Catalog

e-posta: hazal.ocak@cumhuriyet.com.tr 23 TEMMUZ 2021 CUMA 12 ÇEVRE Aşırı sıcaklar, kuraklık, sel ve fırtınalar, yüzlerce ölüm... Doğa uyarıyor ancak insanlık duymuyor ÖZDEMİR: ÇÖL İKLİMİNE DOĞRU GİDİYORUZ eteoroloji Genel Müdürlüğü’nün sıcak- Mlık ve yağış raporlarının ardından yayım- ladığı meteorolojik kuraklık ölçümlerinin ya- pıldığı haritaları değerlendiren İstanbul Ay- dın Üniversitesi’nden (İAÜ) Meteoroloji Uz- Kontrol edilemiyor manı Dr. Güven Özdemir, “Basra alçak basın- cı yaz aylarında etkili olur. Kavurucu sıcaklı- ğın artmasına neden olur. Rüzgârı da kuvvet- anada’da sıcak li olur ve toprak kurur. Kuraklığın gelişmesi- hava dalgası ve ni de hızlandırıyor. Türkiye maalesef kuraklı- KAvrupa’da, Çin’de ğı yaşamaya başladı. Uzun yılları alacak ama aşırı yağışlar sonucu çöl iklimine doğru gidiyoruz. Şimdiden su sı- oluşan sel, yüzlerce ki- kıntısı çekmeye başladık. Kuraklık konusun- şinin ölümüne neden da muhakkak Türkiye’de olağanüstü hal ilan edilmesi gerekir” diye konuştu. l DHA oldu. Türkiye’de de Ka- radeniz Bölgesi’nde ya- ğan sağanak ve aşırı hava olayları SALDA’DA DA NARGİLE VE iklim krizinin etkilerini gözler önü- ne seriyor. Doğa ve dünya “Evimiz ÇAMUR BANYOSU KEYFİ! yanıyor” diyor ancak yetkililer duy- muyor. Sağlık ve Çevre Birliği HE- AL, Halk Sağlığı Uzmanları Derne- ği ve Kocaeli Üniversitesi tarafından FUNDA GACAL hazırlanan “Türkiye’de sıcak hava dalgaları” çalışmasında iklim ve afet sağlık riskini en aza indirerek nasıl kaynaklı ölümlerin yüzde 99’unun bugünleri atlatabileceklerini anlatır, sıcak havadan kaynaklanacağını or- evlerinin daha serin olmalarını sağ- taya koydu. HEAL Türkiye Sağlık ve layacak şehirlere sahip olabilirdik. Enerji Politikaları Kıdemli Danışma- nı Funda Gacal’la iklim krizini ve ya- Yetki karmaşası pılması gerekenleri konuştuk. Gacal n Son olarak sizce neler yapılmalı? yaşadıklarımızın iklim krizinin so- İklim krizi sadece çevrenin, değil nucu olduğuna dikkat çekerek “Bun- ekonominin de alanı. Dünyada reses- lar bize, 800 bin yıldır hiç görülme- yonla beraber iklim krizi konuşulu- miş karbondioksit yoğunluğuyla ya- yor; her yıl aşırı hava olaylarına bağ- şadığımızı, diğer türlerle beraber in- lı insanlarımızı, işgücümüzü, tarım- talamasındaki artışı 1.5C’de tutma- tüm insan ırkının veganlığı seçme- sanlar olarak buna yabancı ve kont- sal ürünlerimizi kaybediyoruz. yı hedefliyordu, geldiğimiz noktada si bu krizi bitirmeyecek. Artan nü- rol edemez olduğumuzu gösteriyor” İklim krizi sorununu ve bu sorun- artış 1 derecenin üzerinde ve mev- fusa bağlı enerji üretimimiz sıkıntı- ifadelerini kullanıyor. da ülke olarak payımızı dürüstçe cut enerji üretimimizle gidersek 80 lı, bu üretim biçimi yatırımcıdan da- üzlerce ziyaretçi bayramda Burdur’un n Dünyada şu an gerçekleşen sıcak tanımlamak ve bu sektörlerde ne- yıl içinde 3 derecelik artışı görece- ha çok, hükümetlerin kararı. Türki- hava dalgaları, aşırı yağışlar ve sellerin YYeşilova ilçesindeki doğa harikası Salda yi değiştirebiliriz konuşmak gere- ğimiz tahmin ediliyor. Kötü haber ye olarak enerji üretim biçimimiz nedenlerini açıklar mısınız? Gölü’nü görmeye geldi. Göle girişin serbest kiyor. Ülkemizdeki sivil toplumun, şu ki, bu tahminler yüzlerce bilim pek çok teknolojiyi ıskalıyor böylece Isınan dünyada sel, kuraklık, fırtı- olduğu bölgelerden halk plajına gelenler gö- gelişmiş ülkelerde hükümetlerin insanın bir araya gelip neden so- sadece mücadele etmeyi değil iklim le girip yüzdü. Geçen yıl 15 Ekim’de girişin na, yazın bir anda görülen dolu, nor- yaptığı teknik ve bilimsel araştır- nuç ilişkisiyle oluşturduğu modelle- krizinin kuraklık, sel, fırtına, ani do- yasaklandığı Beyaz Adalar kısmına gelen zi- malin üzerinde ve uzun süreli yaşa- maları çok kısıtlı veri ve finansal yaretçiler ise otomobillerini sahile yaklaşık re bağlı. Sıcaklık arttıkça eriyen bu- lu, bugün yaşadığımız sıcak dalga- nan sıcak dalgaları literatürde “aşı- kaynaklara rağmen yaptığını düşü- iki kilometre uzaklıkta oluşturulan otoparka zulların yıllardır sakladığı ve şimdi ları gibi krizlerden en az hasar al- rı hava olayları” diye tanımlanıyor. nüyorum. Hangi sektörlerde ne de- bırakarak elektrikli trenler ve golf arabaları atmosfere bıraktığı sera gazı mikta- masını da ıskalıyoruz. Örneğin ge- Aşırı hava olayları iklim değişikliği- ğişiklikler yapılabileceği bilgisi si- ile sahili gezdi. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı rının modeldekinden daha fazla ol- lişmiş ülkelerde iklim krizi ve sıcak nin bir sonucu. Bunlar bize, 800 bin vil toplumda da akademide de var. tarafından geçen yıl 1 Ağustos’tan itibaren duğu gibi daha önce düşünülmemiş dalgası kabul edilen bir sorun; ka- yıldır hiç görülmemiş karbondiok- Mesela bir yılı aşkın süredir ÇİSİP dumansız hava sahası ilan edilen ve çevre- sonuçlar modelden, yani 3 derecelik mu kurumları, sıcak dalgası zama- sit yoğunluğuyla yaşadığımızı, diğer sinde sigara içilmesinin yasaklandığı Sal- (Çevre İklim ve Sağlık İçin İşbirliği) artıştan daha fazlasının gelebilece- nı sadece uyarı yapmakla kalmıyor, türlerle beraber insanlar olarak bu- da Gölü halk plajı sahiline bir ziyaretçi nar- isimli bir projede sağlık uzmanları- ğini gösteriyor. şehir planlarını, mimariyi, hastane na yabancı ve kontrol edemez oldu- gilesiyle gelirken bir ziyaretçinin ise yasak nı çevre ve iklim değişikliği etrafın- n İklim krizine karşı önlem alınıyor yatak sayısını buna göre ayarlıyor. ğumuzu gösteriyor. olmasına rağmen halk plajı sahilinde çukur mu? da bir araya getirmeye çalışıyoruz. İklim krizini tanısak ve coğrafi ola- açıp, çamur banyosu yaptığı görüldü. Ayrı- Şu anda iklim krizine karşı ön- Çünkü çevre sorunlarının ve iklim Daha fazlası gelebilir rak iklim tahminlerini ülkemizde ca yine halk plajının kıyısına rögar kapağı lem alındığını düşünmüyorum. Dün- değişikliğinin insan sağlığına etkisi - Dünyayı ve Türkiye’yi nasıl bir gele- uygulayacak bilimsel olgunluğa gel- atılması dikkati çekti. Öte yandan, Burdur yanın sadece bir kısmı değil, hepsi- araştırmaya muhtaç bir alan. Ülke- cek bekliyor? sek, selin oluşumu değil ama selde- Valiliği, yasaklara aykırı davranışta bulun- nin elektrikli araçlara geçiş yapma- mizde bağımsız bir araştırma kuru- Türkiye’nin, imzalayan yedi ülke- ki can ve mal kaybını sıfıra indire- duğu tespit edilen 5 kişiye, 2 bin 135 lira sı, o elektrik kömür ve doğalgazdan munun olması, bu emeklerin eyle- den biri olarak kalmaya devam etti- bilir; tüm dünyanın sıcak dalgasıy- idari para cezası verildiğini bildirdi. l DHA geldikçe sorunu çözmeyecek. Ya da me geçmesi için şart. ği Paris İklim Anlaşması sıcaklık or- la boğuştuğu bugünlerde insanlara Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Gölbaşı Özel Çevre Koruma Bölgesi içinde kalan bölgede, millet bahçesi yapımına izin vermişti. Bakanlık ayrıca plan değişikliğiyle yapılaşmanın önünü açmıştı. MOGAN VE EYMİR’İ İMARA AÇMA PROJESİ YARGIYA TAKILDI Doğa katliamına mahkemeden ret nkara 11. İdare Mah- “İktidarın ideolojik ve rant Gölbaşı düzlüğünün Akemesi, Mogan ve Ey- odaklı projelerinden olan “millet bahçesi” mir göllerini de kapsayan “Millet Bahçesi”nin özel olarak belirtildiğini Gölbaşı Özel Çevre Koruma koruma alanında yapılma- Bölgesi içinde kalan böl- aktaran Mimarlar sını önermek akıl almaz gede, Millet Bahçesi yapı- bir durum. Gölbaşı düzlü- Odası Ankara mına da izin veren Çevre ğü üç önemli kuş türünün Şubesi Başkanı ve Şehircilik Bakanlığı’nın barınma ve beslenme böl- Candan, “Bölgenin plan değişikliğini, “yapılaş- gesidir. Bu bölgenin, insan mayı artırıcı nitelik taşıdı- faaliyetleri ile yapılaşma- yapılaşmaya ğı ve korunması gereken ya açılması gölün tamamen açılması gölün alanların korunmadığı” gi- bir havuza dönüşmesine ve tamamen bir havuza bi gerekçelerle iptal etti. zamanla bölgedeki ekosis- dönüşmesine ve Mimarlar Odası Ankara temin de çökmesine sebep Şubesi’nden yapılan açıkla- olacaktır” dedi. ekosistemin de mada, bakanlığın 16 Mart çökmesine sebep ‘Katliam planı’ 2020 tarihli “olur”u ile olacaktır” dedi. Bakanlığın yaptığı deği- onaylanan Çevre Düzeni şikliği “katliam planı” ola- Plan (ÇDP) değişikliğinin, rak niteleyen Candan, de- Ankara 11. İdare Mahke- mızın varlığı ve taşıdığı de- ğişiklik ile bazı alanla- mesi tarafından iptal edil- ğerlerin tehdit altında oldu- rın da Ticaret-Turizm Ala- diği belirtildi. Açıklamada ğu bir süreçte yargı, tavrını nı, Ticari Rekreasyon Ala- görüşlerine yer verilen Şu- yaşamdan ekolojik bütün- nı, Kentsel ve Bölgesel Ye- be Başkanı Tezcan Karakuş lükten yana koymuştur” şil ve Spor Alanı gibi böl- Candan, “Mogan ve Eymir dedi. Söz konusu değişik- geler olarak belirlendiği- gölleri; yaban hayatı, sulak likte, Gölbaşı düzlüğünün ni aktardı. l ANKARA/ alan özellikleri ile yaşam “Millet Bahçesi” olarak be- Cumhuriyet kaynağıdır. Doğal alanları- lirtildiğini aktaran Candan, ÇEVRE