Catalog

24 KASIM 2021 ÇARŞAMBA 14 ekonomi@cumhuriyet.com.tr EKONOMİ CUMHURİYET 24 AYAR DOLAR AVRO STERLİN FAİZ BORSA ALTIN ALTIN 12.500 14.0550 16.7230 20.80 1.784 4.855.12 720.71 1.25 kuruş 1.42 kuruş 1.61 kuruş 1.54 puan 29.08 puan 409.35 lira 62.96 lira Faiz indiriminden kesinlikle vazgeçilmeyeceği mesajı piyasalara kara bir gün yaşattı TL dengesini kaybetti Davranış güdüleri lkemizde siyasal olayları, davra- Erdoğan’ın açıklamalarına döviz sert tepki verirken dolar 13.45’i, Avro nışları açıklamaları, kişisel güdüler ise 15.00 TL’yi denedi. Bazı mallarda ticaret durdu. Erdoğan, akşam Üve ABD’nin BOP’unu (GOP) dik- saatlerinde Merkez Bankası Başkanı Şahap Kavcıoğlu ile görüştü. kate alarak çözümlemek gerekir. Bireyin davranışına ilişkin en yay- ürkiye ekonomisi sonra saat 18.00 itibarıyla gın görüş; bireyin, akılcı davrana- dün kara günlerin- 12.50 TL’den işlem gördü. APPLE SATIŞLARI rak kişisel çıkarını ençoklama güdü- Tden birini daha ya- Avro ise 12.84 ile başlayan südür (Homo economicus). Bu bağ- DURDURDU şadı. Cumhurbaşkanı Re- günü 14.05 TL’den kapat- lamda düşünürlerin, yol göstericile- cep Tayyip Erdoğan’ın fa- tı. Küresel piyasalarda ons rin, birey davranışına ilişkin görüşleri ürk Lirası’nda dün yaşa- de aydınlatıcıdır. iz indiriminden memnun Tnan rekor değer kay- altının değer kaybetmesi- İhtiras, feyiz ve kemalin en büyük bı sonrası teknoloji firma- oldukları ve devam ede- ne rağmen gram altın 779 sı Apple, online alışveriş düşmanıdır. (Hazreti Ali) cekleri mesajını vermesi- lirayı gördü, çeyrek altın sitesinde ürün satışlarını İnsan, bir şeye karşı ihtiras bağla- nin ardından Türk Lira- 1240 lirayı buldu. durdurdu. yınca; ihtiras, gözünü kör, kulağını da sı dün tarihinin en yüksek “iPhone 11” telefonu ile Bazı bankalar TCMB’nin sağır eder; Böylece şeytana aradığı başlayan satış durdurma iş- değer kaybını yaşadı. TL rezerv satışı ya da piyasa fırsat verilmiş olur. (İmam Gazali) lemi, diğer ürünlerle devam dolara karşı yaklaşık yüz- dışı uygulamalara gitme- İhtiraslara boyun eğmekten daha etti. Apple’ın bu hamlesi, büyük bir yanılgı olamaz; yeterli dere- de 17 değer kaybederek mesi halinde, önümüzde- Türk Lirası’nın değer kay- ce bilmemekten de daha büyük fela- 13.45’e kadar çıkarken Av- betmesi sonrası ürün fiyat- ki yılın ilk aylarında yük- ket olmaz. (Lao Tzu) larına bir güncelleme ge- ro ise 15.00 TL’yi gördü. lü faiz artışlarına gitme- En bayağı, kaba ve göz karartan lebileceği şeklinde yorum- Dalgalı kur rejiminde ya- sini bekliyor. Unicredit, lanırken Apple’dan konuya ihtiras, iktidar hırsıdır. (William Pitt) şanan bu gelişme “devalü- Merkez Bankası’nın Türk ilişkin açıklama yapılmadı. İdare edilemeyen tutkuların başka asyon” olarak yorumlanır- Lirası’ndaki değer kaybını bir adı çılgınlıktır. (Thomas Hobbes) ken bazı malların ticareti önlemek için likidite kısıt- İnsan dilinin altında saklıdır. (Haz- gücü yatırım, üretim ve is- reti Ali) durduruldu. Akşam saatle- lamaları uygulayabileceği- tihdamda artışa yol açar. Ne kadar çok bilgi / O kadar küçük rinde ise Cumhurbaşkanı ni öne sürdü. Yüksek faiz-düşük kur kı- ego; / Ne kadar az bilgi / O kadar bü- Erdoğan’ın, Merkez Banka- sırdöngüsü yerine yatırım, yük ego. (Albert Einstein) ‘Batıyoruz’ tepkisi sı Başkanı Şahap Kavcıoğ- üretim, istihdam, ihracat İnsan ne kadar az düşünürse o ka- Gün boyu tepkilere neden lu ile görüştüğü öğrenildi. dar çok konuşur. (Montesquieu) odaklı ekonomi politika- Cumhurbaşkanı olan dövizdeki sert hareket- Tanrı iradesini hâkim kılmak için mızla ülkemiz için en doğ- Erdoğan’ın önceki gün ka- ler sosyal medyaya “batıyo- yeryüzünde iyi insanları kullanır; yer- ru olanı yapmakta kararlı- bine toplantısının ardın- ruz, allahaşkınasus, battık, yüzündeki kötü insanlar ise kendi ira- yız” açıklaması dünkü tür- delerini kullanmak için Allah adını dan yaptığı “Politika fa- hükümetistifa” başlıkla- bülansın ilk nedeni oldu. kullanırlar. (Giordino Bruno) izinin düşük tutulması- rıyla yansıdı. Devalüasyon Bir millet kendi içindeki aptal ve muh- “Ekonomik kurtuluş sa- nı memnuniyetle karşılı- başlığı ise en çok konuşu- ‘İrrasyonel deneyden vazgeçin’ teris olanlarla baş edebilir; fakat içe- vaşı” yaptıklarını vurgu- yoruz. Ya yatırımdan, üre- lan konu yani “trend topic” risindeki satılmış veya hainlerle yaşa- iyasadaki karmaşaya eko- yaşamayı başaran ülke olarak su da yer alan açıklamala- oldu. Bankaların internet timden, büyümeden, istih- yabilmesi imkânsızdır. Sınırları zorla- Pnomistler de tepki gösterdi. tarih geçiyoruz. Sadece ve sade- rın ardından güne 11.4 ci- dam vazgeçecektik ya da şubelerinde işlemler durur- yan düşman, silahlarını ve bayrakla- Erdoğan’ın kısa süre önce gö- ce temelsiz bir ısrar uğruna. Ya- varında başlayan dolar/ kendi önceliklerimize göre ken, gübre ve zirai ilaçla- rını açıkta taşıdığından daha az tehli- revden aldığı eski Merkez Ban- nıldığınızı kabul etmek de bir er- kelidir. Hain, hain gibi görünmez, kur- tarihi bir mücadeleyi göze TL en yüksek 13.45 sevi- rın satışı durduruldu. Döviz kası Başkan Yardımcısı Prof. Dr. demdir. Çok geç olmadan lütfen banları ile aynı dilde konuşur; onların alacaktık. Kurdaki rekabet yesine kadar yükseldikten büfeleri de döviz satmadı. Semih Tümen, “Başarı şansı ol- bu ısrardan dönün.” çehresine bürünür ve onları kullanarak mayan bu irrasyonel deneyi bir Veysel Ulusoy: Her konuş- milletin politik yapısına nüfuz eder; bü- an önce terk edip Türk Lirası’nın manın maliyeti 30 kuruş. Her tün kapılardan serbestçe geçerek se- MERKEZ’E GÖRE OYNAKLIK GERÇEKÇİ DEĞİL değerini koruyacak, Türk hal- 30 kuruş, yaklaşık 125 milyar li- sini en yüksek düzeye götürmek kori- kının refahını gözetecek kalite- ra ek dış borç yükü demektir. Üç dorlarında duyurur, milletin ruhunu çü- erkez Bankası, piyasalar ka- dece aşırı oynaklığa müdahale edebilmekte- li politikalara bir an önce dön- basamaklı enflasyona doğru... rütür. (Marcus Jullius Cicero) Mpandıktan sonra döviz piyasa- dir. Döviz piyasalarında gerçekçi olmayan ve memiz gerekiyor. Bunu nasıl ya- Bilerek, isteyerek... Başarıya ulaş ama kibirli olmadan / larında gerçekçi olmayan ve iktisa- iktisadi temellerden tamamen uzak, sağlık- pacağımızı yeniden hatırlamakta Özgür Demirtaş: “Size yalva- Başarıya ulaş ama saldırgan olmadan di temellerden tamamen uzak, sağ- sız fiyat oluşumları gözlemlenmektedir. Şir- fayda var” diyerek eski Başkan rıyorum artık hata yapmayın. Fa- / Başarıya ulaş ama kazanç peşinde lıksız fiyat oluşumları gözlemlen- ketlerimiz ve vatandaşlarımızın aşırı oynak Naci Ağbal’ın bir yazısını paylaş- iz düşünce enflasyon patlar. Faiz olmadan / Başarıya ulaş ama zorla- diğini bildirdi. Merkez Bankası piyasa koşullarında iktisadi temellerden ta- tı. Diğer görüşler ise şöyle: kendiliğinden değil de emirle dü- madan. (Leo Tzu) şunları söyledi: “Merkez Ban- mamen uzak değerlerden işlem yaparak ola- Hakan Kara: “Dalgalı kur re- şünce: Dolar, Avro, altın, emlak, Mevlana’nın dillere persenk “Ya kası belli koşullar altında ka- sı kayıplara karşı uyarılması lüzumu üzerine jiminde ikinci kez serbest düşüş arsa, her türlü mal fiyatı fırlar. olduğun gibi görün ya da göründüğün lıcı yön amacı taşımadan sa- bu açıklamaya gerek duyulmuştur.” Şahap Kavcıoğlu gibi ol ol” etik kuralı uygulamada olduğun gibi görünme, göründüğün gibi olma kuralına dö- TÜRKONFED BAŞKANI TURAN: HÜKÜMET, GÖRÜŞMELERIN KISA SÜREDE SONUÇLANMASINI ISTIYOR nüşmüştür. Takıyye yaygın davranış biçimidir. Halka hizmet, kamu yararı, milli menfaat, egemenlik, bağımsızlık, ‘Asgari’de hızlandırılmış tur Merkez Bankası adalet, demokrasi, insan hakları gi- bi kutsanacak sözcükler sık dillendi- rilmekte; ancak eylemle, duruşla des- MUSTAFA ÇAKIR yıl görüşmelerin aralık sonuna lu olarak görüyoruz” yorumunu teklenmemektedir. Söylem-eylem- bırakılmayacağını açıklayan. Bil- yapıyor. görevine dönsün duruş tutarsızlığı, kutsanan sözcük- ükümet asgari ücret görüş- gin, “Aralık ayının başında baş- Maliye sıcak bakmıyor lerin ardında da kişisel çıkar güdü- Hmelerini “erken” bitirme- larız, 1-2 hafta içinde bitiririz. Bu ürkiye’de KOBİ’leri bira- fiyat istikrarından vazgeçtiğini sünün ağır bastığının kanıtıdır. Siya- Asgari ücreti işverene yük ol- yi planlıyor. Haftaya başlayacak sefer erken bitirme eğiliminde- sal davranışları, söylemleri, ardındaki Traya getiren meslek örgüt- ve enflasyonla mücadele yerine madan artırabilmenin yolu vergi asgari ücret görüşmeleri önce- yiz. Çünkü taraflarla, sosyal or- lerinden Türk Girişim ve İş büyüme rakamlarına dayalı bir kişisel güdülerden arındırarak kişisel sinde ise tahminler 3 bin 500- 4 düzenlemesinden geçiyor. An- taklarımızla görüşüyoruz. Onlar- etmenleri göz ardı ederek yorumla- Dünyası Konfederasyonu’nun politika izlediğini belirten Tu- cak asgari ücretin vergi dışı bı- bin TL civarında oluştu. İşçi “45 la bir uzlaşma noktasına doğru mak eksik kalabileceğinden, çözüm- (TÜRKONFED) Başkanı Orhan ran, Merkez Bankası yönetimi- seneye bedel” bir ücret bekler- rakılması diğer işçileri de etki- gidiyoruz” dedi. lemede, değerlendirmede siyaset bi- Turan, Merkez Bankası’nın fa- nin piyasa şartlarını doğru gör- ken, işveren ise “dengeli, akılcı” leyeceği için Maliye, gelir kaybı Hızlandırılmış görüşmelere di- limcileriyle birlikte psikologların katkı- iz indirim kararını eleştirerek mesi vurgusunu yaptı. bir ücret belirlenmesini, kendi- oluşacağı gerekçesiyle bu for- ğer sendikalar ise temkinli yak- sı da aranmalıdır. “Ülkemiz, bir an önce akıl ve Rekabetçiliğin yaşayan bir lerine yeni yük getirilmemesini, müle sıcak bakmıyor. laşıyor. Kısa sürede bitecek gö- 24 Ocak Ekonomik Kararları, ne bilim yolunda piyasa şartları- organizma olduğunu da akta- artış olacaksa da “vergiden vaz- İşveren tarafı işçi başına ay- rüşmelerde ücretin yeterince salt ortodoks istikrar programı ne nı görmeli” dedi. ran Turan, bu organizma için geçilmesini” istiyor. lık 75 TL olan asgari ücret des- tartışılamayacağı savunuluyor. de 12 Eylül sıradan bir askeri darbe- Sektörel Dernekler çevreci ve yenilikçi teknolo- 1 Aralık’ta başla- teğinin artırılmasını istiyor. Ba- Ayrıca asgari ücretteki artış iş- dir. ABD’nin BOP’unda (GOP) böl- Federasyonu’nun (SEDE- ji kullanımı ile hukuk ve de- yacak asgari üc- kan Bilgin ise bu konuda, “O sizlik maaşından, genel sağlık ge ülkeleri için model olarak seçilen FED) düzenlediği Rekabet mokrasinin birlikte hareket ret görüşmele- daha önce Cumhurbaşkanımı- sigortası primine kadar çok sa- Türkiye’yi hedeflendiği biçimde eko- Kongresi’nde “Yeşil Dönüşüm etmesi gerektiğini söyledi. Li- rine ilişkin Ça- yıda kalemi etkiliyor. zın ifade ettiği bir karardı. Uy- nomik ve siyasal açılardan yeniden ve Döngüsel Ekonomi Işığında yakat vurgusu da yapan Tu- lışma ve Sosyal gulandı. O bitti. Biz işçilerimize İşveren temsilcisi TİSK, “Kü- yapılandırma girişimleridir. Proje, sağ- Pandemi Sonrası Sektörler” te- ran, sözlerini şöyle sonlandır- Güvenlik Baka- resel rekabet dengelerinin bu destek vereceğiz” diyerek ka- cı partiler tarafından yerli işbirlikçileri- ması konuşuldu. Enerji verim- dı: “Gelişmiş bir demokrasi ve nı Vedat Bilgin, kadar kritik olduğu bir senede, pıyı kapattı. Sektörel asgari üc- nin desteğiyle Yeni Türkiye sloganı al- liliğinin arıtırılmasının haya- hukuk sistemi; adil, şeffaf, he- dün bir açıklama ret talebine ise Bilgin, “Kade- başta asgari ücret olmak üze- tında gerçekleştirilmiştir. ti öneme sahip olduğunu söy- sap verebilir ve liyakat esaslı yaptı. Türk- re tüm ücretler üzerindeki yüz- meli asgari ücret olmaz. Bölge- Siyasal olaylar, beyanlar, duruşlar, leyen TÜRKONFED Yönetim bir devlet yönetimi, rekabetçi- İş’in de sel asgari ücret olmaz. İşletme de 15’ten yüzde 40’a varan ver- girişimler yorumlanırken ardındaki ki- Kurulu Başkanı Orhan Turan, lik gücüne kaldıraç etkisi ya- önerisi gi oranlarının kademeli olarak büyüklüğüne göre asgari ücret şisel güdüler, beklentiler dikkate alın- Merkez Bankası’nın faiz indir- ratıyor. Güven ve istikrarın doğrul- azaltılmasını, çalışan ve işve- olmaz. Emeği koruyacak en dü- malıdır. me kararlarını da eleştirdi. Mer- garantisi, hukukun üstünlüğü- tusun- renler üzerindeki baskıyı azalta- şük ücrettir ve Türkiye çapında kez Bankası’nın faiz indirimi ile nün sağlanmasından geçiyor.” da bu cak yegâne formül ve çözüm yo- uygulanır” dedi. l ANKARA Vedat Bilgin ENERJİ BAKANI DUYURDU: HEKTAŞ’TAN GÜBRE DESTEĞİ NET KÂRLAR 9 AYDA YÜZDE 135.9 ARTARAK 145.7 MILYAR TL Faturalarda kademeli tarife dönemi başlıyor Yangından etkilenen Borsadaki şirketlerin kârları katlandı nerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih alanlar onarılıyor EDönmez, elektrik faturalarında kademe- orsa İstanbul’da BIST 100 En- yılın 9 ayında en fazla net kâr elde izledi. Bu dönemde en fazla net za- irai ve tarım ilaçları üreticisi HEKTAŞ, li tarife uygulamasının devreye alınacağını Bdeksi altında işlem gören şir- eden ise 10 milyar 803.8 milyon li- rarı ise 1 milyar 2.8 milyon liray- Ztemmuz ve ağustos aylarında yaşanan belirtti. Dönmez, “Benzer uygulamayı do- ketlerin 2021’in ocak-eylül döne- la Pegasus açıkladı. Net zarar bü- rayla Ereğli Demir ve Çelik oldu. orman alanlarının yanı sıra tarımsal üretim ğalgaz için de çalışıyoruz. Özellikle kış ay- minde elde ettiği net kâr, geçen yı- yüklüğünde Pegasus’un ardından alanlarını da etkileyen yangınların ardından larında, vatandaşımızın tüketiminin yoğun En büyük zarar Pegasus’ta lın aynı dönemine kıyasla yüzde 398.7 milyon lirayla Global Yatı- ekolojik ve tarımsal rehabilitasyon için bir olduğu dönemlerde iki kademeli bir tarife Net kârda Ereğli Demir ve projeye başlattı. “Toprakla Yeniden” isim- 135.9 artarak iki katını aştı. Böy- rım Holding geldi. çalışmasına geçmeyi planlıyoruz” dedi. Bu li proje kapsamında pilot bölge olarak be- Çelik’i; 9 milyar 417 milyon liray- planın şu anda Meclis’te olduğunu ve ko- lece 2020’nin ocak-eylül dönemin- Pegasus zarar yazarken Türk lirlenen Antalya Manavgat’taki Yavrudoğan misyonda müzakere edileceğini söyleyen la Koç Holding, 9 milyar 98.5 mil- de 61 milyar 786.3 milyon lira olan Hava Yolları ise geçen yılki za- Mahallesi’nde tarım alanlarının, bitki besle- Dönmez, bu uygulamanın halihazırda bir- yon lirayla Garanti Bankası, 7 mil- şirketlerin toplam net kârı, bu yı- rarlarını kara çevirdi.Geçen yılın me ürünleriyle verimli hale getirilmesi için çok belediye tarafından su faturalarında yar 342.7 milyon lirayla Akbank, 7 lın aynı döneminde 145 milyar 9 ayında 5 milyar 203 milyon li- harekete geçildi. Mahallede sera ve açık uygulandığını da belirtti. 748.3 milyon liraya çıktı. milyar 48.1 milyon lirayla İş Ban- ra zarar yazan şirket, bu yılın ay- alanda üreticilik yapan 27 üreticiye bitki Küresel piyasalardaki fiyat artışlarını BIST 100 Endeksi altında işlem kası, 6 milyar 932.1 milyon liray- nı döneminde 6 milyar 232 mil- besleme ürünleri desteği sağlandı. Konuy- hane halkına yansıtmadıklarını iddia eden gören ve bilanço açıklama döne- la YapıKredi, 6 milyar 856.7 mil- yon lira kar elde etmeyi başardı. Dönmez, “Yılbaşına göre spot elektrik pi- la ilgili açıklamalar yapan HEKTAŞ Satış Di- mi kapsamında ilk yarı finansal yon lirayla Sabancı Holding, 6 mil- Şirketin kara geçmesinde, kargo rektörü Murat Sonay Akarsu, “Yaklaşık 150 yasalarında fiyatlar üç kata yakın arttı. sonuçlarını paylaşan 97 şirketten yar 232 milyon lirayla Türk Hava gelirlerindeki artış ile kısıtlamala- dekarlık üretim alanındaki toprakların güç- Özellikle hane halkına bunun büyük kıs- mını yansıtmayarak bir koruma yapmış lendirilmesini ve üretimin daha verimli ger- 90’ı net kâr elde etti, yedisi ise za- Yolları ve 6 milyar 120.9 milyon li- rın kaldırılmasının ardından can- olduk” diye konuştu. çekleşmesini sağlayacağız” dedi. rar yazdı. Söz konusu şirketlerden rayla İskenderun Demir ve Çelik lanan seyahat talebi etkili oldu.