Catalog

ekonomi@cumhuriyet.com.tr EKONOMİ 23 TEMMUZ 2023 PAZAR9 İktidarın son dönem politikaları, ücret ve aylıklar arasındaki dengeleri altüst etti Adaletsizlik her yerde Günü kurtarmak Temmuz ayı itibarıyla en düşük memur maaşı 20 bin 352 erkez Bankası Para Politikaları Kurulu (PPK) politika faizini, TL. Buna karşın en düşük işçi ücreti olan asgari ücret Mbeklentilerin altında 250 baz 11 bin 402 lira. Emekliler ise 7 bin 500 lirada buluştu. puan artırarak yüzde 17.50 seviyesine çıkardı. Ancak bu durum Türk Lirası’nın trateji ve Bütçe Bağ-Kur’lularda en düşük emekli değer kaybını da beraberinde getirdi. Çünkü piyasa, enflasyonun çok çok Başkanlığı’nın seçilmiş aylığı 7 bin 500 TL iken, en düşük altında olan bu faiz oranıyla, enflasyonla Sücret ve aylıklara ilişkin memur emeklisi aylığı 8 bin 656 mücadele edilmeyeceğini ve seçimlerden göstergeleri içeren tablosu, maaş, TL. Ortalama memur emeklisi sonra yüzde 30’un üzerinde değer ücret ve aylıklar arasındaki aylığı ise 10 bin 121 TL. kaybetmiş olan Türk Lirası’nın değerinin adaletsizliği gözler önüne serdi. 4 Ayrıca ortalama memur daha da düşeceğinin mesajını almış oldu... Önceleri hem faiz hem de kur 4 Bazı ek ödemeler maaşı 22 bin 419 TL iken yükselmesin diye 200 milyar doların dahil edilmeden ortalama memur emeklisi aylığı üzerinde Merkez Bankası’nın döviz yapılan hesaplamalara 10 bin 121 TL kalıyor. Öte yandan rezervi ve tonlarca altını satıldı. Serbest göre temmuz itibarıyla muhtar aylıkları 11 bin 402 TL. 14 MILYON 882 BIN KIŞI piyasa ekonomisinde hem faizin hem de Türkiye’de, Mayıs 2023 itibarıyla en düşük memur Engelli aylıkları 2 bin 811 TL, 65 kurun aynı anda kontrol edilemeyeceği MUSTAFA ücretli çalışanların sayısı kuralı yok sayıldı, kuralı biz koyarız maaşı 20 bin 352 TL, yaş aylığı ise 2 bin 347 TL. ÇAKIR dediler. Şimdi, kurun yükselmesine yol en yüksek memur verelim, bir miktar rezerv toplayalım ve Açlık sınırının altı maaşı (Cumhurbaşkanlığı idari ihracatçıyı destekleyelim politikasına Yine tabloda AKP’nin iktidara işler başkanı) da 59 bin 850 TL. dönmüş bulunuyorlar. Ayrıca Körfez Yüksek Hakem Kurulu’na baskı geldiği yıl olan 2002 ile kıyaslama Ortalama memur maaşı ise 22 bin ülkelerinden döviz gelsin diye yapılarak nominal ve reel memleketin kalan her türlü değerli varlığı 419 TL. GEÇEN mayısta iktidar ile Türk- ücret anlaşmazlıklarında kamu teklif ediliyor ya da gelecek sermayeye artışların ne kadar yüksek olduğu Kamu işçisinin ortalama ücreti İş ve Hak-İş arasında Kamu Toplu çerçeve sözleşmesinin esas her türlü garantiler veriliyor. Peki neden? gösteriliyor. Ancak ücret ve de 24 bin 968 TL. Bunlara karşın iş Sözleşmeleri Çerçeve Protokolü alınmasına ilişkin prensip kararı Türkiye, dış açık (ödemeler dengesi) aylıkların, Haziran 2023 itibarıyla özel sektördeki yaklaşık 8 milyon imzalandı. Bu protokol ile en düşük aldı. Ancak şimdi de YHK’na krizine girmesin diye... 10 bin 373 liralık açlık ile 33 bin işçinin ücreti olan asgari ücret 11 KDV, ÖTV, MTV gibi mal ve hizmetler işçi ücreti önce brüt 15 bin TL’ye kararını değiştirmesi için baskı 789 liralık yoksulluk sınırının üzerinden alınan ve doğrudan bütün bin 402 TL. çekildi, ardından ilk altı ay için yapıldığı ortaya çıktı. Hizmet- tüketicilerin ödediği adaletsiz vergi altında kaldığı gerçeği görmezden 4 Emekliler arasında da yüzde 45 zam verildi. Böylece en İş Sendikası’nın şube genel artışları, akaryakıt zamları, doğalgaz, gelindi. Tabloya göre en yüksek düşük kamu işçisinin ücreti 1 Ocak kurulunda konuşan Hak-İş Başkanı adaletsizlik var. İşçi ve Bağ- elektrik, su ve ulaşım gibi kamu mal ve memur maaşı dışındaki tüm itibarıyla brüt 22 bin TL oldu. İkinci Mahmut Arslan, “Ne yazık ki Kur emeklilerinin kök aylıkları hizmetlerine yapılan fahiş zamlar peş altı ayda da yüzde 15 zam yapıldı ve YHK’de emeğe, emekçiye karşı bir maaş, ücret ve aylıklar yoksulluk 7 bin 500 TL’nin altında ise peşe geliyor. Peki neden? Türkiye, iç bu ücret brüt 25 bin TL’ye çıktı. kısım çevrelerin yürüttüğü yeni bir sınırının altında kalıyor. En düşük açığını (bütçe açığını) finanse edebilsin buraya tamamlanıyor. Kök aylık Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan tablo var. Ben o hakem üyelerini diye... emekli aylıkları asgari ücretin ne kadar düşük olursa olsun, ise sözleşmenin imza törenindeki uyarıyorum, lütfen buradan geri de açlık sınırının da altında hepsi 7 bin 500 TL’de eşitleniyor. açıklamasında protokolun adım atılmasın” dedi. Hak-İş Karadelikler her şeyi bulunuyor. Ortalama memur Bunun üzerinde aylık alanlar ise kamuyla ilgili birçok kuruluş Başkanı Mahmut Arslan ayrıca yutmaya devam ediyor emeklisinin aylığı da yine açlık yüzdelik artıştan yararlanabildi. gibi belediyeleri de kapsadığını bu konuda Çalışma ve Sosyal CHP Genel Başkanı Sayın sınırı ile asgari ücretin altında Prim düzenlemesi yapılmadığı belirtmişti. Ama bu yapılmadı. Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan ile Kılıçdaroğlu bir televizyon programında kalıyor. Engelli aylıkları ile 65 yaş için daha uzun ve daha çok prim Sorunun çözümü için başvurulan görüştüklerini de söyledi. mealen şunları söyledi: Japonların aylığı ise karşılaştırılamayacak ödeyenle, daha az ödeyen arasında Yüksek Hakem Kurulu (YHK), l MUSTAFA ÇAKIR/ ANKARA yaptığı açıklamaya göre Osmangazi seviyede. l ANKARA Köprüsü’nün maliyeti 1 milyar 200 milyon hiçbir fark kalmamış oldu. İşçi ve dolar kadarmış, oysa yapımcı firma şu ana kadar (7 yıl içinde) Osmangazi İsviçre Frankı’na endeksi açılan hesaplarda, üç aylık kur farkı yüzde 43.5 Köprüsü’nden 4 milyar 600 milyon dolar gelir elde etmiş bulunuyor. Verilen garantiler üzerinden 2035 yılına kadar da bu ödemeler devam edecekmiş. Kamu Özel İşbirliği (KÖİ) projelerinin tabi KKM’nin şampiyonu netleşti olduğu dağınık düzenlemeler nedeniyle, ihale, yatırım ve işletme süreçleri Bendevi Palandöken SERHAT ALİGİL denetlenemiyor, tekliflere, şartnamelere ve yükümlülüklerin bilgisine ulaşılamıyor Sermaye girişi yok ızla değer kaybeden TL’den ya da bunlar gizli tutuluyor. Sadece ‘Her şey dahil’den bütçeye binen yükleri paçal olarak Hkaçışı durdurmak için S&P Global Kıdemli Direktörü görebiliyoruz. Eğer tek bir projede durum vazgeçmek gerekli 21 Aralık 2021’de Türkiye’yi Frank Gill, Türkiye’deki negatif buysa, varın yüzlerce KÖİ projesiyle faizin sonuçlarına dikkat çekti. ekonomik krize sürükleyen AKP yapılan havaalanlarının, köprülerin, ürkiye Esnaf ve Sanatkârları Bloomberg HT’ye konuşan ve iktidarı tarafından “icat edilen” tünellerin, yolların, şehir hastanelerinin TKonfederasyonu (TESK) Brezilya, Meksika, Endonezya, ama yine TL’yi döviz kurlarına ve vb. bütçede açtığı karadelikleri siz Polonya gibi ülkelere sermaye Genel Başkanı Bendevi düşünün... altına endeksleyen kur korumalı akışı olduğunu belirten Frank Palandöken, Türkiye’de mevduat (KKM) hesapları Gill, “Bu ülkelerde merkez turizmi sadece yaz aylarına Rekor aylık bütçe açığı verildi özellikle son dönemde Hazine bankaları parasal sıkılaştırmada Hazine ve Maliye Bakanlığı verilerine değil, döviz getirisi daha bütçesi üzerinde ciddi bir maliyet Fed’in önündeydi. Türkiye’de göre haziran ayında merkezi yönetim fazla olan sağlık, kültür ve oluşturmaya başladı. negatif reel faiz var, bu nedenle bütçesi 219.6 milyar lira açık verdi. gastronomi gibi diğer alanlara Bu hesaplar ABD Doları, Avro, sermaye girişlerinden henüz Böylece ilk altı ayda bütçe açığı 483.2 frankta yıllık artış yüzde 71.3 da yaymak gerektiğini belirtti. yararlanamıyor. Ancak Türkiye İngiliz Sterlini, İsviçre Frankı ve milyar liraya yükselmiş oldu. Bu 483.2 oldu. Buna göre bankaların ilgili önemli ve sağlam bir ekonomi. Yazılı açıklamasında, yabancı gram altına dayalı olarak 3, 6, milyar liralık açığın 275.2 milyar lirası dönem faizleri ile döviz kurları Fırsatlarının yüksek olduğunu faiz gideri ödemelerinden kaynaklanıyor. turistlerin dolar bazında kişi 9, 12 ay vadelerde açılabiliyor. düşünüyoruz” dedi. Ayrıca yüzde 140’lara varan oranlarda ve altının geldiği değer seviyesi başı ortalama harcamalarında Bugünlerde bankaların KKM artış gösteren sağlık, emeklilik ve arasındaki fark devletçe tasarruf azalma olduğuna dikkati çeken hesaplarına uyguladıkları yıllık sosyal yardım giderlerinden oluşan sahiplerine ödeniyor. Türkiye’de Palandöken, özellikle “her şey faiz oranları yüzde 15 ile 30 cari transferlerdeki sorun giderek en büyük yatırım aracı olan büyüyor. Bir de kamu maliyesini sarsan dahil” sisteminin, gastronomi arasında değişiyor. Merkez TMSF yine satıyor dolarda ise değer artışı son 3 ayda zihni fikir proje, kur korumalı mevduat turizminin gelişimi açısından Bankası ise KKM’lerin vade (KKM) uygulaması bulunuyor. Bunun yüzde 38.8, yıllık bazda yüzde TASARRUF Mevduatı Sigorta “büyük bir engel” olduğunu sonlarında banka faizi ile ilgili seçimden sonraki kur artışlarıyla 52.6 oldu. Fonu (TMSF), dünkü Resmi belirterek şöyle konuştu: yatırım aracı arasındaki getiri gelen toplam maliyetinin 500 milyar Gazete bir ilan yayımlayarak BDDK verilerine göre 14 “Artık turistler seyahat farkının hesabı için her gün altı lira civarında olduğu hesaplanıyor. portföyündeki “Akfel Hes Grubu Temmuz itibarıyla KKM Bütçedeki bu karadelikler kapatılmadan, ettikleri ülkelerin yalnızca kez kur ve altın fiyatı ilan ediyor. Ticari ve Iktisadi Bütünlüğü”nü kamu harcamalarında sıkı bir tasarruf hesaplarında 2 trilyon 962 milyar tarihi ve doğal güzelliklerini de satışa çıkardığını duyurdu. ve şeffaflık sağlanmadan, toplanan 3 trilyon liraya ulaştı lira bulunuyor. Bu rakam 14 değil, damak tadını da 1 milyar 460 milyon lira vergilerde ödeme gücüne göre bir Temmuz 2022’de 1 trilyon 69 Bu kapsamda Merkez deneyimlemek istiyor. Türk muhammen bedelli satış için son adalet gözetilmeden, bütçe disiplini milyar liraydı. Öte yandan Merkez Bankası’nın 21 Temmuz için teklif verme tarihi 26 Eylül, ihale nasıl sağlanacaktır? Günün sonunda mutfağında her yörenin ayrı Bankası önceki gün diğer TL tarihi 27 Eylül olarak açıklandı. yiyip içenin, hesabı ödemesi esas değil açıkladığı son kur ve altın fiyatları lezzeti var. Karadeniz’e giden TMSF, bu bütünlükte yer alan midir? Artırılan dolaylı vergi ve zamlarla mevduatlarından farklı olarak üzerinden hesaplanınca, en turist ile Güneydoğu’ya giden yükün yoksulluk ve açlık sınırının altında Redaş Elektrik, Yeşilbaş Enerji, tüm vadelerde KKM hesaplarına yüksek değer artışının son üç birbirinden çok farklı lezzetleri yaşayan milyonların sırtına yıkılması Olca Elektrik, Menerji Elektrik yüzde 15 zorunlu karşılık getirdi. ayda yüzde 43.5 ile İsviçre Frankı, tadabilme şansına sahip. Bunu büyük bir adaletsizliktir... ve Emsat Elektrik’e FETÖ/PDY Bu hamle ile KKM’nin Hazine’ye son bir yılda yüzde 77.9 ile gram iyi kullanarak turizme yeni davası kapsamında kayyım olarak getirdiği yükün azaltılması da altında olduğu görülüyor. Ayrıca Enflasyonla mücadele ivme kazandırabiliriz.” atanmıştı. l Ekonomi Servisi hedefleniyor. altında üç aylık artış yüzde 36.6, lafla olmaz Üstelik artırılan dolaylı vergiler ve zamlar, enflasyonu daha da körüklemiş bulunuyor. Döviz mevduatı artıyor, KKM’deki büyüklük 475 milyar liraya ‘Çiftçiye kazandırıp Verimlilik yoluyla ulaştı. Zorunlu karşılık getirilerek KKM’nin büyüklüğü sınırlanmaya çalışılıyor. Hani bu uygulama mucize bir buluştu, ne ihracat yapmalıyız’ rekabet uzakta oldu? Merkez Bankası verilerine göre 18 Temmuz itibarıyla net açık piyasa DORUK Un Üst Yöneticisi Gürsel ENERJISA Enerji öncülüğünde işlemleri fonlaması eksi 176.5 milyar Erbap, önümüzdeki süreçte kamu, iş dünyası, akademi ve liraya düştü. Diğer bir deyişle piyasada ülkelerin en büyük sorununun sivil toplumdan birçok paydaşın fazla para var ve Merkez Bankası Elişah Atay Gürsel Erbap “gıda tedariki” olacağına dikkat katılımıyla kurulan “Daha İyi Bir bunu sterilize edemiyor. M2 para çekerek tarım üretiminin Gelecek” platformu, Türkiye’de arzındaki artış da Merkez Bankası’nın olmalı ve fiyatlar da erken ve rekabet gücü artırma perspektifi verimliliği artırmak için bir araya güçlendirilmesinin büyük önem para bastığını gösteriyor. Bu durumda zamanında belirlenmeli. TMO her henüz gelişmemiş durumda.” geldi. İk adım olarak hazırlanan taşıdığını vurguladı. TL mevduat faizleri düşeceği için alanda daha aktif olmalı. Sertifikalı Toplantıya katılan Enerjisa Enerji “Türkiye Verim Haritası ve Verim Doruk Tohumculuk Genel Müdürü TL’ye yatırım yapmanın bir cazibesi tohuma da önem verilmeli.” Yönetim Kurulu Başkanı Kıvanç Araştırması Raporu” ise özel bir de bulunmuyor. Dolayısıyla parasal Elişah Atay ile birlikte bu alanda Özellikle bu tür tohumun hem Zaimler şu çağrıyı yaptı: toplantıyla tanıtıldı. sıkılaştırma ifadeleri söylemden öteye yürüttükleri faaliyetleri tohum kullanım miktarı hem verimlilik “Sektörümüzün odak geçemiyor. Temmuz 2023 Piyasa Araştırmadaki sonuçlara göre geliştirdikleri tarlalarda anlatan açısından büyük avantaj getirdiğini noktalarından olan enerji Katılımcıları Anketi’nde, yılsonu enflasyon verimlilik artırma konusunda Erbap, öncelikle şuna dikkat çekti: ifade eden Erbap, örneğin normal yoğunluğu, tam olarak ekonomik beklentisi yüzde 43.8’e yükselmiş girişim yapan işletme oranı yüzde “Sektörümüz ihracatta iyi ama tohumda 30 kilo olan dekar başına durumda. Böyle giderse yılsonu verimlilik ile ilişkili bir kavram. 22 olurken bu oran büyük ölçekli ithalata bağımlılık var. Bu noktada enflasyonu yüzde 50’nin de üzerine atımın sertifikalıda 18 kilo olduğunu İklim krizine dur demek, yıkıcı işletmelerde yüzde 17’ye geriliyor. hedefimiz çiftçiye kazandırarak çıkacak gibi görünüyor. Peki adaletsizliği, belirtti. Şirketinin de buğday, teknolojiler geliştirmek gibi Bu kapsamda rapordaki şu vurgu ihracat yapmak ve bu alanı mutfakta yangını, yoksulluğu, servet mısır, ayçiçeği gibi ürünlerde konuları yalnızca tartışmak özellikle dikkat çekti: transferini, zengini daha zengin, fakiri geliştirmek olmalı.” Erbap, bu 80’e yakın tohum geliştirdiğini ve veya ilgi çekici bir slogan olarak “İşletmeler verimliliğe önem daha fakir yapan ve orta direği un ufak noktada hububat üretimiyle ilgil sertifika süreçlerinin devam ettiğini kullanmak yerine somut adımlar veriyorlar ancak verimlilikten eden bu enflasyonu önlemek için ciddi önerileri de şöyle sıraladı: “Planlı açıklayan Erbap, bu alanda 2024 atmamız gerekiyor.” Enerjisa Enerji bekledikleri ana fayda maliyetlerin adımlar atılmayacak mı? Ayrıca yapısal ekim şart. Toprak bölünmemeli. sezonunda 350 milyon lira ciro Üst Yöneticisi Murat Pınar da cari azalması ve tasarruf sağlama reformları hedeflemeden hazırlanacak Örneğin 250-300 dekardan az hedefledikleri duyurdu. odağında. Bu nedenle verimlilik açığa dikkat çekti. “Orta Vadeli Program”ın da vaatten öte olmamalı. Destek ürün bazında l SERHAT ALIGIL/TEKIRDAĞ yoluyla inovasyon temelli bir l Ekonomi Servisi bir anlamı olmayacaktır...