Catalog

12 OCAK 2023 PERŞEMBE EKONOMİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr 9 CUMHURİYET 24 AYAR DOLAR AROv sterlİn FAİZ BORSA ALTIN ALTIN 18.7800 20.1810 22.9750 9.34 4.728 7714.37 1151.51 0.2 kuruş 0.2 kuruş 11.4 kuruş Sabit 259 puan 19.63 lira 27 lira Sayıştay’a göre ekspertiz değeri 2021’de 78.9 milyon dolardı 48 milyon dolara satıldı Kiler’e piyango vurdu Kaygan kumların kıyısında kiler Holding’in kredi borçlarını ödeyemediği için 261 metre 250 mİlyon dolAr rtadoğu, “kaygan kumlar” metafo- Halkbank’a 147 birimini 100 milyon dolara sattığı sapphi- Sapphire binasının Binanın yapım runu çağrıştırıyor. Doğru, bu yeni yüksekliği maliyeti Obir durum değil: Filistin-İsrail so- re avm’nin tamamını 48 milyon dolara geri alması “kamu runu, hidrokarbon yatakları, ABD’nin Bü- bankası eliyle vurgun” olarak yorumlanıyor. yük Ortadoğu Projesi, Irak’ın işgali, Şii- Sünni düşmanlığının canlanması, İslamcı KP iktidarının zenginleş- son üç yılda cirosunu 3.5 kat büyüt- terörün IŞİD ile yükselmesi ve çökmesi, tirdiği gruplardan biri olan tüğü belirtilirken TOKİ ve Çevre Ba- Arap isyanlarının bölge otokrasilerinde AKiler Holding’in, 2015 yı- kanlığı ile yaptığı konut projeleri yarattığı sarsıntıları, AKP Türkiyesi’nin, lında borçları karşılığında Halk de sürüyor. Bu arada kısa süre önce “stratejik derinlik” fantezisiyle Suriye iç Bankası’na 100 milyon dolara sat- Ümraniye’deki milyarlık arsada da savaşını derinleştirmesi, Rusya’nın böl- geye inmesini kolaylaştırması, gittik- tığı Sapphire Alışveriş Merkezi’ni ihale Kiler’e kalmıştı. çe ağırlaşan su sorunu, büyük genç nü- 48 milyon dolara yeniden al- Sapphire ise AVM furyası sıra- fus oranı, bölgede son derecede kırıl- ması tartışma yarattı. 2021’de sında 261 metre ile Türkiye’nin gan dengelerin varlığına işaret ediyordu. Halkbank’a ilişkin hazırlanan Sa- en yüksek binası olarak 250 mil- Ancak son bir yılda iki gelişme “kaygan yıştay raporuna göre ekspertiz de- yon dolara inşa edilmişti. 2015 yı- Yarı fiyatına satıldı Sayıştay dikkat çekti kumlar” benzetmesini düşündürüyor. ğerinin 78.9 milyon dolar olduğu lında zora giren ve borçlarını öde- HP Milletvekili Özgür Karabat, ayıştay’ın Kasım 2022’de yayımla- AVM’nin emlak fiyatlarının patla- yemeyen grup borçları karşılı- Büyük güçlerin CSayıştay raporlarında üç yıl ön- Snan 2021 yılıyla ilgili raporuna göre dığı bu dönemde ucuza satılarak ğında AVM’yi 100 milyon dolara cesi satışa ilişkin bilgileri değerlendi- Halkbank’taki Sapphire yönetimi çalı- rekabet alanı “kamu bankası eliyle vurgun” ya- Halkbank’a satmıştı. rerek şu açıklamayı yaptı: “Halkbank, şan sayısını düşürürken işçi alacakla- Ortadoğu, 19. yüzyılın son çeyreğin- pıldığı belirtiliyor. Holdingin önceki gün, Kamuo- toplam 247 bağımsız bölümden olu- rının ödenmesinde tutarsız davrandı. den bu yana, emperyalist sistem içinde, şan Sapphire’in önce 147 birimini alı- Şirket de yeterince iyi yönetileme- yu Aydınlatma Platformu’na (KAP) stratejik konumu, hidrokarbon yatakları yor. Daha sonra Halkbank, 100 birimi di, örneğin doluluk yüzde 47’de kal- AKP’den milletvekili yaptığı duyuruda Sapphire AVM’yi nedeniyle büyük güçlerin arzu nesnesiy- de alarak 247 bağımsız bölümün ta- dı. Yine raporda şirketin dava safha- Bitlis’ten İstanbul’a gelen Kiler ai- 905 milyon lira (48.3 milyon do- di. 20. yüzyılın ikinci yarısından, özellikle mamına sahip oluyor. 147 birimi 100 sında bulunan ticari alacaklarının “128 de 1980 Carter Doktrini’nden, yakın za- lesi 1983’te ilk şirketini kurdu. 2004 lar) bedelle yeniden satın aldığını milyon dolara satan Vahit Kiler, 3 yıl Şüpheli Ticari Alacaklar” hesabın- mana kadar bölge kaynaklarının yağma- yılında 55 markete sahip olan orta duyurması bir kamu bankası olan sonra 247 birimi 48 milyon dolara al- da takip edilmediği tespit edildi ve lanması, rejimlerinin düzenlenmesi, esas halli bir şirketti. Grubun kurucusu Halbank’ın zarara uğratıldığı iddi- mıştır. Neredeyse yarı yarıya ucu- bu yöntem önerildi. Ayrıca şirketin, olarak ABD hegemonyası altında ger- Vahit Kiler’in 2002 yılında AKP’de alarını gündeme getirdi. AVM’yi 3 za satılması izaha muhtaçtır. Sayıştay 2021 yılı faaliyet raporunun Türk Tica- çekleşiyordu. raporunda bile 2021’de 78.9 milyon ret Kanunu’nda öngörülen süre içeri- siyasete soyunmasıyla birlikte grup, yıl sonra 48.3 milyon dolara satın Bu durum, ABD hegemonyası geriler- dolar ekspertiz değeri biçilmiştir. Bu sinde hazırlanmadığı ve olağan genel yeni sektörlere girerek hızlı bir bü- alan Kiler Grubu’nun sattığı binayı ken yaşanan 2008 finansal krizi, “uzun ölçekte bir gayrimenkulün satışının 1 kurul toplantısının yapılmadığı da Sa- yüme kaydetti. Bugün internet site- yarı fiyatına geri aldığı belirtilerek durgunluk” içinde Çin’in yükselerek em- milyar TL’nin dahi altında kalmasının yıştay raporlarına yansıyan detaylar- sinde yer alan bilgilere göre holding, satışın yeniden gözden geçirilmesi peryalist sistem içinde aktif bir aktö- mantıklı bir açıklaması yoktur.” dan oldu. l Haber Merkezi re dönüşmesiyle değişmeye başladı. 22 şirkete sahip. Kiler Grubu’nun isteniyor. l Ekonomi Servisi ABD’nin Irak’ta, Arap isyanları sırasın- da, Afganistan’dan çıkarken sergilediği Hazine Baka- tutumlar, güvenlikleri açısından ABD’ye AKP iktidarının seçim yatırımları sürerken yeni veriler zor günlere işaret ediyor nı Nureddin dayanan bölge rejimlerinin ABD’ye olan Nebati, güvenini sarstı. Bu ortamda Çin, resmin KKM’nin içine büyük finansal ekonomik ve tekno- geçen yıl lojik kapasitesiyle, bölge rejimlerinin iç Hazine’ye işlerinde, aralarındaki çekişmelerde ta- maliyetinin rafsız kalma eğilimiyle, ABD ve Batı kar- 95 milyar TL şıtı “antiemperyalist” bir retorikle girme- olduğunu Kriz kol geziyor ye, bölgenin kırılgan dengelerini etkile- belirtti. meye başladı. Çin devlet başkanı Ji’nin ocak ayında gerçekleşen Ortadoğu zi- konomiyle ilgili açıklanan her yaretinin, tüm ekonomik siyasi ve kültü- Bakan Nebati, kilo 45 mİlyAr dolAr rel boyutlarıyla, temmuz ayında gerçek- Eyeni veri ve araştırma, AKP ik- Kasım 2022 itibarıyla leşen Biden ziyaretini gölgede bırakması tidarının özellikle son beş yıllık vermekten yakındı! son 12 aylık cari açık bu sürecin en son örneğiydi. yanlış politika tercihleri ve uygu- tutarı azine ve Maliye Baka- lamalarının Türkiye’yi sürükledi- İsrail’de faşizm Hnı Nureddin Nebati, dün ği krizin sonuçlarını ortaya koyu- Çin’in bölgedeki yeni etkisi, yük- İstanbul’da katıldığı toplantılar- yüZde 103 yor. Cari açık TL üzerinde baskı sek enerji fiyatlarının gelirleriyle birleşe- da Kredi Garanti Fonu’nun (KGF) Kasım 2022 itibarıyla yaratırken inşaat maliyetlerinde- rek Körfez monarşilerine ABD karşısında gelecek hafta başlatılacak olan inşaat maliyetinde ki artış insanların ev almasını zor- ekonomik siyasi dengeleri etkileyen bir yeni konut alımlarına düşük faizli yıllık artış laştırıyor. Batık bireysel kredi ve manevra alanı sunarken İsrail’deki yeni kredi desteğine benzer bir pake- faşist hükümet, Ortadoğu karmaşıklığına kredi kartları ise halkın geleceği- tin ikinci el konutlar için de de- 3.9 mİlyon kİşİ yeni bir istikrarsızlık unsuru ekliyor. ğerlendirildiğini belirtti. ni ipotek altına alıyor. Bireysel kredi ve ABD müdahaleleri bir yana, Filis- Hazırgiyim mağazalarının indi- n ‘Cari’de 10 yılın zirvesi: kredi kartı borcu süren tin, üzerinden Arap-İsrail çelişkisi böl- rim dönemini erkene alarak enf- kişi sayısı Merkez Bankası’nın dün yayımladı- gedeki en patlayıcı sorunu oluşturuyor- lasyondaki düşüşe destek ver- ğı ödemeler dengesi verilerine göre du. ABD’nin Irak işgali, Şii-Sünni çatış- mesini de isteyen Nebati, ayrı- 2022 yılının ilk 11 ayında 2021’in ması ve Suriye iç savaşı İran’a yeni bir ca dolar/TL’nin 13’ten 18’e çıktı- aynı dönemine kıyasla yüzde 931 etki alanı açınca, İsrail ve Sünni Körfez ğı 1-20 Aralık 2021 arasında hız- 10 tüketiciden 7’si umutsuz artarak cari açık 41.8 milyar dola- monarşileri arasında önce gizli sonra da la kilo verdiğini söyledi. Nebati “1 açık yöntemlerle bir yakınlaşma süreci ra ulaştı. Kasım ayında ise 3.7 mil- Aralık’tan 20 Aralık günü Cum- andemi sürecinden bu yana, segmentte sorun yaşanmazken gıda, başlamıştı. Bu süreç Filistin sorununu ar- yar dolarlık açık verildi. Bu rakam hurbaşkanının açıkladığı tarihi PTürkiye’de makroekonomiye dair giyim elektronikte azalma var. ka plana atarak önemli ölçüde gelişerek geçen yılın aynı ayında 2.1 milyar manifestosuna kadar 3 buçuk ki- gelişmeleri olumsuz olarak değerlen- 4 Ekonomik açıdan umutsuzluk se- resmileşti. dolardı. Böylece Kasım 2022 itiba- lo verdim” dedi. Nebati bu görevi- direnlerin oranı yüzde 50’den yüzde viyesi artmış tüketiciler için fiyat avan- Ancak İsrail’de yeni Netanyahu hükü- ne 1 Aralık 2021’de atanmıştı. rıyla son 12 aylık cari açık 45 mil- 71’e çıktı. Buna karşın kişisel ekonomi tajı sağlamak yakın vadede daha da meti içinde, devletin stratejik noktaları- yar dolara çıktı. Bu rakam, 2013’te- değerlendirmesinde bu oran yüzde 37 önem kazanacak. nı ele geçiren faşist partilerin hızla Filis- ki yıllık 55.1 milyar dolardan son- seviyesinde kaldı. 4 Online alışverişte her 10 katılım- tin halkına karşı provokasyonlar düzen- PwC Türkiye “Tüketici Öngörüleri cıdan 7-8’i satın alma kararlarında in- lemeye başlaması, (Filistin yönetiminin ra en yüksek değer de oldu. Ayrıca, Bu yıl en çok Borsa Araştırması 2022” raporuna göre, tü- dirim kodu/kuponu ve ücretsiz tesli- gelirlerine el konuluyor, inşaat ve seya- orta vadeli programdaki yıllık 47.3 keticilerin yüzde 40’ı ekonominin gele- matın ön planda olduğunu söylüyor. hat izinleri kısıtlanıyor, Filistin toprakların- İstanbul kaybettirdi milyar dolarlık 2022 tahminini de cek 10 yılda daha iyiye gideceğine ka- 4 Arz talep dengesizliğine ek pande- da yerleşimler genişliyor; kamusal alan- neredeyse yakaladı. larda Filistin bayrağı yasaklandı, faşist tılmazken, bu oranın 2006’dan bu ya- mi ile ekonomik mücadele kapsamın- orsa İstanbul’un (BİST100) ye- n Batık kart çoğalıyor: politikacılar Müslümanların kutsalı Harem na ilk kez ekonominin daha iyiye gide- da uygulanan genişletici para politikala- Bni yıldaki kaybı sürüyor. Önce- TBB Risk Merkezi’nin verilerine gö- El Şerif (El Aksa) alanına giriyor; İsrail or- ceğine katılanların oranını geçtiği gö- rı da fiyatların genel seviyesinde yukarı ki gün, 5.600’lü rekor seviyeler- re 2022’nin ilk 11 ayında bireysel dusunun eski Batı Yakası sorumlusu ko- rülüyor. PwC Türkiye Perakende ve Tü- yönlü etki yarattı. l Ekonomi Servisi den 4.900’e gerileyen BİST100, kredi kartı borcunu ödememiş (ba- mutan, şiddet olaylarının hızla artması- ketici Ürünleri Lideri Adnan Akan ve dün yüzde 5’i aşan düşüşle 4 bin tık) kişi sayısı 831 bin 274 oldu. Bu nı bekliyor) Arap ülkelerinin Filistin soru- Perakende ve Tüketici Ürünleri Sektö- 728’e kadar geriledi. Kapanışa nunu arka plana atarak İsrail ile yakınlaş- rakam 2021’in aynı döneminde 610 rü Yönetim Danışmanlığı Hizmetleri Li- yaklaşık 50 dakika kala devre ke- maya devam etmesini çok zorlaştırıyor. bin 635’ti. Bireysel kredi borcunu deri Yiğit Arslan’ın katılımıyla açıkla- sici uygulandı. Bununla bilrlik- Filistin yönetimi çökerken Gazze’da Ha- ödememiş kişi sayısı ise 1 milyon nan raporda şu tespitlere yer verildi: te BİST100 dünü 4 bin 744 sevi- mas, Lübnan da Hizbullah tepki vermeye 4 Enflasyon ve fiyat artışıyla alım yesinde kapattı. Kâr satışları se- 181 bin 715’ten 941 bin 552 kişiye zorlanıyor. Bu dinamiğin Lübnan-Suriye gücü olumsuz etkilendi. Özellikle alt bebiyle olduğu belirtilen bu ge- indi. Geçmiş veriler dikkate alındı- ve Iran eksenini içine çekerek büyük bir gelir grubu olumsuz etkilendi. Lüks Yiğit Arslan Adnan Akan rileme kalıcı olma yolunda iler- ğında bireysel kredi ve kredi kartı Filistinli nüfusu barındıran Ürdün’de gıda lerken BİST 100, 2023’te yüzde borcu devam eden kişi sayısı 3 mil- fiyatlarından dolayı rejime karşı yükselen 14.16 ile dünyada en çok kaybet- yon 931 bin 298 oldu. Yine Kasım raporuna göre inşaat maliyet en- lık bazda malzeme endeksi yüzde tepkiyle birleşme olasılığı da var. tiren borsa oldu. Haftalık kayıp 2022 itibarıyla bireysel kredilerde deksi, Kasım 2022’de önceki (ay- 1.09, işçilik endeksi yüzde 1.47 art- Sonucu belirsiz bir seçim süreci içinde ise yüzde 14.39’u buldu. lık) aya kıyasla yüzde 1.17, Ka- tı. Bu artışlar yıllık bazda ise mal- İsrail ile yakınlaşmaya, Suriye’deki ye- (kredi kartı dahil) tasfiye olunacak Öte yandan yabancı yatırımcı- nilgisini gizleyecek bir çıkış formülü bul- alacaklar önceki yıla göre yüzde 31 sım 2021’e (yıllık) kıyasla yüz- zemede yüzde 108.55, işçilikte yüz- lar Aralık 2022’de pay piyasaların- maya çalışan, AKP Türkiyesi’nin de bu de 103.47 arttı. Buna göre Ekim de 87.92 oldu. Kasım 2022 kapsa- artış ile 33.7 milyar TL oldu. da net 1 milyar 10 milyon dolar sa- “kaygan kumların kıyısından” ayağı kay- 2022’de yüzde 117.07 olan yıllık n inşaatta artışa devam: mında bina inşaatı maliyeti ise yıl- tış yaparken, 2022 yılındaki toplam madan geçmesi gerekiyor. TÜİK’in dün yayımladığı “İnşa- artışın baz etkisiyle gerilediği görü- lık yüzde 101.48, aylık yüzde 1.23 net satış işlemi ise 4 milyar 491 lüyor. Yine Kasım 2022’ye göre ay- at Maliyet Endeksi, Kasım 2022” yükseldi. l Ekonomi Servisi milyon dolar düzeyinde gerçekleşti. KISA... KISA... KISA... l TOKİ, sosyal konut projesiyle ilgili yeni ku- ra çekim takvimini açıkladı. Buna göre ku- ‘Emekçinin hakkını yeme mühendisliği yapılıyor’ ralar 12- 24 Ocak’ta 9 ilde yapılacak. Ada- ki gösterince yüzde 5 ilave ettiler. Önü- getirilen yüzde 2 baraj şartının da bu- MUSTAFA ÇAKIR na ile başlayacak kuralar, 24 Ocak’ta Ispar- müzdeki dönemde, seçim zamanı bir nun bir parçası olarak değerlendirilme- ta ile bitecek. irleşik Kamu-İş, Hak-Sen, BASK, yüzde 10 daha yaparlar. Ancak yüz- si gerektiğini söyleyen Balık şöyle de- l Ticaret Bakanı Mehmet Muş, dün sosyal BÇalışan-Sen, Şehit Gazi-Sen, Yurt-Sen de 10’luk, yüzde 20’lik artışlarla arada- vam etti: “Her şey planlı programlı. Oy- medya hesabından yaptığı paylaşımda temin ve Anadolu-Sen’den oluşan Kamu Konfe- ki kaybı kapatmak mümkün değildir. İk- sa Memur-Sen ile Türkiye Kamu-Sen ik- sorularına atıfla araç piyasasını incelemek derasyonları Platformu, iktidarın ek zam tidar, Memur-Sen’le danışıklı dövüş için- tidardan bir talepte bulunsalar alınma- üzere müfettiş görevlendirildiğini duyurdu. taleplerini kabul etmemesi üzerine bu- de. Sendikacılık falan yapılmıyor. Emek- ması mümkün değil. Gerçekten emek l Dünya Bankası, Türkiye için 2023 büyü- gün iş bırakıyor. çinin hakkını yeme mühendisliği yapılı- adına, kamu çalışanlarının kaybı adına me beklentisini 0.5 puan düşürerek yüzde Eylem öncesi açıklamalar yapan Birle- yor” dedi. Memur-Sen ile hükümetin eş- mücadele edilecekse biz de destek ol- Bugün dile getirilecek talepler arasın- 2.7’ye çekti. 2024 büyüme beklentisini ise şik Kamu-İş Genel Başkanı Mehmet Ba- güdüm içerisinde olduğunu, toplusöz- maya hazırız.” Ankara’daki miting saat da “Her ay enflasyon farkı maaşlara yüzde 4’te sabit tuttu. Ayrıca küresel eko- lık, “Önce yüzde 25 verdiler. Memur tep- leşme ikramiyesinden yararlanmak için 12.30’da Ulus Meydanı’nda. l ANKARA seyyanen eklensin” maddesi de var. nomik büyüme tahmini ise yüzde 3’ten yüz- de 1.7’ye düşürüldü.