Catalog

ekonomi@cumhuriyet.com.tr 8 OCAK 2022 CUMARTESİ EkonoMi 11 Tüketici enflasyonundan arındırıldığında dolar, yıllık bazda yüzde 29.2 kazandırdı Dövizi olan ezilmedi! Çağın insan odaklı virüsü Geçen aralık ayında da en yüksek reel getiriyi sağlayan dolar kuru, dün mali piyasalarda yeniden 14 lirayı diktatörlük.. zorladı. Yine aralık ayında Merkez, 7.3 milyar dolar sattı. lkemizdeki tek adam rejiminden en ÜİK’in dün açıkladığı “Finan- de 44.3 ve yüzde 26.37 ile kay- alt sıralara, tabana yayılan diktatör- Ülük isterisi salgınında, haksızlık, hu- sal Yatırım Araçlarının Reel bettirdi. Dünkü mali piyasalarda kuksuzluk, yağma, vurgun, yolsuzluk, TGetiri Oranları, Aralık 2021” ise hafta başından bu yana nega- yoksulluk, yoksunlukta.. Üretilen sonuç- raporu, hem tüketici hem üretici tif getiri etkisi ve enflasyonda da- ları ile, ülkemiz insanının yaşamını OECD enflasyonundaki patlamanın, özel- ha da yükseliş beklentisiyle değer ülkeleri içinde hep en sonunda bırakma- likle TL’ye dayalı yatırım araçları kaybını sürdüren TL, dolar kar- nın yanında, yaşamın en yaşamsal alan- üzerinde yarattığı tahribatı çarpıcı şısında 14 lira seviyesine yaklaş- larına dönük olarak da dünyanın sondan en gerilerde rekora koşturan sonuçları ile, şekilde ortaya koydu. Elinde döviz tı. Gün içinde 14.0830’u gören do- insanca yaşam koşullarımızı karabasana ve altın tutanlar ise kârlı çıktı. lar/TL, günü ise 13.90 seviyesin- çevirdi.. Derin bir umutsuzluk, depresyon, de kapattı. gülmeyi unutmuş yüzlerimizle, öfke içinde 14 lirayı zorluyor Dün ayrıca TCMB’nin 17 Ara- birbirimize saldırabilmek üzere gerekçe- Buna göre örneğin aralık ayında lık tarihindeki son doğrudan mü- siz gerekçe yaratmadaki kurnazlıklarımız- en yüksek aylık reel getiri, yurti- la, yarattığımız üçüncü sayfa haberlerimizi dahalesinde 2.1 milyar dolar sattı- ana haberlere sığdıramaz olduk.. çi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE) ile ğı açıklandı. Böylece yedi yıl aranın Anne, dayak yiyen oğlunun intikamını indirgendiğinde yüzde 6.51, tüke- ardından ilk kez geçen aralık ayın- almak üzere soluğu okulda almış, öğret- tici fiyat endeksi (TÜFE) ile indir- da yapılan beş doğrudan müdaha- mene hesap soruyor. Dersini vemek hır- gendiğinde yüzde 11.67 ile dolar- lesinin toplam tutarı 7.3 milyar do- sıyla kavga eden gencin ismini alamayın- da sağlandı. Yatırım araçları yıllık lar oldu. Ayrıca TCMB’nin ağırlıklı ca evine koşup annesinden yardım istiyor. olarak değerlendirildiğinde ise do- Anne, isim vermemek için direnen öğret- olarak doğalgaz ithalatçısı BOTAŞ’a meni hastanelik edecek şiddetin uygula- lar TÜFE ile indirgendiğinde yüz- yaptığı tahmin edilen, kamu iktisa- yıcı kahramanı oluyor.. Öğretmen örgütle- de 29.19’la yatırımcısına en yük- di teşebbüslerine (KİT) döviz satışı rine şiddet mağduru arkadaşlarını savun- sek reel getiriyi sağlayan yatırım ise 3.4 milyar dolar oldu. mak kalıyor. Şiddet mağduru doktorların aracı olurken, Yİ-ÜFE ile indirgen- haklarının aranmasında, meslek örgütleri- ‘Arka kapıdan’ gitti diğinde yüzde 2.27 kaybettirdi. nin çaresizlik içinde sık sık başvurdukları BDDK’den ‘kredi notu’ ayarı eylemlerdeki gibi.. Zaten hiçbir yatırım aracı, aralık TCMB’deki durumu farklı bir ba- HHH ayında yıllık bazda yüzde 79.89 kış açısıyla sosyal medya hesabın- ankacılık Düzenleme ve Denetle- luluğu kapsamına giren ancak sözleş- Kadir Has Üniversitesi’nden Prof. Mus- artan Yİ-ÜFE karşısında reel getiri dan yorumlayan ekonomist Uğur Bme Kurumu (BDDK), Türkiye Ban- me imzalama imkânı bulamayan şirket- tafa Aydın’ın önderliğinde yıllardır yapı- sağlayamadı. Gürses şuna dikkat çekti: “Aralık kalar Birliği Risk Merkezi verilerine gö- lere, kredi tahsisinin sekteye uğrama- lan araştırmaların son iki yılına ilişkin veri- re 500 milyon lira ve üzerinde sektör- ması amacıyla tabi oldukları 2021 sonu- Reel olarak en çok kaybettiren ayındaki bilinen eksilmelerin top- lerle yapılan tartışmalar, ortaya çıkan so- de kredisi olan şirketlerin yeni kredi na kadar bir derecelendirme şirketiy- yatırım aracı ise aylık bazda Yİ- lamı 9 milyar dolar. nuçları ile siyasal, cephesel tarafların mez- kullanabilmesi için getirilen derecelen- le sözleşme imzalama zorunluluğu uy- heplerine göre sonuçları başlıklarına ala- ÜFE ile indirgendiğinde yüzde Bilançosundan hesaplanan ek- dirme zorunluluğunda değişikliğe gitti. gulanmayacak. BDDK, böylece bu tür rak, gerçekleri çarpıtabilmede de elbet- 19.09, TÜFE ile indirgendiğinde silme ise 17.8 milyar dolar. Geri- Yapılan açıklamaya göre bu kararla dö- şirketlere 2022 yılında kredi tahsisi- te çok elverişli olacağa benziyor.. Dün sa- yüzde 15.17 ile devlet iç borçlan- ye kalan fark olan ‘bilinmeyen’ 8.8 viz kurundaki hızlı artış veya başka ne- ne devam etme imkânının getirildiğini bah, kimi ana bölümleri ile “Parametre” ma senetleri (DİBS) oldu. DİBS, milyar dolar da ‘arka kapıdan’ sa- denlerle kredi derecelendirme zorun- vurguladı. l Ekonomi Servisi programında masaya yatırıldığında dikka- yıllık bazda da aynı sırayla yüz- tılanlar.” l Ekonomi Servisi timi çekti. Cumhuriyet okurları ile paylaş- mak isterim.. Ülkemiz insanının öncelikle “demokra- siyi destekleme zafiyetinin olduğu” gerçe- BenzinLitre’nin araştırmasına göre akaryakıt fiyatları 58 kez değişti ğini ortaya çıkarıyor. Dünya ölçeğinde de- mokrasiyi destekleyenlerin oranının yüzde 55’lere düşebildiği gerçeği, ülkemiz adına hiç de parlak bir sonuç değil. Ankete ka- tılanların yüzde 50 oranlarında güçlü lider Benzin, zam delisi oldu arayışları da demokrasi algımız, birikimi- miz adına ayıplı bir sonuç değil mi? Ger- çi her iki sonucun, son yılların öne çıkan, KP iktidarının uyguladığı yan- rı ve indirimlerini görüntüleme- zorunlu çıkarılan tartışma gündemleri ile 309 İŞLEM SONUÇLANDI ye ilişkin veriler oldu. Buna göre Alış ekonomi politikalarının so- bağlantılı, medyatik gündem güdüleme- nucu pula dönen Türk Lirası’nın platform üyesi sürücüler, 2021 yı- li, paylı olduğu gibi, geçici, yanıltıcı bir al- gılama çarpıklığı gerekçesi de olabilir. Yi- Birleşmelerde lında gerçekleşen akaryakıt fiyat yarattığı etkiye, ham petrol fiyatla- ne de dünyada bir benzeri olmayan, ucu- rındaki artış da eklenince akarya- değişikliklerini 27 milyondan faz- be diktatörlük başkanlık modeli uygula- enerji başrolde la kez görüntüledi. kıt “zam delisi” oldu. İstanbul’da masına kapıları açan referandumda alın- 7 Ocak 2021’de litresi 7.19 lira- mış oy oranının üstünde bir sonuçla yüz- ekabet Kurumu, 2021’de top- Akaryakıta yine zam dan satılan benzinin dünkü fiya- leşmek acıtıcı. Rlam 309 birleşme, devralma Cumhur cephesinin tarafı oldukları- tı 12.93 liraydı. Buna göre son bir Enerji Petrol Gaz İkmal İstas- ve özelleştirme işlemini inceledi. nı saklamadan ankete yanıt verenlerin el- yıllık artış yüzde 79.8’e ulaştı. yonları İşveren Sendikası’ndan Türkiye kökenli şirketler için özel- bette çok yüksek oranlarla Recep Tayyip Akaryakıt ile ilgili yapılan araş- (EPGİS) alınan bilgiye göre, dün leştirmelerle birlikte 125 işlem- Erdoğan liderliğinde buluşuyor olmaları de öngörülen toplam bedel 137.5 tırmalar da bu durumun detayla- gece yarısından itibaren benzi- sürpriz değil. AKP ve MHP üyesi olmakla milyar lira oldu. rını ortaya koyuyor. Mobil uygu- nin litre fiyatına 63, motorinin lit- övünenlerin parti liderlerinin isteği doğrul- si, kullanıcı davranışlarına da yansı- Rekabet Kurumu (RK), “2021 tusunda oylarına sadık kalacaklarını söy- lama olan BenzinLitre’nin dün açık- re fiyatına ise 94 kuruş daha zam dı. Kullanıcıların istasyon seçerken lemeleri de. Dinci olduklarını saklamayan- Yılı Birleşme ve Devralma Görü- ladığı ve 500 binden fazla kullanıcı- geldi. Benzinin fiyatı Ankara’da or- önemsedikleri kriterlere göre, “uy- ların önceki yıl yüzde 32 olan oranı geçen nüm Raporu”nu açıkladı. Toplam sının filtrelemelerine dayanan araş- talama 13.01 liradan 13.64 lira- gun fiyat” yüzde 25’lik oranla ilk sı- yıl yüzde 28 olarak biraz düşmüş. Orduya 309 işlem için yapılan inceleme- tırmada, 2021 yılında akaryakıt fi- ya, İstanbul’da 12.94 liradan 13.57 rada yer aldı. Diğer kriterler ise yüz- bağlılığı önde tutanların oranları da yüz- nin özelleştirmeler hariç 118’inde yatlarındaki büyük hareketlilik dik- liraya, İzmir’de de 13.02 liradan de 30’dan yüzde 25’e inmiş. Ancak en yu- de 16 ile “yakıt kalitesi” ve yüzde 17 hedef şirket Türkiye kökenli olur- karıdan en aşağıya doğru görevlendirme- kat çekti. Geçen yıl akaryakıt fiyat- 13.65 liraya çıktı. Ayrıca, Ankara ve ile “istasyon imkânları” olarak sıra- ken, bildirilen bu işlemlerin top- lerde uzmanlık arayışı hâlâ yüzde 38’ler- larında 12’si indirim, 46’sı zam ol- İzmir’de ortalama 12.84 liradan sa- landı. Ayrıca platform kullanıcıları- lam işlem bedeli 42 milyar 568 de dolaşıyor. mak üzere toplamda 58 kez fiyat de- tılan motorinin litre fiyatı ise 13.78 milyon lira olarak gerçekleşti; 7 nın yüzde 91’i akaryakıt istasyonla- Cumhur İttifakı’na bağlılıklarını sakla- liraya yükselirken, İstanbul’da ise özelleştirmeyle birlikte bu rakam ğişikliği oldu. rının hijyene çok önem verdiğini be- mayanların Millet cephesinden en çok 137.5 milyar TL oldu. 12.77 liradan 13.71 liraya çıktı. İmamoğlu’nun adaylığından çekinmeleri Öte yandan fiyatların ay içerisin- lirtti. Araştırmada dikkat çeken di- Geçen yıl hedef şirketin Tür- de sürpriz değil. Kirlenmeye ilişkin sorgu- l Ekonomi Servisi de ortalama olarak beş kez değişme- ğer bir başlık da akaryakıt zamla- lamalardan kaçınmaları da.. kiye kökenli olduğu birleşme ve HHH devralmalar içinde en çok işlem, Parlamenter sisteme geçme ittifakı için- 14’le “elektrik enerjisinin üretimi, deki siyasal partilerin seçmenleri olduk- İnşaat Müteahhitleri Konfederasyonu 1 Ocak 2021’i önerdi iletimi ve dağıtımı” alanında, en larını söyleyen taraftan gelen anket yanıt- yüksek işlem değeri ise yaklaşık ları ise bugüne kadar yapılmış ilkeler ça- 3.7 milyar lira ile “plastikten pa- lışmalarının üzerine, bugünlere kadar işe ketleme malzemeleri imalatı” ala- İnşaatçı ‘kolaylığı’ beğenmedi yarayan bu temel ilkelerin ötesinde, gün- nında bildirildi. dem çalışmalarına da yer verilmesi gerek- Aynı dönemde toplam işlem amu İhale Kanunu kapsamında iş zi çözüm daha talep eden İMKON şu tiği anlamına gelebilecek sonuçları da or- bedeli yaklaşık 95 milyar lira olan taya koyuyor. Prof. Mustafa Aydın, anket Kyapan müteahhit firmalara fiyat açıklamayı yaptı: 7 özelleştirme işlemi içinde de iş- sonuçlarından, ekonomi, dış politika üze- farkı ödenmesine yönelik düzenle- Oto pazarı 2021’i lem sayısı bakımından 3’le “elekt- Yüzde 10 bile karşılanmıyor rinden de Millet İttifakı içinde ilkeler çalış- me, torba kanun kapsamında bu haf- rik enerjisinin üretimi, iletimi ve malarına ağırlık verilmesi gerektiği çıkarı- “Döviz kurlarındaki olağanüstü dal- ta TBMM’ye geldi. Ancak müteahhit- mını yapıyor. dağıtımı” alanı öne çıktı. Bildirilen küçülerek kapattı galanmalar sonucu inşaat malzemele- ler düzenlemedeki unsurların yeter- Öncelikle geçmişin sağ ideolojileri çer- en yüksek bedelli özelleştirme iş- rinde fahiş fiyat artışları yaşandı, mev- siz olduğunu, bu haliyle yasalaşması tomotiv Distribütörleri Derneği’nin çevesinde siyaset yapmış Saadet örnek, lemi yaklaşık 89.3 milyar lira ile cut fiyat farkı hesaplama sistemi ve halinde on binlerce firmanın zor du- O(ODD) açıkladığı verilere göre, oto- partileri başta olmak üzere, CHP ile İYİ “havalimanı işletmeciliği” alanın- TÜİK verileri, reel fiyat artışlarından rumda kalacağını açıkladı. mobil ve hafif ticari araç pazarında satış- Parti içinden seçmenler tabanın da güç- da gerçekleşti. oluşan farkları karşılamadı. Teklif met- Mevcut teklifin sadece 1 Tem- lü politik slogan çalışmalarına gereksinim- lar geçen yıl 2020’ye kıyasla yüzde 4.6 ni maalesef sektörün mağduriyeti ve fi- muz-31 Aralık 2021 arasındaki hak leri olduğunun altını çiziyor. Geçmişin par- azalarak 737 bin 350 adet oldu. Bu kap- yat farkı taleplerinin yüzde 10’unu bile edişlere fiyat farkı verilmesini içerdi- lamenter demokrasi içindeki zaaflarının KISA... KISA... samda otomobil satışı yüzde 7.9 azala- karşılamamaktadır.” ğini, ancak işin kalan kısmını kapsa- Cumhur cephesinin saldırı odağında ol- rak 561 bin 853 adede inerken, hafif ti- Açıklamada, TBMM’de teklifin bu ha- madığına dikkat çeken İnşaat Müte- ması ile Kürt seçmenler ağırlıklı Cumhur l TCMB Banka Kredileri Eğilim cari araç satışı yüzde 7.9 artarak 175 bin liyle yasalaşması halinde kamu müteah- ahhitleri Konfederasyonu (İMKON), cephesinden gelen tuzak saldırıların, Mil- Anketi’ne göre, 2022 yılının ilk 497 adede ulaştı. Son 10 yılda en yüksek hitlik sektöründe faaliyet gösteren 80 let cephesinin yumuşak karnı yapılmak is- fiyat farkının 1 Ocak 2021 tarihi baz çeyreğinde tüm işletme kredi toplam satış ise 984 bin adetle 2016’da bine yakın firmanın 50 bine yakınının tenmesi gerçeğinin altını çiziyor. alınarak işin bitimine kadarki kısmı türlerinde talebin artmaya de- yapılmıştı. zor durumda kalacağı, 600-700 bine ya- kapsaması gerektiğini belirtti. vam etmesi bekleniyor. Yine verileri göre geçen aralık ayın- kın kişinin de işsiz kalacağı belirtildi. Geçici KDV indirimi dahil bir di- l TBMM Plan Bütçe da 2020’nin aynı ayına kıyasla toplam Yemek bedeli 25-38 lira Komisyonu’nda görüşülen tor- otomobil ve hafif ticari araç satışı yüzde ba yasa teklifi kapsamındaki bir 40.3 azalarak 62 bin 243, otomobil sa- amuya ait sosyal tesisleri kullanmak iste- ‘TL’si olan yabancı ne olacak?’ puanlık kurumlar vergisi indiri- tışı yüzde 46 azalarak 43 bin 559 ve ha- Kyenlerin bu yıl ödeyeceği asgari bedeller minin maliyetinin 1.7 milyar lira fif ticari araç satışı yüzde 20.7 azalarak belli oldu. Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafın- ayrimenkul Yurtdışı Tanı- gi usullere uyarak yapacağı konusu olacağı tahmin edildi. 18 bin 684 adet oldu. Buna göre 2021 yı- dan hazırlanan Kamu Sosyal Tesislerine İliş- Gtım Derneği (GİGDER) Başka- henüz belirsiz. Doğrudan TL ile ya- l Gelir İdaresi, hazırladığı “Enflas- lı aralık ayında, son 10 yıllık aralık ayı or- kin Tebliğ, Resmi Gazete’de yayımlandı. Bu- nı Ömer Faruk Akbal, yeni Türk Va- pılan yatırımların kapsam dışında bı- yon Düzeltmesine İlişkin Ver- talamalarına kıyasla toplam pazar yüz- na göre, kamu kurum ve kuruluşlarınca işle- tandaşlığı Kanunu’nun Uygulanma- rakılmayacağını umuyoruz. Bu tür gi Usul Kanunu Genel Tebliği de 49.3, otomobil yüzde 52.4, hafif ticari tilen eğitim ve dinlenme tesislerinden yarar- sına İlişkin Yönetmelikte Değişiklik yatırımcıların ilgili kanundan fayda- Taslağı”nı görüşe açtı. Buna göre araç yüzde 40 küçüldü. Yapılmasına Dair Yönetmelik’le ilgili lanmalarının önünde engel olmama- lanacak kurum personeli, tesisin özellikleri- kazançlarını bilanço esasına göre değerlendirme yaparak “TL karşılığı” sını ve hangi usullerde yatırımlarını ne göre yemek ücreti olarak kişi başına gün- tespit eden gelir ve kurumlar ver- ibaresinin kaldırıl- yapmaları gerek- 2 bin 846 elektrikli lük 37.70 lira, 31.30 lira veya 24.80 lira öde- gisi mükelleflerinin mali tablola- masına dikkat çek- tiği konusunun il- yecek. Konaklama bedeli ise söz konusu özel- Ayrıca geçen yıl toplam pazardan ben- rını, enflasyondaki artışın son üç ti. Akbal şunu vur- gili kurumlarca ye- zinli otomobil satışları 373 bin 600 adet- liklere göre 14.30 lira, 13 lira veya 11.10 lira hesap döneminde yüzde 100’den, guladı: ni düzenlemeler- olarak belirlendi. le yüzde 66.5, dizel otomobil 110 bin içinde bulunulan hesap dönemin- “Türk Lirası olan le netleştirilmesini 523 adetle yüzde 19.7, hibrit otomo- Kararlaştırılan konaklama bedelleri 1 Tem- yabancıların ya- bekliyoruz.” de yüzde 10’dan fazla olması ne- muz-15 Ağustos döneminde ise 18.90 veya bil 49 bin 493 adetle yüzde 8.8, otogaz- tırımlarını han- l Ekonomi Servisi deniyle enflasyon düzeltmesine lı otomobil 25 bin 391 adetle yüzde 4.5 17 lira olacak. Devlet memurları ile diğer ka- tabi tutması gerekecek. mu personelinin her çocuğu için aylık bakım pay ve elektrikli otomobil 2 bin 846 adet- le yüzde 0.5 pay aldı. l Ekonomi Servisi ücreti asgari ise 345 lira olarak tespit edildi.