Catalog

12 27 ŞUBAT 2021 CUMARTESİ HABER/YORUM İlim Hicretçilerinin Türkiyesi Cenaze töreninde başta Saray’daki olmak üzere tüm AKP’lilerin tam takım hazır bulunduğu Emin Saraç’ın yaşamöyküsünden kimi kesitler, kendisini “hocaların hocası” diye tanımlayan AKP kadrolarının Türkiye’de nasıl bir düzeni oturtmaya çalıştıklarını göstermesi açısından çok belirleyicidir. Yasak edilmesine karşın alttan alta çalışan tekkelerde, tarikat örgütlenmelerinde dinsel eğitim gören Emin Saraç, 1950’de “ilim hicreti” diye adlandırılan Mısır’a giderek şeriatçı El Ezher Üniversitesi’ne kaydolur. El Ezher’de Muhammed Zahid Kevseri’nin öğrencisi olur. Kevseri’nin kim olduğu önemli... Kevseri, Düzceli. Osmanlı’nın son döneminde Fatih Medresesi’nde eğitim almış. Ayrıca, dönemin şeyhülislamı Mustafa Sabri’ye vekâleten dersler vermiş, onun Meşihat (Şeyhülislamlık makamı) Müsteşarlığı’nı yapmış. Biliyorsunuz, Mustafa Sabri, İngiliz Muhipleri Cemiyeti kurucularından, Ulusal Kurtuluş Savaşı sürerken Mustafa Kemal ve Kuvayi Milliyeciler için ölüm fetvası yazan, Lübnan’da Mehmet Akif ve Saidi Nursi ile birlikte Dârül Hikmetil İslâmiye Cemiyeti’ni kuran şeyhülislam. Mustafa Sabri, hainlik ettiği Kurtuluş Savaşı kazanılınca Mısır’a kaçanlardan. Orada, Müslüman Kardeşler’in (İhvanı Müslimin) kurucu lideri Hasan el Benna ile birlikte olmuş. El Benna’nın adını verdiği “Gayba İman Edenler ve Etmeyenler Arasındaki Kesin Hüküm” adlı kitabı yayımlamış. Kevseri de tıpkı Mustafa Sabri gibi, zaferden hemen sonra 1922’de Mısır’a kaçmış ve şeriatçı El Ezher Üniversitesi’nde görev almış. İşte o Kevseri’nin “rahlei tedris”inden geçen ve ondan “icazet alan” Emin Saraç’ın bir önemli özelliği de İslami İlimler Araştırma Vakfı’nın kurucuları arasında olmasıdır. Bu vakfın bir başka kurucusu da bir zamanlar sosyal demokratlara “tıpış tıpış” oy vermek üzere cumhurbaşkanı adayı olarak önerilen, geçmişte El Ezher’de asistanlık da yapmış olan Ekmeleddin İhsanoğlu’dur. Emin Saraç’ın oğlu Yekta Saraç da bugün YÖK’ün başında bulunmakta ve babasının izinde gitmektedir: Sayelerinde, Türkiye’deki üniversiteler de giderek El Ezher’e benzemektedir. Hasanoğlan ile İlgili Yeni Gelişmeler Hasanoğlan Köy Enstitüsü’nün, Ankara Anakent Belediyesi Kültür ve Tabiat Varlıkları Dairesi Başkanlığı tarafından ayağa kaldırılacağını, onarımların 29 Ekim 2023’e değin tamamlanacağını geçen hafta duyurmuştuk. Gelişme kamuoyunda genelde sevinçle karşılandı. Yeni Kuşak Köy Enstitülüler Derneği Ankara Şube Başkanı Alper Akçam ise yazımızda kendilerinden söz edilmemesinin çok büyük haksızlık olduğunu duyurdu. Akçam, son iki yılda konuya ilişkin 2030 üniversite etkinliği yaptıklarını, Hasanoğlan’da buluşmalar ve etkinlikler düzenlediklerini, oradaki kimi yapıları kendilerinin kurtardığını, geçen yıl Köy Enstitülerinin 80. yılını Hasanoğlan’da kutlama tasarımlarının ise salgın nedeniyle gerçekleşemediğini anımsattı. Bir haber daha: Hasanoğlan’ın ayağa kaldırılması tasarımı, belediye meclisinden geçti. Alanın rölövelerinin alınması ve onarım projelerinin hazırlanması için çalışmalara başlandı. Alanda, gerekli ölçümler tamamlandı. Haydi kolay gelsin... 27 ŞUBAT 2021 SAYI: 34839 İmtiyaz Sahibi: CUMHURİYET VAKFI adına ALEV COŞKUN Genel Yayın Yönetmeni AYKUT KÜÇÜKKAYA Yayın Koordinatörü Serkan Ozan Yazıişleri Müdürleri İpek Özbey Olcay Büyüktaş Akça (Sorumlu) Hakan Akarsu (Ekler) Görsel Yönetmen Münevver Oskay l Haber Merkezi: Murat Hantaş l Gece: Ayça Bilgin Demir l Dış Haberler: Mine Esen l Ekonomi: Jale Özgentürk l İç Politika: Ali Açar l Kültür Sanat: Yazgülü Aldoğan l Fotoğraf: Uğur Demir l Spor: Sami Gürel l Ankara Temsilcisi: Sertaç Eş Güvenevler Mah. Güneş Cad. No: 8/1 Çankaya 06690 Ankara Tel: (0312) 442 30 50 l Ege Bölge Temsilcisi: Tuncay Mollaveisoğlu Halit Ziya Bulvarı 1352 sok. 2/3 Pasaport İzmir. Tel: (0232) 441 12 20 Yayın Kurulu: Alev Coşkun (Başkan), Ali Sirmen (Bşk. Yrd.), Aykut Küçükkaya, Emre Kongar, Şükran Soner, Kemal Işık Kansu, Orhan Bursalı, Mine Kırıkkanat, Miyase İlknur, Ataol Behramoğlu. l Mali ve İdari İşler Müdürü: Osman Selçuk Özer Yayımlayan ve Yönetim Yeri: Yenigün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık AŞ. Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sk. No: 2 34381 Şişli/İstanbul Tel: (0212) 343 72 74 (20 hat) Faks: (0212) 343 72 64 eposta: posta@cumhuriyet.com.tr Reklam Yönetimi: Yenigün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık AŞ. Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sk. No: 2 34381 Şişli/İstanbul Tel: (0212) 343 72 74 (20 hat) Faks: (0212) 251 98 68 eposta: reklam@cumhuriyet.com.tr Yaygın süreli yayın Baskı: l İstanbul: İleri Basım mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş Yenibosna mh. 29 Ekim Cd. no: 11A/41 Bahçelievler/İstanbul Tel : 0212 454 35 10. l Ankara : İleri Basım mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş Saracalar mh. 57. cd. no: 21/A Akyurt/Ankara Tel : 0312 353 29 61. l İzmir: İleri Basım mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş Fatih mh. 1199 sok. no:1/7 SarnıçGaziemir/İzmir Tel : 0232 483 96 60. l Adana: İleri Basım mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş Levent mh. 1791 sok. no: 33/A Yüreğir/Adana Tel : 0322 346 36 25. l Trabzon: İleri Basım mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş Organize sanayi Bölgesi no: 2 Arsin/Trabzon Tel : 0462 711 40 20. Dağıtım: Turkuvaz Dağıtım Pazarlama A.Ş. Cumhuriyet’te yer alan haber, yazı ve fotoğrafların yeniden yayım hakkı saklı tutulmuştur. İzin alınmadan ve kaynak göstermeksizin yayımlamak Basın Kanunu gereğince hukuki ve cezai yaptırıma tabidir. İmsak İstanbul 06:10 Ankara 05:55 İzmir 06:19 NAMAZ VAKİTLERİ Güneş Öğle İkindi Akşam 07:35 13:22 16:27 18:59 07:18 13:06 16:13 18:45 07:40 13:29 16:37 19:09 Yatsı 20:18 20:02 20:25 Kafkasya önceki gün yine hareketlendi. Hareketliliğin nedeni bu kez Ermenistan’daki darbe girişimiydi. Ordu, Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan’ı istifaya çağırdı. Paşinyan, karşı hamle yaptı. Genelkurmay başkanını görevden aldı. Ordu, muhtıranın arkasında olduğunu açıkladı. Sokaklar hareketlendi. Paşinyan yanlıları ve karşıtları arasında gerilim arttı. Rusya, “Ermenistan’ın iç işidir” derken; ABD, NATO ve Avrupa Birliği (AB) demokrasiye bağlılık vurgusu yaptı. ABD, Ermenistan Ordusu’nu siyasete müdahale etmemesi yönünde uyardı. Bundan sonra ne olur? Tartışalım… Birincisi, Ermenistan’da bir karışıklık bekleniyordu zaten. Azerbaycan toprağı olan Dağlık Karabağ’daki işgali; haksız, hukuksuz varlığı geçen yıl 44 gün süren savaşın ardından büyük ölçüde sona eren Ermenistan’da Paşinyan’ın istifa etmesi yönündeki çağrılar, savaşın bittiği günden beri gündemdeydi. O yüzden bu gerilim sürpriz olmadı. İkincisi, Paşinyan, savaştaki yenilginin siyasi sorumluluğunu almaktan kaçındı. Faturayı hep orduya çıkarmaya çalıştı. Sanki hiçbir şey olmamış gibi, siyasete devam edebileceğini sandı. Yanıldı. Üçüncüsü, Rusya’nın Ermenistan üzerinde, özelde de Ermenistan ordusu üzerinde nüfuzu güçlü. Durum buyken, Paşinyan’ın, daha ortaya koydu. ABD ve AB de bunu biliyor, Rusya da bunu biliyor, Türkiye ve Azerbaycan da bunu biliyor. Bu aşamadan sonra Erivan üzerindeki Batı – Rusya geriliErmenistan’daki darbe mi, Ermenistan siyasetindeki Batı yanlıları girişimi ve sonrası ve Rusya yanlıları arasındaki rekabet daha da sertleşecektir. “Rusya’dan alınan İskender füzeleri Karabağ Savaşı’nda işe yaramadı” demesi, Rusya’yı adeta çileden çıkardı. Açıklama, Ermeni generalleri kızdırdı. Açıklamadan kısa süre sonra da muhtıra verildi. Altıncısı, Ermenistan’ın, kendisini destekleyen Batılı güçler başta olmak üzere, dünyadaki algısı daha da büyük yara aldı. Savaşı kaybeden, darbe girişimiyle sarsılan, siyasal anlamda kutuplaşan ülkenin yakın vadeErivan üzerinde güç mücadelesi de toparlanması çok güç. Yedincisi, Türkiye, Ermenistan’daki darbe girişimini kınaDördüncüsü, Rusya’nın, Badı. Demokrasiden yana olduğutı yanlısı bir siyasetçi olan, Batı’nın nu açıkladı. Bu doğaldı. Diplomadesteğiyle iktidara gelen ve iktitik bir açıklamaydı. Bölgede istikdarda kalmaya çalışan Paşinyan’ı rarsızlık kaynağı olan Ermenistan, istemediği biliniyor. Rusya lideTürkiye ve Azerbaycan’dan başri Putin’in Karabağ Savaşı’nın ba ka, Gürcistan’la da sorun yaşıyor. şından beri izlediği tutum, darbe Türkiye’nin, Erivan’daki gelişmeleri girişimi sonrasında da değişme yakından takip etmesi zorunludur. di. Paşinyan’ı yıpratacak, koltukKısacası Ermenistan; savaştan kalkmasını sağlayacak her tür taki yenilgiden sonra, darbe gilü adım, Rusya’dan destek görü rişimiyle bir kez daha sarsıldı. yor, görecektir. Azerbaycan’ın, Dağlık Karabağ’daBeşincisi, Ermenistan’daki son ki topraklarının geri kalanını da kurgelişme, ülkenin iktisadi, siyasi, tarması için eli daha da güçlendi. toplumsal olarak ne kadar zayıf, kı Kafkasya’da Rusya’nın etkisi yine rılgan, istikrarsız olduğunu bir kez kendini gösterdi. FETÖ’cü general sınırda yakalandı FETÖ soruşturması kapsamında hakkında yakalama emri olan firari emekli Tuğgeneral Nuri Cankıymaz, Yunanistan’a kaçmaya çalışırken Edirne’de yakalandı. Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı, eski Kara Kuvvetleri Komutanlığı İstihbarat Başkanı emekli Tuğgeneral Serdar Atasoy, eski Milli Savunma Bakanlığı (MSB) Personel Daire Başkanı emekli Tuğgeneral Nuri Cankıymaz, emekli Tuğgeneral Celalettin Çoban ve mahrem imam olduğu belirtilen Yaşar Özdemir hakkında 27 Ocak’ta gözaltı kararı verdi. Bu kapsamda, Atasoy, Çoban ve Özdemir yakalandı. Atasoy ve Çoban, çıkarıldıkları mahkemece adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı. Özdemir tutuklandı. Cankıymaz hakkında ise yakalama emri çıkarıldı. MSB, dün, yaptığı açıklamada Edirne’nin farklı hudut bölgelerinde beş kişinin Yunanistan’a kaçmaya çalışırken yakalandığını duyurdu. Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı ise konuya ilişkin yaptığı açıklamada, “27 Ocak 2021 tarihinde verilen gözaltı kararı ile yakalanamayan ve hakkında yakalama emri çıkarılan şüpheli emekli Tuğgeneral N.C., Edirne’de, yasadışı yollardan yurtdışına kaçmaya çalışırken kolluk kuvvetlerince yakalanmıştır” ifadelerini kullandı. Açıklamadaki N.C’nin FETÖ itirafçısı olan eski Kara Kuvvetleri Komutanlığı İstihbarat Başkanı emekli Tuğgeneral Atasoy ile aynı soruşturmada yer alan ve aranan Nuri Cankıymaz olduğu ortaya çıktı. Cankıymaz’ın, Ankara’ya sevk edileceği belirtildi. Cankıymaz, 2011’de, Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar’ın orgeneral olduğu YAŞ kararı ile tuğgeneralliğe terfi ettirilmişti. l ANKARA / Cumhuriyet IŞİD hücresine operasyon: 7 gözaltı Ankara Emniyet Müdürlüğü İstihbarat Şube Müdürlüğü ekipleri terör örgütü IŞİD içerisinde bomba yaptığı bilgisine ulaşılan bir şüphelinin Ankara’ya geldiğini tespit etti. Şüphelinin, daha önce IŞİD bünyesinde “polis” olarak faaliyet gösteren ve çatışma bölgelerinde örgüte mühimmat temin eden ve dağıtan iki şüpheliyle birlikte hücre oluşturduğu ortaya çıktı. Ekipler, grubun IŞİD içerisinde geçmiş yıllarda faaliyet gösteren kişilerle temasa geçerek yedi kişilik hücre olarak faaliyet göstermeye başladıkları ve silah temin ettiklerini belirledi. Dün sabah 4 adrese düzenlenen baskınla 7 şüpheli gözaltına alındı. l ANKARA / Cumhuriyet BULMACA SEDAT YAŞAYAN SOLDAN SAĞA: 1/ Kuru kalabalığın ya da çetelerin iktidar olduğu yönetim biçimi. 2/ 106 taşla oynanan bir oyun... Havada beşte dört oranında bulunan element. 3/ Dudak boyası... Bir ilimiz. 4/ Kemiklerin yuvarlak ucu... Sigorta için verilen ücret. 5/ “Bir nim say bu cihanın baharını” (Nedim)... Rize ilinde bir yayla. 6/ Batı Samoa’nın başkenti... Bir gıda maddesi. 7/ Yüksek üreme gücüne sahip erkeklere verilen ad... Karışık renkli. 8/ Osmanlı Devleti’nde taşradaki nüfuzlu ailelere verilen ad... Arıların çıkardığı bir tür salgı. 9/ Kendini bilmezlik, ikiyüzlülük, kalleşlik. YUKARIDAN AŞAĞIYA: 1/ Geri zekâlı, budala... Ahmet Mithat’ın bir romanı. 2/ Afrika’da yetişen ve parlak kerestesi mobilyacılıkta kullanılan bir 1 234 5 678 9 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1 CASANOV A 1 2 3 4 AY İ N BETA UN ORA L N DA İ RE AR I 2 3 5 İ KRAM İ Y E 4 6 L İ KAME A 5 7 8 LÖS YAT I M OK FÖN S E 6 9 EREZ T I R 7 8 ağaç... İstenilen nitelikleri taşıyan. 3/ Bir renk... “Sevda 9 bir yana çeker körolası / bir yana” (B.R. Eyüboğlu). 4/ Rey... Anayurdu Peru olan ve “ağaç kavunu” da denilen bir meyve. 5/ Utanma, hayâ... Vilayet. 6/ Karahindibanın sebze olarak yenen lerini düzenlemeyi üstlenen kişiye verilen ad. 8/ En arkada bulunan... Bitkisel tellerden yapılmış kaba örgülü büyük çuval. 9/ Verme, yaprakları... Rütbesiz asker. 7/ En ödeme... “Denizayısı” da denilen yüksek, en çok... Kırkpınar güreş fok cinsi. KİM KİME DUM DUMA BEHİÇ AK behicak@yahoo.com.tr ÇİZGİLİK KAMİL MASARACI kamilmasaraci@gmail.com Türkiye ABD’yle müttefik ama ortak değil! Türkiye, bir yandan ABD’nin PKK’ye binlerce TIR silah ve ekipman yardımı yapmasını çıkarlarını tehdit eden en önemli gelişme olarak saptıyor ama bir yandan da ABD’yle Karadeniz’de Rusya’yı hedef alan ortak deniz tatbikatı yapıyor! Peki, Türkiye hem ABD’nin çıkarlarını hedef aldığını tespit edip hem de ABD’yle nasıl işbirliği yapabiliyor? Sözde stratejik ortaklık Tamam, Erdoğan bir dönem ABD’nin Büyük Ortadoğu Projesi’nde “eşbaşkan” oldu. Tamam, Erdoğan, Obama’nın ilk döneminde Ortadoğu için “model ortak” oldu. Ama Türkiye hiçbir zaman ABD’nin “stratejik ortağı” olmadı; Erdoğan’dan önce de Erdoğan döneminde de… Bu gerçeği en açık bir şekilde dile getiren de ABD’nin yeni Dışişleri Bakanı Blinken oldu. Blinken, Biden tarafından bakanlık için aday gösterilip de onay almak üzere Senato Dış İlişkiler Komitesi’nin karşısında çıktığında, Türkiye’yi “sözde stratejik ortak” olarak nitelemişti (20.2.2021). Türkiye’de Blinken’in sözlerine çok kızıldı; nasıl Türkiye için “sözde stratejik ortak” der diye. Ancak gerçekti; Türkiye ABD’nin hep “sözde” stratejik ortağıydı… Müttefiklikortaklık farkı Sorun şu ki Türkiye ABD’nin ortağı olmadığı halde, 70 yıldır müttefiki… Ortaklık ile müttefiklik arasında kalın bir fark var: Bir ülkeyle müttefik olabildiğiniz halde ortak olmayabiliyorsunuz… Türkiye ABD’nin ortağı değildir; iki ülke Doğu Akdeniz’de, Suriye’de, Irak’ta, terörle mücadele konusunda karşı cephelerdedir… Ancak Türkiye, NATO ilişkisi nedeniyle ortağı olmadığı halde ABD’nin müttefikidir! Bu nedenle de ABD hem PKK’ye silah yardımı yapıyor ama hem de Türkiye’yle Karadeniz’de ortak tatbikat yapabiliyor! ‘ABD’yi NATO’yla dengeleme’ hayali ABD’nin Türkiye’ye karşıtlığını saptayanların bir bölümü, yine de Türkiye’nin NATO üyeliğini savunurlar. Hatta NATO üyeliğinin ABD’yi dengeleme aracı olduğunu düşünenler bile vardır. Bu görüşler, NATO’nun işlevinin tam olarak anlaşılmamasından kaynaklanmaktadır: NATO sadece askeri bir örgüt değildir, ondan daha önce ve önemli olarak siyasi bir örgüttür. Ve bu özelliği nedeniyle NATO, ABD’nin Avrupa’yı denetim altında tutma ve üye ülkelere Amerikan çıkarlarını kabul ettirme örgütüdür. Gladyo ve türevi örgütler bu nedenle NATO ülkelerinde olabilmiştir. Türkiye’nin ya da başka bir ülkenin ABD’yi NATO’yla dengeleyebilmesi, olası değildir. Tersine, ABD, NATO aracılığıyla üye ülkeleri kendi çizgisine mecbur etmektedir. İşte şu anda ABD’nin “Rusya yakın tehdit” diyerek NATO üzerinden ABRusya ilişkilerini bozma gayreti de bu gerçeğe son örnektir. Veto hakkının kullanım değeri yok NATO’yu savunanların bir bölümü de Türkiye’nin “veto hakkı” üzerinden ABD ve AB’yi frenleyebildiğini, “veto hakkı” ile kazançlar elde ettiğini iddia ederler. Oysa Türkiye’nin “veto hakkını” kullanabilerek elde ettiği tek bir somut kazanım yoktur: Türkiye örneğin ne Fransa’nın ne de Yunanistan’ın NATO’nun askeri kanadına dönüşünde bir kazanım elde edebilmiştir. Türkiye, örneğin İsrail’e NATO merkezinde daimi ofis verilmesini son tahlilde önleyememiştir; örneğin Rasmussen’in genel sekreterliğine karşı çıktığı halde önleyememiştir. En tipik örnektir: Ankara “NATO’nun ne işi var Libya’da” diyerek harekâta karşı çıktığı halde, harekâta katılmaya mecbur kalmış ve bunu da iç kamuoyuna “NATO, Libya’nın Libyalılara ait olduğunu tescil etmek için Libya’da olmalıdır” gibi vahim bir gerekçeyle pazarlamaya çalışmıştır! NATO prangası Sonuç olarak ABD, Türkiye’yi gerçekte bölgede “hedef ülke” olarak görmektedir. Türkiye’nin bu gerçeğe göre konumlanabilmesinin önündeki en temel engel de NATO üyeliği prangasıdır. ABD, NATO prangasıyla Türkiye’nin ulusal savunma geliştirmesini de bütünlüklü bir strateji oluşturmasını da önlemeye çalışmaktadır. Türkiye’nin Atatürk’ün “bağımsız ve bölge merkezli dış politikasına”, bugün dünden çok daha fazla ihtiyacı var…