Catalog

gorus@cumhuriyet.com.tr 7 ARALIK 2022 ÇARŞAMBA 2 olaylar ve görüşler Miras ve zorunluluk Tarihin ilk başarılı antiemperyalist mücadelesini vermiş Türkiye Cumhuri- yeti, sözde müttefiki fakat özde bölgedeki her mücadele sahasında kendisi- nin karşısında konumlanan emperyal zihniyetin yönettiği uluslararası itti- faklardan kurtulmalı ve özgürce hareket edebileceği bir pozisyona erişmeli. dığı politikalar ortaya koy- ğı olmak Türkiye’nin elin- Alİ KErEM KorKMAZ maktadır ki gerçekten ku- dedir. Tarihin ilk başarı- ARAŞTIRMACI rallara dayalı uluslarara- lı antiemperyalist mücade- ovyetler Birliği’nin ta- sı düzenin inşasını arzula- lesini vermiş Türkiye Cum- rih sahnesinden silin- yan ve artık gerçek anlam- huriyeti, sözde müttefiki fa- Smesiyle beraber dün- da tek kutuplu dünya sis- kat özde bölgedeki her mü- ya siyasetinde en tepede ve temine başkaldıran bu ül- cadele sahasında kendisi- tek başına kalan ABD, bul- keler, yeni bir dünya dü- nin karşısında konumlanan duğu geniş harekât alanı- zeninin ayak seslerini in- emperyal zihniyetin yönet- Geleceğin aydınlığı için nı sistemin tamamını ken- sanlığa duyurmuştur. tiği uluslararası ittifaklar- di lehine dizayn etmeye ça- dan kurtulmalı ve özgürce Ne olursa olsun lışarak kullandı. Bu çaba hareket edebileceği bir po- SAlİH ÖZBArAN Tek taraflı ve egemen bir tarih tanımı yok. Onu anlatırken Dönüşüm yalnızca küre- doğrudan ABD ordusunun zisyona erişmelidir. Sahip EMEKLİ TARİH PROFESÖRÜ veya göstermeye çalışırken farklı olaylar ve olgularla sel siyaset ile ilgili değil- veya vekil güçlerinin baş- olduğu miras Türkiye’ye dir. Kapitalizmin son aşa- karşılaşılır; tüm bunlar değerlendirme dışına itilemez. rolde olduğu işgallerde, es- ngiliz tarihçi John Tosh, “Tari- bu özgürlüğü ve özgünlüğü ması neoliberalizmin kri- ki Sovyet etki alanında gö- Hele ki yaşadığımız şu günlere ayna tutacaksa! İhin Peşinde” başlığıyla Türkçe- sağlamaktadır. ze girmesi ile kapitalizme rülen “renkli devrimler”de ye çevrilmiş kitabında iktidarla- Bugün antiemperyalist içkin yeni bir kriz mevcut- ve pek çok farklı işgal ve ra itildiği yaşamsal konuları ne ten düşmüş ki ve disiplin konu- ruh ölmemiştir. Antiemper- rın tarihten beklentilerini şöyle yayılma aygıtında görülebi- tur ve dünya ekonomi po- güzel hatırlatıyor: Çarşı ve pa- sunda yozlaşmış bir durumda ki tanımlamıştı: “Siyasal güce göz yalist öğeler her türlü ola- lir. Jean Baudrillard zarda fiyat enflasyonunun halkta sadece mütalaa ve şanla” ayak- naksızlık ve zorluğa dikenler kamuoyunda tutunabil- bu durumu ve ötesi- neden olduğu allak bullak duru- ta durabiliyordu. Rasgele verilen mek için yaslanmak zorunda kal- rağmen çeşitli saha- ni “ABD hudut tanı- ma ayna tutan “ahval-i âlem herc arpalıkların, rüşvetin haddi he- dıkları geçmişteki başarıları vur- larda mücadeleleri- mayan yayılmacılı- sabı yoktu. Gıda tedarikinde ya- ü merc oldu” alıntısı ve TC Mer- ne devam etmekte- gulamak için kullanırlar tarihi ve ğı ile kendi imhası- kez Bankası’nın şu an tanık ol- şanan sıkıntı sorunların en bü- ona göre kimlik tarifine girişir- dirler. Antiemper- nın şartlarını hazır- duğumuz çaresizliğinin “Hazine-i yüğüydü. Köylüye reva görülen yalizm her noktada ler.” Kısaca söylemek gerekirse lamaktadır” diyerek zulüm olağandı. amirenin iradı masrafa kifayet “ecdad”a dayanmak isterler; öv- 1 mümkündür. Ulus- açıklamıştı. etmez oldu” nakli, yani Osmanlı “İrtikab ve irtişa” (kayırma güye boğarlar söylemlerini. Ne lararası tekelci ka- Dönüşüm İmparatorluğu’nun Celali süreci ve rüşvet) düzeni olarak da ge- pitalizme ve ulusla- var ki “methiyeler” yağdırmak, çen ve “ilmiye” kadrolarını mü- Bugün bahsedi- ve daha sonraları yaşanmış olan “ötekiler”e karşı kazanılmış za- rarası mali-serma- len söz konusu açık- yağma düzeni nasıl da çağrıştırı- zayede ile dini rüşvete gark eden ferlerle yetinmek tarihçiler nez- ye oligarşisine kar- lamanın üzerinden yor tanık olduğumuz günleri! Anadolu Kazaskeri Cinci Hü- dinde hiç de yeterli olmayan bir şı mücadele etmemiz anti- litik alanında da yeni bir 21 yıl gibi bir süre geçmiş, seyin Efendi’yi örnek gösteren Savaş mı anlatmak istiyorsunuz! tanımlamadır. Tek taraflı ve ege- emperyalizmdir. doğuma gebedir. Belki de ABD’nin sınır tanımaz ya- İmparatorlukların bekası için, alın İlgürel’in bir sonuç cümlesiyle men bir tarih tanımı yoktur. Onu Bizler, ülkemizde bulu- her ülke yeniden İkinci yılmacılığının saldırganlı- size sınırlarda sürdürülen mu- ile bitireyim bu kısacık yazımı: anlatırken veya göstermeye ça- nan yabancı üslerin kar- Dünya Savaşı sonrasında ğı gözle görülür bir biçim- “İhtiyaçlara cevap veremeyen harebeler ve özellikle bitmez tü- lışırken farklı olaylar ve olgu- şısında olurken ülkemi- olduğu gibi kendini bir ta- de artmıştır. Ortada siste- kenmez Girit kuşatması. Nasıl hazinenin iradı yıldan yıla aza- larla karşılaşılır; tüm bunlar de- zin farklı ülkelerde kurdu- raf belirleme süreci içinde mi kendi çıkarına göre ta- da hazineyi boşaltmış bu savaş- lıyordu. Celali ve eşkıya tehdidi ğerlendirme dışına itilmez/itile- ğu yabancı üslere de kar- bulacaktır. 1991’den son- sarlamaya çalışan, bu çıka- altında olan reayadan vergi tah- lar, tıpkı televizyon görüntüleriy- mez. Hele ki bu olaylar ve olgular şı çıkmalı, merkeze kar- ra oluşan tek kutuplu sis- ra göre uluslararası kuru- le tanık olduğumuz -ülkeyi altüst sili zordu. Bir kısmı yerini yur- bir imparatorluk için hayati gös- şı çevreden bir güç ola- tem yerini çok kutuplu ye- luşlardan ayrılıp yeniden dunu terk etmiş, toprak işlene- eden- Suriye çıkmazı gibi; sanki tergeler ise incelenmesi birincil rak yükselerek, tam ba- ni sisteme bırakmanın eşi- dahil olan, çeşitli anlaşma- miyordu... Halk çarşı ve pazarda öneme sahiptir. Hele ki yaşadığı- Osmanlı’yı eski sınırlarına ulaştı- ğımsızlık yolunda “Yurt- ğindedir. Dünyanın bir- ların yükümlülüklerini ye- racak sefer-i hümayunlar gibi. yüksek fiyat enflasyonu ile kar- mız şu günlere ayna tutacaksa! ta sulh, cihanda sulh”u ye- çok yerinden pek çok ül- rine getirmeyen bir haydut şı karşıya idi.” niden bir politika haline ke (Brezilya, Hindistan gi- devlet bulunmaktadır. İktidar, hırs, entrika Arpalık, rüşvet, zulüm Yeniden soralım kendimize getirmeliyiz. İşte bu mi- bi) bölgelerinde güçlenip Fakat artık her bir anı- Halkın çok büyük bir çoğunlu- Özlem Kumrular, Kösem Sul- “Tarih nedir” diye. Ve çok çeşit- ras Türkiye’nin tam da bu birer etki odağı haline gel- na tanık olduğumuz Rus- tan adlı kitabında, dış gözlemci- li tanımlarına yukarıda yansıttı- ğunun yaşamını sürdürebilmek bahsedilen safta yer alma- mektedirler. Bu noktada ya-Ukrayna çatışması ile için günümüzde karşı karşıya lere dayanarak imparatorluğun ğım süreci ve benzerlerini de ek- sını zorunlu kılmaktadır! beraber kendi yaşam ala- Amerikan emperyalizmi- kaldığı yoksulluk, tarihçi Mücte- içinde bulunduğu durumu yan- lemeyi unutmayalım; yaşadığı- nin kuyrukçusu olmak ile nına emperyalizmi sok- 1 Jean Baudrilliard, “Çılgınlığı ba İlgürel’in Abaza Hasan Paşa sıtırken İngiliz elçisi Thomas mız günlerle kıyaslayalım; geç- tarihsel ve doğal konumu mak istemeyen Rusya’nın Globalizm Üretiyor”, Der Spiegel, adlı kitabında 17. yüzyıldan ak- Roe’nun 1620’li yıllardan nak- mişi bilmeye çalışalım geleceğin eylemleri ile Çin Halk ile mirasını kullanarak ay- Erişim Tarihi: 26.11.2022, http:// tardığı gerçekleri, tarihin kena- lettiği “imparatorluk öyle güç- aydınlığı için. Cumhuriyeti’nin uygula- rı ve bağımsız bir güç oda- arsiv.ntv.com.tr/news/130583.asp Cumhuriyetin savcıları ve yargıçları AV. Erol Ertuğrul gulamalar Abdülhamit dönemini san, yargıçlarımızın adlarının ba- anımsatıyor. Cumhuriyetimizin ku- şında yoktur. Ancak belli ki yal- üzel yurdumuzda öyle ağır ruluşunun yüzüncü yılını kutlama- nızca savcılarımız değil, yargıçları- Gsorunlar yaşıyoruz ki yaşa- ya hazırlandığımız bir dönemde bu mız da Cumhuriyetin yargıcı olacak- dığımız kentlerin güzellikleri- uygulamalar Cumhuriyete yakışmı- lar, Cumhuriyeti koruyacaklardır. O ni unutuyoruz. Sınırlarımız kev- yor. Hukuk devleti yok. Kuvvetler nedenle de yargı bağımsız ve fakat gire döndü. Oysa sınır namustur. ayrılığı yok. Yasama, yürütme ve Cumhuriyetten yana taraf olacaktır. Güneydoğu’da bazı kentlerimizde yargı tek elde toplanmış. Her şey Cumhuriyete sahip çıkmayan, biat Türk nüfus azınlığa düşmüş. Terö- bir kişinin iki dudağı arasında. En etmiş savcılar için ne demeli? ristler ellerini kollarını sallayarak önemlisi herkesin sığınması gere- İstanbul’un merkezine gelip bomba Cehalet değilse ihanet ken bağımsız yargı yok. patlatabiliyorlar. Güvenliğimiz yok. Yargı bağımsız olacak, hiçbir kişiye Cumhuriyet kurulduğunda halkın Dinci kurumların, tarikatların is- ve kuruma bağlı olmayacak, yalnızca yüzde 90’ı okuma yazma bilmiyordu. temleri ile festivaller yasaklanıyor. hukuka bağlı olacaktır. Türkiye Cum- Harf Devrimi ile kısa sürede halkımız Bazı sanatçıların sahneye çıkmaları huriyeti bir Aydınlanma devrimi sonu- okuma yazma öğrendi. Durum böyle yasaklanıyor. Ekonomi de bile karar- cunda kurulmuştur. Her devrim kendi- olduğu halde, “Harf Devrimi bizi kök- lar dinsel bir bakış ile alınıyor. Faiz- sini koruyacak önlemleri alır. Cumhu- lerimizden kopardı” demek, Cumhuri- ler düşürülüyor, gerekçe nas denili- riyeti koruyamazsanız yaşatamazsınız. yeti içine sindirememektir. Bu görüş yor. Önemli sorunlarda Diyanet İşleri belli ki kişisel bir görüş değil, AKP yö- Cumhuriyet Devrimi kendisini koruya- Başkanı bir şeyhülislam gibi konuşup mazsa şimdiki gibi saldırılara uğrar. O netiminin görüşüdür. Böyle düşünen- görüş bildiriyor. Tüm bunlara şaşma- yüzden bizim savcılarımızın sanlarının lerin ağa babaları da “Kurtuluş Sava- mak gerekiyor! Bakanların, valilerin, başında Cumhuriyet sözcüğü vardır. şı olmadı, kentlerimizin kurtuluşu ol- bürokratların, önemli devlet görevli- madı, biz tek bir kurşun bile atmadan Dünyada iki ülkenin savcıla- lerinin büyük çoğunluğu imam ha- rı Cumhuriyet sanını taşımaktadır- onlar çekip gittiler” demişti. Bu anla- tip çıkışlı. Ülkemizi imam hatipliler lar. Birisi Fransa, öbürü Türkiye’dir. tım cehalet değilse, hiç tartışmasız bir yönetiyor. Böyle olunca da her olaya Atatürk’ün adalet bakanı Mahmut ihanettir. Devrimleri içlerine sindire- dinsel açıdan yaklaşılıyor. meyenler ise “Keşke Yunan galip gel- Esat Bozkurt, savcılarımızın sanla- rının başına Cumhuriyet sanını ge- seydi” demişti. Ne acı ki bunları söyle- Devrimden yana olmalı tirmiştir. Savcılar hem Cumhuri- yenler bugün ülkemizi yönetenler ta- AKP yönetimi bir de sansür ya- yeti koruyacaklar hem de bir par- rafından el üstünde tutuldular. sası çıkardı. Yönetimin işine gel- tinin değil Cumhuriyetin savcı- Hiç kuşku yok, Cumhuriyetimizin meyen açıklamalar yapanlar üç yı- sı olacaklardır. Bu işlem doğal ola- yüzüncü yılını bu ulus en güzel bi- la kadar ceza alacaklar. Bu tür uy- rak Atatürk’ün onayını almıştır. Bu çimde coşkuyla kutlayacaktır. ELU YLPL] H F H \ 22NXPDGDQHGHPH H F H \ NXPDGDQHGHPH Y LPL ] ELU DWDN RcNXOX HF ]DUOéNWD3LNQLN?W 0H /R/R]DQ.RQIHUDQVÕGHYDPHGL\RUGX R ]DQ.RQI HH UDQVÕGHYDPH G L \R UGX \D\D]DUGéU+XJR D ]DU G éU + X J R  F¾NOHULQLQ ] 6¸ DQODWéPODNDUcéNDUcé\D\é]? +LoELUúH\EHOOLGH÷LOGL«+Lo oEL UúH \  E H OOL  G H ÷LOGL « RcNXOX & YLO? \DNDODUéDVODG¾Y¾PO¾GH +DOLIHOLNQHRODFDNWÕ"+D OL IH OLN QH RR O D FD NWÕ " YHGRYUXELU H F HQJHOH ©PLcW *H* HQ ©PLcW H J H F HOH Y HGR Y UX E RURVEXOXWODUéQéQGDPODODUé\ODEHVOHQHQ 7 &XPKXUL\HWNXUXODFDNPÕ\GÕ"& XPKXUL \ HW NXUXODFDNP Õ\ GÕ ""  HNDUcéL\LQLQ ¸W¾\ N DDNécéQL©LQGH Né c éQL © HNDU ¸W¾\ N LQGH c é L\  QéQVHVOHULQLGX\DFDN *¸NVX,UPDYé? HQHNDUcé ] H KDNVé]DNDUcéKDNOéQéQK D N Vé]D N D Uc é K D NO éQéQ HQ ] H H QLQGLOL\OHELUDQODWécHQOLYLQLQ ? H 6LOLIN ''HYOHWLQGLQLQHRODFDNWÕ" H YO H WLQ G LQ LQ H  R O DFD NWÕ "  NDUDQOéYDNDUcéD\GéQOéYéQ ]LOHQLQ HH NDUDQOé ]LOHQLQ Y DNDUcéD\ G  èON HQGLQL]L? NRU WDVéQGDEXODFDNVéQé] .UWVRUXQXQDVÕOo|]OHFHNWL".UWVRUXQX QDVÕOo|]OHFH NW W L " ?'DKDLQVDQFDELU  HUDOGé \ \DQéQGD\ DQéQGD \  HUDOGé ? 'DKDLQVD Q DUDcWéUPDFé \DOéQDQODWéPé NLWDEéLOH $WDWUN\ÕO|QFHEXJQGHJHoHUOLEX$WDW  U N   \ ÕO | QFHEX J Q GG H J Ho HUOLEX YLQH H F QéQNXUXODELOH  GG¾Q\D H F QéQNXUXODELOH  ¾Q\D Y LQH $PDQ?éQ  \N¾F¾0HKPHW6 ¸ GLOL\OHJHQ© Kitap okuduğunuzu biliyoruz.  VRUXVRUXODUD\DQÕWYHUPLúWLU O DUD \ D QQ ÕWYHUP L úW L RUGX LQDQé\LQDQé \ RUGX  \DSéWéPXWODNDRNXQPDOé ø]PLW¶WHøVWDQEXOJD]HWHOHULQLQø ] PLP WW¶ WH ø VWD QQ EXO JD ]HWHOHULQL QQ  2VPDQCDKLQ EDú\D]DUODUÕ\OD\DSÕODQWRSODQWÕEXoXNE D ú\ú\ D]D DU O DU Õ\ O D\DSÕ O DQWRS O DD QWÕ E Xo X N VDDWVUGVD DW V U G  12,5x19,5 12,5x19,5 --- 118 sayfa 118 sayfa -- ÖÖyküyk [VD\IDèQFHOHPH [VD \ IDèQFHOH PH [VD\IDùQFHOHPH [ VD\ID ù QFHOHPH U