Catalog

gorus@cumhuriyet.com.tr 3 EKİM 2022 PAZARTESİ 2 OLAYLAR VE GÖRÜŞLER Türkiye’nin yönü AKP yönetemiyor AYSUN PALALI KÖKTAŞ Türkiye’nin yönü Batı’ya mı dönük olacaktır, Avrasya’ya mı? Avrasya’da zengin kaynaklar ve dinamik bir üretim ekonomisine eşlik eden otoriter yönetimler EKONOMİST - SİYASET BİLİMCİ kadroları hazırlayın! varken Batı’da yavaşlayan bir üretim ekonomisine eşlik eden parlamenter CHP ANKARA İL BAŞKAN YARDIMCISI umhuriyet gazetesi- lından kurtulması için -ilk demokrasiler var. İki yüz yıllık çalkantılı mücadele sonunda Türk demokrasisi nin cuma günkü sa- planda- 2000 kişilik bir yö- aklaşık iki yüz elli yıldır Cyısı, Türkiye’nin son netim kadrosuna gereksi- belli bir yolu kat etmiş olsa da hedeflerine ulaştığı söylenemez. Yyüzünü Batı’ya dönmüş, 20 yıldaki özeti gibiydi. nimi olduğunu söyledi. 6’lı çağdaş Batı’nın bilimsel, tek- Çoğu medya kurulu- masaya mesajlar da veren şunun görmezden geldi- Karayalçın, özellikle maz- nolojik ve sosyoekonomik ge- ği Sayıştay raporlarının batayı alır almaz MİT baş- lişme düzeyini yakalamaya dökümünü ayrıntılandırdı kanlığı, Merkez Banka- ve dünyanın gelişmiş ülkele- muhabirlerimiz. Mehmet sı Başkanlığı, Diyanet İşle- ri arasına girmeye çalışan bir İnmez, Mustafa Çakır, ri Başkanlığı gibi kritik ma- Türkiye vardır. Batı’nın ge- Sefa Uyar ve Sarp Sağ- kamlara ivedi atamalar ya- kal, 2021 yılı denetleme pılmasının önemine dikkat lişme düzeyini yakalama ko- sonuçlarını didik didik edip çekti. Karayalçın devlet nusunda dinamizmini kaybe- Ulaştırma Bakanlığı’ndan, adamı hassasiyeti ile faz- den Osmanlı yıkılarak tarih- Milli Eğitim’e, Sağlık la derinlere inmemiş an- teki yerini almış, dinamik bir Bakanlığı’ndan cak bir gerçek sürdürülebilir devlet-toplum yapısını ortaya göklerin yaşam Diyanet’e onlar- var ki şu an ik- yıldızları dosyası >> mustafa gazalcı 2’ de CUMA 30 Eyl Ül 2022 98. YIL SAYI: 35419 KURUCUSU YUNUS NADİ (1924-1945) BAŞYAZARLARI NADİR NADİ (1945-1991) İLHAN SELÇUK (1992-2010) FİYATI 4.5 TL KKTC’DE 10 TL >> 6-7’de Sayıştay raporlarına göre yolsuzluk, liyakatsizlik, beceriksizlik diz boyu ca kamu kuru- tidar adayları- çıkaran genç Cumhuriyet ise ak P yönetemiyor luşunun, birileri- nın çantasın- ayıştay’ın 2021 yılı hesapları üzerindeki denetleme ra- kuruluş yıllarından itibaren diyanet poru yayımlandı. Sağlık Bakanlığı, Çevre, Şehircilik ve ta Hsilat Hazine kayıt 1Para yuttu Sİklim Değişikliği Bakanlığı, Ulaştırma ve Altyapı Ba- 5ya Pan y Ok 7tutmadı Diyanet işleri başkanlığı, kanlığı, Hazine ve Maliye Bakanlığı, SGK, Diyanet ve üni- 133.2 milyar tl toplam ala- “ilama bağlı ödemele- 2021’de 13 milyar 39 milyon versiteler için hazırlanan raporlarda ihale oyunları, usul- cağı olan sgk , a dıyaman’da rin ve muhasebe kayıtları- süzlükler, hesap hataları tek tek sıralandı. bulunan bir tıp merkezinden nın zamanında yapılmaması”, tl harcama yaptı. diyanet, ni nasıl “zengin” 2020 raporlarında eksiklik bile 158.3 milyon tl ’yi tahsil kit ’lerden elde edilen da bir Emniyet tespit edilen beş unsurun edemedi. icraya düşen ala- kâr paylarının mali tab- hiçbirini de düzeltmedi. cak miktarı 74.1 milyar tl . lolara tam olarak yan- sıtılmaması eleştirildi. çok yüksek kalkınma hızına bOl keseden ka Çak ge Çen 2 sa Çtı lar 6ge Çene Çevre, şehircilik ve iklim OGS ve Hgs ile otoyol ve ettiğini belgele- değişikliği bakanlığı, emine köprülerden geçen araç genel müdürü, erdoğan’ın himayesinde ku- sayısı yaklaşık 440 mil- yon oldu. kgm tara- rulan türkiye Çevre a jansı’na fından gelir kayde- ve kktc ’deki saray projesine dilmesi gereken 1.4 milyon tl aktardı. tutar ise 269.1 ulaşmıştır. Genç Cumhuriye- milyon tl . diler. Kamu kay- iHalelerde şeHir Hastaneleri atamalar 81 il valisi, 81 3sOygun 4 kanayan yara 8 usulsüz Kamu ihale yasası defa- iKtiDarın övgüyle söz et- larca delinirken oyunlar tek tiği şehir hastanelerinde iZmir kâtip Çelebi üniver- tek sıralandı. ö rnek olarak randevu bulunamıyor, test- sitesi’nde sınavsız atama ya- erzurum-a şkale a yrımı ispir ler gecikiyor, olmayan hiz- pılırken ege üniversitesi’nde muayenehane bildirimi unu- devlet yolu kırık tüneli ya- metler için şirketlere garan- >> mustafa Çakır , sefa uyar , sar P sağkal , meHmet inmez tuldu! g örevde olmayana tin önüne koyduğu hedef, si- pım işi gösterildi. ti para ödeniyor. ödenek verildi. naklarının, “bal- il Emniyet mü- Karayalçın, ülkeyi yönetecek 2 bin ismin belirlenmesi gerektiğini söyledi: yasal, sosyal ve ekonomik açı- lı” ihalelerle eşe kadroları hazırlayın dürü, 81 il Mil- Eski Başbakan Yardımcısı Mu- rat Karayalçın, en önemli unsu- ‘Gericiler run koalisyon protokolü oldu- ğunu söyledi. Kara- GÜNDEM: KAZANACAK ADAy yalçın, “Koalisyon saç Telimi Zde CHP lideri kılıçdaroğlu ve iyi Parti g enel başkanı şartları hazırlanma- a kşener, kamuoyu önünde verdiği sert mesajların lı. Şimdiden yeni BOĞUlacak ’ ardından dün baş başa görüştü. a kşener’in “kazana- dosta peşkeş atamalar için MİT, KaDın cak aday” vurgusunu kılıçdaroğlu’yla bire bir görüş- li Eğitim mü- c inayetlerini mesinde de yaptığı öğrenildi. >> sar P sağkal 4’ te dan “muasır medeniyetler se- karayalçın Emniyet, valiler ve durduracağız Diyanet İşleri baş- Platformu kanının da aralarında bulundu- öncülüğünde, ‘amaçları seçime kadar idare’ ğu 2 bin isim listesi hazır olma- iran’da mahsa lı” dedi. >> erman şentürk 8’ de a mini’nin Ekonomistler öldürülmesi protesto edildi. CHP’Lİ ÖZGÜR ÖZEL: istanbul’daki iran AKP’ye inanmadı çekilmesi, Cum- konsolosluğu’nda dürü de olmak Güvenlik sorunu yapılan eylemde, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın “Faizleri daha Saray’daki aile “Onların gerici da düşürüp enflasyonu baskılayacağız” ve Ba- viyesini” yakalamaktı. Dış po- ve yobaz fikirleri kan Nebati’nin “yaratıcı yıkıcılık” sözlerini yo- c HP Grup Başkanvekili Öz- saçlarımızın rumlayan ekonomistler, “Kura, borsaya, tahvil- gür Özel, Cumhurbaşkanı tellerinde Erdoğan’ın CHP’yi “milli güven- boğulacak” lere, faize ne varsa müdahale edip seçime kadar lik sorunu” olarak denildi. >> rengin gitmeye çalışıyorlar” dedi. >> ali can POlat 11’de tanımlamasına tep- temOÇin 3’te hurbaşkanlığı Sarayı’nın ki gösterdi. Özel, zorunda. Elbette geçen- “Bu ülkenin en v edat arık ‘TÜrka N’ Hasadı önemli milli güven- lik sorunu r ecep ö zel Tayyip Erdoğan ve AKP, öğrencilere parti amblemli kırtasiye seti dağıttı ailesinin kişisel dün- litikada macera değil, istikrar yadaki mal varlığı sorunudur”ifadelerini kullandı. >> 8’de ALt AN ÖyMEN: siyaseti okula da soktular 12 yıllık a r-g e çalışmaları sonucunda tescil edilen harcamalarının neredeyGÜVENCE CHP’DİR - lerde, DEVA Partisi lideyeni yerli ve milli pamuk çeşidi “türkan”ın tanıtımı - >> sar P sağkal 8’de akP Kavak İlçe Başkanı Onur Bakır, ve hasadı yapıldı. tarsus’un Çilekli köyünde düzen- Samsun Valisi Zülkif Dağlı ile birlikte SEÇİM BAHARDA! lenen hasadın açılışını türkan şoray ve a dana bü- okulları ziyaret etti. Ziyarette öğrencile- P, seçim koordinasyon merkezleri- yükşehir belediye başkanı zeydan karalar yaptı. AKP’Lİ BAşKANA re, AKP amblemi ve “AK Parti Kavak İl- nin erken kurulması kararını aldı. Mer- çe Başkanlığı-Onur Bakır İlçe Başkanı” kezlerin seçime 8 ay kala kurulacak HAPİS CEZASı yazısı bulunan paket içerisinde kırtasiye olması “baharda sandık” iddialarını da >> seyfettin mete 8’de kuvvetlendirdi. >> selda güneysu 4’ te kÖŞe a TıŞı arayan bir genç cumhuriye- seti hediye edildi. >> cemil ciğerim 10’ da - Ekonomimiz çok iyi durumdadır. - Enflasyon yoktur. se günlük 10 milyon lira- ri Ali Babacan- Pahalılık yoktur. ’ın, kapa- AKP KADER Mİ? SARAy-HALK ÇELİşKİSİ Zo RBALıKLAR Ru S KAÇAKLARı! ‘GEREğ İNİ yAPACAKSıN’ - Adalet vardır. >> ali sirmen 4’te >> emre kOngar 2’de >> özdemir ince 3’te >> özgen acar 12’ de >> zülÂl kalkandelen 8’ de - Dış itibarımız harikadır. NOT: BU YAZIYI SANSÜR YASASI- AKP iktidardadır. tÜKE t İN Ko MEt! ÇIKTIKTAN SONRA YAZACAKTIM, SİyASİ u Mut NEDEN BENİM yAZMAMı Koyu N ADALARı DALGAYA DÜŞTÜ. >> serta Ç eş 5’te >> özlem yüzak 11’de >> a dnan binyazar 13’ te BEKLEDİNİZ? >> barış PeHlivan 4’ te >> bilgin gökberk spor’da mÜJda T GeZeN tin tercihidir yüzünü Batı’ya yı bulması, usulsüz ata- lı sohbette söylediği gi- malar, şehir hastanelerinin bi “AKP il başkanlığı yap- dönmek. Cumhuriyet Türki- acınası hali ülkenin nasıl mayan bürokratlarla çalışı- yesi, 1960’lı yılların ortala- zengin kaynaklar ve dinamik dışarıdan verdiği destek, sivil ma olmadan ne demokratik ku- kötü yönetildiğini ortaya rız” görüşü de önemli ama rında gelişmişlik düzeyi itiba- bir üretim ekonomisine eşlik toplumun ve demokratik ku- rumlar yerleşebilir ne de coğ- koydu. Özellikle Ulaştır- Karayalçın’a kulak veril- rıyla Yunanistan ile İtalya ara- eden otoriter yönetimler var- rumların güçlenmesi açısından rafyaya istikrar hâkim olabilir- ma Bakanlığı’nın, davetiye meli: “Kadrolarınızı hazırla- sında bir yerdeydi. Sonraki yıl- ken Batı’da yavaşlayan bir üre- önemli olmuştur. İlk on yılında di. Bu tarihsel anlaşmaya ze- yöntemiyle verdiği ihalele- yın, AKP yönetemiyor..” rin tamamına yakını usul- HHH larda ise gelişmişlik endeksle- tim ekonomisine eşlik eden AB’ye uyum sürecini devam et- min hazırlayan ise Avrupa sos- süz. Hatta öyle ki otoyol Söz Cumhuriyet’in ri itibarıyla sürekli olarak ge- parlamenter demokrasiler var- tiren AKP iktidarı sonraları de- yal demokrasisi olmuştur. Bu- ve yüksek hızlı tren (YHT) manşetlerinden açılmış- dır. İki yüz yıllık çalkantılı mü- nu Türkiye’de siyaset yapan rileme yaşamıştır. Bugün için mokratikleşme süreçlerini ter- ihalelerinde, Cumhurbaş- ken İYİ Parti lideri Meral ise Avrupa’nın gelişmişlik dü- cadele sonunda Türk demokra- sine çeviren icraatlara geçmiş- herkesin bilmesi ve gerekli kanlığı kredi şartnameleri Akşener’in, Ankara Tem- zeyi ile Türkiye’nin gelişmiş- sisi belli bir yolu kat etmiş ol- tir. Otoriterleşmeye giden yolun dersi çıkarması gereklidir. AB bile dinlenmemiş; rant hır- silcimiz Sertaç Eş ve mu- sa da hedeflerine ulaştığı söy- ile ilişkiler yeniden kurulur- sı Saray’ın boyunu da aşı- habirimiz Gamze Kolcu’ya lik düzeyi arasındaki fark çok açılması ise AKP ile AB arasın- yordu, başlık da ironikti; verdiği özel röportajda- açılmıştır. lenemez. Bu süreçte zaman za- daki siyasi ilişkileri bozmuş ve ken içeride de yapılması gere- AKP yönetemiyor! ki mesajları hem muhalif man darbelerle kesintiye uğra- ken siyasal görevler parlamen- AB tarafından ilişkilerin askıya O günkü 1. sayfamı- hem de merkez medyada AB mi, Avrasya mı? yan demokratik işleyişe yeni- ter demokrasinin ve kurum- alınması kararı alınmıştır. zın ikinci manşeti ise eski gündem yarattı. Akşener’in Bugüne gelindiğinde Türk den dönülmüş, darbelerle yara larının yeniden tesis edilmesi Başbakan Yardımcısı Mu- “hızlandırılmış yol haritası” Tarihsel anlaşma dış politikası ile ilgili birçok alan Batı ile ilişkiler, demokra- olacaktır. rat Karayalçın’ın, İzmir açıklamasının yanı sıra Ke- Büromuzu ziyarette, Ege mal Kılıçdaroğlu’nun inisi- sorun ortaya çıkmış durum- tik işleyişe dönüldüğünde nor- AB ülkelerinde demokrasinin Her ülke var olan gücüne gö- Temsilcimiz Tuncay Mol- yatifi dışında bazı CHP’li dadır. Bunlardan en önemli- malleşme sürecine girmiştir. güçlü bir şekilde kurumsallaş- re dış politikasını belirler. Dış laveisoğlu ile muhabirimiz milletvekillerinin ittifak için si yön sorunudur. Türkiye’nin İç dinamikleri itibarıyla güç- masının temel nedeni emek ile politikada ölçeklendirme soru- Erman Şentürk’e yaptığı söylediği sözleri, ‘incitici’ yönü Batı’ya mı dönük olacak- lü ve kalıcı bir demokrasi oluş- sermaye arasında yapılan bir nu yaşayan ülkeleri bekleyen açıklamalardı. Karayalçın, olarak tanımlaması 2. tur tır, Avrasya’ya mı? Avrasya’da turamayan Türkiye’ye, AB’nin tarihsel anlaşmadır. Bu anlaş- şey hüsrandır. “gelmekte olanı” hisset- görüşmelerine geçen 6’lı miş “olmalı” ki seçim son- masanın kayıt dışı gündem rası Türkiye’nin rüşvet, 5’li maddelerinden biri gibi çete, liyakatsizlik sarma- duruyor. Cumhuriyet hedefte Millet İttifakı’nın tarihsel rolü e gelelim Cumhuriyet’in 6’lı masa- VCumhuriyet’e karşı, yı destekleme veya yıp- Türkiye’nin bugün karşı karşıya kaldığı sorunları, tek bir partinin ve liderin çözmesi PROF. DR. ÖZKAN YILDIZ medya mahallesiyle si- ratma gibi bir duruşu ola- zor olduğu için altılı masa oldukça değerli bir oluşum. Seçim öncesi oluşan bu yasilerin takındığı tavra; maz, olanı biteni, per- SOSYOLOG ad vermeyeceğim, pole- de arkasını aktarır, doğ- birlikteliğin seçimin kazanılması halinde de süreceği ve dolayısıyla her toplumsal miğe gerek yok. Ancak ru veya yanlışının hesa- ürkiye, hem vatandaşla- grubun yönetimde temsil edileceği güçlü şekilde vurgulanmalı. gerçekleri anımsatmak- bını da sadece okurları- rıyla hem de devlet aygı- ta da yarar var! Örneğin- na verir! Ttıyla her geçen gün kro- durmaya çalışmaktadır. deneyimle girilmektedir. etkin şekilde hareket etmesini gazetemizin İranlı Mah- Ve bizi en çok üzen nikleşen sorunların altında ezi- Sonuç olarak, Haziran 2023 gerektirmektedir. sa Amini’nin başörtü- gelişme de gazetemi- liyor. Otokrat, tek kişi rejimi al- Sosyolojik payda AKP en büyük işveren ola- seçimleri gündelik yaşamı de- sü nedeniyle molla reji- zin kurucusu, Atatürk’ün tında geçen her gün ve her saat Cumhuriyeti kuran ve dün- rinden etkileyen ekonomik so- mince öldürülüşüne me- kurucu kadrosunun vaz- rak sosyal yardımlara bağımlı safeli durduğu öne sürül- geçilmez ismi Yunus bu sorunları daha da içinden çı- yanın en eski partilerinden biri milyonlarca birey ve aile yarat- runlarla birlikte, Türkiye’nin dü. Nasıl mesafe ise an- Nadi’ye yönelik, “man- kılmaz hale getiriyor. Geçiştiri- olan CHP’ye karşı toplumun bel- dünyadaki konumunu ve Tür- mıştır. Erdoğan, dini inanç, ya- lamadık ama o haftaya dacı” yakıştırmasıydı. Üs- ci önlemlerle yatıştırılmaya ça- li kesimlerinde değişmeyen ta- şam tarzı, kimlik değerleri üze- kiye Cumhuriyeti’nin yönü- ilişkin yedi günlük gaze- telik de değerli bir yazar- lışılan sorunların günümüzde rihsel önyargılar vardı. Sağ ve nü belirleyecek bir seçimdir. rinden toplumu ve seçmeni ku- tenin dördünde 1. sayfa- dan geldi bu iddia. geldiği nokta, toplumun yapısı sol bloklara sıkışmış, derin kül- tuplaştırarak konsolide etmek- Bu nedenle, altılı masanın se- dan görmüş Cumhuriyet Söz konusu savı or- ve geleceği için büyük bir teh- türel fay hatlarıyla seçmen dav- tedir. Yaklaşan seçimler önce- çim stratejisi, her iki konuda da İran’daki karışıklığı. Hatta taya atarken bırakın an- dit oluşturuyor. Korku, karam- si doğalgaz kaynaklarının bu- ranışlarının biçimlendiği siyasal politikalar üretmek olmalıdır. Zafer Temoçin’in kari- siklopedi ve dönemi an- sarlık ve umutsuzluk sarma- yapıda bu önyargıların kırılma- katürü dünya medyasın- latan kitaplara bakmayı, lunması, yeni sosyal konut pro- Türkiye’nin bugün karşı karşı- da yankı buldu. Zeynep Google’a gözatsanız bile lı toplumun tüm katmanlarında sı ve kısa sürede algının değiş- ya kaldığı sorunları, tek bir par- jeleri gibi içi boş vaatlerle ha- Çam ve Mert Cengiz’in karşınıza, şu cümleler çı- mesi kolay değildi. Kılıçdaroğlu hissediliyor. yal satması yine muhtemeldir. tinin ve liderin çözmesi zor ol- editörlüğündeki dış ha- kar: “Kurucu Meclis üye- CHP’ye mesafeli duran kesim- duğu için altılı masa oldukça Muhalefet, bu gerçeği göz ardı berler birimi neredeyse si, Ankara’da çıkarmaya Uzlaşmacı siyaset etmemelidir. Önümüzdeki tari- lerle sahici bir yüzleşme süre- değerli bir oluşumdur. Bu ma- yedi günün tamamında başladığı ‘Anadolu’da Ye- Kılıçdaroğlu öncülüğünde ku- ci başlattı. Toplumun çeşitli ke- hi seçimlerin adil ve eşit koşul- sanın oluşumu bile Türkiye’de Amini haberlerine sayfa- ni Gün’ gazetesi ile Mil- rulan altılı masa, Türkiye’nin larda yapılmayacağı unutulma- simleriyle millet masası teme- günümüzde en önemli sorun larında yer vermiş. li Mücadele fikrinin yayıl- yeniden inşasına kapı aralıyor. linde yeni sosyolojik payda in- İkinci eleştiri bir siya- masını sağlayan kişi, Ana- malıdır. Türk toplumu tek ada- olan kutuplaşmaya ve otoriter, si parti genel başkan yar- dolu Ajansı kurucusu...” “Güçlendirilmiş demokratik ma dayalı, otoriter, baskıcı li- şa etti. Müzakere ve çoğulculu- aşırı milliyetçi muhafazakâr si- dımcısından geldi. Muha- Görüldüğü üzere Yunus parlamenter sistem” ortak pay- derlerden yorulup bezmiştir. ğa dayalı siyasi arayışlar sonuç yasete tarihi bir yanıttır. Se- lif kanallardan birine çı- Nadi’ye yabancı hayranı dasında sağ partilerle kurulan Türkiye’nin yarınları için ku- vermiştir. Yıllar sonra İstanbul çim öncesi oluşan bu birlikte- kan söz konusu siyasi, demek ya tarihi bilmemek Millet İttifakı realist seçenektir. rumsal restorasyonu yapabile- ve Ankara belediyelerini ittifak- liğin seçimin kazanılması ha- Cumhuriyet’in manşet- ya da Kuvayı Milliye ruhu- Altılı masa, topluma umut ver- la CHP kazanmıştır. İstanbul’un linde de süreceği ve dolayısıyla cek liderlere ihtiyaç vardır. Kı- leriyle 6’lı masaya zarar nu anlamamak demektir. me potansiyeli taşımaktadır. Bu lıçdaroğlu, uzun süredir devam kazanılması muhalefete ve top- her toplumsal grubun yönetim- verdiğini öne sürdü ka- Yeniden görüşmek umudun gerçekleşmesi, demok- ettirdiği uzlaşmacı demokratik lumsal tabana moral üstünlük de temsil edileceği güçlü şekil- ba cümlelerle. Bilinmeli ki dileğiyle... rasi güçleri ve sivil toplumun siyaset tarzıyla bu boşluğu dol- sağlamıştır. 2023’e bu ruh ve de vurgulanmalıdır. İster klasik, ister modern. Braas’tan çatınız için farklı renk, doku ve modellerde çarpıcı tasarımlar. ak kara