Catalog

8 ŞUBAT 2023 ÇARŞAMBA EKONOMİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr 11 CUMHURİYET 24 AYAR DOLAR AVRO STERLİN FAİZ BORSA ALTIN ALTIN 18.8290 20.1460 22.6080 7.64 4.505 7619.84 1154.58 0.5 kuruş 11.6 kuruş 14 kuruş 0.10 puan 425 puan 10.71 lira 7.97 lira Türkiye’nin tarım ve sanayide dinamosu sayılan 10 ilde ekonomi sarsıldı sanayicilerini inşaatçı yaparak fabrikaları da alışveriş merkezlerine dönüştürerek... ANAP Üretimin kalbi göçtü döneminde dar gelirliyi konut sahibi Betona Deprem nedeniyle çok sayıda fabrika yıkıldı. İskenderun yapmak üzere finans desteği Limanı’ndaki sağlamak için kurulan Toplu Hayvancılığın merkezi Elbistan neredeyse YÜZYILIN yangın TSK’ye gömüldük! Konut İdaresi’ni merkeze haritadan silindi. İş insanları toparlanmanın ait helikopter FELAKETİ alan yatırımlarla inşaatın ve uçakların nşaatlar için kumları yıllar alacağını söylüyor. ekonomideki payı 2000’li havadan Marmara Denizi’nden, yıllarda yüzde 4’ten 2016’da müdahalesi “İdemirleri hurdadan inlerce insanın hâlâ Mersin limanları ise bölgeden tam iki katına çıktı. ile söndürüldü. çektik. Tüm firmalar aynı 2002’den itibaren 20’ye göçük altında olduğu, mal sevkiyatı ve ithalatın şeyi yapıyordu. Deprem yakın düzenleme ile faaliyet Bhayatta kalanların bir merkezi konumunda. Ancak olursa binalar kâğıt gibi yıkılır. alanı genişletilen TOKİ, bardak suya bile erişemediği ilk günden beri limanlardaki İstanbul’a ordu bile giremez, bugün konut ve arsa üretimi depremde sarsılan 10 yangın söndürülemediği için ölen şanslıdır...” alanında tek yetkili kurum. il Türkiye sevkıyat başlayamadı. AKP’nin ilk döneminin en İmar yetkisi de var, arsa ve parlak firmaları arasına giren sanayisinin ve arazi üretme yetkisi de. Toparlanma zor olacak Ali Ağaoğlu, 2009’da verdiği tarımsal üretimin bir röportajda 1970’lerde Kentsel değil rantsal Bölgede faaliyet gösteren dinamolarından. Anadolu yakasında TOKİ’nin yetkisi arasında iş insanları öncelikle Bölgede çok sayıda 37 20.1 MİLYAR DOLAR ŞEHRİBAN malzemesini sattığı konutlar bulunan “kentsel yenileme insani yardım ve enkazın 10 ildeki toplam OSB sayısı 10 ilin 2022’deki toplam ihracatı fabrika da yıkılmış KIRAÇ için söylüyordu bu sözleri. ve dönüşüm projeleri” kaldırılması, insanların durumda. Beklenen İstanbul depremini ise amacından tamamen kurtarılması için tüm Kahramanmaraş, Gaziantep, bahane ederek yeni rant saparak “rantsal” dönüşüm Türkiye’ye çağrıda bulunuyor. alanlarında yine kendisinin Hatay, Adıyaman, Malatya, projelerine döndü. Bölgede kaç fabrikanın çöktüğü Elbistan yıkıldı, kimse yok yapacağı yeni inşaatlara talip İnşaatla büyümek o kadar Osmaniye, Adana, Kilis, olurken... cazipti ki projelerin hızlı ve bilinmezken, binlerce çalışan Şanlıurfa ve Diyarbakır 13.5 KAHRAMANMARAŞ kalmadı. Kim hayatta kaldı Ağaoğlu’nun bu kolay yoldan olması için de da enkaz altında. Bölgede milyon ile Türkiye nüfusunun ekonomisinde tarımın da bilmiyoruz. Elektrik, akaryakıt açıklamalarından sonra imar mevzuatları değişti, ekonominin toparlanmasının yüzde 16’sını oluşturuyor. büyük payı var. Tarımının en acil ihtiyaç. Burası tarım ve müteahhitlik kariyeri planlama, denetim gereksiz uzun yıllar alacağı da Ekonomik büyüklük zarar görmek ne kelime, önemli noktası konumundaki hayvancılığın merkezi. İnsanlar engellere dönüştü. konuşuluyor. İstanbul Tekstil açısından ise Türkiye gayrimenkul geliştiriciliğine İmar yetkisi yerel Elbistan ise 7.6’lık depremde yiyecek bulamazken buradaki Ve Hammaddeleri İhracatçıları terfi etti. Zenginliğine ekonomisinin 10’da 1’i. yönetimlerin inisiyatifinden adeta haritadan silindi. hayvanlar da aç susuz.” TOBB Birliği (İTHİB) Başkanı ve zenginlik katan Ağaoğlu’nun çıktı, Çevre ve Şehircilik Sanayiden tekstile, çelikten Elbistan Ziraat Odası Başkanı Hayvancılık Meclisi Başkan söylediği İstanbul depremi Bakanlığı, Emlak Konut Kahramanmaraş merkezli Mehmet Ali Bulut, ilçedeki Yardımcısı Yılmaz Arpaç ise hayvancılığa kadar çok farklı henüz gerçekleşmedi ama devreye girdi. Türk Mimar ve Kipaş Holding Yönetim Kurulu durumla ilgili şunları söyledi: hasar tespit çalışmalarının sektörlerde üretimin yapıldığı Kahramanmaraş odaklı ve Mühendisler Odaları Birliği “Arabayla tüm Elbistan’ı sürdüğünü ve gerekirse Başkan Yardımcısı olan Ahmet bölgenin ihracatı 20 milyar 10 ili etkileyen deprem, kâğıt (TMMOB) gibi meslektaşlarını dolaştık. Elbistan göçtü. Elimiz bölgedeki hayvancılara yem Öksüz, “Kahramanmaraş’ta doların üzerinde. gibi yıkılan binaları bir kez denetleyecek kurumlar ayağımız bağlı, yardım yok. desteği yapılacağını belirtti. durum çok kötü. Çöken çok Depremin merkez üssü daha gözlerimizin önüne etkisiz hale getirildi. AKP Tüm Elbistan’da sadece bir iki Arpaç, “Kırşehir ve Polatlı’dan fabrika ve hasar alan çok serdi... Üstelik aradan geçen Kahramanmaraş iplik, döneminde çıkan sekiz enkazın üstünde kurtarma birliklerimiz bölgeye et fabrika var. Yaraların sarılması 24 yıl ve dünya devleti olma imar affı ise kural, denetim kumaş, mutfak eşyalarında çalışması var. Artık burada gönderiyor, arkadaşlarımıza iddiasındaki hükümetin bırakmadı. çok zaman alacak” dedi. Türkiye’nin bir numaralı köylünün de kentlinin de evi ulaşmaya çalışıyoruz” dedi. yönetimi altında! Rantsal dönüşümün Kahramanmaraş Ticaret üreticisi. Kent, ihracatçı Enkaz altında bu soğuk kentsel yenileme adı altında Borsası (KTB) Yönetim Kurulu iller arasında 17. sırada havada yaşanan acıyı tüm Türkiye’yi etkisi altına Başkanı Mustafa Narlı, vatandaşa dağıtıyoruz. Bir enkaz başında çok az insan bulunuyor. Gaziantep ise içimizde hissediyoruz... alması ise bugün yaşanan “Benim fabrikam da çöktü. an önce yaralar sarılmalı” var, onlar da halk ve teçhizat özellikle Ortadoğu ülkelerinin Algıyla ülkeyi yöneten felaketin sorumlusu. Ama burada öncelik insan ifadelerini kullandı. TOBB hâlâ yok. Lütfen bunu tedarikçisi. Son yıllarda hükümet hâlâ bu insanlara Kahramanmaraş’ta açıkça hayatı. Bir an önce elektrik Kahramanmaraş Genç paylaşın, Maraş’ın çok büyük ulaşamıyor. Kısa süre önce yaşadık... “Kâğıt gibi yıkılan” turizmde de atak yapan sokaklarında dolaştığımız, konutlar arasında devletin ve akaryakıt verilsin. Ayakta Girişimciler Kurulu Başkanı yardıma ihtiyacı var, burada Gaziantep, Türkiye gastronomi Türkiye’nin gastronomi yaptığı TOKİ konutlarının da kalan fabrika alanlarından Aykut Balcıoğlu da yardım durum çok vahim lütfen turizminin de başkenti merkezleri diye tanıtılan yer aldığı söyleniyor. Yıkılan bakliyatları alıp yemek yapıp çağrısı yaparak “Maraş’ta yardım” çağrısı yaptı. konumunda. İskenderun ve Hatay ve Gaziantep çökmüş. binalar arasında devlet Bu bölgede depremin hastaneleri, okullar var. olacağını bilim insanları 2021’de ihracata dayalı söylemiş... Yaşananlar büyüme modeline geçerek gösteriyor ki bir kişi bile ekonomiyi altüst eden Patronlardan deprem destek ağı harekete geçmemiş! hükümet, sıkıştığı anda Geçen 20 yıla baktığımızda yine inşaatı destekleyecek IŞ dünyası depremde zarar Merkezi” kurulduğunu açıkladı. aslında yaşadığımız sürpriz projeler açıklıyor. Bugün gören illere destek vermek için Öte yandan Merkez değil... Büyük depremin yaşanan deprem Türkiye çalışmalarını artırdı. Deprem Bankası deprem bölgesindeki ardından iktidara gelen AKP, ekonomisinin yüzde 10’unu Destek Ağı açıklamaları birbiri firmaların reeskont kredileri iktidarını ilk günden itibaren oluşturan bir bölgede ardına geliyor. ile Yatırım Taahhütlü “inşaata dayalı büyüme gerçekleşti. Bilim insanlarının modeline” bağladı. Çünkü söyleye söyleye dilinde tüy Türk Sanayicileri ve İş Avans Kredisi (YTAK) geri inşaat yaklaşık 35 sektörü bittiği İstanbul depreminin İnsanları Derneği (TÜSİAD) ödemelerinin vadelerini uzattı. harekete geçiren bir sektör. ise belki eli kulağında! Yönetim Kurulu Başkanı 6 Şubat tarihi öncesinde Büyümenin en kolay yolu, Kentteki yapı stokunun Orhan Turan, Deprem Destek kullanılmış olan ihracat ve istihdamın da en yoğun yüzde 80’i ise tehlikede. Ağı kurduklarını belirterek döviz kazandırıcı hizmetler, olduğu sektör. 2000’li yılların İstanbul demek Türkiye “Bu kadar büyük bir felaket, reeskont kredilerine ise 6 ekonomisi, finansı, ülkenin başında dünyada bollaşan yol açtığı bireysel kayıplar ve dünyasına çağrıda bulunarak İstanbul Sanayi Odası da ay ilave ihracat ve döviz finansmanın da desteğiyle dünyayla bağı demek. travmaların yanı sıra sosyal “İlk etapta acil ihtiyaç TOBB, AFAD ve İstanbul kazandırıcı hizmet taahhüdü Umarız artık bir ders AKP, sanayi yatırımları ve ekonomik sorunlara ve malzemelerinden oluşan 25 Valiliği ile birlikte çalışıldığını kapatma süresi verdi. Ayrıca, yerine inşaat sektöründeki çıkarılır. Büyüme aşkı ve toplumsal travmalara da yol TIR’ı bölgeye sevk ediyoruz. belirterek üyelerinin yardım kuruluşlarına yapılan popülist siyaset değil, insan büyümeyi teşvik etti. Hatta açmaktadır. Gün birlik olma ve İş dünyasını İTO Deprem katkılarıyla deprem bölgesine para transferlerinden Türkiye’nin en büyük hayatı kazanır! dayanışma günüdür” dedi. Koordinasyon Merkezi ile gönderilecek yardımlar için ücret alınmaması yönünde İstanbul Ticaret Odası temasa geçmeye çağırıyorum” İstanbul Anadolu ve Avrupa bankalara talimat verildiği Başkanı Şekip Avdagiç, iş dedi. yakalarında “Yardım Toplama belirtildi. Borsada ‘kapanma’ tartışması realizasyonun zaten geleceği, bu hızlı artışın dengelenmesi ALİ CAN POLAT depremle birlikte öne çekildiği gerekiyordu. Bu dengelenme YENI yıla düşüşle başlayan Borsa belirtildi. Borsadaki çöküşü erkene çekildi ve hızlandı İstanbul’da (BİST100) depremin değerlendiren Hazine ve Maliye diyebiliriz” diye konuştu. etkisiyle çöküş hızlandı. Bakanlığı’na bağlı Mali Suçları Borsanın kapatılmasına ilişkin Geçtiğimiz yılı rekorlar kırarak Araştırma Kurulu (MASAK) Eski söylemleri de değerlendiren Yakıt ikmalinde bitiren ve ekonomistçilerin sık Başkanı Ramazan Başak, “Bu Başak, “Şu an kapatılması sık “Çöküş gelecek” dediği Borsa zaten olacaktı, deprem öne çekti mantıksız olur. Ekonomi domino sorun yaşanıyor İstanbul, depremin ikinci günü taşı gibidir. Borsayı kapatır diyebiliriz “ dedi. PETROL Ürünleri İşverenleri yüzde 8’den fazla değer kaybetti. insanların parasını hapsederseniz Sendikası (PÜİS) Başkanı Yılbaşından bu yana düşüş yüzde Kâr realizasyonu bir sürü ödeme dengesini İmran Okumuş, depremden 18’e gelirken BİST100 endeksi dün bozarsınız. Milyonlarca dolar Düşüşün ana sebebinin deprem etkilenen bölgeye akaryakıt gün içinde iki kez devre kesti ve paradan bahsediyoruz” dedi. olduğunu vurgulayan Başak, İsmini vermeyen bir başka borsa teslimatının sürdüğünü günü 4.505 seviyesinde kapattı. “Birinci sebep tabii ki sosyal ve uzmanı ise “Deprem bölgesinde açıkladı. Akaryakıt Sosyal medyada yurttaşlar ekonomik hayatta büyük tahribat yaralanan ya da yaralı tanıdığı TIR’larının Kahramanmaraş’a deprem nedeniyle borsanın yaratan depremlerdir. İkinci olan insanların da borsada ulaşmasında zorluklar kapatılması için seslerini neden ise borsadaki realizasyon paraları var. Bu paraları çekip çekildiğini belirten Okumuş, yükseltirken uzmanlar arayışıdır. 2022’de yüzde 400- ailelerine veya kendilerine POS cihazı çalışmayan bayileri, bunun durumu daha 500 katlanan hisseler harcamak isteyebilirler. Borsayı tahsilatı daha sonra yapmaları da derinleştireceğini oldu. Bir yılda 1 milyon kapatıp bunu engellemek konusunda uyardıklarını söyledi. Borsadaki 400 bin yatırımcı haksızlıktır” diye konuştu. söyledi. Okumuş gece düşüş için ise bu geldi. Bir şekilde yarısından itibaren deprem bölgelerinde benzinde 1 lira 38 kuruş, motorinde 1 lira 15 kuruş indirim yapılacağını Deprem fırsatçıları işbaşında da söyledi. Türkiye Akaryakıt Bayileri Petrol ve Gaz Şirketleri YÜZYILIN felaketi olarak geçti. Bakanlık acil ihtiyaç etkilenen şehirlerde İşveren Sendikası (TABGİS) adlandırılan deprem bir yandan malzemelerinin fiyatlarında yerel zincirlerin valilikler, Genel Başkanı Murat Bilgin dayanışma ruhunu canlandırırken fahiş artış yapıldığı iddialarına kaymakamlıklar, belediyeler, ise deprem bölgesine ikmal fırsatçıları da harekete geçiriyor. yönelik olarak ülke genelinde muhtarlar, AFAD ve Kızılay konusunda sıkıntı olduğunu, Bir gün önce 100 liraya satılan denetimlere başlandığını açıkladı. koordinasyonuyla bölgelerdeki yollarda oluşan hasar ve trafik battaniyeler 250 liraya, otobüs Türkiye Perakendeciler dağıtım merkezlerine acil ihtiyaç yüzünden sorunlar yaşandığını biletleri ise 500 TL’den 800 TL’ye Federasyonu (TPF) Başkanı malzemelerinin taşınmaya söyledi. çıkınca Ticaret Bakanlığı harekete Ömer Düzgün ise depremden başlandığını belirtti.