Catalog

DIŞ HABERLER dishab@cumhuriyet.com.tr 7 10 EYLÜL 2020 PERŞEMBE Akdeniz’de AnkaraAtina hattındaki gerilim bugün iki toplantıda ele alınacak Brüksel’de kritik gündem GKRY, Yunanistan ve İsrail liderleri EastMed anlaşmasını geçen ocakta imzalamıştı. ÜÇLÜ İŞBİRLİĞİ Yunanistan, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi (GKRY) ve İsrail arasında gelecek yıl için “Askeri İşbirliği ve Askeri Faaliyetlerin Güçlendirilmesi” anlaşmasına varıldı. Yunan basınına yansıyan haberlere göre, üçlü askeri işbirliği programı Yunanistan Genelkurmay Başkanı Konstantinos Floros ile Güney Kıbrıs Rum Yönetimi ve İsrail askeri heyet başkanlarının katılımıyla imzalandı. Anlaşma ile birlikte, üç ülkenin orduları arasındaki askeri işbirliğinin, ortak tatbikatlar ve operasyonel faaliyetlerin daha da arttırılacağı ifade edildi. İsrail, Yunanistan ve GKRY, geçen ocakta Doğu Akdeniz doğalgazının, Akdeniz altında yapılacak boru hattıyla Avrupa’ya ulaştırılmasını hedefleyen EastMed projesinin anlaşmasına da imza atmıştı. Türkiye’den Avrupa Birliği ve ABD’nin de destek verdiği uzlaşıya tepki gelmişti. Büyükelçiden Guardian’a yanıt Öte yandan Türkiye’nin İngiltere Büyükelçisi Ümit Yalçın, Doğu Akdeniz’de yükselen tansiyon ile ilgili bir başyazı kaleme alan Guardian’a bir mektup yazdı. Yalçın yazıda, “Birleşmiş Milletler Sözleşmesi’nin hem Yunanistan’ı hem de statükoyu desteklediğinin belirtildiğini ancak bunun tam anlamıyla doğru olmadığını, aynı sözleşmenin eşitlik ilkesine de atıf yaptığını” kaydetti. Yalçın, “Türkiye, 2003 yılından bu yana münhasır ekonomik bölgelerin sınırlandırılması için ilgili tüm tarafları, uluslararası hukuk ve eşitlik ilkesi temelinde yürütülecek müzakerelere davet etmektedir. Ancak Yunan tarafı, somut müzakereleri geciktirmek ve bertaraf etmek için hiçbir zaman samimi bir diyalog içerisinde olmamıştır” dedi. Almanya’nın arabuluculuk girişimlerine de değinen Yalçın, “Bu, Yunanistan tarafından önce Mısır ile bir anlaşma imzalayarak, daha sonra da Türkiye ile görüşmeyi reddederek, iki kez sabote edilmiştir. Aynı şekilde, gerilimin düşürülmesine yönelik önlemlerle ilgili teknik görüşmelerin başlatılmasına ilişkin NATO Genel Sekreteri’nin gösterdiği çabalar da bir kez daha Yunanistan tarafından reddedilmiştir” ifadelerini kullandı. “Bu girişimleri destekleyen Türkiye’nin samimi görüşmelere hazır olduğuna” işaret etti. Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, AP milletvekillerinin sorularını yanıtlayacak. HÜSEYİN HAYATSEVER Doğu Akdeniz’de Türkiye ve Yunanistan arasında yaşanan gerilim konusunda, bugün, Brüksel’de iki kritik toplantı yapılacak. Türk ve Yunan askeri heyetleri, Brüksel’deki NATO karargâhında, bölgede çatışmayı önleme tedbirlerini görüşecek. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu da AB Parlamentosu (AP) Dışişleri Komisyonu’nda yapılacak toplantıya katılarak, parlamenterlerin bölgedeki durum ile ilgili sorularını yanıtlayacak. AnkaraAtina hattındaki tansiyonun düşürülmesi için geçen hafta NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg devreye girmişti. Stoltenberg, Doğu Akdeniz’de çatışmayı önleme mekanizmalarının kurulması kapsamında teknik görüşmeler yapmak için mutabakata varıldığını açıklamıştı. Stoltenberg’in çabalarına destek veren Türkiye, Yunanistan’a Stoltenberg’e olumlu yanıt verme çağrısında bulunurken, Yunanistan Başbakanı Kyriakos Miçotakis, görüşmelere başlamak için “Türk gemilerinin Yunanistan kıta sahanlığından çekilmesi gerektiğini” söylemişti. Stoltenberg ise daha sonra açıkladığı görüşmelerin, taraflar arasındaki meselelerin ele alınacağı kapsamlı siyasi müzakereler de ğil, askerler arasında kazaların önlenmesi için teknik görüşmeler olduğunu dile getirmişti. “İki müttefik ülke burada, NATO’da teknik görüşmeler için bir araya geldiler bile. Amaç askeri çatışmayı önleyecek mekanizmalar oluşturulması” ifadelerini kullanmıştı. Teknik görüşme ertelenmişti Türk ve Yunan askeri heyetlerinin NATO Karargâhı’nda önceki gün bir araya gelmesi bekleniyordu. Ancak görüşme NATO Askeri Komitesi tarafından bugüne ertelenmişti. Toplantıda tarafların teknik düzeyde Doğu Akdeniz’de sismik araştırma ve tatbikatların yapıldığı bölgelerde karşı karşıya gelmelerinin önlenmesi için tedbirlerin ele alınacağı belirtiliyor. Siyasi konuların gündeme gelmesi beklenmiyor. Türkiye ve Yunanistan arasında Yunanistan, Meis Adası’nda askeri hareketliliğini artırırken Türk Deniz Kuvvetleri’ne ait firkateyn Kaş’a bağlı Limanağzı Koyu’nda bekliyor. daha önceden Ege ve Akdeniz’de yaşanan, “it dalaşı” olarak tabir edilen hava sahası ihlallerinin kamuoylarına duyurulmaması yönünde bir mutabakat bulunuyordu ancak yaşanan son gerilimden sonra iki taraf da bu tür ihlalleri kamuoyuna duyurmaya başladı. Teknik görüşmelerde bu konuların yeniden ele alınması da bekleniyor. Bugün ayrıca AP Dışişleri Komisyonu, Doğu Akdeniz’deki gerilimi görüşecek. Toplantıda öğle saatlerinde Yunanistan Dışişleri Bakan Yardımcısı Miltiadis Varviçiodis konuşacak. Öğleden sonra Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, komisyon toplantısına video konferans yöntemiyle bağlanacak ve AP milletvekillerinin sorularını yanıtlayacak. Çavuşoğlu’nun toplantıya resmi ziyaret için bulunduğu Afrika ülkesi Gine Bissau’dan bağlanacağı öğrenildi. AB içinde Türkiye’ye en az desteğin olduğu ve daha önce birçok kez müzakerelere son verilmesi yönündeki tavsiye kararlarının çıktığı organ olan AP’deki toplantıda vekillerden sert sorular gelebileceği ve gerilimin yükselebileceği belirtiliyor. Toplantı AP’nin sitesi üzerinden de canlı yayımlanacak. lANKARA ABD Irak’tan asker çekiyor Washington, Irak’taki askeri varlığını ay sonuna kadar 3 bine indirmeye hazırlanıyor. Karar, ABD Merkez Kuvvetler Komutanı Orgeneral Kenneth McKenzie tarafından açıklandı. McKenzie, ABD askerlerinin Irak güvenlik güçlerine yardım ve tavsiyeyi sürdüreceklerini söyledi. ABD’nin Irak’ta IŞİD’le mücadele için 5 bin 200 askeri bulunuyor. ABD başkanlığı için yeniden aday olan Donald Trump, 2016 seçim kampanyasında askerleri “sonu gelmeyen savaşlardan çekeceği” vaadinde bulunmuştu. ‘SAATLİ BOMBA PATLADI’ ACILARINIZI PAYLAŞIYORUZ... Vefat ve başsağlığı ilanlarınız için yaptığınız ödemenin yüzde 20’sini Cumhuriyet Vakfı Burs Fonu’na aktarıyoruz. Bu fondan, yetenekli, ihtiyaç sahibi öğrencilere burs veriyoruz. Acılarınızı paylaşıyoruz. Yakınlarınızın adı bu burslarla yaşasın. www.cumhuriyetvakfi.org.tr ANKARA: 0312 442 30 50 İZMİR: 0232 441 12 20 İSTANBUL: 0212 343 72 74 Yunanistan’ın Midilli Adası’nda zor koşullarıyla tepki çeken Moria sığınmacı kampı bu kez bir yangınla sarsıldı. Ülkenin en kalabalık kampında dün sabaha karşı çıkan yangının tüm alanı sardığı, binlerce sığınmacının tahliye edildiği duyuruldu. Kamptaki yaklaşık 12 bin 600 sığınmacıyı evsiz bırakan yangında kundaklama ihtimali üzerinde duruluyor. Yunan basınına göre yangında can kaybı yaşanmadı. OHAL ilan edildi Yetkiler, sığınmacıların güvenli yerlere sevk edildiğini belirtirken, bazı sığınmacıların ise Midilli kent merkezine doğru yürüdüğünü dile getirdi. Ancak bazı yerlerde ada sakinlerinin yol kestiği iddia edildi. Bir hükümet sözcüsü devlet televizyonu ERT’ye, kundaklama iddialarının araştırıldığını ve adada olağanüstü hal ilan edildiğini açıkladı. Olağanüstü halin dört ay boyunca süreceği belirtildi. Bazı görgü tanıkları yangının kamp alanının farklı bölgelerinde başladığını söyledi. Yerel medya kanalları, hızı saatte 70 kilometreyi bulan rüzgâr nedeniyle, yangının yayıldığını aktardı. Moria kampı, en az 35 yeni tip koronavirüs vakasının tespit edilmesinin ardından geçen hafta karantinaya alınmıştı. Kamptaki koşullar, kapasitenin dört katından fazla nüfusu barındırması nedeniyle sık sık eleştiriliyordu. Yunan haber ajansı ANA, yangının 35 sığınmacının aileleriyle birlikte karantinaya alınmayı reddetmelerinin ardından çıktığı iddiasını gündeme getirdi. Sınır Tanımayan Doktorlar örgütünün Midilli Proje Koordinatörü Marco Sandrone BBC’ye verdiği demeçte sığınmacıların kampta yıllardır “insanlık dışı koşullarda” tutulduklarını söyleyerek, “Saatli bomba sonunda patladı” dedi. ‘İnsani bir felaket’ Midilli Belediye Başkanı Stratos Kytelis ERT’ye yaptığı açıklamada, kamp nedeniyle sıklıkla gerilim yaşandığını, fakat koronavirüs salgını nedeniyle gerilimin tırmandığını belirtti. Almanya, Avrupa Birliği (AB) ülkelerinden kamptaki göçmenleri kabul etmelerini istedi. Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas, Moria’da yaşananların “insani bir felaket” olduğunu belirterek, “AB Komisyonu ve yardıma hazır diğer AB üyesi ülkelerle Yunanistan’ı nasıl destekleyeceğimizi acilen açıklığa kavuşturmamız gerekiyor” ifadesini kullandı. Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği (BMMYK), Midilli Adası sakinleri ile Moria kampında kalan sığınmacılar arasında yaşanabilecek gerilim konusunda uyarıda bulundu. AB, desteğe hazır olduğunu duyurdu. Öte yandan DHA’nın haberine göre Nea Makri yakınlarındaki ormanlık alan ile güney Attika’nın sahil kasabası Kalyvia’daki evlerin yakınındaki ormanlık alanda da yangın çıktı. Macron Abdullah Kral Abdullah Macron’la görüştü Ürdün Kralı II. Abdullah önceki gün Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile başkent Paris’te bir araya geldi. Görüşmede, çeşitli sektörlerde, özellikle ekonomi ve güvenlik alanlarında işbirliğini ilerletmenin önemi üzerinde durulduğu ve karşılıklı endişe uyandıran konularda koordinasyon ve istişarenin devamına karar verildiği bildirildi. Başta Filistin davası olmak üzere bölgesel ve uluslararası gelişmelerin de ele alındığı görüşmede Kral Abdullah’ın Filistin’de bağımsız, egemen ve sürdürülebilirliği garanti altına alan iki devletli çözüm temelinde adil ve kapsamlı barışa ulaşma ihtiyacını vurguladığı belirtildi. Sırbistan’dan İsrail’e Kosova şartı Sırbistan’ın, İsrail’in Kosova’yı tanıması durumunda Tel Aviv’deki elçiliğini Kudüs’e taşımayacağı ileri sürüldü. İsrail’in Jerusalem Post gazetesinin haberine göre Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic’e yakın olduğu söylenen ve adı açıklanmayan bir yetkili İsrail’in Kosova’yı tanımasının Belgrad ile Tel Aviv arasındaki ilişkilere zarar verebileceğini belirtti. ABD Başkanı Donald Trump, 6 Eylül’de yaptığı açıklamayla Kosova ve Sırbistan’ın ekonomik ilişkileri normalleştirme anlaşması imzaladığını duyurmuştu, Kosova’nın İsrail ile ilişkilerini normalleştireceğini, Sırbistan’ın da büyükelçiliğini Tel Aviv’den Kudüs’e taşıyacağını söylemişti. Trump, Vucic ve Kosova Başbakanı Hoti ile düzenlediği basın toplantısında iki ülkenin vardığı anlaşmanın İsrail’le ilgili maddelerini açıklarken Vucic’in yaşadığı şaşkınlık kameralara yansımıştı. Başını eğerek, “neler oluyor?” anlamında heyetine baktığı anlar, Vucic’in ülkesinin büyükelçiliğini Kudüs’e taşıyacağını öngören bir maddeden haberinin olmadığı, anlaşmayı tam olarak bilmeden imzaladığı şeklinde yorumlamıştı. Afganistan’da suikast girişimi Afganistan’da Devlet Başkanı Birinci Yardımcısı Emrullah Salih’in konvoyuna başkent Kâbil’de dün bombalı saldırı düzenlendiği duyuruldu. En az 10 sivilin yaşamını yitirdiği, 15 kişinin yaralandığı saldırıdan Salih’in yaralı olarak kurtulduğu belirtildi. Taliban saldırıyla ilgisi olmadığını savundu. Eski istihbarat şefi ve Taliban’a karşıtlığıyla bilinen Salih, geçen yıl devlet başkanlığı seçimleri öncesinde 20 kişinin ölümüne yol açan saldırı dahil çok sayıda suikast girişiminden sağ kurtulmuştu. Muhalif avukat gözaltında Belarus’ta 9 Ağustos’taki tartışmalı devlet başkanlığı seçimlerinin yankıları sürerken muhaliflerin avukatı Maksim Znak’ın “ulusal gü venlikle ilgili bir soruşturma” kapsamında gö zaltına alındığı açıklandı. Geçen pazartesi mu halif siyasetçi Maria Kolesnikova’nın gözaltına alındığı açıklanmıştı. Avukatı, Kolesnikova’nın Minsk’te bir cezaevinde oldu ğunu ve beş yıla kadar hapis cezası istendiğini açıkladı. Destekçileri avukat Znak’ın sivil giyimli, maskeli kişiler ta rafından götürüldüğünü söyle di. Belarus’taki muhalif güçleri Znak. aynı çatı altında toplayan Ko ordinasyon Konseyi’nin basın sözcülüğünden Telegram üzerinden konuyla ilgili bir açıklama paylaşıldı. Açıklamaya göre Znak’ın dün bir vi deokonferansa katılması gerektiği ancak bu toplantıya katılmayan avukatın sadece “mas keler” yazan bir mesaj gönderdiği kaydedildi. Znak, Nobel Edebiyat Ödüllü Belaruslu yazar Svetlana Aleksiyeviç ile birlikte Koordinasyon Konseyi’nin serbest olarak bulunan iki üyesin den biriydi. Diğer muhalif isimlerin ya ülke dı şına kaçtığı ya da tutuklandığı belirtiliyor. ‘Savaşa hazır olun’ Ermenistan işgali altındaki Dağlık Karabağ’da savaş uyarısı yapıldı. Rus RT’nin haberine göre Azerbaycan ile Ermenistan arasındaki ikili görüşmelerin çıkmaza girdiğini ileri süren yetkililer, her iki ülke tarafından önerilen anlaşmalardan hiçbirinin diğeri için kabul edilebilir olmadığını kaydetti. Azerbaycan ve Ermenistan askerleri, geçen temmuzda sınır bölgesi Tovuz’da karşı karşıya gelmiş, çatışmada 15 asker ölmüştü. Yan etki endişesi Yeni tip koronavirüs salgınında gözler aşı ve tedavi çalışmalarındayken Oxford Üniversitesi ve ilaç şirketi AstraZeneca’nın birlikte geliştirdiği koronavirüs aşısının son aşamadaki klinik testleri, bir deneğin aşıya olumsuz tepkiler vermesi üzerine askıya alındı. AstraZeneca’dan yapılan açıklamada, bu “rutin prosedür” olarak nitelendirildi. Dün itibarıyla küresel çapta vaka sayısı 27 milyonu aşarken can kaybı 902 bin 601’e yükseldi.