Catalog

ekonomi@cumhuriyet.com.tr 18 TEMMUZ 2021 PAZAR EKONOMİ 9 Emlak vergisine esas olacak rayiç bedellerle ilgili artış oranları dudak uçuklatıyor ‘Yüzde 394’ davalık Çift katmanlı İstanbul’da emlak takdir komisyonlarının belirlediği fakirlik yüzde 100’ü aşan artışlar dikkat çekerken, Beykoz ayrisafi Yurtiçi Hasıla (GSYH) ya Göksu’daki yüzde 393.78’lik oran şaşkınlığa neden oldu. da benzer yaklaşımla ulusal geli- Grin hesabında tartışmaya açılma- v, arsa, arazi, işyeri gibi ve 2021/1 Sayılı Emlak Vergisi sı gereken birkaç nokta var. Bu konu- milyonlarca gayrimenkul Kanunu İç Genelgesi’nde belir- ların temel olarak tarımsal verilerin elde Esahibinin ödediği emlak tilen değerlemeye ilişkin objek- edilmesi ve yorumlanması ile paralellik vergisine esas olacak ve önü- tif kriterlerin göz ardı edildiği oluşturduğu da çok açık bir gerçektir. müzdeki dört yılın emlak ra- belirtildi ve “Gerçek alım-satım Önce ulusal gelir hesabındaki durumu ESRA açıklayalım. yiç bedellerini belirleyecek tak- ALUS değerleriyle ilgisi bulunmayan, Bu hesap yıllık bazda ocak ayının ilk dir komisyonları toplandı ve olağanüstü yüksek arsa değer- gününden aralık ayının son gününe ka- 30 Haziran itibarıyla yeni rakamla- lerinin takdir edilerek adil olmayan, dar (yeni) üretilen mal ve hizmetlerin rı askıya çıkardı. Ancak yapılan fa- orantısız ve fahiş artış yapıldı” de- toplamından oluşur (GSYH aynı zaman- hiş artışlara karşı davalar da açılma- nildi. Yine dilekçede aynı cadde ve- da çeyreklik ve altı aylık da hesaplan- ya başladı. ya sokak üzerindeki en düşük de- maktadır). Üretilen/satılan malın hem fi- Özellikle İstanbul’un ilçelerinde ğerdeki arsanın değerinin esas alın- yatı hem de miktarı bu hesaptaki ana iki yüzde 100’ü aşan artışlar dikkat çe- ması gerektiği belirtilirken Türkiye oyuncu olarak karşımıza çıkar. kerken, örneğin İstanbul Beykoz’da- İstatistik Kurumu (TÜİK) rakamları- Üretim ve satıştaki fiyat o an piyasada ki yüzde 393.78 artış şaşkınlığa ne- na göre geçen dört yılda İstanbul’da oluşan fiyat olduğundan toplam değer den oldu. Bu kapsamda S.S. Gök- enflasyonun yüzde 73.36 arttığı ha- nominaldir. Bunu reel değere çevirmek su Evleri Arsa ve Konut Yapı Koope- tırlatıldı ve metrekare başına yüzde için tüketici, üretici, hükümet harcamala- 393.78’lik artışın hiçbir yasal kriter- ratifi de İstanbul Vergi Mahkeme- rı, ihracat ve ithalatın enflasyonunun bir le bağdaşmadığı vurgulandı. karışımı olan deflatör kullanılır. si Başkanlığı’na başvurarak Beykoz Sorun tam da burada başlıyor. Piyasa Ayrıca dilekçede dikkat çeken di- Belediye Başkanlığı Mali Hizmetler FIYATLAR UÇTU fiyatlarının tam olarak izdüşümünü bul- ğer bir konu ise bölgenin henüz bir Müdürlüğü’ne dava açtı ve yürütme- Merkez Bankası’nın ko- duğu nominal değerlerin, düşük sunu- imar planının olmadığına yönelik nin durdurulmasını istedi. nut fiyat endeksi, mayıs lan deflatöre (belirlenmiş genel fiyat en- açıklama. İstanbul 4. İdare Mahke- ayında önceki aya göre deksine) bölünmesi bize olması gere- mesi kararı ile Beykoz bölgesi imar Yasal kriter uyarısı yüzde 3.9, 2020’nin ay- kenden daha fazla bir ekonomik büyü- planlarının iptal edildiği, henüz ke- nı ayına göre yüzde 29.1 Dilekçede, davayı açan kooperati- me ya da zenginlik gösterir. arttı. İstanbul’da yıllık ar- sinleşen bir karar da olmadığı ifa- fin maliki bulunduğu gayrimenkul- Tam bu noktadan sonra ekonomik tış yüzde 27. de edildi. İmar planı düzenlenme- lerin emlak vergilerinin takdiri sı- yansımaları ortaya çıkıyor bu hesabın, miş olması karşısında taşınmazların rasında Maliye Bakanlığı tarafın- bu yaklaşımın. Şimdi onları sıralayalım: emlak değerini belirleyecek somut dan yayımlanan 19 Mart 2021 tarih l Satışı yapan kişi/kurum piyasa fiya- bir değerin olmadığının da altı çizil- tından gelirini/kârını arz ve talep koşul- di. Tüm anlatılan gerekçeler çerçe- larına göre elde ediyor. Özellikle pande- Senetle alım-satıma ilgi vesinde takdir komisyonu kararının SORUNLU YER ÇOK mi döneminde küçüklü büyüklü peraken- iptali talep edildi. de satışlarda bu durumu gözlemledik. SKB Gayrimenkul Değerleme Ge- yönlendiriyor” dedi. Ayrıca Maya’nın enzer bir tartışma İstanbul Be- l Aramalı ve sermaye malı üreticileri Tnel Müdürü Makbule Yönel Maya, verdiği bilgiye göre ilk altı ayda konut Byoğlu Belediyesi’yle yaşanıyor. Son tarihe dikkat veya ithalatçıları maliyetlerini satış fiyat- gayrimenkul sektöründe 2021 yılının kredileri daha çok 500 bin TL’ye ka- T24’ün haberine göre geçen ay larına ya da ürettikleri ürünlere hızlı bir Takdir komisyonlarınca belirle- ilk yarı performansını değerlendirdi. dar olan konutlar için talep edildi. yüzde 45 olarak belirlenen emlak şekilde yansıtıyor artık. nen yeni emlak değerleri 30 gün Bu kapsamda konut kredisi faizle- Konut fiyatlarındaki artışla ilgili de vergi artışı, bu ay yüzde 80’e çı- l Satış miktarı piyasa koşullarına gö- boyunca belediyelerde ve muhtar- riyle ilgili yorum yapan Maya, 2021 değerlendirme yapan Maya, şöyle de- karıldı. Belediye, emlak vergisi ra- re değişen, talepte yaşanan yavaşlama- lıklarda asılı olacak. Yeni rayiçleri yılının ilk altı ayında ortalama yıl- vam etti: “İnşaat maliyet endeksin- yiç bedellerinin belirlenmesi süre- ya rağmen, firmalar/üreticiler fiyatlardan yüksek bulan mükellefler, tebliğ ta- lık konut kredisi faiz oranının yüzde deki artış trendinin istikrarlı şekilde cinde Beyoğlu sakinlerinin yüzde ödün vermiyor, fiyatlarını indirmiyor. rihi olan 30 Haziran’dan itibaren 30 18’lerde olduğunu hatırlatarak “Ko- devam ediyor olması, konut fiyat en- 45’lik zamma yaptığı itirazları dik- l Piyasada canlanma başladığı, eko- gün içinde yani 30 Temmuz’a kadar nut kredisi faiz oranındaki geçen yı- deksinde de artışı beraberinde getiri- kate almazken valilik merkez ko- nomik aktivitenin yukarılara taşındı- ilgili vergi mahkemesinde dava aça- la kıyasla yüksek seyir, alımları iyiden yor. İnşaat maliyet endeksindeki ar- misyonunun tavsiye niteliğinde- ğı düşüncesi yatırımcıları maliyeti yük- bilir. Takdir komisyonu kararlarına iyiye peşin, senetli ve tasarruf finans- tışın temel kısmı ise inşaat malzeme ki yüzde 80’lik zam önerisini be- sek, yanlış stok üretim politikasına yön- karşı 30 gün içinde dava açılmazsa nimseyerek vergi zammını yüzde man şirketlerinin sağladığı finansman endeksinden ve döviz kurundan geli- lendiriyor. 45’ten 80’e yükseltti. belirlenen değerler kesinlik kazan- olanakları gibi farklı alternatiflere yor.” l Ekonomi Servisi l Belki de en önemlisi, piyasa koşul- mış olacak. larına göre enflasyona ek olarak büyü- meden pay alması gereken çalışan ve emeklilerin, düşük hesaplanan deflatör/ Hazine, ilk altı ayda yüzde 37 artışla 9.4 milyar liralık ceza geliri elde etti enflasyon oranı kapsamında aldıkları ar- tışla daha da fakirleşiyor. Durum tarımda da farklı değil Bütçeye ceza dopingi TÜİK, geçen günlerde Mayıs 2021 dönemi yıllık tarımsal girdi enflasyonunu verdi: Yüzde 24.43. on yıllarda bütçenin önemli bir le 235.2 milyon lira oldu. Veriler piyasadaki fiyatları çok zayıf bir Sgelir kalemi haline dönüşen pa- 4 Ayrıca ilk altı aylık veriler göste- şekilde yansıtıyor, zira tarımsal girdilerin ra cezaları, özellikle salgına karşı alı- riyor ki, 2021 yılı bütçesi ilan edilir- KÜRESEL ISINMANIN önemli bir bölümü artık ya ithal ya da dö- nan önlemlerin ihlal edilmesi son- ken para cezaları için öngörülen 17 vize endekslenmiş bir yapıya sahip artık. rası toplum tarafından daha da fark milyar 605 milyon liralık hedef rahat- Tarımsal alt grupları kendi yıllık enf- edilir hale geldi. Muhasebat Genel lıkla yakalanacak ve aşılacak. Yıllık zararı 500 lasyon oranları ile irdelediğimizde resim Müdürlüğü’nün yayımladığı güncel 4 Haziran ayında ise geçen yılın daha da açık ortaya çıkıyor aslında. Bu- milyar dolar olur veriler bunu teyit ediyor: aynı ayına kıyasla toplam para ceza- na göre tarımda girdi enflasyonu (pa- 4 Yılın ilk altı ayında geçen yı- ları yüzde 10.2 artarak 1.4 milyar lira rantez içinde) şöyle şekilleniyor: BMM Sanayi, Ticaret, Enerji, lın aynı dönemine kıyasla toplam pa- oldu. Bu kapsamda idari para cezala- Tohum (9.15), ilaçlar (11.49), malze- TTabii Kaynaklar, Bilgi ve Tek- ra cezaları yüzde 37 artarak 9 mil- rı yüzde 35 artışla 973.5 milyon lira, me (19.17), veteriner harcaması (19.23), noloji Komisyonu Başkanı Zi- la 3 milyar 672 milyon liraya ulaşan yar 383 milyon liraya ulaştı. Bu kap- vergi cezaları yüzde 33 düşüşle 306.2 enerji ve yağlar (20.87), hayvan ye- ya Altunyaldız, iklim değişikliği- vergi cezaları, üçüncü sırada yüzde mi (24.88), makine bakım masrafları samda en çok para cezası geliri yüzde milyon lira, yargı para cezaları yüzde nin her geçen gün geri dönüle- (31.69), gübre ve geliştiriciler (45.90). 20.4 artışla 299.5 milyon liraya ula- 51.6 artışla 5 milyar 176 milyon lira- 32.8 artışla 54 milyon lira ve diğer pa- mez boyutlarda etkilerinin orta- Bu alt grup enflasyon oranlarının tarla şan yargı para cezaları yer alıyor. Di- ya ulaşan idari para cezalarından elde ra cezaları yüzde 64.2 artışla 27.9 mil- ya çıktığını vurguladı ve “Bu gidi- ile uyum göstermediği konusunda fazla ğer para cezaları ise yüzde 2.4 düşüş- edildi. İkinci sırada yüzde 24.6 artış- yon lira oldu. l Ekonomi Servisi şe ‘dur’ demezsek iklim değişikli- tartışma ve yorum yapmaya gerek gör- ği ve küresel ısınma sonucu orta- mediğimizi belirterek yukarıdaki hesabın ya çıkan zarar 2030’a kadar her bir benzerine geçiş yapalım. MASAK’A YENI yıl 300 milyar dolar, 2050’ye ka- Belirlenen/belirtilen enflasyon oranı dar her yıl 500 milyar dolara çıka- kapsamında tarımsal üretimin reel de- SUÇ GELIRI GÖREVI cak. Yeşil dönüşüm ve sürdürüle- ğeri olduğundan fazla gözükürken, refe- bilir politikalarla bu kayıp engelle- rans fiyatı ile belirlenen çiftçinin/köylü- umhurbaşkanı Tayyip Erdo- nebilir” dedi. nün ürünü baskılanmakta ve fakirleşme Altunyaldız, ayrıca su kaynak- Cğan, Mali Eylem Görev Gücü’nün süreci daha da hızlanmaktadır. tavsiyelerinin dikkate alınarak larının da tehlikeye girmesiyle Nasıl mı? birlikte 3 milyar insanın geçimi- “Türkiye’de Suç Gelirlerinin Aklan- Açıklayalım... ması ve Terörizmin Finansmanı ile nin risk altına girdiğini söyledi. Hükümetin destekleme bedelleri ve l Ekonomi Servisi Mücadelede ve Müsadere Uygula- referans (eski yaklaşımla taban) fiyatının malarında Etkinliğin Artırılması Stra- dünya fiyatlarının izlediği yol yerine içe- RÜZGÂRDAN HİDROJEN teji Belgesi (2021-2025)”nin hazır- rideki maliyet enflasyonuna göre temel 28-80 TL 15-40 TL landığını duyurdu. alındığı ışığında, hem gerçek maliyetin Karışık çerez fiyatları Lokum çeşitlerinin fiyatı Mali Suçları Araştırma Kurulu az gösterilmesi hem de referans fiyatla- Ülkenin altyapısı (MASAK) tarafından yayımlanacak rın olması gerekenden daha aşağılarda strateji belgesine göre Ulusal Risk belirlenmesi çift katmanlı fakirliğin yo- TESK, 9 günde 40 milyar lira ciroya ulaşılmasını bekliyor üretimde avantaj Değerlendirmesi çalışmaları, yeni lunu açmaktadır. Sonra da yaz aylarında bile gıda enf- iemens Gamesa Türkiye Üst uygulama döneminde de yine MA- lasyonu niye düşmüyor ki yorumunu ya- SYöneticisi Ebru Çiçekliyurt, kü- SAK tarafından ve diğer ilgili kurum- Esnaf bayramdan umutlu pıyoruz. resel anlamda hidrojen ekono- ların katılımı ile yürütülecek. misinin, enerjide giderek daha önemli bir yer edinmeye başladı- ürkiye Esnaf ve Sanatkârları Kon- giyim gibi konularda kalitesiz ve ka- ğını, Avrupa ve ABD başta olmak Tfederasyonu (TESK) Genel Başka- yıtsız ürünlere de dikkat edilmesi ko- KAMU PROJELERI üzere birçok ülkenin yenilenebi- nı Bendevi Palandöken, 9 günlük Kur- nusunda uyarı yaptı. İFMC yönetimi yenilendi lir enerji kullanarak hidrojen elde IÇIN FON ADIMI ban Bayramı tatilinin piyasaları can- Öte yandan İstanbullunun önde ge- etmek için çalışmalarını hızlandır- stanbul Üniversitesi İk- landıracağını belirtti. len bayram alışverişinin adreslerin- dıklarını söyledi. rojeye dayalı menkul kıymetler, İtisat Fakültesi Mezunlar Ülke genelindeki tüm esnaf ve den olan Eminönü’nde dün alışveriş Türkiye’nin rüzgâr kurulu gücü- Pbunların ihracı ve proje finans- Cemiyeti’nin (İFMC) 67. sanatkârın yaklaşan Kurban Bayramı yoğunluğu yaşandı. Vatandaş, bayra- nün 10 bin megavata yaklaştığını man fonlarının kuruluş ve faaliyet- dönem genel kurulu son- için hazırlıklarını tamamladıklarını ma kahve, lokum ve kahvaltılık alarak belirten Çiçekyurt, “Bu ye- lerine ilişkin esasları düzenleyen rası yapılan yönetim kuru- bildiren Palandöken, şöyle devam etti: hazırlık yaptı. nilenebilir enerji altya- Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) lu toplantısında görev da- “Konaklamadan yolculuğa, bayramlık pısının hidrojen ener- tebliği dünkü Resmi Gazete’de ya- ğılımı yapıldı. ‘İlgi biraz düşük’ kıyafet alışverişlerinden baklavaya, jisi üretimi için kul- yımlandı. Böylece kamu projeleri- Sevil Usanmaz yeniden yüzlerce sektörün canlanması, emek- Bayramı evlerinde geçirecek va- lanılmasıyla Türki- nin sermaye piyasası araçlarıyla fi- genel başkan olurken ge- lilere 1100 lira bayram ikramiyesi gi- tandaşlar kahve, lokum ve kahvaltı- ye de hidrojen eko- nanse edilebilmesine yönelik dü- nel başkan yardımcılığına Sevil Usanmaz bi gelişmelerle bu bayram 35-40 mil- lık yiyecekler aldı. 15 TL’den başla- nomisi içinde yeri- zenleme getirilmiş oldu. Prof. Dr. Şebnem Arıkbo- yar liralık bir dopingin piyasaları ha- yan lokum çeşitleri 40 TL’ye kadar sa- ni alacaktır. Düzenlemeye göre Proje Finans- ğa, genel sekreterliğe Hasan Sayıl seçildi. Diğer reketlendireceğini tahmin ediyoruz. tışa sunuldu. Karışık çerezler ise 28 Öncü ülkeler- man Fonu’nun Türkiye’de kurul- üyelerin isimleri de şöyle: Orhan Bardakçı, Prof. Vatandaşlarımız bu bayram tüm alış- TL’den 80 TL’ye kadar tezgâhlarda ye- den olabilece- ması zorunlu olacak. Ayrıca fonun, Dr. İzzettin Önder, Prof. Dr. Levent Ürer, Dr. Ay- verişlerini, salgın nedeniyle iki yıldır rini buldu. Geçen seneye göre ilginin ğini düşünü- projeye dayalı menkul kıymet ihra- lin Altınay Cingöz, Kazım Ulutaş, Ersel Koruk. kazancı düşen esnafımızdan yapma- biraz daha düşük olduğunu söyleyen yoruz” de- cı amacı dışında kurulması ve kul- Usanmaz, 1 Mart 1943’te kurulan ve bu yıl 78. lı. Gün dayanışma günü.” Palandöken, esnaf, “Buna da şükürler olsun. Yine di. l AA lanılması da yasaklandı. yılını kutlayan İFMC’nin bu alanda öncülerden Ebru Çiçekliyurt ayrıca merdiven altı tatlı, şekerleme, de satışlarımız iyi” diye konuştu. olduğunu vurguladı. l Ekonomi Servisi