Catalog

17 MART 2023 CUMA EKONOMİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr 11 CUMHURİYET 24 AYAR DOLAR AVRO STERLİN FAİZ BORSA ALTIN ALTIN 19.0020 20.1110 23.2400 10.82 5230 7980.43 1191.21 2.2 kuruş 8.8 kuruş 0.4 kuruş Sabit 108 puan 38.4 lira 96 lira Yurttaş deprem korkusuyla evin içinden önce zemin kattaki kolonlara bakıyor İstanbul’da ‘fay’dan kaçış Rejim değişikliği Fiyatlardaki yüksek artışa bir de deprem korkusu eklenince büyük deprem beklenen İstanbul’un merkez ilçelerinde olmadan asla... satışlar durma noktasına geldi. Şehrin çeperlerine göç var. oğayı göz ardı edip bilimi de hiçe sayarsan sonuç ne olur? Hepimiz ahramanmaraş depremleri ilçelerden Çekmeköy, Beykoz gibi Dbütün dehşeti ile yaşadık, hâlâ yaşıyoruz. Ve belli ki bundan sonra da sonrası bilim insanlarının ilçelere akın görülüyor yaşayacağız. Kısrarla dikkat çektiğini Avcılar’da 24 yıldır emlakçılık Komşuda, geçtiğimiz hafta yaşanan büyük Marmara depremi yapan Selçuk Erkaya, semtte tren kazasının hemen ardından İstanbul’da iç göç korkunun arttığını bunun da sorumlu bakan istifa ettiğini açıklarken; yaşatıyor. Zemini kötü piyasayı olumsuz etkilediğini Yüzde 156.8 Yüzde 154.4 Yüzde 149.9 Türkiye’de depremin göbeğinde ve yapı stoğu eski söyledi. Piyasadaki durgunluğa trajedi hâlâ tüm acısı ile sürerken ilin Ankara’da konut İstanbul’da konut İzmir’de konut mahallelerden kaçış “Eskiden tapuya satış için valisinin istifa gerekçesi, sorumluluğu fiyatlarındaki yıllık artış fiyatlarındaki yıllık artış fiyatlarındaki yıllık artış üstlenmek ya da vicdan azabı değil hızlanırken satışlar da başvurunca 20 gün sıra beklerdik. ALİ CAN sadece milletvekili aday adayı olmak durma noktasına geldi. Şu an aynı gün içinde satışı POLAT Akdoğan, “İnsanlar faydan kaçıyor, oluyor. Kafa böyle. Ve bu normal Bu ilçelerde fiyatlar yapabiliyoruz” örneğini veren İstanbul’un kuzeyine akın var. karşılanıyor. Çünkü çöküş sadece Konutta yıllık düşerken zemini sağlam denilen Erkaya, “Bugünlerde kimse İnsanlar artık evin içinden önce yıkılan binalarda değil, aklınıza mahallelerde artış görüldü. ev almıyor. Satışlar artsa da binanın otoparkında, altındaki gelebilecek her yerde, her değerde... artış yüzde 153 Emlak sitesi Sahibinden.com’un alıcı yok. Yeni ve depreme dükkânlarda kolonları inceliyor” Yaşananlardan ders almadan sürekli endeksinden yapılan derlemelerde dayanıklı binalara ilgi olsa da olarak aynı yanlışların tekrarlanmasının diye konuşuyor. TÜRKİYE Cumhuriyet Merkez arkasındaki mekanizma ne peki? Çekmeköy’de metrekare satış az. Kiralıklarda yeni binalarda Bankası’nın açıkladığı 2023 Mars Gayrimenkul İcra Kurulu İki hafta önce Bilim Akademisi’nin fiyatı ocak ayında 21 bin 878 bir hareketlilik var. Kiralar ise Ocak ayı konut fiyat endeksinde Başkanı Hakan Bucak ise düzenlediği depreme hazır olmak, yıllık artış yüzde 153.1, aylık artış TL’yken şubatta yüzde 11 artışla yüzde 40 arttı, fahiş bir seviyeye İstanbul’da tüketici tarafında bir yaraları bilimle sarmak panellerinin ise yüzde 6.9 oldu. Yıllık artış 24 bin 444 TL oldu. Buna karşın yükseldi” diyor. panik havası oluştuğuna dikkat ilkinde konuşmacılardan biri de Prof. İstanbul’da yüzde 154.4 oldu. sahil kesiminde bulunan ve Tüm Girişimci Emlak Müşavirleri çekerek şunları söylüyor: Dr. Ersin Kalaycıoğlu’ydu. Kalaycıoğlu İstanbul’da konut metrekare riskli bir yapısı olduğu söylenen Derneği Başkanı Hakan Akdoğan “Zemini sağlam bölgelere doğru önümüze “Dünyanın Inglehart- fiyatı 28 bin 910 TL olarak Zeytinburnu’nda 40 bin 476 TL ise fay hattına yakın ilçelerde Welzel kültürel haritası”nı koydu. bir hareketlilik yaşandı. Panik açıklanırken 120 metrekare bir Harita hakkında kısa bir bilgi önce. olan metrekare satış fiyatı yüzde duran satışların Çekmeköy gibi havası hem kiralama hem de satın dairenin ortalama fiyatı da 3 Bu harita, siyaset bilimciler Ronald 17 azalışla 33 bin 333 liraya fay hattına uzak bölgelerde alma tarafında rakamlarda bir milyon 469 bin liraya yükseldi. Inglehart ve Christian Welzel geriledi. Sektörde Avcılar gibi katlanarak arttığını söylüyor. miktar yükselişe neden oldu.” tarafından World Values Survey ve European Values Survey’e dayalı olarak oluşturulan bir dağılım grafiği. Darphane inşaat İşyeri kiralarında Toplumlar arasında farklılık gösteren yakından bağlantılı kültürel değerleri demirini ölçecek! sınırlama gerekli iki baskın boyutta tasvir ediyor: İNŞAAT demirinin üretimi veya Biri, geleneksele karşı laik-rasyonel TÜRKİYE Perakendeciler ithalatından inşaatta kullanım ve değerler. Diğeri ise hayatta kalmaya Federasyonu (TPF) Yönetim Yüzde 8.6-11.6 laboratuvar deneyleri dahil geçen (survival) karşı “kendini ifade etme” Kurulu Başkanı Ömer Düzgün, Depremin faturasının tüm aşamalarda takip edilmesi (self expression) değerleri. Haritaya dün açıklama yaparak şehir ve gayri safi yurtiçi göre Türkiye aralarında Hindistan, için “İnşaat Demiri İzleme Sistemi bölgeye göre kira artışlarının hasılaya oranı Pakistan, Bangladeş, Filipinler, İran ve (İDİS)” kurulacak. astronomik değerlere ulaştığını Endonezya’nın bulunduğu Güney Asya Resmi Gazete’de dün yayımlanan vurguladı. Düzgün şöyle devam diye tanımlanan bölgede. Yani laik- tebliğe göre mevcut inşaat demiri etti: “Yerel işletmeciler yüzde 100’e Maliyet şimdilik 77-105 milyar dolar rasyonel değerlerden çok geleneksel üreten veya ithal edenler ile varan oranlarda yapılan artışları değerlerin (ağırlıklı olarak din, gelenek BAHÇEŞEHİR Üniversitesi Ekonomik Bu değer yeniden yapım, güçlendirme karşılamakta güçlük çekiyor. Bu ihracatçı, toptancı, bayi, tüccar ve görenekler) ağır bastığı ve günü ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi ve tamirat maliyetleri, altyapı sermaye konuda bir sınırlama getirilmesi ve yapı müteahhitlerine 1 Ocak kurtarmanın, hayatta kalmanın daha (BETAM), Prof. Dr. Kamil Yılmaz stokunun yeniden yapımı ile tamiratı, işletmecilere nefes aldıracak. Çünkü 2024’ten önce İDİS’e geçmeleri öncelikli olduğu alanlar... tarafından hazırlanan “6 Şubat 2023 enkaz altında kalan eşya ve taşıt kaybı marketin işletilmesi için yıllarca zorunluğu getirildi. Sistemi ise altın Tablo bu. Aşağı yukarı hepimizin Kahramanmaraş Depremlerinin maliyetlerini içeriyor. Ayrıca bölgedeki yatırım yapan işletme sahibi, ve madeni paralardan da sorumlu bildiği gibi. Ekonomik Etkisi” başlıklı araştırma üretim kaybı, ulusal turizmdeki olası başka bir yere taşınma daha büyük olan Darphane ve Damga Matbaası raporunu dün yayımladı. gelir kaybı ve enkaz kaldırma ile ilgili maliyet oluşturacağı için yapılan Neopatrimonyal sultanizm Genel Müdürlüğü kuracak. Güvenlik Güncel hasar durumuna göre faaliyetlerin ulusal gelir üzerindeki akım kira zammını kabul etmek zorunda Kalaycıoğlu, “Bizi yönetenler etiketi özelliklerini Darphane depremin yapı ve sermaye stokundaki etkisi de eklendiğinde maliyet 77-105 kalıyor.” l Ekonomi Servisi kimi yönettiğini iyi biliyor, ona göre belirleyecek. l Reuters etkisi 66-86 milyar dolar tahmin edildi. milyar dolara ulaşıyor. l Ekonomi Servisi davranıyor, kısa vadeli çözümler öneriyorlar” diyor. Bugüne kadar hep böyle oldu. İktidarlar da bundan Eski Ekonomi Bakanı Işın Çelebi’ye göre yeni bir iktisat politikası olmalı beslendi. Kavimler göçü gibi kentlere akın oldu yıllardır, gelenlerin devamlı talepleri oldu haliyle. Altyapısı olmadan boş arazilere yerleşip gecekondular inşa edildi, yıllar içinde üzerlerine Toparlanma iki yıl sürer Christine Lagarde katlar çıkıldı ve sonra siyasilerden “Gecekondumuzu normal mesken zmir Büyükşehir Belediyesi’nin 100 haline getir” diye istekte bulundular. İyıl sonra “Yeniliğe Davet” sloganı ile Mali piyasalarda Bağış karşılığı rüşvetle ve büyük düzenlediği İktisat Kongresi devam patronaj ilişkisi ile yürüdü sistem dalgalanma sürdü ediyor. 21 Mart’a kadar sürecek yıllardır. olan kongrede dün ekonomistler 1- Kısa vadeli düşünme PİYASALAR dün de diken 2- Yoksul, kaynakları kıt üstündeydi. ikinci yüzyıl için politika önerilerini Bu kültürün yarattığı sonuç ortada Bu kapsamda dolar/TL 19’a açıkladı. Eski Ekonomiden Sorumlu ve bundan kaçış zor. Peki ne yapmalı? yerleşirken küresel bankacılık Devlet Bakanı Prof. Dr. Işın Çelebi de “Bir yandan vatandaşın taleplerine sistemine ilişkin endişeler ilk günün konuşmacıları arasındaydı. ekonomik çözümler geliştireceksin, nedeniyle dün gözlerin çevrildiği Çelebi, “Deprem Sonrası Yeni iktisat Işın Çelebi Hakan Kara Refet Gürkaynak bunu yaparken de insanlara güven Avrupa Merkez Bankası, yeni vereceksin” diyor Kalaycıoğlu. Politikası Ne Olmalıdır?” başlıklı faiz kararını 50 baz puan artış olduğunu görüyoruz. Örneğin imar affının aslında cinayet konuşmasında 6 Şubat depremlerini olarak açıkladı. Bankanın ile eşdeğer olduğunu anlatabilir n Çünkü enflasyonun arttığı ve “milat” olarak niteleyerek “Depremler uyguladığı faizler yüzde 3-3.75’e ‘Çözüm verimlilik misin? Hesap verilen bir sistemin gelir dağılımının bozulduğu bir sonrasında yalnızca bir doğal afetle yükseldi. AMB Başkanı Christine aslında herkesin lehine çalışan bir çürümüşlük dönemi yaşandı ve şimdi Lagarde “Avro Bölgesi’ndeki değil ekonomiden eğitime, sosyal ve değer artışıdır’ sistem olduğunu anlatabilmek? Kolay bir tamirat aşamasına, sonrasında likidite güvence altında, yaşama kadar derin bir yıkımla karşı mı? Değil... Kalaycıoğlu ekliyor: KONGREYE katılan isimlerden ise yeniden yapılandırma sürecine problem yok” dedi. Merkez karşıya olduğumuzu gördük” dedi. “Rejim değişikliği olmadan asla ve Prof. Dr. Hakan Kara, “Artık Bankası’nın yeni verilerine göre ihtiyacımız var. asla çözülmez.” Neopatrimonyal Yaşanan depremin çürümüşlüğün zor işler yapmak gerekiyor. toplam rezervler 10 Mart haftası sultanizm altında yaşıyoruz yıllardır. n Yeni iktisat politikasının temeli tüm göstergelerini ortaya koyduğunu Yapamazsak bir yüzyıl değil itibarıyla önceki haftaya kıyasla Karakteristik özellikleri: “tek adamcılık, güvene dayanmalıdır. belirten Çelebi, “Kısa dönem içinde bin yıl da geçse bu problemleri 346 milyon dolar düşüşle 120 kuralsızlık, kamu politikasızlığı, ahbap n Merkez Bankası’nın bağımsızlığı ekonomik ve sosyal sorunların acilen konuşmaya devam ederiz” çavuş yönetimi, kurumsal yozlaşma, milyar dolara indi. Ayrıca döviz sağlanmalıdır. Maliye, Hazine ve çözülmesinin gerekliliği ortaya derken şuna dikkat çekti: “Çözüm çoğulculuğa tahammülsüzlük, mevduatı parite etkisinden Stratejik Planlama Teşkilatı tek bir verimlilik, üretkenlik ve değer vatandaşlık yerine kulluk, özgürlüklerin çıkmıştır” diye konuştu. arındırılmış olarak 1.2 milyar Ekonomi Bakanlığı altında üç ayrı artışına odaklanmaktır. Üretim sınırlandırılması...” dolar, KKM hesapları ise 26.2 değil verimlilik. Bu kolay değil. 14 Mayıs seçimleri her açıdan En önemli konu güven müsteşarlık olarak çalışmalıdır. milyar lira arttı. Kurum ve kuralların yeniden bir dönüm noktası. Yoksulluğu ve Yeni dönem için acil olarak yeni n Tedarik zincirindeki yerimizi eşitsizliği azaltacak politikaları yaşama yapılanmasından hukuk ve eğitim etkin biçimde yeniden almalıyız. bir iktisat politikasına ihtiyaç geçirirken bir yandan da rasyonel sistemine kadar bir yelpazede Özel sermaye şirketlerinin yıllık olduğunu anlatan Çelebi, Türkiye’nin SGK emekçisinden düşünmenin, bilimsel odaklı olmanın reform yapmak gerekiyor.” toparlanmasının da iki yıl süreceğini yatırımlarından aldığımız payı 15 taşlarını döşemek. Üstelik karşı karşıya Toplantıya çevrimiçi katılan iş bırakma eylemi kaydetti. Çelebi’nin konuşmasında milyar dolar düzeyine çıkarmalıyız. olduğumuz deprem tehdidi karşısında Prof. Dr. Refet Gürkaynak da buna acilen başlamak ve hedef BÜRO-İş Sendikası Genel Başkanı n Ekonomi diplomasisini hızla acil olarak alınması gereken Merkez Bankası ile maliye koyarak ilerlemek... Bunu yapan ülkeler Alay Hamzaçebi, tüm yurttaki geliştirmeliyiz. Yıllık yaklaşık 75 önlemleri şöyle sıraladı: politikalarının beraber var. Biz de yapacağız. Yapmalıyız... SGK’lerde bugün iş bırakacaklarını düzeltilmesi gerektiğini n Geldiğimiz noktada acil milyar dolar yabancı sermaye girişini açıkladı. En son EYT, 3600 ek ifade etti. olarak ciddiyet ve koordinasyona hedeflemeliyiz. Yatırım fonlarıyla bire gösterge, prim yapılandırma gibi Bugün Türkiye’nin ihtiyacımız var. Hızlı ve doğru bir ilişki kurmalı ve onlardan kaynak yeni konularla iş yükünün daha kendiliğinden bir dönüm karar alma becerilerinin çok gerekli temin etmeliyiz. l Ekonomi Servisi ‘Özel’in borcu azaldı da arttığını, buna karşın eksik noktasında olduğunu belirten personelle 7/24 çalıştıklarını ve MERKEZ Bankası’nın dün yayımladığı “Özel Prof. Dr. Çağlar Keyder ise saatlik net 23 TL mesai ücreti Sektörün Yurtdışından Sağladığı Kredi “Somut olarak devletin Çelebi: Yeni bir ek bütçe hazırlanmalıdır aldıklarını anımsatan Hamzaçebi, Borcu” raporuna göre bu tür borç, Ocak güçlenmesi lazım. Bu sadece şöyle devam etti: IŞIN Çelebi, Türkiye için mutlaka disiplinle uygulanmaya başlanmalıdır. 2023’te Aralık 2022’ye kıyasla 158 milyon mali anlamda değil. Devlette “Bu eyleme mecbur kaldık. gerçekçi ve uygulanabilir yeni bir bütçe Yeni bir ek bütçe hazırlanmalıdır. dolar azalışla 159.7 milyar dolar oldu. Uzun çalışmanın arzulanan bir şey Çünkü daha önce taleplerimizi ve program yapılması gerektiğini de Birinci ayda tüm uygulama planları vadeli borç 284 milyon dolar azalışla 151.1 olması gerekiyor. Eğitimli dile getirerek şunları söyledi: açıklanmalıdır. Stratejik Planlama defalarca dile getirdik ama somut milyar dolar, kısa vadeli borç 126 milyon insanların yurtdışına gitmesini “Tüm uygulamalar açık ve şeffaf Teşkilatı kurulmalı, Para-Kredi bir adım görmedik.” dolar artışla 8.6 milyar dolar. engellemek lazım” dedi. l İZMİR olmalıdır. 2023 Temmuz’da yeni bütçe Kurulları düzenli çalıştırılmalıdır.” l MUSTAFA ÇAKIR/ ANKARA l Ekonomi Servisi