Catalog

dishab@cumhuriyet.com.tr 13 HAZİRAN 2022 PAZARTESİ DIŞ HABERLER 7 singapur’da küresel ‘güvenlik vizyonu rekabeti’ ve bölgesel ittifaklar masaya yatırıldı Brandon Lewis Asya’da çakışan çıkarlar KUZEY İRLANDA SORUNU Birleşik Krallık’tan Shangri-La Diyaloğu’nda Çin’den AB d’ye Çin’e yöneltilen eleş- ‘ir Ade’ dersi ‘hukuk ihlali’ tirilerde statükonun güç kullanılarak tek irleşik Krallık Parlamento Üyesi ve Ku- in Savunma Bakanı Vey taraflı değiştirilmesi Bzey İrlanda’dan sorumlu Devlet Baka- Ç Fınghı, Çin’in “Bölgesel Gü- nı Brandon Lewis, İngiltere ve Kuzey İr- üzerinde duruldu. venlik Vizyonu” başlıklı konuş- landa arasındaki ticari ilişkileri düzenle- masında, ABD’nin Hint-Pasifik yen mevzuat üzerinde değişiklik yapılma- sya-Pasifik bölgesinde stratejisini eleştirdi. Vey, sını öngören yasa tasarısını bugün mecli- Çin ile ABD ve mütte- “ABD’nin Hint-Pasifik strateji- se sunacak. Lewis, bu durumun uluslarara- Afikleri arasında jeopo- si, ‘çok taraflılık’ görüntüsü al- sı hukuğu ihlal etmediğini belirtti. İngiltere litik rekabetin arttığı ve sa- tında ‘özgür ve açık Hint-Pasifik’ Ukrayna lideri Volodimir Zelenski de toplantıya katıldı. Zelenski, “r usya’nın başlattığı bu savaşta kesinlikle Avrupa Birliği’nden (AB) çıkarken, Belfast vunma dinamiklerinin ye- adı ile özel bir küçük grup oluş- galip geleceğiz. Ukrayna’daki muharebe alanlarında dünyanın gelecekteki kuralları kararlaştırılıyor” dedi. Anlaşması’na uygun olarak Kuzey İrlanda niden şekillendiği bir dö- turma, belirli bir ülkeyi hedef al- ve İrlanda Cumhuriyeti arasındaki serbest nemde gözler Asya’nın en nelik saldırılarının Hint- ya Savunma Bakanı Kişi No- Austin, Çin ile egemenlik ih- mak üzere bölge ülkelerinin ira- ticaretin devam edebilmesi için, Belfast desini gasp etme girişimidir” önemli güvenlik forumu buo ile Çinli mevkidaşı Vey Pasifik’e etkileri de konu- tilafı içindeki Tayvan’ın fii- yönetiminin AB tek pazar uygulaması ve dedi. ABD’nin Asya-Pasifik böl- “Shangri-La Diyaloğu”na şuldu. Diğer taraftan, Uk- Gümrük Birliği’nde kalmasını kabul etmiş- Fınghı’nın baş başa görüş- li bağımsızlığının korunma- gesinde Çin’i çevrelemek üzere ti. Sinn Fein, protokolde yapılacak olan çevrildi. Uluslararası Stra- mesi oldu. Doğu Çin Deni- rayna’daki savaş ve Çin’in sına dair görüşünü açıklar- çatışma ve cepheleşme yarat- tek taraflı düzenlemelerin uluslararası hu- tejik Araştırmalar Ensti- ABD ile giderek gerginleşen zi ve Güney Çin Denizi’nde ken, Hong Kong’daki demok- mayı amaçladığına işaret etti. kuk ihlali anlamına geleceğini söyledi. tüsü (IISS) tarafından bu “statükonun güç kullanıla- ilişkisi ve iki ülkenin rakip rasi ile Sincan ve Tibet’teki Austin’in, Çin’e dair dile getirdi- yıl 19’uncusu düzenlenen güvenlik vizyonları günde- rak tek taraflı değiştirilme- insan hakları sorunları üze- ği eleştirileri “karalayıcı suçla- “Shangri-La Diyaloğu” foru- sine” yönelik olası tehditlere me damgasını vurdu. rine eleştirilerini dile getir- vARşOvA’DAN şAşıRTıcı çı Kış malar ve tehditler” olarak nite- mu, Singapur’da 10-12 Ha- değinen Kişida, “serbest ve di. Çin’in hareket tarzının lendirirken, Pekin’in saldırgan Tayvan’ı anlattı ziran tarihleri arasında ya- açık Hint-Pasifik” vurgusu Hint-Pasifik’te güvenliği, is- bir dış politika izlemeyip barış pıldı. Zirveye Asya-Pasifik, ABD Savunma Bakanı Lloyd Nükleer yaptı. Doğu Çin Denizi’nde tikrarı ve refahı zedelediği- ve istikrardan yana olduğuna Austin, yaptığı açılış ko- Avrupa, Kuzey Amerika ve iki ülke arasında egemenlik ni ifade eden Austin, Tayvan dikkat çekti. Pekin, kendi top- rağı olarak gördüğü Tayvan ile Ortadoğu’dan 40’ı aşkın ül- nuşmasında ABD’nin Hint- ihtilafına konu olan adalar, yakınlarına çok sayıda savaş silah önerisi Hong Kong, Sincan ve Tibet ile Pasifik bölgesindeki savun- keden hükümet yetkilileri, Çin’e ait gemilerin Japon ka- uçağı göndermek, ABD müt- bağlantılı meseleleri “iç işi” ka- savunma bakanları, askeri ma politikasını anlatarak olonya’nın eski Dışişleri ve Savunma ra sularını ihlali ve Tayvan tefiklerinin devriye uçakla- bul ettiğini, hiçbir ülkenin kendi PBakanı Radoslaw Sikorski, Ukrayna’ya Tayvan Boğazı, Kore Yarı- yetkililer, iş dünyası temsil- Boğazı’ndaki olası istikrar- rını ele geçirmek ve yasadı- iradesini diğerlerine dayatma- bağımsızlığını savunabilmesi için nükleer cileri ve güvenlik uzmanla- madası ve Güney Çin De- sızlıklar ile Kuzey Kore’nin şı balıkçılık operasyonları ması ve çok taraflılık görüntüsü silah verilmesi gerektiğini ifade etti. nizi’ndeki olası tehditlere rından oluşan yaklaşık 500 bölgenin güvenliğini teh- da dahil olmak üzere Çin ta- altında onları tehdit etmemesi Avrupa Parlamentosu milletvekili kişi katıldı. Forumda öne çı- ve istikrarsızlık unsurları- dit eden füze denemeleri ve rafından sürdürülen bir dizi gerektiğini belirtti. olan Sikorski, Ukrayna’ya yeniden ba- na dikkat çekti. Öte yandan kan başlıklardan ilki, Japon- Rusya’nın Ukrayna’ya yö- faaliyeti sıraladı. ğımsızlığını kazanabilmesi için nükle- er silah verilmesi gerektiğini söyledi. Sikorski, “Ukrayna’nın 1994’te Buda- peşte Memorandumu’nun imzalanma- Savunma bakanları toplantısı öncesi Stoltenberg Türkiye’yi haklı buldu sından sonra nükleer potansiyelinden vazgeçtiği biliniyor. O zamanlar herkes Ukrayna’nın Sovyet döneminde ku- rulan sınırlar içinde bağımsız bir ülke olacağını anlamıştı. Ancak Rusya bu NATo ’da sıcak gündem Budapeşte Memorandumu’nu ihlal et- tiğinden Batı olarak Ukrayna’ya nükle- sveç ve Finlandiya’nın üyelik başvu- er savaş desteği verme hakkımız oldu- İrularına Türkiye’nin itirazlarının sür- ğuna inanıyorum” dedi. KOmİSYON Açı KLAYAcAK düğü ortamda NATO savunma bakanla- rı bu hafta kritik bir toplantı düzenleye- cek. NATO Genel Sekreteri Jens Stolten- AB üyeliğinde berg, toplantı öncesi Finlandiya Cum- hurbaşkan Sauli Niinistö ile ortak ba- kritik hafta sın açıklamasında, “Türkiye’nin güven- lik endişeleri meşru. Türkiye’nin terör- Avrupa Komisyonu Başkanı Ursu- den diğer NATO müttefiklerine kıyas- la von der Leyen, Ukrayna Devlet Baş- la daha fazla çektiğini kabul etmeliyiz. kanı Volodimir Zelenski’ye Ukrayna’nın Madrid Zirvesi, İsveç ve Finlandiya’nın Avrupa Birliği (AB) üyelik talebine iliş- BİREYSEL SİLAh LANmAYA KARşı NATO başvurularını kabul etmek için kin değerlendirmenin önümüzdeki haf- son tarih değil” ifadelerini kullandı. ta sonuna kadar tamamlanacağını söy- ledi. Avrupa Birliği’nin yürütme orga- ABD’de halk Hazırlık toplantısı nının başkanı von der Leyen, Zelens- İsveç ve Finlandiyalı bakanla- ki ile yapılan görüşmelerin Ukrayna’yı protesto etti AB üyelik adaylığı için önerip önerme- rın da katılacağı 14-15 Haziran’da yeceklerine yönelik değerlendirme- Brüksel’de yapılacak toplantıda Tür- BD’nin başkenti Washington DC’de nin hazırlanmasını sağlayacağını söy- kiye, İsveç ve Finlandiya’nın üyelik Abinlerce kişi, son dönemde artan si- ledi. Von der Leyen tarih olarak gele- başvurularıyla ilgili tutumunu bu kez Kadınlara fişleme tehdidi lahlı şiddet olaylarının ardından, silah re- cek hafta sonunu gösterdi. Rusya’nın NATO toplantısında açıklamış olacak. formu düzenlemeleri yapılması için gös- Avrupa’nın en katı kürtaj yasası uygula- lı” olduğunu kaydetti. Polonya parlamen- Ukrayna’ya saldırdığı 24 Şubat’tan bu Savunma bakanlarının yapacağı top- teri düzenledi. 2018’de 17 kişinin yaşa- nan Polonya’da kadınların özgürlükleri- tosunun alt kamarası sejm’deki bir tartış- yana başkent Kiev’e ikinci ziyaretini ya- lantı, bu ay sonunda yapılacak NATO nin daha da kısıtlanacağına yönelik endi- mada, sağlık bakan yardımcısı ve Pis üye- mını yitirdiği okul saldırısının ardından pan von der Leyen, Zelenski’ye reform- Liderler Zirvesi’ne hazırlık niteliğinde şeler artıyor. Ülkenin sağlık Bakanı Adam si Waldemar Kraska, talimatı “Bir hami- Florida’nın Parkland kentinde kurulan lar konusunda yapılacak daha çok şey niedzielski’nin geçen hafta doktorlar için lelik kaydı oluşturmuyoruz” diyerek sa- olacak. 28-30 Haziran tarihleri arasın- “March for Our Lives” (Hayatlarımız için olduğunu söyledi. Von der Leyen, “Hu- yayımladığı doktorların geçmiş ya da mev- vundu. Buna karşı sol partili Agnieszka Yürüyün) isimli sivil toplum kuruluşu tara- da İspanya’nın başkenti Madrid’de ya- kukun üstünlüğünü güçlendirmek için cut hastalıklar, tıbbi ziyaretler, tedavi- dziemianowicz-Bak ise “kürtajın neredey- fından düzenlenen gösteriye binlerce ki- pılacak Liderler Zirvesi’nde Rusya-Uk- çok çalışma yaptınız ancak mesela yol- ler ve kan grubu dahil olmak üzere gebe- se tamamen yasak olduğu bir ülkede ha- şi katıldı. AA’nın haberine göre, protesto- rayna Savaşı ve ittifakın 2030 Strate- suzlukla mücadele gibi alanlarda daha liklerle ilgili bilgileri kaydedilmesi talima- milelik kaydının korkunç olduğunu” söyle- da konuşma yapan Washington DC Bele- jik Konsepti ele alınacak. Cumhurbaş- çok reform yapılması gerekiyor” şeklin- tı sonrası muhalefetten sert tepkiler gel- di. Ana muhalefetteki sivil Platform’dan diye Başkanı Muriel Bowser, silahlı şiddet di. dW’nin haberine göre Polonya’nın mu- Barbara nowacka da Polonyalı genç ka- kanı Tayyip Erdoğan’ın da katılacağı de konuştu. olaylarının son bulması ve Kongre’nin bu- halefet lideri ve eski AB Konse dınların devletten korktukları için artık ço- Liderler Zirvesi’ne İsveç ve Finlandiya nun için adım atması çağrısında bulundu. yi Başkanı donald Tusk, hükümetteki Hu- cuk sahibi olmak istemediklerine ve ka- da davetli olarak katılacak. kuk ve Adalet Partisi’ni (Pis) eleştirerek yıt defterinin büyük olasılıkla “bir yıldırma ABD’de, 14 Mayıs’ta Buffalo’daki bir sü- l ANKARA/Cumhuriyet iktidarın “kontrol ve zorlamaya takıntı aracı” olarak kullanılacağına dikkat çekti. permarketteki ırkçı silahlı saldırıda 10 ki- şinin, 24 Mayıs’ta da Teksas’ın Uvalde ka- sabasındaki bir okuldaki saldırıda ise 19 öğrenci ve iki öğretmenin öldürülmesinin PARİS’E 555 mİLYON AvRO Mos Kov A sAl DıRDı: BiRi çoc UK 22 yARAlı sonrası “silah reformu” tartışmaları alev- lenmişti. Başkan Joe Biden da bu konuda Kongre’ye çağrıda bulunmuş, Temsilciler Denizaltı AB SıNıR KORUmASı DUYURDU Meclisi ise hafta içinde silah düzenlemele- Ukrayna’ya füze atıldı rini içeren bir yasa tasarısını onaylamıştı. tazminatı Ukraynalılar usya Savunma Bakan- Rus ordusunun Ukrayna’da as- SAvAşTA YENİ h AmLE Rlığı, Ukrayna’nın Terno- keri alanlara yönelik saldırılar dü- vustralya hü- pil bölgesinde ABD ve Av- zenlediğini belirten Konaşen- Akümeti, bir geri dönüyor rupa ülkelerinin tedarik et- kov, “Ternopil bölgesinde bulunan önceki Morri- Rusya pasaport tiği tanksavar ve uçaksavar Çortkiv yerleşim biriminin yakın- vrupa Sınır ve Sahil Güvenlik Ajansı son hükümeti- A(Frontex) , Şubat’ta Rusya-Ukrayna füze sistemlerinin bulun- larında ABD ve Avrupa ülkelerinin nin Fransız sal- duğu deponun imha edil- Ukrayna yönetimine tedarik ettiği savaşının başlamasından bu yana top- dırı sınıfı deni- düzenliyor lamda 2.5 milyondan fazla Ukraynalının diğini bildirdi. Ukrayna’nın tanksavar ve taşınabilir uçaksavar zaltı projesini ip- batısında yer alan Terno- füze sistemlerinin bulunduğu depo usya, işgal ettiği Ukrayna’nın Herson ülkesine geri döndüğünü bildirdi. tal etme konu- Rbölgesinde yaşayanlara Rus vatan- Frontex tarafından 9 Haziran’da ya- pil kentinin valisi Volodi- denizden fırlatılan ‘Kalibr’ yüksek sundaki tartış- igor Konaşenkov Anthony Albanese mir Trush ise saldırıda ara- hassasiyetli füzelerle imha edildi” daşlığı vermeye başladı. Rus haber ajan- pılan yazılı açıklamada, Şubat’ta Rus- malı kararı üze- sı TASS, Herson’da 23 Ukrayna vatan- ya-Ukrayna savaşının başlamasından larında 12 yaşında bir ço- dedi. Konaşenkov, son 24 saatte rine Naval Group cuğun da bulunduğu 22 kişinin yaralan- havadan fırlatılan yüksek hassasiyetli fü- daşına törenle Rus pasaportu verildiği- bu yana 5.5 milyon Ukrayna vatanda- şirketine 555 milyon Avro (830 mil- ni duyurdu. Herson’daki ayrılıkçı yöneti- şının AB’ye kaçtığı ve Ukraynalı olma- dığını belirtti. zelerle 15 askeri alanın vurulduğunu, bu yon Avustralya Doları) ödemeyi ka- Bakanlık sözcüsü İgor Konaşenkov, saldırılarda “Buk M-1” hava savunma fü- min başkanı Vladimir Saldo, “Herson’un yanlar da dahil olmak üzere AB’ye gi- bul etti. tüm sakinleri olabildiğince hızlı bir biçim- ren yerinden edilmiş kişilerin toplam Ukrayna’da savaştaki Rus ordusunun ey- ze sistemi, radar ve roketatar bataryala- Başbakan Anthony Albanese, bu lemleriyle ilgili bilgileri paylaştı. rının yok edildiğini söyledi. de bir pasaport ve Rusya vatandaşlığı sayısının 7.3 milyon olduğu belirtildi. anlaşmanın iptal edilen 90 milyar edinecek” diyerek “Böylece bizim için ye- Ukrayna’ya dönen Ukraynalı sayısının, dolarlık projeye bir sınır çizeceği- ni bir dönem başlıyor” ifadelerini kullan- ülkeyi terk edenlerin sayısını geçme- ni duyurdu. Albanese, projenin es- dı. Ukrayna’nın Rusya yanlısı ayrılıkçıla- ye devam ettiği ifade edilen açıklama- ki Morrison hükümeti tarafından ele TAhı L KRİZİNİ ö NLEmEK İçİN çALışm ALAR Sü Rü YOR rın kontrolündeki doğu bölgelerinde son da, “Son 10 gün içinde, günde orta- alınma şeklinin “Avustralya ile Fran- üç yılda 800 binden fazla kişiye Rus va- lama 37 bin Ukraynalı AB üye devlet- sa arasındaki ilişkilerde büyük ger- tandaşlığı verildi. TASS’ın Rusya İçişle- lerinden Ukrayna ve Moldova’ya doğ- ginliğe neden olduğunu” söyledi. Doğu Avrupa’dan 2 koridor ri Bakanlığı verilerine dayandırdığı habe- ru yola çıktı. Savaşın başlamasından Anlaşma, ülkedeki federal seçim- rine göre Luhansk ve Donetsk’te kurulan bu yana toplamda, 2.5 milyondan faz- den sadece üç hafta sonra yeni mer- krayna İçişleri Bakanı Yardımcısı ya ve Romanya’ya doğru iki tahıl korido- halk cumhuriyetlerinde vatandaşlık baş- la Ukraynalı anavatanına döndü” de- kez sol İşçi Partisi hükümeti tarafın- UDmitro Senik, gıda krizine engel ol- ru açıldığını bildirdi. Rus saldırıları nede- vurularının sadece yüzde 1’i reddedildi. nildi. Geçişlerin büyük bölümünün ha- dan yapıldı. ABD, İngiltere ve Avust- mak için, Polonya ve Romanya’ya doğru niyle, Ukrayna’nın Karadeniz’de tahıl ih- Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ma- len Polonya ve Romanya sınır geçiş ralya liderleri daha önce, AUKUS adı iki tahıl koridoru açıldığını söyledi. Dün- racatını durdurmak zorunda kaldığını, bu- yıs ayı sonunda yayımladığı genelgeyle noktalarında gerçekleştiği ifade edilir- altında yeni bir güvenlik işbirliği ku- yanın dördüncü büyük tahıl ihracatçı- nun da fiyatları yükselterek küresel gıda Ukrayna’da yeni işgal edilen bölgelerde ken bu sınırlardaki baskının, alterna- rulduğunu ve bu kapsamda ABD ile sı olan Ukrayna’nın savaş nedeniyle tahıl güvenliğini tehdit ettiğini belirten Senik, Rus pasaportu verilmesini kolaylaştıran tif karayolları araştırılırken Rusya’nın İngiltere’nin Avustralya ile nükleer ihraç edememesinin büyük bir gıda kri- Baltık ülkeleri ile üçüncü bir tahıl korido- düzenlemeyi yürürlüğe sokmuştu. Bu böl- Ukrayna’dan liman tahıl ihracatını blo- enerjili denizaltı teknolojisini payla- zini tetiklediğini kaydeden Senik, Polon- ru açılması için görüştüklerini açıkladı. geler arasında Zaporijiya da bulunuyor. ke etmesiyle daha da arttığı belirtildi. şacağını duyurmuştu.