Catalog

DIŞ HABERLER dishab@cumhuriyet.com.tr 7 22 EYLÜL 2020 SALI Kritik zirve için geri sayım sürerken Ankara ile AB liderliğiBerlin hattı temasta KRİZE MOLA ARAYIŞI Dikkatler 2425 Eylül’deki Tür Atina ve Paris AB’ye Türkiye’ye yaptırım baskısındayken bugün Cumhurbaşkanı kiye ve Doğu Akdeniz gündemli Avrupa Birliği (AB) zirvesinErdoğan ile Almanya Başbakanı Merkel ve AB Konsey Başkanı Michel görüşecek. deyken diplomasi trafiği yoğunlaşıteşvik edilmesi gerektiğini savunan yor. Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, bir politika izliyor. bugün Almanya Başbakanı Angela Dün yapılan AB Dışilişkiler KonseMerkel ve AB Konseyi Başkanı Charyi toplantısı öncesinde konuşan Alles Michel ile video konferans yönmanya Dışişleri Bakanı Heiko Matemiyle görüşecek. Toplantının ana as, AB dönem başkanı olarak Yunakonusu Doğu Akdeniz. Oruç Reis’i nistan ve Türkiye’yi masaya oturmaAntalya’ya çekerek diplomasiye fırya ikna etmek istediklerini belirtsat tanıdığını söyleyen Erdoğan’ın, ti. AB liderler zirvesinin yapılacağı üçlü görüşmede de Türkiye’nin Doğu bu hafta görüşmeler için “diplomaAkdeniz için önkoşulsuz olarak matik bir pencere” açıldığını söyleyen saya oturmaya hazır olduğunu, AB zirvesinden Türkiye’ye yönelik bir Brüksel’de dün AB Dışişleri Bakanları toplantısı vardı. Birlik dönem başkanı Almanya’nın Maas, gerekli koşulları oluşturmak Dışişleri Bakanı Maas, “AtinaAnkara hattını masaya oturtmak istiyoruz” dedi. için bu şansın kullanılması gerektiyaptırım kararı çıkmasının, mesele ceki gün benzer bir mesaj vermişti. yapılan AB üyesi güney Avrupa ülke ğini kaydetti. nin çözümüne katkı sağlamayacağını belirtmesi bekleniyor. ‘Taktik mi, göreceğiz’ Oruç Reis gemisinin 10 Ağustos’ta Türkiye’nin daha önce açıkladığı kıta sahanlığı sınırlarının güneyinde başlattığı sismik araştırma, Yunanistan’ın, bu bölgelerin kendi kıta sahanlığıyla çakıştığı iddiasıyla tepki göstermesine rağmen 12 Eylül’e kadar sürmüş, NATO ve AB’den gelen diyalog çağrılarının ardından gemi için yeni bir NAVTEX (seyrüsefer bildirimi) yayımlanmamıştı. Erdoğan, Oruç Reis’in Antalya Limanı’na çekilmesiyle ilgili geçen hafta yaptığı açıklamada diplomasi vurgusu yapmıştı. Yunanistan hükümet sözcüsü Stelios PetÖte yandan Yunanistan Cumhurbaşkanı Katerina Sakellaropoulou dün Güney Kıbrıs Rum Yönetimi’nde (GKRY) temaslardaydı. Rum mevkidaşı Nicos Anastasiadis ile bir araya geldi. GKRY ile dayanışmayı yineledi. Oruç Reis’in Antalya’ya dönmesini tansiyonu düşürme yolunda bir adım olduğunu ancak “bunun kısa dönemli bir taktik hamle olup olmadığının” görüleceğini kaydetti. AB Liderler Zirvesi’nin öncelikli gündem maddelerinden biri de Yunanistan ve GKRY’nin Türkiye’ye yönelik yaptırım çağrıları olacak. AB içinde, Türkiye’ye sert bir tavır gösterilmesi gerektiğini savunan Fransa’dan ılımlı mesajlar da gelmişti. Fransa, 10 Eylül’de Korsika’da leri (Med7) toplantısında Türkiye’ye yönelik sert yaptırım söylemi içeren bildiriyi kabul ettirememiş, İtalya, İspanya, Malta ve Portekiz, Almanya’nın öncülük ettiği diyalog çabalarının desteklenmesi gerektiği yönünde görüş bildirmişti. ‘Diplomatik pencere’ Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ise geçen hafta hem Fransızca hem Türkçe Tweet’inde “Türkiye’ye net bir mesaj gönderdik: iyi niyetli, naiflik olmaksızın sorumlu bir diyaloğu yeniden açalım. Bu çağrı bundan böyle Avrupa Parlamentosu’nun da çağrısı. Görünüşe göre de işitilmiş. İlerleyelim” mesajını paylaşmıştı. Almanya, Türkiye ile Yunanistan arasında müzakerelerin ABD: Sevilla haritası hukuki değil ABD’nin Ankara Büyükelçiliği, ABD’nin Sevilla Haritası’nın hukuki bir öneme sahip olduğunu düşünmediğini bildirdi. Büyükelçiliğin sosyal medya hesabından yapılan açıklamada, şunlar kaydedildi: “ABD, prensip gereği diğer devletlerin deniz yetki alanlarıyla ilgili ihtilaflarda herhangi bir pozisyon almamakta. Sevilla Haritası’nın ‘hukuki statüsü’ hususunda, ABD, Sevilla Haritası’nın hukuki bir öneme sahip olduğunu düşünmemektedir. Avrupa Birliği’nin de Sevilla Haritası’nı hukuki bağlayıcılığı olan bir belge olarak değerlendirmediğini görmekteyiz. Deniz yetki alanları, ulussas ise dün yaptığı açıklama ASKERİ Türkiye ve Yulararası hukuka dayalı olarak ilgiGÖRÜŞME da, “İstikşafi görüşmeleri devam ettirmeye yakınız ancak nanistan arasında Doğu Akdeniz’de tırmanan gerilimin ardından NATO’nun devreye girmesiyle Türk li devletler arasında varılan mutabakatla karara bağlanmakta. ABD, ne kadar yakın olduğumuz iki ülkenin de tutumuna bağDEVAM ve Yunan askeri heyetleri arasında başlayan teknik görüşmelerin beşincisi bugün Brüksel’de yapılacak. Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, Yunanistan’ı istikşafi görüşmeleri en kısa süre içinde yeniden başlı. Şu anda durum iyi gözüküyor” dedi. Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın da ön“Karşı taraf sürekli olarak ‘taciz, gerilim, saldırı’ gibi ifadeler kullanıyor. Ne tacizi, ne gerilimi? Bizim yaptığımız iş tamamen teknik, bilimsel, 2004’te ilan ettiğimiz kıta sahanlığı bölgemizde yaptığımız bir çalışma. Daha önce de bununla ilgili çalışmalar yapıldı orada” dedi. latmaya teşvit etmekte.” lDış Haberler/ANKARA/Cumhuriyet GKRY, Belarus vetosu koydu Kararların oybirliği ile alındığı Avrupa Birliği’nde, Belarus’ta 9 Ağustos’ta yapılan devlet başkanlığı seçimlerinin hileli olduğu gerekçesiyle bu ülkeye uygulanmak istenen yaptırımlara Güney Kıbrıs Rum Yönetimi’nin (GKRY) çekince koyduğu belirtildi. GKRY, Belarus’a yaptırımları Türkiye şartına bağladığını Brüksel’deki AB Dışilişkiler Konseyi toplantısında dün bir kez daha yineledi. GKRY Dışişleri Bakanı Nikos Hristodoulides, “Temel değerlerimiz ve ilkelerimizin ihlal edilmesine tepkimiz seçmeli olamaz, bu sürekliliği olması gereken bir durumdur” dedi. Bazı AB ülkelerinin Türkiye’ye yaptırım uygulanmasına karşı çıktığına atıfta bulunan Hristodoulides, “sürekliliğin insan hakları ihlallerine tepki için de egemenlik hakları ihlaline tepki için de geçerli olduğu” ifadesini kullandı. MUHALEFETİN BRÜKSEL TEMASI Belarus’ta tartışmalı seçimlerde kazanan mevcut Cumhurbaşkanı Aleksandr Lukaşenko’ya karşı muhalefetin adayı olan Svetlana Tikhanovskaya dün Brüksel’de AB yetkilileriyle bir araya geldi. Muhalefetin seçimlere hile karıştırıldığını savunarak protestolara başlamasının ardından gözaltı haberleri sonrasında Tikhanovskaya’nın komşu Litvanya’ya gittiği duyurulmuştu. Tikhanovskaya, dün AP Başkanı David Sassoli’nin davetiyle gittiği Brüksel’de “Lukaşenko’ya karşı daha güçlü birlik olunmasını” istedi. Yunan gazetesi için soruşturma Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın avukatı, hakaret içerikli manşet atan Yunan “Dimokratia” gazetesinin sorumluları hakkında kamu davası açılması için suç duyurusunda bulundu. Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı, gazetenin yetkilileri hakkında “cumhurbaşkanına hakaret” suçundan soruşturma başlattı. Adalet Bakanı Abdulhamit Gül ise Yunan mevkidaşı Kostantinos Tsiaras’a mektup gönderdi. “Basın özgürlüğünün amaçladıklarından uzak ve uluslararası hukukun gerektirdiği barışçıl niyetlerle de hiçbir şekilde bağdaşmayan bu ahlaksız ve utanmaz hareketi kınıyorum” dedi. “TürkiyeYunanistan arasındaki ilişkileri bozmaya yönelik bu çarpık zihniyete karşı hukuktan taviz vermeden işbirliğinin her daim artarak sürmesi dileğindeyim” ifadesini kullandı. l ANKARA/Cumhuriyet Sığınmacılara destek Yunanistan’ın Midilli Adası’nda sığınmacı kamplarında yaşanan yangınların ardından bu kez de koronavirüs salgınında vakaların artması kaygı yaratıyor. Yaklaşık iki hafta önce Midilli Adası’nın en büyük sığınmacı kampı Moria’da yangın çıkmış, yaklaşık 13 bin kişi için belirsiz süreç başlamıştı. Hafta ortasında hükümet geçici çadır kamp kurma işlemlerine başlarken halihazırda aşırı kalabalık alanlar, hijyen, altyapı eksikliklerine yönelik uyarılar sürüyor. Yetkililer dün yaptıkları açıklamada, bölgedeki geçici kamp alanında 7 bin kişiye test yapıldığını, 243 pozitif vakanın belirlendiğini duyurdu. Öte yandan önceki gün Almanya’nın başkenti Berlin’de Yunanistan’ın Midilli Adası’nda zorlu koşullarla mücadele eden sığınmacılar için destek eylemi düzenlendi. Göstericilerin bazıları “Yeter! Yerimiz Var!” pankartı açtı. Göçmenlerin başta Almanya olmak üzere bütün Avrupa Birliği (AB) ülkeleri tarafından kabul edilmeleri çağrıları yapıldı, kampların kapatılması istendi. Almanya, geçen günlerde Moria Kampı’ndan 1553 sığınmacı ile reşit olmayan 150 çocuk ve genci kabul edeceğini açıklamıştı. Libya yaptırımı başladı Libya’da Ankara destekli, Birleşmiş Milletler’in (BM) tanıdığı Ulusal Uzlaşı Hükümeti (UUH) ile Hafter cephesi destekli Tobruk merkezli Temsilciler Meclisi arasında siyasi uzlaşı çabaları inişli çıkışlı sürüyor. Avrupa Birliği’nin BM’nin Libya’ya yönelik silah ambargosunu ihlal ettiği gerekçesiyle biri Türk, üç firmaya yaptırım kararının ise dün devreye girdiği haberleri gündeme yansıdı. AB’nin, Samsun merkezli AvrasERDOĞAN’DAN BM’YE SERT ÇIKIŞ Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, Birleşmiş Milletler’in kuruluşunun 75. yıldönümü çerçevesinde düzenlenen toplantıya bir video mesaj gönderdi. Erdoğan, Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi’nin yapısına yönelik eleştirilerini sürdürdü. “BM sistemini yeniden etkin kılmak için öncelikle Güvenlik Konseyi’ni reforma tabi tutmamız gerekiyor. 7 milyarı aşkın insanın kaderini 5 ülkenin insafına bırakan bir yapı adil de sürdürülebilir de değildir” dedi. BM’nin koronavirüs salgın sürecinde sınıfta kaldığını belirtti. Erdoğan, “Kıtaların kavşak noktası olan İstanbul’un bir BM merkezine dönüşmeya Shipping şirketinin “Çirkin’”isimli gemisi aracılığıyla silah ambargosunu deldiğini” belirttiği savunuldu. Diğer yaptırım uygulanan iki şirketin Kazakistan merkezli Sigma Havayolları ve Ürdün merkezli Med Wave Shipping isimli denizcilik şirketi olduğu kaydediliyor. Öte yandan UUH Devlet Başkanlığı Konseyi Başkanı Fayez Sarraj’ın görevi bırakacağı açıklamasıyla UUH ile yapılan anlaşmaların geleceği gündemde. BM Genel Kurulu Başkanı Bozkır ile BM Genel Sekreteri Guterres. si, küresel barış ve istikrar çabalarına destek verecektir” ifadesini kullandı. Erdoğan, 75’inci Genel Kurul Başkanlığı görevini kıdemli bir diplomat ve siyasetçi olan Büyükelçi Volkan Bozkır’ın üstlenmesinin Türkiye için iftihar vesilesi olduğu kadar uluslararası toplum bakımından da bir şans olduğu görüşünü dile getirdi. “Türkiye’ye gösterdiğiniz teveccüh için teşekkür ediyorum. BM sistemine desteğimizi ve katkılarımızı sürdüreceğimizi bu vesileyle tekrar ifade etmek istiyorum” diye konuştu. Ankara, Trablus merkezli UUH ile 27 Kasım’da deniz yetki alanları anlaşmasına imza atmıştı. Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın dün DHA’ya verdiği demeçte, istifa kararının Türkiye ile yapılan anlaşmaları etkilemeyeceği görüşünü dile getirdi. Kalın, “Bu anlaşmalar, bu siyasi süreçten etkilenmez, çünkü bunlar hükümetin aldığı karar, şahısların aldığı karar değil. Başkanlık Konseyi’nin aldığı kararlar, geçerliliğini aynen koruyor” dedi. Sarraj ile yaptıkları görüşmelerde, yeniden yapılanma yolunda yapacağı katkıların daha sağlıklı olması için böyle bir yolu tercih ettiğini söylediğini kaydetti. ‘İşbirliğine engel değil’ Sözcü Kalın, “Orada tabii diğer aktörlerle de bizim temaslarımız sürüyor, sürmeye de devam edecek. Önümüzdeki günlerde Sayın Cumhurbaşkanımızın da ifade ettiği gibi oraya heyetlerimiz gidebilir. Sayın Sarraj görevinden ayrılsa bile onun çalışma ekibi, meclisteki diğer temsilciler, bakanlıklardaki diğer görevliler, sorumlular ki onlar da sık sık Türkiye’ye gelirler giderler bu trafiği devam ettirirler” ifadelerini kullandı. İsrail ve Mısır ile ilgili sorunlara da değinen Kalın, görüş ayrılıklarının enerji konusunda işbirliği yapmanın önünde engel olmadığını savundu. Ortak devriye gerilimi artıyor Suriye’nin İdlib bölgesinin güneyine bombardıman düzenlediği haberleri gündeme yansıyan Rusya’nın Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Rus ve Türk askerlerinin İdlib’de M4 karayolu çevresindeki ortak devriyesinin askıya alındığını duyurdu. Al Arabiya’ya demeç veren Lavrov, güvenlik nedenlerini gerekçe gösterdi, “durum yatışır yatışmaz devriye görevlerine devam edileceğini” kaydetti. Rusya ve Türkiye’nin arasında imzalanan İdlib Mutabakatı’nın tümüyle geçerliliğini koruduğunu, bölgede yapılan devriye görevlerine ise Heyet Tahrir elŞam (HTŞ) militanlarının sürekli olarak gerçekleştirdiği silahlı provokasyonlar nedeniyle ara verildiğin hatırlattı. Rus Bakan, “Bahsettiğiniz mutabakat çerçevesinde (teröristlerle muhalifleri ayıklamanın) başlıca sorumluluğu Türk meslektaşlarımız üstlenmiş durumda. Terörle mücadele bir numaralı görevimizdir” dedi. Lavrov’un, Suriye hükümeti ile muhalefet arasındaki askeri çatışmanın sona erdiği, geri kalan sıcak noktaların ise “ayrılıkçı güçlerle bir olmuş ABD’li askerlerin konuşlandığı İdlib ve Fırat’ın doğu kıyısı olduğunu” sözleri dikkat çekti. Jeffrey’den, Suriye hamlesi ABD’de Trump yönetimi Suriye’nin kuzeyinde petrol bölgelerinde askeri varlığını güçlendirirken Suriye Özel Temsilcisi James Jeffrey’nin dün bölgeye bir ziyaret yaptığı belirtildi. Rudaw’ın haberine göre Jeffrey, bölgede iktidar paylaşımı için bir süredir müzakereler yürüten Suriye Kürt Ulusal Konseyi (ENKS) ve terör örgütü YPG’nin siyasi kanadı PYD’nin öncülüğünü yaptığı Kürt Ulusal Birlik Partileri (PYNK) ile görüştü. ABD’li temsilcinin, taraflar arasında bir anlaşmaya varıldığını ilan edeceği öne sürüldü. Görüşmelerin “Haseke’nin güneyindeki bir Amerikan askeri üssünde gerçekleştiği, Jeffrey’nin temaslarında Suriyeli Kürtler arasında diyalog ve birliği destekledikleri mesajını verdiği” belirtildi. Rusya mesajı ABD Başkanı Donald Trump’ın daha önce yaptığı, Suriye’den asker çekecekleri yönündeki açıklamalarına rağmen, Washington, başta Rusya ile yaşanan gerilimi gerekçe göstererek ülkenin kuzeyine daha fazla asker ve teçhizat göndermişti. Son olarak geçen hafta sonu altı zırhlı aracın yanı sıra 100 askerin de bölgeye gönderildiği duyurulmuştu. ABD Merkez Komutanlığı Sözcüsü Yüzbaşı Bill Urban, Kuveyt’ten gönderilen askeri araçların yanı sıra, kısa süre içinde bölgeye bir radar yerleştirileceğini ve ABD ordusunun devriyelerine savaş uçaklarının eşlik etme sıklığını artıracaklarını söylemişti. BakuErivan ateş hattı AzerbaycanErmenistan sınırında tansiyon dün yeniden yükseldi. Azerbaycan Savunma Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, Ermenistan ordusunun sınırın Tovuz bölgesinde ateşkesi ihlal ettiği ve açılan ateşte bir askerin öldüğü bildirildi. Bölgede durumun gerginleşmesinin sorumlusunun Ermenistan yönetimi olduğu belirtildi. Bakanlık daha önce yaptığı açıklamada, ülke topraklarında keşif uçuşu gerçekleştiren Ermenistan’a ait insansız hava aracının önceki gece düşürüldüğünü duyurmuştu. Tovuz’da temmuz ayında taraflar arasında yaşanan çatışmada en az 16 asker ölmüştü. Milli Savunma Bakanlığı’ndan ise dün “Yukarı Karabağ’ı hukuksuzca işgal eden Ermenistan, şimdi de Tovuz bölgesindeki ateşkesi ihlal ederek, bir kahraman Azerbaycan askerimizi şehit etti. Ermenistan ateşle oynamayı derhal kesmeli” açıklaması yapıldı. ‘KAFKAS’ TATBİKATI Rusya, Karadeniz ve Hazar bölgelerini de kapsayan “Kafkas 2020” tatbikatını dün başlattı. Altı günlük tatbikata Çin, Ermenistan, Pakistan, Belarus ve Myanmar’dan askerlerin yanı sıra İran’dan savaş gemilerinin katıldığı belirtildi. Rusya Savunma Bakanlığı, müttefik ülkelerle askeri koordinasyonun güçlendirilmesinin hedeflendiği açıklaması yaptı. Tatbikata katılan yabancı asker sayısının bine yakın olduğu belirtiliyor.