Catalog

gorus@cumhuriyet.com.tr 6 TEMMUZ 2022 ÇARŞAMBA 2 olaylar ve görüşler Ne olacak Marmara’nın bu hali! M. LEVENT ARTÜZ mış ve azot-fosfor giderimine yo- Marmara’yı veya Karadeniz’i öldürmek ğunlaşmaktadır. Ancak organik HİDROBİYOLOG için bu kadar yatırıma gerek yoktur! atıkların Marmara Denizi’nin oksi- oğaziçi’nde zamanında uy- jence fakir sularına bırakılmasının gulandığı gibi Marmara’nın, sakıncalarının engellenmesi, bu uy- Bİstanbul’un arıtılmamış atıkla- gulamalarla dahi olanaksızdır. rına ne kadar alıcı ortam rolü oyna- Çözünmüş oksijen yacağı, müsilaj olgusundan sonra Atıkların içerdiği organik madde- yeniden tartışmaya açılmıştır. Ana proje (DAMOC 1971) ve re- lerin ayrıştırılması için alıcı ortam- da belirli düzeyde çözünmüş oksi- vizyonun (CAMP-TEK-SER 1975) LGS’niz batsın!.. hazırlanmasından ve dayanak olan jen (ÇO) bulunması gerekir. Mar- gözlemlerin derlenmesinden beri, mara Denizi alt su kütlesinin hiç- Boğaziçi’nden çok sular akmıştır. bir noktasında bu düzeyde ÇO kon- DR. NİYAzİ AlTUNYA Marmara Denizi’ni bu hale geti- santrasyonu bulunmamaktadır. Ya- ni Marmara Denizi alıcı ortam olma ren harcamalar, değil İstanbul’un, ey Milli Eğitim yöneticileri!... Li- Türkiye’nin bütçesi içerisinde da- özelliğine sahip değildir. Hselere Geçiş Sisteminiz (LGS) yi- kat ettikten sonra en iyi şartlar al- çecek miktarın dahi Türk kıta sa- “Normal bir deniz hayatı ve iyi hi azımsanmayacak boyutlara ulaş- ne canlar yaktı. Siz ne yaptığınızı bir balıkçılık ortamının muhafaza- mış, sadece bizi ve çocuklarımızı tında yüzde 13’ü Karadeniz’e ula- hanlığının en verimli alanını olum- sanıyorsunuz? Öğrencilik yıllarını- sı için en az 5mg/l çözünmüş oksi- şan alt akıntının arıtılmamış ve/ suz etkileyeceği muhakkaktır. değil, torunlarımızı bile büyük borç zı ne çabuk unuttunuz? O ter döktü- jen gerekmektedir. Çözünmüş oksi- yükü altına sokmuştur. veya yeterli arıtılmamış atıkların ğünüz, korkulu düşler gördüğünüz, Arıtma jen değerinin 1.5-2 mg/l’den az ol- Karadeniz’e taşınması için taşıyı- Sorun İstanbul’un kanserleşmiş ağladığınız günleri... Aile büyükle- ması, balıkların çoğunun ölümüne Arıtma diye nitelenen olgu sade- atıklarına çare bulunamaması de- cı bant (konveyör) olarak kullanıl- rinizin sizi hüzünle karşıladığı; ma- sebep olacaktır. Çözünmüş oksijen masıdır”. ce “ön arıtma” düzenine dayanmak- ğil, milyarlık finansmanı gerektiren tematikten yeteri kadar soru çözüp yalnızca balıklar için değil, atık su- tadır. Bu “Pompalara ve atık suyu bu projenin, gerçekçi bir çözüm ge- Karadeniz’in kirletilmesinin cid- çözmediğinizi ince ince sorguladığı ların doğal olarak denizde çürüyüp diye alınmamasının önemli nede- taşıyacak boru sistemlerine zarar tirememiş olmasıdır. günleri ne çabuk unuttunuz?.. zararsız hale gelmesi bakımından gelmesini önlemek için atıktaki iri Gerçekte atıkların uzaklaştırılma- ni, 180-220 metreden derin suları- da önemlidir”. nın hidrojen sülfür içermesi, belir- maddeleri ve görülebilir yüzen ci- sında çözüm “doğal ekosistemi mü- Mutlu musunuz? Atıkların bırakıldığı derinlik- simlerin birçoğunu ayırmak üzere saade edilmez veya kontrolsüz öl- li mikroorganizmalar dışındaki can- Ey aile büyükleri!.. “Ben senin ya- lerde 2-2.5 mg/l ÇO bulunma- kullanılan, 2 cm ile 7.5 cm arasında lılara yaşam olanağı vermemesi ve çüde bozmaksızın, doğanın organik şındayken” diye yalan söyleyip ço- maktadır. Durum yapılacak öl- değişen, aralıklı çubuklardan iba- atıkları özümleme yeteneğinden ya- bırakılacak atıkların etkili olmaya- cuklarınızı ağlatıyor musunuz? Yok- çümlerle her zaman kanıtlanabi- rettir”. Bunlar yalnızca şebekenin cağı görüşünün yaygın oluşudur(!) rarlanmak olmalıdır”. sa, “Kızım/oğlum, boş ver, paramız lir. Bu durumda Marmara’yı veya korunmasına yönelik önlemlerdir. Bu ilke çerçevesinde, denizin “alı- Ne yazıktır ki bu düşüncelerin so- var. Bir özel üniversiteye girer key- Karadeniz’i öldürmek için bu ka- Bu şekilde alt su kütlesine bırakı- nucu olarak Marmara genelinde cı ortam” olarak gerçekte nasıl kul- fine bakarsın. Ondan sonra da kendi dar yatırıma gerek yoktur! lacak atıklar herhangi bir arıtmaya lanıldığının açıklanması gerekir. atıkların uzaklaştırılması bu ölü de- işimizde çalışır gül gibi yaşarsın!” uğramayacaktır. Bilinmesi gereken niz çukuruna(!) aktarılması prensi- diye kendinizi mi avutuyorsunuz?.. Derin deniz deşarjı “ön arıtmanın” iddia edildiği gibi, bine dayandırılmaktadır. * Yazıda tırnak içinde verilen bölümler, Ya kazık sorularınızla çocukları arıtma olmadığıdır. Derin deniz deşarjı adı verilen uy- Marmara Denizi’ne bırakılan bu halihazırda uygulanan İstanbul Kanalizas- sıfırın altına düşüren siz testçiler!.. Günümüzdeki tartışmalar “ileri gulama “Çanakkale Boğazı yönün- atıkların büyük bir bölümü geri dö- yon Projesi Master Plan Revizyonu’ndan Mutlu musunuz? Ailelerin çocuk- biyolojik arıtma” sistemlerine kay- buraya aktarılmıştır. den gelip tüm Marmara Denizi’ni necekse de Karadeniz çanağına ge- larını aşağılamasını, çocukları ev- den kaçmaya, intihara kalkışmasını, kendilerini lanetlemesini görmek si- zi mutlu ediyor mu? Çocukları ko- bay yerine koyan o lanet “yeni ne- Ukrayna’daki savaş ve enerji jeopolitiği sil” sorularınız, “standart” sapmala- rınız sizi “doğruladı” diye keyifleni- yor musunuz?.. Avrupa Komisyonu, AB’nin enerjide Rusya’ya olan Fakat Almanya’da yoktur. Dolayısıyla YAHYA EMİRHAN KARABAY Ya çocuğu “iyi bir okul” tuttu- LNG konusunda görüş birliği bulunma- bağımlılığını bitirmek için 10 maddelik öneride bulundu. Bu ARAŞTIRMACI maktadır. Kaldı ki LNG’yi Avrupa’dan ran aileler!.. Çocuğunuz kazandığı maddeler hayata geçene dek, Rusya’dan petrol ve doğalgaz çok daha fazla kullanan Asya ülkele- için mutlusunuz, okulla gurur du- krayna’daki savaşın nedenlerini an- almaya devam etmek zorundadırlar. ri, Avrupa’nın LNG’ye yönelmesini, fiyat yuyorsunuz değil mi? Ailesinin du- Ulamak ve sonucunu öngörebilmek artışına sebep olacağından hoş karşıla- için, diğer unsurların yanında, enerji je- rumu iyi olmadığı için kursa gide- nın olmamasıdır. Avrupa’nın en büyük Rusya; İtalya’nın doğalgaz ihtiyacının mamaktadır. opolitiğini de bilmek gerekir. meyen, özel ders alamayan çocuklar ikinci gaz tedarikçisi Norveç, halen gaz yüzde 46’sını, Fransa’nın yüzde 26’sı- ABD, dünyada petrol ihracatında lider- Ukrayna’daki savaşı Avrupa, Rusya için üzülüyor musunuz? Bu sistemle nı, Doğu Avrupa ve Baltık ülkelerinin ihracatını en yüksek düzeyde yapama- dir. Doğalgazda ise Rusya’nın ardından karşıtı tutum ve bir dizi yaptırımlarla tüm öğrenciler 100 üzerinden 100 ihtiyacının ise neredeyse tamamını maktadır. EastMed Projesi’ne, fayda ikincidir. Enerji konusunda eli rahattır. karşıladı. Örneğin Almanya, Rusya’yla alsalar bile yine de milyonlarca ço- maliyet açısından sıcak bakılmamak- karşılamaktadır. Hareket kabiliyeti yüksektir. Avrupa’nın anlaştığı ve maliyeti 11 milyar dola- Avrupa Komisyonu, AB’nin enerji- tadır. LNG (sıvılaştırılmış doğalgaz) al- cuğun başarısız sayılacağını da bili- LNG’ye yönelmesiyle, LNG üreticisi olan rı bulan Kuzey Akım 2 projesini durdur- de Rusya’ya olan bağımlılığını bitir- mak istediklerinde, bunu ABD, Katar, yorsunuz değil mi? ABD’nin kazancı da artacaktır. Rusya’nın du. Bu, aslında beklenmeyen bir adım- mek için 10 maddelik öneride bulun- Avustralya ve Afrika’nın bazı ülkelerin- Avrupa’ya doğalgaz ihracatı yıllık 200 dı. Çünkü 2014’ten beri Almanya, Uk- den sağlayabilirler. Fakat Avrupa, LNG du. Fakat bu maddelerin gerçekleş- ‘Biz ne yaptık!’ milyar dolar, Çin’e ihracatı 38 milyar do- rayna’daki bunalımda genelde tarafsız mesi yıllar alır ve oldukça maliyetli için altyapısını henüz tamamen ku- lardır. Çin’in, üretim için doğalgaza ihti- Ey yetkililer!.. Çocukları liselere tavır alıyordu. Berlin’in bu siyasetinde, olur. Bu maddeler hayata geçene dek, ramamıştır. Limanlarına LNG getiren yacı oldukça fazladır. Rusya da AB yaptı- yerleştirmek için bir bilgisayar ope- enerji tedarikinde Rusya’ya büyük öl- Rusya’dan petrol ve doğalgaz alma- konteyner gemileri için, bu sıvıyı gaza rımları nedeniyle, ihracat pazarını çeşit- ratörünün becerisi yeterliyken mil- çüde bağımlı olmasının etkisi vardır. ya devam etmek zorundadırlar. Bu da dönüştürecek LNG terminalleri kurma- lendirmek, bu kapsamda Çin ve Hindis- yonlarca çocuğu, ailesini sekiz yıl Çünkü enerji ihtiyacının neredeyse ta- Rusya’nın askeri harcamalarını finan- ları gerekir. Bu da hem çok zaman alır tan gibi ülkelere ihracatını artırmak, da- koşturmak hangi akla hizmet?.. Ço- mamını, ithalat yoluyla karşılamak- se etmek demektir. hem de milyarlarca dolar maliyeti var- ha önce hiç girmediği pazarlara girmek cuğun güzel yıllarını zehre çeviren, tadır. Rusya, Almanya’nın en önemli dır. Avrupa’daki mevcut terminaller, istemektedir. Sonuçta, Ukrayna savaşı- ona kafayı yediren, ailelerini endi- enerji tedarikçisidir. Almanya’nın pet- Avrupa’nın temel sorunu yetersiz kalmaktadır. İtalya, Fransa, na bu gözle bakıldığında Ukrayna’nın ar- şeyle sekiz yıl o kurs senin, bu kurs rol ihtiyacının yaklaşık üçte birini, do- Portekiz, İngiltere, Polonya gibi ülkeler- Avrupa’nın temel sorunu, enerji çe- kasına aldığı Avrupa desteğinin ne ka- benim koşturan bu garip uygulama- ğalgaz ihtiyacının yarısını karşılayan şitliliği sağlayacak alternatif kanalları- de bu terminallerden az da olsa vardır. dar süreceği oldukça tartışmalıdır. dan eğitim adına hangi sonucu bek- liyorsunuz? Yıllardır bu yöntemini- zin, çocukları zorla imam hatip lise- lerine sokma çabanızın iflas ettiğini daha anlamadınız mı? Bu yolla da- 28 Şubat süreci ve gerçekleri hakkında ha dindar, daha ahlaklı bir kitle ya- ratma çabanızın boşa gittiğini gör- dın kamuoyu ve Cumhuriyetçi demokratik kit- mediniz mi? Yandaş meslek kurulu- MEHMET EMİN KUNT le örgütlerince de desteklenmiştir. ARAŞTIRMACI-YAZAR şunuz bile geçen yıl yaptığı toplan- tıda “Biz ne yaptık; imam hatiplerde ABD, AB ve işbirlikçileri Şubat (1997) sürecinde adları öne çıkmış okuttuğunuz çocukların birçoğu de- İkincisi, kararların bir an önce uygulanması 28bazı komutanlarımız, yaşamlarının son ev - ist oldu!” diye yakınmadılar mı? için oluşan kamuoyu baskısını kırmak amacıy- resini zindanlarda geçirirken yazık ki bazı aydın- Ey büyükler!.. Çocukların en gü- la, Erbakan, başbakanlığı, iktidar ortağı partinin lar ve siyasetçilerde 28 Şubat süreciyle ilgili ka- zel yıllarını zehirlediğiniz için mut- genel başkanı, ABD yanlısı Tansu Çiller’e dev- fa karışıklığı sürüyor. Süreci eleştirenlerin öne retmek üzere istifa etmiştir. lu musunuz? sürdükleri başlıca sav, sürecin ABD güdümlü ol- Üçüncüsü, alınan kararların tamamı, uygar ve duğudur. Bu kişilere göre, ABD güdümündeki si- Sevgili dostlarım!.. Hani biz ara- demokratik bir Cumhuriyet hedefinde ABD’nin lahlı kuvvetler, sözde ABD karşıtı olan Erbakan’ın da bir hayal kurar, “Elimde yetki ol- değil ama tam da Türkiye’nin gereksinim duydu- yolunu kesmek amacıyla hareket etmiştir. Süreç sa...” deriz ya... Benim elime yet- ğu kararlardır. Daha sonra, tamamı olmasa bile sonunda iktidar kısa süreliğine el değiştirmiş fa- ki geçse eğitimde ilk yapacağım şey “8 yıllık kesintisiz eğitim gibi” yaşamsal olanları kat sonrasındaki genel seçimlerde ülkemiz, tam LGS denilen, çocukların ruh sağlığı- hayata geçirilmiştir. anlamıyla ABD güdümlü gerici bir iktidara teslim nı yok eden, ailelerini korkunç eko- Dördüncüsü, bugünkü iktidar, bu kararların so- edilmiştir. Bu sav, gerçeklere uygun değildir. nomik yük altına sokan ve onları sü- nucu olarak değil, daha sonraki hükümetler döne- Birincisi, süreç, tek başına ordu tarafından rekli tedirgin eden bu acubeye son minde, öncelikle 2001’de yaşanan büyük ekono- ve ABD’den yapılan yönlendirmelerle yönetil- vermek olur. Hemen ardından ço- memiştir. Öncelikle, o tarihlerdeki yüksek ko- mik krizin ardından gidilen erken seçimler sonu- cu ortaya çıkmıştır. Sağ iktidarların yıllarca birikti- muta kademesi, ABD’ye olan askeri ve eko- cukları ezberlemeye zorlayan ders nomik bağımlılığın azaltılması taraftarıdır. Da- rip halı altına süpürdüğü yapısal ve parasal ekono- yükünün en az üçte birini kaldırır, hası, sürecin özü, Milli Güvenlik Kurulu’nca mik sorunlar, koalisyon iktidarının elinde patlamış- deve yükü kitapların hacmini de bu tır. Ekonomik yıkımın etkisindeki halk, ekonomik alınan ve Erbakan Hükümeti’ne tavsiye edi- ölçüde azaltırım. Bunun için eğitim len kararlardır. Bu kararlar, Milli Güvenlik depremle uğradığı kayıpların tek sorumlusu olarak biliminin yol göstericiliğinden ayrıl- o dönemin iktidarını görmüştür. Kurulu’nun asker kanadınca gündeme getiril- mam... “Verin yetkiyi, görün bu kar- miş, kurula başkanlık eden cumhurbaşkanının Sonuçta bugünkü AKP iktidarı, ABD’nin, AB’nin deşinizin neler yapacağını!..” desteğini almış, kuruldaki başbakan ve bakan- ve onların yerli işbirlikçilerinin olağanüstü deste- lar tarafından da imzalanmıştır. Kararlar ay- ğiyle güçlenerek iktidara gelmiştir. Ktap okuduğunuzu blyoruz.