Catalog

20 OCAK 2023 CUMA EKONOMİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr 11 Merkez Bankası Para Politikası Kurulu, politika faizini yüzde 9’da sabit tuttu Cari açık riski canlı Savunmasız... Banka iç tüketim talebi, enerji fiyatlarındaki yüksek seviye ünün sözü Suudi Arabistan 41.8 MiLyar Do Lar Maliye Bakanı Muhammed ve ana ihracat pazarlarının resesyona girme olasılığının o cak-kasım 2022 GEl-Cedan’dan geldi. cari denge üzerinde baskı oluşturduğunu vurguladı. dönemindeki cari Dünya Ekonomik Forumu’nun Da- açık büyüklüğü vos toplantısına katılan Suudi ba- erkez Bankası Başkanı fiyatlarındaki yüksek seviye ve kan, “savunmasız” olarak nitelediği Şahap Kavcıoğlu ana ihracat pazarlarının resesyona Türkiye, Pakistan ve Mısır gibi ülke- Mbaşkanlığında, üyeler girme olasılığı cari denge üzerindeki leri “desteklemeye” devam edecek- Taha Çakmak, Mustafa Duman, riskleri canlı tutmaktadır. Cari lerini söyledi. Savunmasız ekonomi- Elif Haykır Hobikoğlu, Emrah miz, patronlar kulübünde dillendiri- işlemler dengesinin sürdürülebilir lirken Pakistan ve Mısır ile aynı kefe- Şener ile toplanan Para Politikası seviyelerde kalıcı hale gelmesi, fiyat de olduğumuz da AKP iktidarının en Kurulu (PPK), dün yeni kararını istikrarı için önem arz etmektedir.” büyük ittifakı Suudi Arabistan tara- açıklayarak “politika faizi”ni yüzde fından bizzat tescillendi. Suudi Ara- Faizi düşürür mü? olarak yorumladı. Diğer önemli jeopolitik gelişmelerin yol açtığı 9’da sabit tuttu. Bu kapsamda bir bistan Maliye Bakanlığı, 22 Kasım’da değişiklik ise dezenflasyonun enerji maliyeti artışlarının PPK’nin notundaki değişiklerden de değerlendirme notu yayımlayan Türkiye Merkez Bankası’na 5 milyar başlayacağına ilişkin ifadenin gecikmeli ve dolaylı etkileri, biri ise mevcut politika faizinin PPK, 2022 yılının dördüncü dolar yatırmak için görüşmelerde so- yerini “enflasyonun seviyesinde ekonomik temellerden uzak “yeterli” olduğuna ilişkin çeyreğine ilişkin göstergelerin na yaklaştıklarını açıklamıştı. ve eğiliminde iyileşmeler fiyatlama oluşumlarının etkileri, ifadeye Ocak 2023 metninde yer zayıflayan dış talebin etkisiyle Cumhuriyetimizin 100. yılına, ülke- görülmeye başlanmıştır” olarak küresel enerji, gıda ve tarımsal verilmemesi oldu. Ekonomistler nin kaderini, geleceğini belirleyecek büyümedeki yavaşlama eğiliminin iç değiştirilmesi oldu. Buna paralel emtia fiyatlarındaki artışların 14 Mayıs seçimleri damgasını vura- bu değişikliğin bugün olmasa bile talepteki görece güçlü seyir ile telafi cağı kesin. İkinci yüzyılını planlamaya olarak uzun aylardan yer verilen oluşturduğu güçlü negatif arz Mayıs 2023’te planlanan seçimler edildiğine işaret etti. PPK, buna odaklı çağdaş, vizyoner ve kapsayı- şu vurgu metinden çıkarıldı: şokları etkili olmuştur.” öncesi yeniden faiz indirimi karşın cari açıkla ilgili şu yorumu cı siyaset şimdilik hayal. 112 günlük “Enflasyonda gözlenen yükselişte; l Ekonomi Servisi için kapının açık bırakılması yaptı: “İç tüketim talebi, enerji maraton belli ki sayısız tartışmalarla, anketlerle, çirkin polemiklerle, tehdit- lerle, baskılarla geçecek. Tamam bu- na da razıyız ama 15 Mayıs sabahı Yüksek enflasyon yurttaşın tüketim alışkanlıklarını etkiliyor aydınlık bir Türkiye’ye uyanmanın tek koşulu altılı masanın bu 112 günü tek bir gün bile harcamadan ortak he- def doğrultusunda politikalar ürete- rek verimli şekilde kullanması. Nere- Ucuz protein ‘aranıyor’ ye çeksen uzayan, her an dağılacak izlenimi veren yapısından bir an ön- ce kurtulması elzem. HDP’yi dışlaya- Ali CAn PolAt rak bir seçim kazanmanın mümkün olmayacağı da kabullenilmeli. Hadi 21 milyar TL’lik ıldız Holding Yönetim Kurulu her şey yolunda gitti ve Millet İttifa- YBaşkanı Ali Ülker, yüksek kı dört dörtlük yol haritasını ve “ortak enflasyon ile birlikte yurttaşların çek karşılıksız adayını” açıkladı diyelim. Bu ancak tüketim alışkanlıklarının yolun yarısı sayılır. En az onun kadar Türkiy E Bankalar Birliği Risk etkilendiğini ve raftaki ürün önemli bir değil olgu seçim güvenli- Merkezi’nin dün yayımladığı ği. Bugüne kadar doğu illerinde ya- tercihlerinin değiştiğini belirterek verilere göre, ticaretteki yeri son şananları, sandık başındaki cinayet- yurttaşın ucuz proteine yöneldiğini yıllarda küçülen çek kullanımında lerin bile nasıl örtbas edildiğini unut- belirtti. ANFAŞ 29. Uluslararası Gıda önemli bir karşılıksız çıkma mamak ve önlem almak şart. Sorun- ve İhtisas Fuarı’na Bizim Toptan, sorunu var. lar çok, krizler katmanlı... Kerevitaş, g2M ve DFU firmalarıyla Verilere göre 2022 yılında Davos toplantılarının ana tema- katılan Yıldız Holding’in başkanı Ali bankalara 16 milyon 883 bin 987 sı “bugün dünyanın kritik bir dö- Ülker gazetecilerle bir araya geldi. adet çek ibraz edildi. Bunların nüm noktasında” olduğu ve “sürmek- tutarı 2 trilyon 662 milyar lira Şirket hedefleri ile sektöre ilişkin te olan çok sayıda krizin cesur kolek- tif eylem gerektirdiği”nden yola çı- oldu. 2021’de ise ibraz edilen çek açıklamalarda bulunan Ülker, kılarak “parçalanmış bir dünyada iş- 15 milyon 157 bin 927 adet, tutar tüketim alışkanlıklarının değişimi Marketten süt zammı ‘tehdidi’ birliği” olarak belirlenmişti. Aynı söy- 1 trilyon 379 milyar liraydı. 2022 konusunda “Eskiden sakatat satışı lemi alın, dünya sözcüğünü yerine yılı kapsamında tutarı 20.6 milyar yok denilecek seviyedeydi. Şimdi Türkiye’yi yerleştirin. Anahtar bura- süt fiyatlarının geride kaldığını liralık 123 bin 519 adet çek için MUSTAFA ÇAKIR satışlar bir hayli arttı. Ya da etli da. hatırlatan Başevirgen, iktidarın karşılıksız işlemi yapıldı. 2021’de yemekler kıymayla yapılmaya Daha seçim kazanmadan yapılan Çiğ süt taban fiyatında artış bunlara kulağını tıkadığını belirtti. bu sayılar sırasıyla 152 bin 585 başlandı. Pirinç yerine makarna bakanlık planlarını, kişisel hırsları, es- yapılmamasının altında zincir Sütte referans fiyatın halen 8.50 adet ve 13 milyar 836 milyon ya da bulgura kayılabiliyor” ki kavgaları bir yana bırakmadan 15 marketlerin “Fiyat artarsa raf lira, prim desteğinin ise 50 kuruş liraydı. Yine 2022’de karşılıksız Mayıs’ın aydınlık Türkiyesi hayal ol- fiyatları da artar” çıkışının olduğu dedi. Ülker, şöyle konuştu: “Bu olduğunu anımsatan Başevirgen, çeklerin toplama çeklere oranı ise maktan öteye geçemez. iddia edildi. Artan maliyetlere “Serbest piyasada sanayici 11.50 yıl enflasyonda bir durulma yüzde 2.6 oldu. l Ekonomi Servisi HHH karşın çiğ süt taban fiyatı 8.5 liradan süt alıyor. Fiili olarak çiğ bekliyoruz. Şubat ayında zamlı Davos demişken patronlar kulübü- lirada devam ederken üretici zor süt fiyatları 3 lira zamlanmışken maaşlarla piyasada hareketlenme nün kendi gündeminin Davos toplan- durumda. Ulusal Süt Konseyi neden yeni fiyatı bekliyoruz. Seçimden sonra da kim tılarında belirlediği temalardan çok ‘Sabit fiyat’ kur açıklamıyor?” dedi. kazanırsa kazansın gerginlik kalkar farklı olduğunun da altını çizelim. Her ‘büyük zarar’ Başevirgen, bu konuda sektörden piyasadan.” yıl özel jetlerle, binlerce koruma ile seviyesine bağlı CHP Manisa Milletvekili Bekir aldığı bir bilgiyi de paylaşarak İsviçre’nin bu küçük dağ köyüne ge- Ev dışı tüketime ürünlerine Başevirgen, geçen yıl 100 binden “Zincir marketler eski fiyattan len siyasi liderler ve büyük şirketlerin Mayı S ayında yapılacak seçimler büyük yatırımlarla girdiklerini de fazla hayvancılık işletmesinin yapılan anlaşmalara göre ürün patronlarının iklim krizinden bahset- öncesinde enflasyonu kontrol söyleyen Ali Ülker, “Ev dışı tüketim kapandığına, en az 500 bin damızlık almaya devam etmek istiyor. mesinin absürtlüğü, kendi ödeyecek- altında tutmak isteyen ve her sektörü 2021’e göre 4 kat büyüdü. hayvanın da kesime gittiğine dikkat Buna karşılık raf fiyatlarına zam leri vergi diliminin artırılmasına asla sektörden sabit fiyat uygulamasını Biz kendi markalarınız için bu yıl çekti. Yem ve enerji fiyatları ve yapmamayı taahhüt ediyorlar” diye razı olmamaları, dünyanın “kendi ya- isteyen hükümetin bu konudaki işçilik giderleri sürekli artarken konuştu. l a Nkara enflasyon artı 25 puan büyüme rattıkları” sorunlarına “asla uygula- başarısı kurlardaki harekete bağlı. bekliyoruz” dedi. l Ant A A mayacakları” çözüm önerileri geliştir- Perakende sektörü temsilcileri meleri, kısacası kendilerine “evrenin indirimlerin önümüzdeki aylarda efendisi” rolü biçmeleri; küresel kapi- devam edebilmesinin kur ve girdi talizmin her yıl dünyanın geri kalanı- maliyetlerine bağlı olduğunu 6.9 milyon kişinin geliri na sahnelediği bir tiyatro gösterisi... açıkladı. Happy Center Marketleri Dünyayı kontrol edenlerin, ken- CEO’su ve İTO Perakende Komitesi dilerine hizmet eden kararlar almak Başkanı Yavuz Altun, “Kur artışı için özel olarak bir araya gelmelerin- olmazsa indirimler şubat-martta 2 bin 157 liranın altında den başka bir şey değil. Böyle olma- devam edebilir” dedi. saydı Oxfam’ın yeni raporu “tokat gi- TOBB Hazırgiyim ve ikTiDar asgari ücrette yaptığı birinden az olanların primini, sağlık 471 liraydı. Brütün üçte biri ise 2 bin bi” şaklamazdı. Rapora göre son iki Konfeksiyon Sektör Meclis artışlarla övünse de yoksulluk hakkından yararlanabilmeleri için 157 liraydı. Yine rapora göre hanedeki yılda ortaya çıkan 42 trilyon dolar- Başkanı Şeref Fayat ise “Yılın değişmiyor. devlet ödüyor. CHP TBMM Grubu’nun kişi başına düşen geliri 2022’nin ikinci lık servetin yaklaşık üçte ikisi, dünya- ilk yarısında asgari ücret artışı, Bilindiği gibi sosyal güvenliği raporuna göre bu kapsamda SGK’ye yarısı için 2 bin 157 liradan (118 dolar) nın en varlıklı yüzde 1’lik kesime gi- EYT, esnafa uygun krediler olmayanların genel sağlık sigortası bütçeden yapılan GSS primi ödemeleri az olan 6 milyon 939 bin kişinin GSS diyor. Bu pay, dünya nüfusunun geri konuşulurken fiyatları sabit (GSS) primleri devlet tarafından geçen yıl 33.5 milyar lira oldu. 2022’nin primlerini devlet karşıladı ve bu kişiler kalan yüzde 99’unun elde ettiği mik- tutmak maalesef mümkün değil” karşılanıyor. Haneye giren ortalama ikinci yarısında aylık net asgari ücret 5 sağlık hizmetlerinden yararlanabildi. tarın yaklaşık iki katı. diye konuştu. aylık gelir brüt asgari ücretin üçte bin 500 lira, brüt asgari ücret de 6 bin l a Nkara Anayasa Mahkemesi Emekçiler örgütsüz ‘yüzde 2’ye bakacak aN aya Sa Mahkemesi (AYM) memurlarda 2022’de yüzde 14.32 (2 milyon 189 MUSTAFA ÇAKIR toplusözleşme ikramiyesinden bin 645 kişi), Temmuz 2022’de yüzde yararlanabilmek için yüzde 2 barajını Türkiy E’DE işçiler arasında 14.26 (2 milyon 280 bin 285 kişi) idi. geçen sendikalara üye olma şartı getiren sendikalaşma oranı çok az. Toplam Detaylar şöyle: “torba yasadaki” maddelerin iptal istemini 16.1 milyon işçiden sadece 2.3 n 20 işkolu arasında en fazla gündemine aldı. AYM, Elektrik Piyasası milyonu sendikalı. Geriye kalan işçinin yer aldığı işkolu, 4 milyon 211 Kanunu ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı 13.8 milyon işçi ise sendikasız. İş bin 656 kişiyle “ticaret, büro, eğitim Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Fırın işçisi ‘ekmek’ kavgasında güvencesi patronun iki dudağının ve güzel sanatlar” oldu. Bunu 1 Yapılmasına Dair Kanun içerisinde yer arasında olan işçiler, özel Diyarbakır’ Da 300 fırın işçisinin saat çalışıyoruz, mesai ücreti milyon 919 bin 28 işçiyle “metal” ve alan maddelerin iptal istemini 25 Ocak’ta sektörde toplusözleşmelerden de düşük ücret, uzun çalışma saati ve almıyoruz” dedi. Dikici yasal 1 milyon 525 bin 729 işçiyle “inşaat” görüşecek. AYM’ye CHP başvurmuştu. yararlanamıyor. Sendikasız işçilerin sigortasız çalışmaya karşı Dağkapı hakları olan sigortanın yapılmasını izledi. Büro-İş Sendikası Genel Başkanı büyük bir bölümü de asgari ücretle Meydanı’nda başlattığı eylemin ilk ve 8 saat mesai uygulanmasını n En çok üyeye sahip sendikalarda Alay Hamzaçebi, istemin gündeme çalıştırılıyor. Çalışma ve Sosyal haftasını tamamladı. talep etti. 25 yıldır fırın işçisi olan Temmuz 2022’ye göre sıralama alınmasının çok önemli olduğunu Güvenlik Bakanlığı, ocak ayı işkolu Çalışma koşullarının iyileşmesi Şahin Demirel ise artan hayat değişti. Türk-İş’e bağlı Türk Metal belirtti ve “Çünkü konu acildi. AYM’nin istatistiklerini dün Resmi Gazete’de için yasal düzenleme isteyen pahalılığında artık geçinemez 258 bin 928 üyeyle ilk sıraya çıktı. örgütlenme özgürlüğüne hassasiyet yayımladı. Buna göre, toplam işçi fırın işçilerinden Hasip Dikici, duruma geldiklerini belirtti ve İkinci sırada 256 bin 625 üyeyle göstermesi olumlu” dedi. Hamzaçebi sayısı 16 milyon 163 bin 54 kişi çocukluğundan beri fırıncılık şöyle devam etti: “Fırıncılar Hak-İş’e bağlı Hizmet-İş yer aldı. Bu ayrıca, düzenlemeye göre yüzde 2 barajını oldu. Bu işçilerin 2 milyon 330 bin yaptığını belirterek “Yeni asgari kanununda yazan yasal maddelerin sendika geçen temmuzda birinciydi. geçen sendikalara üye olanlara 3 ayda bir 98’i sendikalı. 13.8 milyon işçi ise ücrete göre bizim ücretlerimiz uygulanmasını istiyoruz.” Üçüncü sırada ise 199 bin 587 üyeyle 824 lira, yüzde 2’nin altında kalanlara 291 örgütsüz. Sendikalaşma oranı yüzde çok düşük kaldı. Günde 14-16 l CENGiZ kara GÖZ / iSTa NbUL lira verileceğine dikkat çekti. yine Hak-İş’e bağlı Öz Sağlık-İş 14.42 olarak hesapladı. Bu oran Ocak l MUSTa Fa Çakır / a Nkara bulunuyor. l a Nkara ly