Catalog

12 14 NİSAN 2021 ÇARŞAMBA HABER/YORUM KAPIKULE SINIR KAPISINDA UYUŞTURUCU OPERASYONU 200 bin hap ele geçirildi Karadeniz’deki istikrar ve Montrö Karadeniz’de Rusya ve Ukrayna arasındaki gerilim tırmanıyor. Bu da kaçınılmaz olarak Türkiye üzerinde baskıyı artırıyor. ABD ve NATO’nun Ukrayna’yı desteklemesi de Türkiye’deki Montrö ve İstanbul Kanalı tartışmaları da Türkiye’yi sıkıştırıyor. Sorunu anlamak ve olası gelişmeleri öngörebilmek için önce tarafların tutumlarına bakalım. Ukrayna, Rusya’yı tahrik ediyor. NATO üyeliğini sürekli gündemde tutuyor. Sıkışınca da ABD’den ve Avrupa Birliği’nden destek istiyor. 2014’ten beri çatışmaların yaşandığı Ukrayna’nın doğu sınırındaki Donbass, Rusya’ya yakın coğrafi konumu, ekonomisi ve sanayisiyle de dikkat çekiyor. Zengin kömür yataklarına sahip. 100 milyon ton kömür rezerviyle Avrupa’nın 4. büyük maden bölgesi. Ukrayna’nın topraklarının yüzde 5’i, nüfusunun yüzde 10’u, GSMH’sinin yüzde 20’si, ihracatının yüzde 25’i bu bölgede. Sınırın iki tarafı da madencilik ve ağır sanayi tesisleriyle öne çıkıyor. Bölgedeki Rus nüfusun yoğunluğu ve Rusya’yla yakın ilişkileri, gerilimi tırmandırıyor.    Rusya, 2014’te sert ve hızlı bir hamleyle Kırım’ı ilhak etti. Karadeniz’in NATO denizi, NATO gölü olmasını istemiyor. Ukrayna ve Gürcistan’ın NATO üyeliğine karşı çıkıyor. ABD’nin, Rusya’yı Baltık Denizi, Doğu Avrupa, Balkanlar, Doğu Akdeniz ve Karadeniz üzerinden kuşatmaya çalıştığını görüyor. Rusya’nın Ankara Büyükelçisi Aleksey Yerhov’un, Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mariya Zaharova’nın, Devlet Başkanı Vladimir Putin’in, Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov’un ardı ardına Montrö’yle ilgili hassasiyetlerini açıklamalarının ardından önceki gün de Moskova, Türkiye’ye yapılan uçuşları 1.5 aylığına sınırladı. Sebebini Covid19 olarak açıklasa da zamanlama manidar. Montrö’nün önemi Türkiye, Karadeniz’de gerilim artarken Montrö Boğazlar Sözleşmesi’ni tartışmaya açtı. Hata yaptı. Dahası, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski’nin Türkiye ziyareti sonrası yapılan açıklamada, bu ülkenin NATO üyeliğine bir kez daha destek verdi. Oysa Türkiye ve Ukrayna arasında siyasi ve ticari ilişkileri geliştirmenin başka, bu ülkenin NATO üyesi olmasını destekleyip Karadeniz’de gerilimi artırmanın, ABD’nin Karadeniz’de önünü açmanın başka olduğunu söylemeliydi. Karadeniz’in, Karadeniz’e sahildar olmayan ülkelerin konusu olmadığını, Montrö’nün bunun güvencesi olduğunu, özellikle Ukrayna’ya çok iyi anlatmak gerekiyor. ABD, hem doğrudan hem ABD’nin işgal ve saldırı aygıtı olan NATO eliyle Karadeniz’de kalıcı olmak istiyor. Ukrayna üzerinden Rusya’yı sıkıştırıyor. Montrö’yü devre dışı bırakmak, en azından esnetmek istiyor. Karadeniz’e savaş gemileri yolluyor. Ukrayna’yı NATO üyesi yapacağını söylüyor. Ukrayna NATO üyesi değil ama Ukraynaca; İngilizce, Fransızca ve Rusçanın ardından, NATO’nun internet sayfasındaki dil seçenekleri arasına girdi geçen hafta. Bu, Rusya’ya açık bir mesajdı. ABD, Türkiye’yi daha çok baskı altına almak için farklı araçlar da kullanıyor. Bu kapsamda dün Kanada; Türkiye’nin ürettiği İHA ve SİHA’larda kullanılan ve çok önemli olan askeri teknoloji ürünlerinin Türkiye’ye ihracat iznini iptal etti. Gerekçesi, İHA ve SİHA’ların Azerbaycan tarafından Dağlık Karabağ’da kullanılması.         Bu koşullarda yapılacaklar belli: Tarihi çok iyi bilmek. Montrö’ye kararlı biçimde sahip çıkmak. ABD’nin oyunlarını görmek. Bölge merkezli dış politika izlemek. 14 NİSAN 2021 SAYI: 34885 İmtiyaz Sahibi: CUMHURİYET VAKFI adına ALEV COŞKUN Genel Yayın Yönetmeni AYKUT KÜÇÜKKAYA Yayın Koordinatörü Serkan Ozan Yazıişleri Müdürleri İpek Özbey Olcay Büyüktaş Akça (Sorumlu) Hakan Akarsu (Ekler) Görsel Yönetmen Münevver Oskay Reklam Genel Koordinatörü Esra Bozok l Haber Merkezi: Murat Hantaş l Gece: Ayça Bilgin Demir l Dış Haberler: Mine Esen l Ekonomi: Jale Özgentürk l İç Politika: Ali Açar l Kültür Sanat: Yazgülü Aldoğan l Fotoğraf: Uğur Demir l Spor: Sami Gürel l Ankara Temsilcisi: Sertaç Eş Güvenevler Mah. Güneş Cad. No: 8/1 Çankaya 06690 Ankara Tel: (0312) 442 30 50 l Ege Bölge Temsilcisi: Tuncay Mollaveisoğlu Halit Ziya Bulvarı 1352 sok. 2/3 Pasaport İzmir. Tel: (0232) 441 12 20 Yayın Kurulu: Alev Coşkun (Başkan), Ali Sirmen (Bşk. Yrd.), Aykut Küçükkaya, Emre Kongar, Şükran Soner, Kemal Işık Kansu, Orhan Bursalı, Mine Kırıkkanat, Miyase İlknur, Ataol Behramoğlu. l Mali ve İdari İşler Müdürü: Osman Selçuk Özer Yayımlayan ve Yönetim Yeri: Yenigün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık AŞ. Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sk. No: 2 34381 Şişli/İstanbul Tel: (0212) 343 72 74 (20 hat) Faks: (0212) 343 72 64 eposta: posta@cumhuriyet.com.tr Reklam Yönetimi: Yenigün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık AŞ. Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sk. No: 2 34381 Şişli/İstanbul Tel: (0212) 343 72 74 (20 hat) Faks: (0212) 251 98 68 eposta: reklam@cumhuriyet.com.tr Yaygın süreli yayın Baskı: l İstanbul: İleri Basım mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş Yenibosna mh. 29 Ekim Cd. no: 11A/41 Bahçelievler/İstanbul Tel : 0212 454 35 10. l Ankara : İleri Basım mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş Saracalar mh. 57. cd. no: 21/A Akyurt/Ankara Tel : 0312 353 29 61. l İzmir: İleri Basım mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş Fatih mh. 1199 sok. no:1/7 SarnıçGaziemir/İzmir Tel : 0232 483 96 60. l Adana: İleri Basım mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş Levent mh. 1791 sok. no: 33/A Yüreğir/Adana Tel : 0322 346 36 25. l Trabzon: İleri Basım mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş Organize sanayi Bölgesi no: 2 Arsin/Trabzon Tel : 0462 711 40 20. Dağıtım: Turkuvaz Dağıtım Pazarlama A.Ş. Cumhuriyet’te yer alan haber, yazı ve fotoğrafların yeniden yayım hakkı saklı tutulmuştur. İzin alınmadan ve kaynak göstermeksizin yayımlamak Basın Kanunu gereğince hukuki ve cezai yaptırıma tabidir. NAMAZ VAKİTLERİ İmsak Güneş Öğle İkindi Akşam Yatsı İstanbul 04:48 06:20 13:09 16:51 19:49 21:14 Ankara 04:36 06:06 12:54 16:35 19:32 20:56 İzmir 05:03 06:30 13:17 16:57 19:53 21:14 Ticaret Bakanlığı, Kapıkule Gümrük Kapısı’nda düzenlenen operasyonda, Türkiye’ye giriş yapan TIR’ın çekicisinin tavanına gizlenmiş paketlerde toplam 208 bin 872 uyuşturucu hap ele geçirildiğini bildirdi. Bakanlıktan yapılan yazılı açıklamaya göre, Gümrükler Muhafaza Genel Müdürlüğü’nce Kapıkule Gümrük Kapısı’na gelen araçlar için yapılan analizde, riskli görülen bir TIR’a ilişkin bilgiler, kontrol edilmesi amacıyla Edirne Gümrük Muhafaza Kaçakçılık ve İstihbarat Müdürlüğü ile paylaşıldı. Şüpheli TIR gümrük sahasına girişinden itibaren gözetim altında tutuldu ve Xray taramasına sevk edildi. TIR’ın çekicisinin tavan bölmesinde şüpheli yoğunluğa rastlandı. Narkotik dedektör köpeklerin de aynı bölmeye tepki vermesi üzerine gizlenen çuvalın içinde siyah renkte 20 paket bulunduğu tespit edildi. Paketler açıldığında 52 kilogram ağırlığında 208 bin 872 uyuşturucu hap ele geçirildi. Yaklaşık 12 milyon 500 bin lira değerindeki uyuşturucu hap ile bunların naklinde kullanılan TIR’a el konuldu. Olayla ilgili iki kişi gözaltına alındı. l ANKARA / Cumhuriyet İZMIR VE İSTANBUL’DA FETÖ SORUŞTURMALARI 144 gözaltı kararı ‘BENI SUSTURMAK IÇIN ÖLDÜRECEKSINIZ’ Ülkü Ocakları önceki genel başkanlarından Suat Başaran, Almanya’ya gitmek üzere geldiği Esenboğa Havalimanı’nda saldırıya uğradı. Başaran, saldırı sonrası açıklamasında, “Beni öldürmeyen şey daha güçlü yapar. Susturmak için öldüreceksiniz. Hodri meydan!” ifadelerini kullandı. Başaran, bir süredir sosyal medyadan MHP’li isimler tarafından ağır ifadelerle hedef alınıyordu. 16 Nisan 2017 referandumunda Ülkü Ocakları’nın diğer eski genel başkanları ile birlikte hayır kampanyası yürüten Başaran, bir süredir MHP yönetimini eleştiren paylaşımlarda bulunuyordu. Başaran’a saldırıya MHP’de 4 dönem milletvekilliği yapan Atila Kaya sert tepki gösterdi. Twitter hesabından Başaran ile fotoğrafını paylaşan Kaya, “Saldırdığınız bir ülkücü değil, bizatihi ‘ülkücülük’tür. Suat Başaran’a saldırmakla ülkücülük arasında bağ kurmayı denemek, kurtluk değil olsa olsa çakallıktır!” dedi. l Haber Merkezi NOYAN’DAN ‘TEHDİT’ SAVUNMASI: ESPRIYDİ İzmir ve İstanbul’da FETÖ’nün Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) ve Emniyet yapılanmasına yönelik soruşturma kapsamında 144 şüpheli hakkında gözaltı kararı verildi. Operasyonlarda 54 şüpheli gözaltına alandı. İzmir Cumhuriyet Başsavcılığı, aralarında muvazzaf askerlerle meslekten ihraç edilen ve görevde olan polislerin de bulunduğu 84 kişi hakkında gözaltı kararı verdi. Operasyonda 54 şüpheli gözaltına alındı. Diğer şüphelilerin yakalanması için çalışma başlatıldı. 84 şüpheliden 29’unun Kara Kuvvetleri Komutanlığı, 7’sinin Hava Kuvvetleri Komutanlığı, 4’ünün Deniz Kuvvetleri Komutanlığı, 14’ünün Jandarma Genel Komutanlığı personeli, 10’unun eski askeri öğrenci olduğu, 20’sinin ise 14’ü aktif görevde olmak üzere polis memuru olduğu aktarıldı. Askerlerden de 42’sinin muvazzaf olduğu, 12’sinin görevde olmadığı belirtildi. İstanbul Cumhuriyet Savcılığı’nca FETÖ’nün TSK yapılanmasına yönelik soruşturma kapsamında, 38’i eski askeri öğrenci, 12’si de “mahrem imam” olmak üzere 60 şüpheli hakkında gözaltı kararı verildi. Gözaltı kararı verilen şüpheliler arasında, Deniz Kuvvetleri Komutanlığı ve Kara Kuvvetleri Komutanlığı’na mensup, görevde bulunan 3 astsubay, 1 üsteğmen ve açıkta bulunan 1 astsubay, Kara Kuvvetleri Komutanlığı ve Deniz Kuvvetleri Komutanlığı’ndan ihraç edilen 2 astsubay, 2 emekli ve 1 istifa etmiş eski personel bulunduğu belirtildi. 60 şüphelinin yakalanması için İstanbul merkezli 19 ilde, çalışmaların yürütüldüğü ifade edildi. l AA Ülke TV’de Esra Elönü’nün sunduğu ‘Arafta Sorular’ isimli programa katılan ve “15 Temmuz kursağımızda kaldı. Vallahi yapamadık istediklerimizi. Boş bulunduk. Yanlış anlaşılmasın. Bizim aile şöyle bir 50 kişiyi götürür” diye konuşan Sevda Noyan’a, “halk arasında korku ve panik yaratmak amacıyla tehdit” suçundan 3 ile 6 yıl arasında hapis cezası istemiyle dava açılmıştı. İstanbul 45. Asliye Ceza Mahkemesi’nde Noyan, “Espri yaptım. Disleksi hastasıyım. Düşüncemle ifadem birbirini tutmuyor. 70 hanelik bir sitede oturuyoruz, 15 Temmuz sonrası bütün komşuları tehdit eden 78 tane site mensubu yurtdışına kaçtı. Bu kişilerden biri, darbe yapacaklarını söyledi” dedi. Mahkeme, 1 Temmuz’a ertelendi. l AA BULMACA SEDAT YAŞAYAN SOLDAN SAĞA: 1/ Sambaya benzer, Haiti kökenli bir dans. 2/ İncir ağaçlarında döllenmeyi sağlayan sinek... Büyük kent serserisi. 3/ Takımlar grubu, küme... Süpürgeotu, funda. 4/ İyi, güzel... Sazın en ince ses veren teli. 5/ Nevşehir’in bir ilçesi. 6/ Afrika’da bir ülke... Peygamberleri Hud’u dinlemedikleri için Tanrı tarafından yok edilen kavim. 7/ Tarla sınırı... Nâzım Hikmet’in soyadı... İtalya’nın en uzun ırmağı. 8/ Eski Türklerde kutsal sayılan hekim. 9/ Birinin ölümünden duyulan üzüntüyü anlatan lirik şiir... Klavyeli bir çalgı. YUKARIDAN AŞAĞIYA: 1/ Tango benzeri, ama ritmi daha hızlı Arjantin halk dansı. 2/ “ kaşlarını çatar / Gamzesi sineme batar” (Karacaoğlan)... Kendisine inanılan, sır verilen kimse. 3/ Pe1 234 5 678 9 1 S İ LEZYEN 2 EBER OT İ T 3 L İ G GR İ U 4 ESARET BR 5 K L İ MU Z İ N 6 TA PE ABA 7 ÖKE REM İ L 8 RONDE L A A 9 RE KONUR 1 23 4 5 6789 1 2 3 4 5 6 7 8 9 lerinli bir tür palto... Bir cetvel türü. 4/ İlave... “Sayı farkı” anlamında kullanılan spor terimi. 5/ dereceden olay... Satranca benzer Sıkıntı verme, üzme... Hatay ilinde bir strateji oyunu. 8/ Yankı... İç bir ırmak. 6/ Büyük demiryolu Anadolu’da jips ve alçıtaşı oluşukdurağı... Emile Zola’nın bir roma larına verilen ad. 9/ Harman ürünnı. 7/ Bir tiyatro oyununda ya da lerinden onda bir oranında alınan romanda ana konuya bağlı ikinci vergi... Vietnam’ın para birimi. KİM KİME DUM DUMA BEHİÇ AK behicak@yahoo.com.tr ÇİZGİLİK KAMİL MASARACI kamilmasaraci@gmail.com Yanıt sırası sizde: 128 milyar doları kime sattınız? 2001 yılında Türkiye büyük bir ekonomik krizle sarsılmıştı... Öyle ki, krizin siyasi aktörleri ilk seçimde sandığa gömülmüşlerdi... AKP, 2003 yılında Meclis Yolsuzlukları Araştırma Komisyonu’nu kurarak eski dönemin hesabını sormaya başlamıştı... Komisyonun incelediği konulardan biri Merkez Bankası’ndan satılan dövizler ile ilgiliydi. Dönemin AKP’li vekilleri, MB Başkanı Gazi Erçel’in döviz krizi öncesinde, TL hesabını dolara çevirmesini eleştiriyor ve birtakım grup ve bankalara yapılan 5 milyar dolarlık döviz satışını tarihi bir yolsuzluk olarak gündeme getiriyorlardı. O dönemde ben de krizin perde arkasını yazdığım kitapta bu “karanlık satışa” dikkat çekmiştim. Merkez Bankası’ndan 5 milyar dolar hangi grup, kişi ve bankalara satılmıştı? Dönemin MB Başkan Yardımcısı Süreyya Serdengeçti, döviz satın alan bazı bankaları açıklamış, bazı holdinglerin isimlerini ise paylaşmamıştı... AKP milletvekilleri haklı olarak bu “sırra” da büyük tepki göstermişlerdi... H Dün CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu, “MB’nin 128 milyar doları ne oldu?” diye tekrar sorduğunda o günleri hatırladım! İktidarının ilk yılında önceki yönetimin sattığı 5 milyar doların peşine düşen, meseleyi “vurgun” olarak gündeme taşıyan AKP bugün topu taca atıyor! Recep Tayyip Erdoğan, dönemin Ekonomi Bakanı Berat Albayrak ve ilgili MB başkanları... Önceki iktidara sorduğunuz “5 milyar doları kimler aldı” sorusunun şimdiki muhatabı sizler oldunuz... Üstelik sizin döneminizde satılan döviz, o dönemin 25 katı!... Kendi ifadenizle soralım: “Tüyü bitmemiş yetimin hakkını kimler gasp etti, kimler halkın sırtından döviz vurgunu yaptı?” Gündemdeki parmak izi... “50 yıllık meslek hayatımın en absürd soruşturması...” FETÖ kumpaslarının da simge avukatlarından Celal Ülgen, emekli amirallere açılan davayı böyle yorumladı TELE 1’deki programımda... Amirallerin ifade sürecini Uğur Dündar ve Celal Ülgen ile canlı yayında takip edip yorumluyorduk... Beklediğimiz haber geç saatte geldi... 14 emekli amiral çeşitli kısıtlamalarla serbest bırakılmışlardı.. Türkiye, yargı sopası kullanılarak, olmayan darbe senaryosu üzerinden korku ve sindirme iklimine sürüklenmek isteniyordu... Cesaret, korku bulutlarını dağıttı... H Saray beslemeleri hiçbir somut delile dayanmayan soruşturmada amiralleri içeri tıkmak için görevlerini yapmanın gayreti içindeydiler... Mahkemenin tahliye kararına neredeyse ağlayacaklardı... İktidar, en üst düzeyde yaptığı açıklamalarla daha ilk anda darbecilikten mahkum etmişti amiralleri... Ve emin olun... Eğer bir avuç bağımsız medya kuruluşu ve cesur gazeteciler olmasaydı, bu film de Ergenekon, Balyoz davalarının senaryosu gibi devam edecekti... Özellikle Cumhuriyet gazetesi, başyazısı, haber ve yorumları ile büyük resmin ne olduğunu ilk anda kamuoyuna aktardı. H Emekli amirallere; Montrö’yü savunmanın, Mavi Vatan’da emperyalizm ile kapışmanın, TSK’deki gerici yapılanmayı eleştirmenin faturası kesilecekti... Bu kez tutmadı... Görünen o ki Türk halkı da AKP’li yıllarda ardı sıra yaşanan kumpaslardan, gerilimden yorgun... Büyük soru şu: Emekli amirallerin Türkiye’nin ulusal çıkarları için yaptıkları açıklamadan, onların varlığından kimler rahatsız oldu ve bu itibar suikastını, linç girişimini kim planladı? Hem ABD’ye ışık yakıp hem içeride vatanseverlere korku salmak istenen kurguda kimin parmak izi var? Türköne, Alpay ve Bulaç yeniden yargılanıyor Kapatılan Zaman gazetesinin eski yazarları Ali Bulaç, Şahin Alpay ve Mümtaz’er Türköne’nin, “silahlı terör örgütüne üye olmak” suçundan aldıkları hapis cezalarının Yargıtay tarafından “eksik inceleme” nedeniyle bozulmasının ardından yeniden yargılanmalarına başlandı. Mahkeme, ilk yargılamada beraat eden Mehmet Özdemir hakkında yakalama emri çıkardı. Savunma yapan Türköne beraatını talep ederken duruşma savcısı da görüşünde Yargıtay ilamına uyulmasını talep etti. Mahkeme, usul ve yasaya uygun bulunan bozma ilamına uyulmasına oybirliğiyle karar verdi. Mahkeme 9 Eylül’e ertelendi. l Haber Merkezi