki ateş yayılıyor. arabuluculuk önerisi yöntemlerin” yanında, benzerlerine üstteki batısında İsrail’e ait bir F-35 savaş vuracağız ve şimdiye kadar Taraflardan karşılıklı tehditler gibi ancak filmlerde rastlayabileceğimiz İsra İl-İr an arasındaki saldırılar aralıksız uçağının düşürüldüğünü öne sürdü. hissettikleri, önümüzdeki günlerde yükseliyor. ilanların sosyal medya üzerinden dolaşıma devam ederken dünya liderleri telefon İran devlet medyası, düşen jetten yaşayacaklarına kıyasla hiçbir şey İran, nükleer tesislerini, bilim sokulduğunu söylüyorlar. diplomasisine girişti. a BD Başkanı Donald kurtulan pilotun bölgede arandığını değil” dedi. İsrail Savunma Bakanı Köy yanar, deli kız taranır... insanlarını ve ordusunun en üst Trump ile r usya Devlet Başkanı v ladimir Ortadoğu’da Pentagon’un “III. Dünya yazdı. İsrail ise filoda bir kayıp Yisrael Katz ise “Hamaney İsrail’in düzey komutanlarını hedef alan Putin’in dün 50 dakikalık bir görüşme Savaşı” senaryolarından biri olarak zikrettiği olmadığını belirtti. Bununla beraber iç cephesine füze atmayı sürdürürse yaptığı ve gündemlerinde ağırlıklı olarak saldırılara yanıt olarak İsrail’e bir tırmanma ve savaş hali yaşanıyor. o rtadoğu’daki meselelerin olduğu bildirildi. İran Genelkurmay İstihbarat Dairesi Tahran’ın yanacağı” söyledi. füze ve dron saldırıları düzenledi. ABD’nin içi ayrıca yangın yeri... Görüşmede Putin’in İsrail saldırılarını Başkan Yardımcısı Gulamrıza İsrail Genelkurmay Başkanı Eyal Los Angeles’ta acayip işler oluyor. İsrail’in hava savunmasının kınadığı ve çatışan iki ülke arasında Göstericilerle askerler karşı karşıya Mehrabi ile operasyonlar dairesi Zamir, İran’a ait füze bataryalarını delindiği saldırılarda en az dört arabulucu olabileceğini söylediği aktarıldı. getiriliyor, Kaliforniya valisi İmamoğlu başkan yardımcısı Mehdi Rabani’nin vurmaları sonrası kendilerine kişi yaşamını yitirirken onlarca misali tutuklanmayla tehdit ediliyor, Meksika İsrail saldırısında öldüğü açıklandı. “Tahran yolunun açıldığını” Erdoğan-Pezeşkiyan görüştü kişinin yaralandığı bildirildi. İran’ın kökenli bir senatör, içişleri bakanına bir soru Öte yandan Cumhurbaşkanı Tayyip İsrail’in altı İranlı nükleer bilimciyi söyledi. İran’a yeni hava saldırıları sormaya cüret ettiği için üstüne atlayan FBI geçen yılki İsrail saldırılarına Erdoğan da dün bölge ülkelerinin ajanları tarafından kameralar önünde yere öldürmesi sonrası dün de üç bilim düzenleyeceklerini duyurdu. verdiği “Gerçek Vaat 3” adı verilen liderleriyle telefonda görüştü. İranlı yatırılıp ters kelepçe yapılıyor... insanının daha yaşamını yitirdiği Netanyahu’nun tehdidinin ve dört misilleme saldırısı, Tel mevkidaşı Mesud Pezeşkiyan’la yaptığı Ayrı ayrı dudak uçuklatan bu gelişmeler aktarıldı. ardından İsrail’in İran’ın görüşmede Erdoğan, İsrail saldırılarını Aviv ve çevresi ile Kudüs gibi yaşanırken Trump şimdi kendisine 45 milyon en güçlü şekilde lanetledi ve İran halkına güneyindeki Basra Körfezi üzerinde dolarlık bir “yaş günü geçidi” tertipliyor. kritik kentlerde yoğunlaştı. İran ‘Tahran yolu açıldı’ başsağlığı diledi. n ükleer anlaşmazlığın yer alan en büyük doğalgaz sahası ise ilk gün 78 kişinin yaşamını tek çözümünün diplomatik süreçler Bununla beraber İsrail Başbakanı En iktidarsız başkan Güney Pars’ın saldırıya uğradığı yitirdiğini duyururken dün ise olduğunu belirtti. Niye? Çünkü 2017’de başkanlık Binyamin Netanyahu, dün İran bildirildi. Patlama sonucu çıkan Tahran’da bir İsrail füzesinin 14 a yrıca Erdoğan’ın suudi a rabistan veliaht serüveninin başlangıcında Macron misillemesi sonrası saldırılarının Prensi Muhammet bin selman, Ürdün yangının söndürüldüğü duyuruldu. katlı bir apartmanı yıkması sonucu tarafından davet edildiği Fransa’nın Bastille Kralı 2. a bdullah, Mısır Cumhurbaşkanı genişleyeceği sinyalini verdi. İran, enerji ve ekonomik altyapısını 20’si çocuk en az 60 İranlının günü “14 Temmuz kutlamaları”nda tanık a bdulfettah sisi ile ayrı ayrı konuşarak Netanyahu, “Ayetullah rejiminin olduğu askeri törenlerden etkilenmiş ve hedef alması halinde aynı şekilde Tel öldürüldüğünü kaydetti. İsrail’in saldırılarını ele aldıkları duyuruldu. hatırlıyorum: “Niye bizde -ABD’de de!- böyle her yerini ve her hedefini Aviv’i vuracağını açıklamıştı. Öte yandan İran ordusu, ülkenin törenler yapılmıyor?” demişti. Demek ki not etmiş. 14 Temmuz-14 Haziran... Eh tarihler de benziyor; “Neden olmasın?” diyerek dünyanın şaşkınlıkla ‘n ükleer izlediği bu gösteriye heveslenmiş. Foreign Policy dergisinin eski genel yayın yönetmenlerinden Daily Beast yazarı David müzakerelerde Rothkopf, Trump’ın bu tuhaf saplantısını, son Rus Çar’ı II. Nikola’nın 1. Dünya Savaşı arifesinde oyuncak askerleriyle oynamasına işler karışacak’ benzetiyor. İran’ın “(Sovyet ihtilali öncesinde) Rusya yıkılırken MERT CENGİZ başkenti tam” diyor Rothkopf, “Rus çarı zamanını Tahran’da oyuncak askerlerle oynayarak geçiriyordu. İsra İl-İr an hattında ölümcül restleşme on binlerce Çünkü ancak böyle kendisini bir komutan/ sürerken a BD’den nükleer müzakere kişi İsrail general gibi hissediyordu.” anlaşma teklifi Tahran’da kuşku ve saldırılarına ABD’nin etkili düşünce kuruluşlarınsan temkinle karşılanıyor. İran, a BD ile karşı Council on Foreign Relations’ın üyelerinden bugün Umman’da planlanan nükleer olan Rothkopf’un bu benzetmeyi yapmasına protesto için görüşmelere kapıyı kapatmasının ardından yol açan neden, Trump’ı şimdiye değin “en meydanlara müzakere sürecini sorguluyor. İran dış iktidarsız” ve “devlet tecrübesi hiç olmayan çıktı. politikası üzerine araştırmalar yürüten tek başkan” olarak tanımlaması. Eylemlerde Yeditepe Üniversitesi siyaset Bilimi ve “Trump (2. kez göreve geldiği son altı ayda) Uluslararası İlişkiler Bölümü’nden Dr. a BD karşıtı müttefikleri yabancılaştırdı, ekonomiyi altüst etti, Ezgi Uzun-Teker, sürece nasıl gelindiğini sloganlar uluslararası sistemi mayınladı. Los Angeles’ta ve Tahran’ın içinde bulunduğu koşulları atıldı. olanlara bakın. ABD, içe dönük bir çöküş içinde...” Cumhuriyet’e değerlendirdi. Uzun-Teker, İran’da müzakerelere başından beri karşı o rtadoğu’yu tanımayan çıkan aşırı muhafazakârların İsrail’in saldırıları karşısında “nükleer programın uzmanlar sonlandırılmaması için dini lider a li Trump son olarak İsrail’in, İran saldırısının Gözler Hürmüz’e çevrildi Hamaney cephesine bu konuda baskının neresinde? artabileceğine” işaret etti. Dışişleri Bakanı Marco Rubio’nun belirttiği İran, İsrail’in savunulmasına yardım baskısına misilleme olarak Hürmüz’ü petrol arteri olarak biliniyor. Küresel üzere saldırı Tel Aviv’in “tek taraflı kararıyla etmeleri halinde İngiltere, ABD ve kapatmakla tehdit etmesi gözlerin petrol tüketiminin beşte birinin Hürmüz ‘İran gücünün yarısını yitirdi’ mı” gerçekleştirildi? Yoksa Trump’ın bilgisi Fransa’nın bölgedeki gemi ve üslerini yeniden boğaza çevrilmesine neden Boğazı’ndan taşındığı, dünyanın en dahilinde mi yaşama geçirildi? Ya da Tahran’ın, Direniş Ekseni ittifakıyla hedef alacağı uyarısında bulunurken oldu. Boğazın kapatılması halinde dünya büyük sıvılaştırılmış doğalgaz ihracatçısı Trump, bir oldubittiyle karşılaştıktan sonra birlikte, tüm bölgeyi saran ateşin başladığı Hürmüz Boğazı’nı da kapatma sinyali genelindeki petrol akışının yüzde 20’sinin Katar’ın enerjisinin neredeyse tamamının sadece güçsüz görünmemek adına “Her 7 Ekim 2023 sonrası İsrail’in bölgesel veriyor. İranlı parlamento üyesi İsmail etkilenebileceği, fiyatların da varil başına bu güzergâhtan geçtiği belirtiliyor. OPEC şeyden elbette haberdardım” modundaki saldırılarına atıf yapan Uzun- açıklamasını mı yaptı? Kosari, dün ülkenin Basra Körfezi’nden 120-130 dolar seviyesine yükselebileceği üyeleri Suudi Arabistan, İran, Birleşik Teker, “İran; l übnan, suriye, Soru önemli. Her iki durumda da ABD’nin sevk edilen petrolünün çıkış noktası kaydediliyor. Nitekim petrol fiyatları Arap Emirlikleri, Kuveyt ve Irak ham Irak ve Yemen’deki müttefik liderliği tartışılıyor. gruplarıyla bölgedeki olan Hürmüz Boğazı’nı kapatıp önceki gün yüzde 8’den fazla artarak varil petrollerinin büyük bir kısmını Hürmüz İsrail’in “yaptım oldu” tarzında gücünün neredeyse kapatmamayı ciddi bir şekilde gözden başına 75 dolara yükselmişti. üzerinden Asya’ya ihraç ediyor. ABD’nin saldırıyı (Trump’ı baypas ederek bilgisi yüzde 50’sini yitirdi. a ma geçirdiğini söyledi. Bahreyn’deki Beşinci Filosu ise bölgedeki ya da öngördüğü zamanlama dışında) kesin olan bir şey var ki Petrol ikmal hattı İsrail’in İran’a saldırmasının ardından ticari gemileri korumakla görevli. gerçekleştirmiş olması, dünya düzeninin İran, yavaş yavaş kendi Umman ile Basra körfezleri arasında Küresel enerji naklinde önemli bir Tahran’ın Körfez’de yapacağı bir hepten başsız, boş viteste olduğu Uzun-Teker coğrafyasına çekilip kendiyle ve “güçlünün dokunulmazlığının” hiç yer alan Hürmüz Boğazı’nın Tahran yere sahip olan boğaz, Ortadoğu’daki saldırının ise ABD ve müttefiklerinin hesaplaşmaya başladı” frenlenmediği bir yeni evreye girildiğine tarafından kapatılması ya da hedef petrol üreticisi ülkelerin Asya, Avrupa, tepkisini çekme, çatışmayı tırmandırma ifadelerini kullandı. işaret ediyor. “İran, a BD ile nükleer programa ilişkin alınması ihtimali uluslararası piyasaları Kuzey Amerika’ya ikmal yaptığı kritik ve İran’ın askeri kapasitesini genişletme Gözlemciler bu sürüklenişte, ABD müzakere sürecine de biraz da bundan da kaygılandırdı. Geçmişte İran’ın Batı’nın bir güzergâh. Hatta dünyanın en önemli riskini taşıdığı yorumları yapılıyor. başkanın aymazlığı denli çevresindekilerin dolayı girdi” diyen Uzun-Teker, Tahran çapsızlığına da parmak basıyorlar. siyasetindeki durumu şöyle anlattı: Trump’ın biyografisini yazan ve çevresini MIn nE so Ta’Da İKİ “İçeride de reformcu bir hükümet var ve bu içeriden tanıyan Michael Wolff, Ortadoğu yönetim, zaten mevcut bölge politikasına temsilcisi Steve Witcoff’un örneğin, dış Görüşmeler çıkmazda vEKİl E sUİKas T çok sıcak bakmıyordu. Çünkü çok maliyetli politika ve Ortadoğu konularında tümüyle olduğunu ve bunun yerine bölge ülkeleriyle cahil olan ve başkanla golf oynamaktan İsra İl’ İn İran’ı vurmasının ardından ekonomik işbirlikleriyle yakınlaşmaların a BD’nin Minnesota eyaletinde başka bir işe yaramayan bir New York’lu Tahran’ın nükleer programına sağlanabileceğini düşünüyordu. Keza Demokrat iki milletvekilinin, mütehait olduğun belirtiyor. Rubio’nun ilişkin yeni bir anlaşmaya yönelik nükleer anlaşma eğer imzalanırsa İran’a dün evlerinde silahlı saldırıya daha profösyönel olmakla birlikte, onun da ekonomik getirisi olacak.” görüşmelerin devam edip etmeyeceği Trump’la diyaloğu bulunmadığını vurguluyor. uğradığı bildirildi. Minnesota’nın a BD’den anlaşma şartlarına ve İran belirsizliğini koruyor. ABD ile İran Trump’ın beri yanda bir Netanyahu Demokrat valisi Tim Walz, nükleer programının sivil amaçlarla arasında Umman’daki müzakerelerin dayatmasıyla değil de, bile isteye danışıklı polis gibi davranan bir kişinin kullanımına ilişkin karışık sinyaller geldiğini altıncı turunun bugün yapılması döğüş yaptığını kabul etsek dahi, bu kez de söyleyen Uzun-Teker, İsrail’in de bunu eyaletin temsilciler meclisi böyle bir saldırının sonuçları hakkında yeterli planlanıyordu ancak arabuluculuk yapan fırsat bilerek Trump yönetimini sıkıştırarak üyesi Melissa Hortman ve eşini bilgi ve donanıma sahip olmadığını anlıyoruz. Maskat yönetimi dün görüşmelerin Tahran’a saldırdığını ifade etti. vurarak öldürdüğünü açıkladı. İsrail saldırılarının devamının ABD düzenlenmeyeceğini duyurdu. a BD Başkanı Donald Trump’ın anlaşma saldırının “siyasi suikast” gibi desteği olmaksızın gelemeyeceği, İran’ın karşıtı “İranlı sertlik yanlısı komutanların İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi de göründüğünü söyledi. Yetkililer, yer altındaki derin nükleer tesislerini ABD öldürüldüğüne” dikkat çektiği önceki günkü Almanya, Fransa ve İngiltere tarafından dün Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve silahları olmadan İsrail tarafından hedef saldırganın ayrıca bir başka açıklamasına değinen Uzun-Teker, “İran hazırlandığını ve İsrail’in nükleer Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi alınamayacağı, o tesisler vurulmadan ise eyalet senatörü olan John içerisinde bu anlaşmaya karşı olan pek çok tesislere yönelik saldırılarına zemin Kaja Kallas görüştü. İsrail’in düşmanca “İran’ın nükleer defteri”nin kapanmayacağı a . Hoffman ve eşini vurarak ultra muhafazakâr kesim var. Bunlardan oluşturduğunu söyledi. biliniyor. eylemlerinin Washington’ın doğrudan ağır yaralandığını duyurdu. bir tanesi bugün İran meclisinde çoğunluğu Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov Trump oyuncak askerleriyle oynarken ABD desteğiyle gerçekleştiğini ifade ederek bu elinde bulunduğu Paydari Cephesi” saldırganın yakalanması için başkanı ne kertede bu kara deliğe çekiliyor? da İranlı mevkidaşı Arakçi’yi telefonla şartlarda İran ile ABD müzakerelerinin ifadelerini kullandı. “İsrail saldırıları sonrası operasyon başlatıldı. saldırıyı Cevabı olmayan sorular bunlar. arayarak Moskova’nın İsrail’in İran’a İran içerisinde diğer muhafazakarlârın da devam etmesinin hiçbir şekilde mantıklı kınayan a BD Başkanı Donald Bilinen tek şey, dünyanın çok ürkütücü yeni ses yükselteceği bir tablo ortaya çıkacak” karşı güç kullanmasını kınadığını ve olmadığının altını çizdi. Arakçi ayrıca Trump, “a BD’de böylesi bir belirsizlik ve istikrarsızlık eşiğine sürüklendiği. yorumunu yapan Uzun-Teker, “Şu durumda Ortadoğu’daki durumun gerginliğini Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı’nın korkunç bir şiddete müsamaha Bildiğimiz dünya düzeni yok artık. Tuz buz kendini geri planda tutan bir İran pek azaltmaya yardımcı olmaya hazır İran’ın nükleer programına ilişkin son oldu. gösterilmeyecektir” dedi. düşünemiyorum” diye konuştu. olduğunu ifade etti. kararını eleştirdi. Arakçi, bunun ABD ile