Catalog

15 MAYIS 2022 PAZAR EKONOMİ 11 Mart sonu itibarıyla nakdi kredi hacmi yüzde 44 artarak 1.3 trilyon liraya ulaştı KOBI’ler borca battı Dış ticaret hedefleri tutmuyor Türkiye’de halen 4 milyon 219 bin küçük ve orta ölçekli 63 MİLYAR TL konomi yönetiminin 2021’in son işletmenin kredi borcu var. İşletme başına ortalama borç Batık çeyreğinde başlattığı; dış ticaret durumdaki ise yüzde 34 artışla 300 bin 379 lira oldu. Efazlası vererek döviz girişini ar- nakdi kredi tırma, ardından kur ve fiyatlarda is- miktarı. ankacılık Düzenleme ve Denet- 300 bin 379 liraya yükseldi. Bu orta- tikrarı öngören “yeni ekonomik mo- leme Kurumu’nun (BDDK) 2022 lama mikro işletmelerde yıllık bazda del”, nisan ayı sonunda resmen iflas Byılı mart sonu itibarıyla açıkladı- 24.9 artışla 103 bin 41 lira, küçük iş- etmiş oldu. Tecrübe edilmiş kuram- ğı “KOBİ Kredileri” raporu, küçük ve letmelerde yüzde 43.6 artışla 869 bin sal çözümler ve iktisat bilimi yok sa- yılarak gidilen uygulamalar, acı biçim- orta boy işletmelerin ciddi ve düzenli 448 lira ve orta büyüklükteki işlet- de bizleri yeni bir duvarın önüne ge- artan bir borç yükü altında olduğunu melerde yüzde 45.2 artışla 3 milyon tirdi. “Ya faizi ya da dövizi tutmayı he- gösterdi. AKP iktidarının yanlış politi- 432 bin 744 lira oldu. deflemelisin” diyen önerme reddedil- ka ve uygulamaları nedeniyle ağır bir di, kur korumalı mevduat ve döviz sa- 300 bin işletme zorda ekonomik kriz yaşanan Türkiye’de, bu tışlarıyla kontrol edilmeye çalışılan kur ? Bankaların KOBİ niteliğindeki nakdi durum kısa- orta vadeli geleceğe ilişkin ve düşük politika faizinde yolun sonu- kredi müşterisi sayısı ise Aralık 2021’e önemli riskler barındırıyor. na gelindi, Türkiye’nin son 20 yılında kıyasla yüzde 1.8, Mart 2021’e kıyasla BDKK’nin 2022 yılı mart sonu itibarı görülmeyen bir enflasyonu kucağımız- 7.6 artışla 4 milyon 218 bin 904’e yük- da bulduk. yla açıkladığı verilerin detayları ise şöyle: “Yeni ekonomik model” in iflasını seldi. Müşteri sayısı mikro işletmeler- ? KOBİ niteliğindeki şirketlerin top- ilan eden gelişme, cari açığın da belir- de yıllık bazda yüzde 8.4 artışla 3 mil- lam nakdi kredi hacmi Aralık 2021’e leyicisi olan dış ticaret tarafından gel- yon 597 bin 827, küçük işletmelerde (3 aylık) kıyasla yüzde 18, Mart 2021’e di. İlk çeyrek verilerini incelediğimiz- ESNAF YENİ YAPILANDIRMA İSTEDİ yüzde 3.2 artışla 481 bin 979 ve orta (yıllık) kıyasla yüzde 44.1 artarak 1 tril- de bazı önemli sonuçları tespit edebi- büyüklükteki işletmelerde yüzde 1.9 yon 267 milyar liraya ulaştı. Bu kap- ürkiye Esnaf ve Sanatkârları Kon- önce oda ve vergi kaydı olup Bağ-Kur liyoruz. artışla 139 bin 98 oldu. Tfederasyonu (TESK) Genel Başka- kaydı olmayan esnafa bir kerelik geriye samda “mikro” işletmelerin borcu yıl- Dış ticaret açığında, geçen yılın ay- nı Bendevi Palandöken, sosyal güvenlik dönük borçlanma hakkı verilmeli. Bağ- Öte yandan yine Mart 2022 sonu iti- lık yüzde 35.5 artışla 370.7 milyar li- nı dönemine göre yüzde 138.5 artış düzenlemelerinde esnafın unutulmama- Kur emeklilik prim günü sayısı sigorta- oldu. Tutar olarak baktığımızda açık, barıyla takipteki (batık) toplam nakdi ra, “küçük” işletmelerin borcu yüzde sı gerektiğini söyledi. lılardaki gibi 7 bin 200 olmalı. 3600 ek 11.1 milyar dolardan, 26.4 milyar do- kredi büyüklüğü 63.1 milyar lira ola- 48.2 artışla 419.1 milyar lira ve “orta Artan maliyetler nedeniyle esnafın gösterge Çalışma ve Sosyal Güvenlik lara yükseldi. Merkez Bankası re- rak hesaplandı. Bu rakam geçen yılın büyüklükteki” işletmelerin borcu yüz- borçlarını ödemekte zorlandığını kayde- Bakanlığı gündemindeyken emeklilikte zervlerinin negatif olduğu bu dönem- aynı döneminde 57.7 milyar liraydı. Bu de 47.9 artışla 477.5 milyar liraya çıktı. den Palandöken, sosyal güvenlik prim- yaşa takılanların talepleri, Bağ-Kur prim de, dış ticaret tarafından gelen bu ge- durumdaki toplam müşteri sayısı ise ? KOBİ’lerin ortalama kredi borcu lerinde tekrar yapılandırma imkânı ta- gün sayısı gibi konular unutulmamalı” lişme, kurlar üzerinde güçlü bir baskı 278 bin 906’dan 299 bin 692’ye yük- ise Aralık 2021’e kıyasla yüzde 15.9, lep etti. Palandöken, “4 Ekim 2000’den dedi. ? Ekonomi Servisi oluşturmuş durumda. seldi. ? Ekonomi Servisi Mart 2021’e kıyasla yüzde 34 artarak İthalat yapmadan ihracat yapamıyoruz ManpowerGroup Türkiye Genel Müdürü Feyza Narlı işgücü piyasasını yorumladı Dış ticaretin dağılımına baktığımız- da, ilk çeyrek sonuçlarına göre, ser- maye malı ithalatımızın toplam itha- lat içindeki payı, geçen yılın aynı dö- neminde yüzde 14.2 iken bu yıl yüzde Dengesiz büyüme sürüyor 10.1’ e düşmüş görünüyor. Yani yatı- rım malı ithalatımız artırılamamış, hat- ta göreceli olarak azalmış durumda. ünyanın önemli insan kaynak- Bunun anlamı, yatırım yapmıyoruz ve İHKİB ÖDÜL TÖRENİ Dları danışmanlık şirketlerinden bu nedenle yatırım malı da getirmiyo- ManpowerGroup, küresel Covid-19 ruz demektir. salgınının neden olduğu belirsizlik Türkiye’deki yoksullaşmaya bağ- ‘2021’de 7 milyar lı olarak tüketim mallarının ithalatı bir ortamında hem işverenlere hem ça- miktar azalmış ama ara malları ithala- lira yatırım yaptık’ lışanlara rehberlik etmeyi hedefle- tında durumun vahim olduğunu görü- yen “The Great Realization” isimli stanbul Hazırgiyim ve Konfeksi- yoruz. Geçen yılın ilk çeyreğinde yak- güncel raporunu yayımladı. İyon İhracatçıları Birliği (İHKİB) laşık 46 milyar dolarlık ara malı ithal Rapor, “Çalışanlar Ne İstiyor?”, “Ye- Başkanı Mustafa Gültepe, geçen edilirken 2022 yılı ilk çeyreğindeki ara tenek Açığı”, “Şirketler Dönüşüyor” ve yılın başarılı ihracatçıları için dü- malı ithalatımız 71.7 milyar lira olarak “Teknoloji İvmeleniyor” başlıklarıyla zenlenen ödül töreninde, bu yıl gerçekleşmiş. Oran olarak baktığımız- Türkiye’de cari açığın kapatılma- süreci değerlendirirken şu vurguyu da ise toplam ithalat içindeki ara mal- Louisa Vinton ları ithalatının payı yüzde 75.3’ den sına 21 milyar dolarlık katkı vere- yapıyor: “Salgına bağlı değişimlerin yüzde 82.8’ e çıkmış. Diğer bir bakış- ceklerini belirtti. Gültepe, şuna dik- çoğunun geçici olduğunu düşünsek la, Türkiye ihracatını artırabilmek için kat çekti: “Hammadde tedarikin- de yeni normalin ne zaman ortaya ithalat yapmak zorunda kalmaktadır. deki sıkıntılara, yüksek maliyet ar- çıkacağı ise belirsizliğini koruyor.” ‘KADIN KOOPERATİFLERİNDE POTANSİYEL ÇOK’ Bu durumu ihracatın ithalatı karşıla- tışlarına rağmen 2021’de yatırıma, ma oranından da tespit edebiliyoruz. üretmeye ve insanımıza iş imkânı Birleşmiş Milletler Kalkınma Progra- ları vurguladı: “Kadın kooperatifleri ve ka- Yüzde 49’u işini değiştirecek Geçen yılın ilk çeyreğinde ihracatın it- yaratmaya devam ettik. Sektör ola- mı (UNDP) tarafından İstanbul’da dü- dınların yönettiği şirketler, pazarda talep Raporu yorumlayan ManpowerGro- halatı karşılama oranı yüzde 82 iken rak geçen yıl 7 milyar TL’lik yatı- zenlenen İş Buluşmaları ve Eşleştirme edilen ürünleri tedarik ediyor olmaları sa- up Türkiye Genel Müdürü Feyza Nar- bu sene aynı dönemde yüzde 70 se- rım yaptık. 70 bin insanımız için Etkinliği’nde, kadın kooperatifleri ve ka- yesinde, kendi üyelerinin geçim olanak- viyesine inmiş durumda. İhracatı ar- lı, şöyle konuştu: “İşgücüne katılım ilave istihdam yarattık.” Sektörün dın girişimciler, önde gelen Türk şirketle- ları ve kendine yeterliğini artırmada bü- tırmak için yola çıkmıştık ama, ithalatı yatay bir çizgide seyrederken işsiz- ri ile ortak iş olanaklarını araştırma fırsatı yük potansiyel taşıyor. Ancak bu potan- ilk dört aylık ihracatındaki artış ise artırmaya devam ettiğimiz anlaşılıyor. buldu. Bu etkinlikte konuşan UNDP Türki- siyelin gerçekleşmesi için bağlantıların yüzde 18 oldu. ? Ekonomi Servisi lik seviyeleri hâlâ yüksek ve birçok İhracata dayalı büyüme modellerinin ye Mukim Temsilcisi Louisa Vinton, şun- kurulması gerekiyor.” ? Ekonomi Servisi pazarda yetenek açığı rekor seviye- başarısı, katma değerli ürün satışlarını lerde bulunuyor. Dengesiz ekonomik artırmaktan geçmektedir. Türkiye için İHRACAT-ÜRETİM İÇİN büyüme sürüyor. Bazı pazarlar yeni- ? Çalışanların yüzde 49’u daha iyi tındaki kişiler işgücünün yüzde de bu tespit yapılarak programa baş- den toparlanırken bazıları yeni var- bir refah düzeyi için başka bir şirke- 75’ini oluşturacak. lanmıştır. Ancak Türkiye’nin ihracatı, yantlar, aşılama oranları ve te- te geçeceğini söylüyor. ? Üç kurumdan biri önümüzdeki yıl tekstil, konfeksiyon gibi emek yoğun Kurumlar vergisi ara malları ve tarım malı gibi katego- darik zincirinden kaynakla- ? 10 kişiden 4’ü hangi günlerde makine öğrenmesi de dahil olmak üze- rilerden oluştuğu için “yüksek” katma nan zorluklar nedeniyle ge- uzaktan çalışacaklarını seçebilmek re yapay zekâ teknolojisine daha faz- indirimi netleşti değer içermiyor. Yüksek katma değer cikiyor. Bu gelişmeler iş pi- ve bu günleri her hafta değiştirme la yatırım yapmayı planlıyor. ise teknoloji içeren ürünlerden gelebi- hracat ve üretim faaliyetinden el- yasasının da yeni konjonk- esnekliğine sahip olmak istiyor. ? Her üç kurumdan ikisi, çevre- liyor. Yüksek teknoloji üretip satama- İde edilen kazançlar için kurum- türe ayak uydurmasını ? Beş işverenden biri ek tatil sü- sel, sosyal ve kurumsal yönetişi- dığımız zaman, ihracatı artırma arzu- lar vergisi oranının 1 puan indi- gerektiriyor.” Raporda resi gibi daha fazla yan hak sağla- min kurumları için çok önemli bir su ithalat artışı ile sona eriyor. Bu çer- rimli uygulanmasına ilişkin esaslar yer alan anketin sonuç- mayı planlıyor. odak noktası olduğunu belirtiyor. çevede bir hazırlık ve stratejik plan ol- belirlendi. ları ise özetle şöyle: ? 2030 yılına kadar 35 yaşın al- ? Ekonomi Servisi madan girişilen ihracata dayalı büyü- Resmi Gazete’de yayımlanan il- me (ve bunu kurları kullanarak ger- Feyza Narlı gili tebliğin detaylarına göre, ih- çekleştirme) planı işe yaramıyor. racat yapan kurumların münhası- ran ihracattan, sanayi sicil belge- Bilim dışı uygulamalar sini haiz ve fiilen üretim faaliyetiy- le iştigal eden kurumların da mün- ekonomide tahribatı ‘Ayakkabı fiyatları ikiye katlandı’ hasıran üretim faaliyetinden el- büyütüyor de ettikleri kazançları için kurum- Peki, ihracatın bir şekilde artırıl- erimod Yönetim özelliklerine göre yüz- markaları mağazalarında sat- 104 mağazamız bulunuyor. Bu lar vergisi oranı 1 puan indirimli mış olması hiç mi işe yaramıyor? Yarı- DKurulu Başkan Yar- de 50 civarında zam maya başladıklarını, İtalyan yıl yurtiçinde dört, yurtdışında uygulanacak. Sanayi sicil belgesi yor tabii ki. Bu yılın ilk çeyreğinde sa- dımcısı Murat Zaim, oldu. Tedarikçilerimiz markası Geox’un Türkiye’de da beş mağaza açmayı plan- kapsamında üretilen ürünlerin ih- nayi üretiminde bir yavaşlama görün- yabancı markalarda ile yıllardır beraber ça- üretim yapmayı da planladı- lıyoruz. Yurtdışındaki mağaza raç edilmesi halinde de üretimden se de imalat sanayinde kapasite kul- ayakkabı fiyatlarının lıştığımız için piyasa- ğını da belirtti. Geçen yıl 720 sayımızı 2023 sonuna kadar elde edilen kazanç olarak 1 puan lanım oranları en üst seviyelere varmış geçen kışa göre ikiye dan daha uygun fiyata milyon TL ciroya ulaştıkları- 25’e çıkarmayı hedefliyoruz. indirim yapılacak. durumda. Bu noktadan sonra yatırım katlandığını belirterek alım yapıyoruz” dedi. nı açıklayan ve bu yıl için 1.5 Biz bu yıl yüzde 15 adet büyü- ? Ekonomi Servisi Murat Zaim yapılmasını beklemeliyiz. Ancak kö- “Türk markalarında bu Şirketinin çalışma- milyar TL hedeflediklerini ifa- mesi ile 2.3 milyon adet ayak- tü olan, bu gelişme yatırımları tetikle- kadar artış yok. Kış- larıyla ilgili de bilgi ve- de eden Zaim, şöyle devam kabı satışı ile kapatmayı öngö- memiş görünüyor. Çünkü bu noktada tan yaza baktığımızda ise ürün ren Zaim, Geox, Skechers gibi etti: “16’sı yurtdışında toplam rüyoruz.” ? Ekonomi Servisi karşımıza ekonomik kırılganlıklar, be- VERGİ USUL KANUNU lirsizlikler, kuralsızlıklar ve güven soru- nu çıkıyor. Yeniden değerleme Sabancı Holding Üst Yöneticisi Alper enflasyona dikkat çekti: Bütün göstergeler 2022’nin ilk çey- Akaryakıta yeni reğinde milli gelir artışında bir yavaş- şartları düzenlendi lamaya işaret ediyor. Bu yavaşlamada zamlar yola çıktı en büyük etkenin ise hızla daralan iç ergi Usul Kanunu’nda bu yıl Küresel faaliyet zorlaştı talep olduğunu tespit ediyoruz. Vbaşında yapılan düzenlemeye olar ve pet- Enflasyonun baş döndürücü bir şe- göre, enflasyon düzeltmesi yap- Drol fiyatla- kilde yükseldiği, sabit gelirlilerin hızla abancı Holding’in, si Cenk Alper, Rusya-Uk- meleri ve sanayi iş kol- ma şartlarının oluşmadığı dönem- rındaki artışın fakirleştiği bir ortamda iç talebin da- S2022 yılının ilk çeyre- rayna savaşı başta olmak larımızda önceki dönem- lerde, işletmelerin aktiflerine ka- akaryakıt ürün- ralması kaçınılmaz oluyor elbette. Fa- ğinde (ocak, şubat, mart) üzere, ortaya çıkan jeo- lerde attığımız uluslara- yıtlı bina, tesisat ve makine, ta- lerine zam şek- iz ve kur inadının ülke ekonomisin- geçen yılın aynı döne- politik risklerin, dünya- rası adımlar, gerek bu şıt, demirbaş, gayri maddi hak gibi linde yansıması de yarattığı tahribat devam ediyor: Bu amortismana tabi iktisadi kıymet- min kıyasla kombine sa- daki enflasyonist tehdit- dönem dijital faaliyet- devam ediyor. süreçte cari açıkla birlikte bütçe açığı ler, Hazine ve Maliye Bakanlığı’nca tışlarını yüzde 135 artış- lerin ve tedarik zincirin- lerimizin küreselde tek Bu kapsamda sektör kay- da büyüyor. Merkez Bankası’nın dö- ilan edilecek yeniden değerleme naklarından edinilen bilgi- la 72.7 milyar liraya yük- deki aksamaların küre- bir çatı altında toplan- viz rezervleri eriyor, kamu ve özel sek- oranı dikkate alınarak yeniden de- ye göre, yarın LPG’ye 40 ku- selttiği, konsolide net sel faaliyet ortamını zor- ması, Topluluk Vaa- törün döviz pozisyonu açığı büyüyor, ğerlenebiliyor. ruş, benzine 1.68 TL zam uluslararası kredi risk primimiz yüz- kârının da 8.2 milyar lira laştırdığını ifade etti. Al- dimiz kapsamın- Dünkü Resmi Gazete yayımla- bekleniyor. Buna göre ben- de 700’lerde, borçlanma maliyetle- olduğu açıklandı. Bu kâr per, şöyle devam etti: da çizdiğimiz yol nan Hazine ve Maliye Bakanlığı zinin litre fiyatı İstanbul’da rimiz artıyor, her fırsatta yabancı ve geçen yılın aynı çeyre- “Bu gelişmelerle birlik- haritasının çok tebliğine göre, Yİ-ÜFE kullanılarak 22.8 TL, Ankara’da 22.93 TL yerli sermaye çıkıyor, hepimiz giderek ğinde 1.7 milyar liraydı. te, küresel düşünmek ve önemli birer ya- yapılacak yeniden değerleme ne- ve İzmir’de 22.94 TL olacak. daha fazla fakirleşiyor ve refah kaybı- Genel ekonomi ve ça- müşteriye yakın olmak pıtaşı.” ? Eko- ticesinde hesaplanan değer artışı LPG fiyatları ise İstanbul’da na uğruyoruz. İnsan sormadan edemi- lışmalarıyla ilgili değer- artık şirketler için vazge- nomi Servisi bilançonun pasif bölümünde ayrı 11.25 TL, Ankara’da 11.47 TL yor, gerçekten ekonomi yönetiminde lendirme yapan Saban- çilmez bir unsur haline bir fon hesabında gösterilecek. Cenk Alper, hedeflerinin “dünyanın ve İzmir’de 11.19 TL’ye yük- ne yaptığını bilen biri var mı? Sabancı’sı” olduğunu anımsattı. cı Holding Üst Yönetici- geldi. Gerek yapı malze- selecek.