Catalog

EKONOMİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr Türkiye ile Çin arasındaki ilişkilerin başlamasının 50. yılında hedef, ihracatı artırmak İpek Yolu hareketleniyor 11 10 OCAK 2021 PAZAR JALE ÖZGENTÜRK 2021 yılı Türkiye ile Çin arasında diplomatik ilişkilerin başlamasının 50. yılı. Pandemi izin verirse bu yıl çeşitli etkinliklerle kutlanacak. Türk iş dünyası da ticari ilişkilerin hareketlenmesi için şimdiden çalışmalara başladı. Bunlardan birinin organizasyonunu TürkiyeÇin İş Geliştirme ve Destekleme Derneği yapacak. Haziranda Çin’den bakanlar ve 100’den fazla iş insanı Türkiye’ye gelecek. İş insanlarının hedefi, iki ülke arasındaki ticareti artırmak. Çin’in 1.5 trilyon dolarlık ithalatı içinde Türkiye’nin payı 3 milyar dolar. Çin ise 18 milyar dolar ihracat yapıyor Türkiye’ye. Arada ciddi bir dış ticaret açığı var. Son günlerde kanatlı hayvan ithalatına başlayan Çin’e çok farklı konularda ihracatın mümkün olduğunu düşünen Türk iş insanları bunun için harekete geçti. TürkiyeÇin İş Geliştirme ve Destekleme Derneği Başkanı İhsan Beşer, salgında olumlu gelişmeler olİki ülke arasındaki ilişkilerin gelişmesi için iş dünyası harekete geçti. Haziranda Çin’den bakanlar ve 100’e yakın iş insanının katılacağı 5 günlük konferans yapılacak. ması halinde haziran ayında Çin ve Türk iş insanlarını bir araya getirecekleri bir organizasyona hazırlandıklarını söyledi. Bazı politikacıları ve 100’den fazla işadamını davet ettiklerini, olumlu dönüş aldıklarını anlatan Beşer, “5 gün sürecek toplantılar düzenleyeceğiz. Toplantılarda maden, gıda ve tarım, enerji, eticaret ve bilişim, müteahhit hizmetleri, turizm ve lojistik konuları işlenecek” diye konuştu. Doğru bağlantılar kurulmalı “Çin çok büyük bir pazar” diyen Beşer, şunları söyledi: “Covid19 sonrası yeni dönemde doğru bağlantılar yapılırsa uzun ve sürdürülebilir bir ticaret ağı oluşturulabilir. Madenden gıdaya, çeşitli süt ve süt ürünleri, su ve su ürünleri, kanatlı hayvan ve ürünleri, yaş meyve sebze gibi Türkiye’nin her bölgesinden Çin’e ihraç edilebilecek ürünlerimiz var.” Beşer, tedarik zincirlerinde değişim olacağını ve Çin’in de dost gördüğü ülkelerden ithalatını artırmaya karar verdiğini hatırlatarak “Süt ve süt tozu ürünleri anlaşması yapıldı. Süt tozuyla beraber artık Çin pazarına peynirin de girmesi için çalışıyoruz. Bu ürünü eğer şimdi tanıtmaya başlarsak 23 sene içerisinde pazarda ciddi manada bir ihracat kalemi olur. Kanatlı hayvan ithalatı da başlıyor. Türkiye defne ve defne yaprağında dünyada en çok üretime sahip olan ülke. Tıbbi aromatik bitkilerin yağları şu anda Çinli firmalar tarafından talep olunan ürünler. Turizm de önümüzdeki yılların önemli bir konusu olacak. Hazirandan sonra Çinli turistlerin çok daha fazla Türkiye’ye geleceğine inananlardanım” dedi. SALGINA RAĞMEN ABD VE ÇİN’E İHRACAT ARTTI Dünya çapında salgının yaşandığı 2020 yılında birçok ülkeye dış satımda gerilemeler yaşanırken ABD ve Çin’e ihracat hız kesmedi. Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) verilerine göre Türkiye’nin ABD’ye 2019 yılında 7 milyar 893 milyon 415 bin dolar olan ihracatı yüzde 12.2 artarak 2020’de 8 milyar 859 milyon 344 bin dolara yükseldi. Çin’e gerçekleşen dış satım da yüzde 2.8 artışla 2 milyar 582 milyon 580 bin dolardan 2 milyar 654 milyon 539 bin dolara çıktı. ABD’ye geçen sene en fazla ihracatı 951 milyon 71 bin dolarla otomotiv endüstrisi gerçekleştirdi. Çin’e ise en fazla ihracatı 1 milyar 290 milyon 658 bin dolarla madencilik sektörü gerçekleştirdi. 2.3 MİLYARI GEÇTİ Vatandaş işlemini eDevlet’ten yaptı Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi Başkanı Ali Taha Koç, Covid19 salgını nedeniyle zorlu geçen 2020’de vatandaşların birçok işlemi evden çıkmadan eDevlet Kapısı üzerinden gerçekleştirdiğini belirterek “2019’da 1.1 milyar olan eDevlet Kapısı’na giriş sayısı 2020’de 2.3 milyarı aştı” diye konuştu. Koç, 2008’de sadece 9 kamu kurumu ve 22 hizmetle faaliyete başlayan eDevlet Kapısı’nın, halihazırda 112 özel kuruluş, 238 kamu kurumu, 372 belediye ile toplamda 722 kurumu barındırdığını, 5 bin 456 hizmetle “Türkiye’nin dijital yüzü” olduğunu söyledi. “Pandemi Sosyal Destek Ön Başvuru” hizmetiyle vatandaşların vakıflara gitmeden destekleme başvurularını yaptıklarına dikkat çekti. Kredi kullananlar, ekim ayından kasıma 10 puan artışla yüzde 49’a çıktı Borçlu esnaf çoğalıyor BÜYÜME FİNANSMANI Getir, 100 milyon dolar getirecek Hızlı teslimat uygulaması Getir, İngiltere’de büyümeyi finanse etmek için 100 milyon doların üzerinde yatırım için prensipte anlaştı. Yerli ve yabancı fonlardan oluşan yatırımcılarla görüşmeler yürüten Getir’in fonlama turunda şirketin toplam değerlemesinin 800 milyon doların üzerinde belirlendiği belirtiliyor. Görüşme sonuçlarının birkaç hafta içinde açıklanacağı ve şirketin yatırımcılarla prensipte anlaştığı belirtiliyor. Görüşülen fonlar arasında dünyaca bilinen fonların yer aldığı ve Getir’in İngiltere operasyonlarının da birkaç hafta içinde başlayacağı belirtiliyor. l Ekonomi Servisi ÜCRETSİZ VERECEK ATO’dan üyelerine eBelge desteği Ankara Ticaret Odası (ATO), pandemi nedeniyle zor günler geçiren üyelerini desteklemek amacıyla internet üzerinden sunduğu oda belgelerini yıl sonuna kadar ücretsiz verecek. Karar, odanın 2020 Aralık’taki meclis toplantısında oybirliğiyle kabul edildi. Bu kapsamda, “www. atonet.org.tr” internet adresi üzerinden verilen “Faaliyet Belgesi, İhale Durum Belgesi” üyelere 2021 sonuna kadar ücretsiz verilecek. Söz konusu destek kapsamında, yaklaşık 1.5 milyon lira tutarındaki “eBelge”nin ATO üyelerine ücretsiz sunulması bekleniyor. ATO Başkanı Gürsel Baran, borcu bulunanlara haciz işlemlerini de yıl sonuna kadar gerçekleştirmeyeceklerini bildirdi. l Ekonomi Servisi Küçük süpermarket, bakkal, kuruyemişçi, tekel bayii gibi Türkiye’deki geleneksel esnaf kanalını kapsayan ve REM People tarafında periyodik olarak hazırlanan “Esnaf Barometresi Raporu”nun Kasım 2020 sonuçları, bu kesimin artan kredi borçlarına dikkat çekti. Raporuna göre geçen ekim ayında yüzde 39 olan kredi borçlusu esnaf oranı kasım ayında yüzde 49’a çıktı. Bu kapsamda en dikkat çekici artış, payı yüzde 11’den yüzde 23’e ulaşan hem ticari hem bireysel kredi borçlusu esnafta yaşandı. Rapora göre faizdeki artışa karşın durgunluğun mali durumunu etkilemesi, esnafı kredi kullanmaya yöneltti. Diğer detaylar şöyle: 4 VERESIYE YAYILIYOR: Kasımda veresiye alışveriş yapılabilen nokta oranı ekime göre 6 puan artışla ortalama yüzde 45 oldu. Bu oran markette yüzde 53. Veresiyenin ciro içindeki payı ise ortalama yüzde 6’dan yüzde 7’ye çıktı. Nakit payı yüzde 62, kredi kartı payı yüzde 31. 4 SALGIN KAYGISI ÇOK: Covid19 salgını geleneksel kanal esnafının yüzde 76’sında endişe oluşturdu. Bu oranla salgın sürecindeki en yüksek seviyesine çıktı. 4 SORUN ‘POLITIKA’DA: Bütün bu gelişmeler nedeniyle “barometre” kapsamında endekslerdeki düşüş de sürdü. Bu kapsamda güven endeksi 0.6 puan azalışla 10.5, ticaret endeksi 0.5 puan azalışla 14.9 ve politika endeksi 4.3 puan azalışla 12.6 puana indi. Araştırmaya göre güvendeki düşüşte Covid19 salgınının tekrar yaygınlaşması ve içinde bulunulan ekonomik durgunluğun daha da derinleşmesi etkili oldu. Politikadaki düşüşte de temel ekonomik göstergelerdeki anlamlı seviyedeki olumsuz değişim belirleyici. Ticareti ise sıcakların düşmeye başlaması nedeniyle azalan mevsimlik ürün satışları olumsuz etkilerken, salgına bağlı olarak artan meyvesebze, temizlik ürünleri talebi olumlu etkiledi. Aşı etkileyecek REM People Üst Yöneticisi Bülent Peker, şu vurguyu yaptı: “Salgında ikinci dalga sayılabilecek dönemde küçük esnafa yönelik göstergeler de değişti. Temel endekslerde düşüş yaşanırken geleceğe yönelik umutlar yeterli aşı ve etkin dağıtıma bağlı olacak.” l Ekonomi Servisi ‘Perakendeci’ yerinde saydı Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı (TEPAV) tarafından hazırlanan Perakende Güven Endeksi (TEPE), 2020 yılını negatif seviyede tamamladı. TEPE’nin 2020 ortalaması eksi 16 puan olurken bu seviye 2019 ortalamasının (16.6) sınırlı düzeyde üzerinde oldu. TEPAV’ın raporuna göre perakende sektörü için 2020, 2019’a göre iş hacmi açısında daha olumsuz bir yıldı. Geçen yıla göre işlerin durumuna dair alt endeks değerinin 2019 yılı ortalaması eksi 42.6 puan olurken, 2020 yılı ortalaması eksi 43.3 puana düştü. Öte yandan Aralık 2020’de eksi 7.1 puan değerini alan TEPE, bir önceki aya göre 5.4 puan, geçen yılın aynı dönemine göre 9 puan arttı. Bu kapsamda geçen yılın aynı ayına göre “tekstil, hazırgiyim ve ayakkabı”, “elektrikli ev aletleri, televizyon” ve “motorlu taşıtlar” sektörlerinde artış oldu. l Ekonomi Servisi Türkiye’den AB’ye ‘çelik’ misilleme POLYESTER IPLIKTE KORUMA SÜRECEK Ticaret Bakanlığı polyester düz iplikteki nihai soruşturmasını tamamladı. Çin Halk Cumhuriyeti, Hindistan ve Malezya menşeli ürünlere yönelik başlatılan nihai gözden geçirme soruşturması sonunda mevcut önlemlerin yürürlükten kalkması durumunda dampingin ve zararın devam etmesinin veya yeniden meydana gelmesinin muhtemel olduğu belirlendi. Soruşturma neticesinde ulaşılan tespitleri değerlendiren İthalatta Haksız Rekabeti Değerlendirme Kurulu’nun kararıyla Hindistan ve Malezya için aynı tutarlarda, Çin Halk Cumhuriyeti için ise değiştirilerek uygulanmaya devam edilen dampinge karşı önlemler sürdürülecek. Avrupa Birliği’nin (AB) geçen hafta açıkladığı Türkiye’den belirli sıcak haddelenmiş demir, alaşımlı ve alaşımsız çelik ürünleri ithalatına antidamping vergisi uygulama kararının ardından Türkiye de AB ve Güney Kore’den gerçekleştirilen “alaşımlı veya alaşımsız, (plakaj hariç) herhangi bir kaplama işlemine tabi tutulmamış sıcak haddelenmiş yassı çelik” ithalatına yönelik damping soruşturması başlattı. Ticaret Bakanlığı’nın, İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesine İlişkin 2021/4 Sayılı Tebliği, Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Soruşturma, yerli üreticiler tarafından yapılan başvuru üzerine başlatıldı. Yapılan açıklamaya göre ilgili mevzuat çerçevesinde yürütülecek söz konusu soruşturmaya katılmak isteyen tarafların belirlenen süre içerisinde Ticaret Bakanlığı’na başvurması gerekiyor. İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesine İlişkin Mevzuat kapsamında, şikâyet üzerine veya gerektiğinde resen yapılabilen inceleme sonucunda dampinge konu olan ithalatın, bundan kaynaklanan maddi zararın ve “maddi zarar tehdidinin varlığı konusunda yeterli delillerin bulunması” durumunda soruşturma açılabiliyor. l Ekonomi Servisi FAIRY AYTM ARAŞTIRDI ‘Ön yıkama oranı’ Türkiye’de yüzde 71 Fairy ve Ask Your Target Market (AYTM) platformunun bulaşık makinesi kullanım alışkanlıkları araştırmasına göre Türkiye’de tüketicilerin çevresel sürdürülebilirlik duyarlılığı yüksek olmasına rağmen yüzde 71’i bulaşıkları makineye koymadan önce ön yıkama yapıyor. Türkiye bu alanda birinci. Bu işlemler arasında suda bekletmek, suyla ovalamak, durulamak veya fırçalamak yer alıyor. Türkler haftada ortalama 5 kez makinelerini çalıştırıyor. Tüketicilerin üçte ikisi de makine tamamen dolunca çalıştırıyor. l Ekonomi Servisi ‘VODAFONE YANIMDA’ Geçen yıl 13 milyon kullanıcıya ulaştılar Vodafone’un 4 yıl önce kullanıma sunduğu “Vodafone Yanımda” uygulamasının aylık aktif müşteri sayısının 13 milyona, aylık ziyaret trafiğinin ise 300 milyona ulaştığı Yaprak Çalkan açıklandı. Vodafone Türkiye Dijital Varlıklar Direktörü Yaprak Çalkan, abonelerin her 35 saatte bir kullandığı uygulamanın Türkiye’nin en aktifleri arasında yer aldığını, internet ve teknoloji dünyasının en prestijli ödülleri arasında gösterilen Webrazzi Ödülleri’nde üst üste yılın en iyi mobil uygulamalarından biri seçildiğini belirtti. l Ekonomi Servisi TSKB’DEN YENİ İHRAÇ ‘Çevresel kalkınma’ için 350 milyon dolar Türkiye Sınai Kalkınma Bankası’nın (TSKB) 350 milyon dolarlık 5 yıl vadeli sürdürülebilir tahvil ihracını yatırımcılardan gelen 6 kat taleple gerçekleştirdiği açıklandı. Yılın ilk tahvil (Eurobond) ihracı kapsamında elde edilen fonlar, TSKB Sürdürülebilir Finansman Çerçevesi’ne uygun projelerde kullandırılacak. Bu konuya uzun zamandır büyük önem verdiklerini belirten TSKB Genel Müdürü Ece Börü, “Elde edilecek gelirlerle çevresel ve sosyal kalkınmaya dönük yatırımlara ilave kaynak yaratacağız” dedi. l Ekonomi Servisi Ece Börü YOLCU360 RAPORLADI ‘Araç kiralama’da ciro 3.1 milyar TL Online araç kiralama platformu Yolcu360 Üst Yöneticisi Umut Yıldırım, 2020’de pazarın inişli çıkışlı bir seyir izlediğini belirterek “Sektörümüz 2019’a göre aynı hacimde kalarak yaklaşık 3.1 milyar TL’de kapandı. Pandemi şartlarının olumluya dönmesi durumunda özellikle ikinci çeyrekte talepte önemli artış olacağı kanısındayız” dedi. Şirketinin verileri üzerinden çeşitli detaylar da paylaşan Yıldırım, geçen yıl yapılan her 100 kiralamanın 72’sinin İstanbul, Ankara ve İzmir’de olduğunu belirtti. l Ekonomi Servisi CK ENERJİ DUYURDU: Yenilenebilir enerji sertifikası yayılıyor Yenilenebilir enerjinin payı her geçen gün artarken, tüketicilerin elektriğin kaynağını da sorgular hale gelmesi şirketleri “Uluslararası Yenilenebilir Enerji Sertifikası Standardı (IREC)” almaya yöneltiyor. Bu kapsamda SLN Tekstil de CK Enerji’ye başvurarak “Yenilenebilir Enerji” kullanımını sertifikalandırdı. CK Enerji Ticaret Müdürü Kıvanç Akyıldız, “Uluslararası kabul gören IREC sertifikalarını tüketicilere temin ederek kurumların çevresel sürdürülebilirlik politikalarına destek oluyoruz” diye konuştu. l Ekonomi Servisi Kıvanç Akyıldız