Catalog

12 3 TEMMUZ 2020 CUMA EDİTÖR: HAKAN AKARSU TASARIM: ECE KURTULUŞ DURSUN HABER/YORUM Değerli dostlar, bu hafta sizlerden izin rica ediyorum. Gelecek cuma günü buluşmak üzere. 4 şüpheli yurtdışından Sosyal medyada Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak ile ailesini hedef alan hakaret içerikli paylaşımlar nedeniyle yurt genelinde gözaltına alınan 16 hesap sosyal medya kullanıcısından 2’si tutuklandı. 9 Şüphelinin ise işlemlerinin devam ettiği öğrenildi. Soruşturmanın İstanbul ayağında 7 kişi gözaltına alındı. 6’sı işlemlerin ardından serbest bırakılırken 1’i ise dün tutuklandı. 15 kişi hakkında yakalama kararı olduğu öğrenilirken, 4 şüphelinin ise yurtdışında yaşadıkları tespit edildi. Ayrıca Albayrak ve ailesine hakaret içeren paylaşımda bulunduğu tespit edilen Onur İ. isimli şüphelinin ise FETÖ’nün çatı davasında firari sanık olduğu öğrenildi. Almanya’da olduğu değerlendirilen sanık Onur İ. hakkında Konya Cumhuriyet Başsavcılığı’nın, önce iade talebinde bulunacağı, bu talebin karşılanmaması halinde ise “kırmızı bülten” talepnamesi düzenleyeceği belirtildi. l AA TikTok’a soruşturma Kişisel Verileri Koruma Kurulu (KVKK) fotoğraf, video paylaşım ve mesajlaşma uygulaması TikTok hakkında son günlerde basınyayın organlarında yer alan, “kişisel verilerin korunmasına yönelik veri güvenliği açığı” haberleri ve ihbarlar üzerine harekete geçti. Kurul, TikTok hakkında resen inceleme başlattı. İnceleme ile ilgili TikTok’un savunması istenecek. Kurul daha önce Facebook’a da yine kişisel verilerin korunması ile ilgili ihlal gerekçesiyle 3 milyon 250 bin lira para cezası vermişti. KVKK daha önce, veri ihlalleri sebebiyle Facebook’a toplam 3 milyon 250 bin lira idari para cezası uygulanmasına karar vermişti. l Haber Merkezi Ayasofya Müzesi’nin cami yapılmasını düşünenler, “15 yüzyıllık (1483 yıl) yapının ne ölçüde güçlü olduğunu!” acaba bili yorlar mı? HHH Ayasofya mimari olarak, dünya tarihine adı nı altın harflerle yazdırmıştır... 1500 yıllık tarihin de, birçok doğa olayına (deprem, fırtına vb.) ve toplumsal (4. Haçlı Seferi, İstanbul’un fethi gibi) olaylara direnmiştir. Doğal olarak, bu olaylar ve zamanın eklediği yapı yorgunluğu sonucunda Ayasofya, çeşitli onarımlar geçirmiştir. HHH Ayasofya’daki sütunlar Mısır Heliopolis’ten, sekiz büyük kırmızı “porfis sütun”, “Dünya nın 7 Harikası’ndan bi ri olan” Efes Artemis Tapınağı’ndan, geride 2 ta ne bırakılarak öteki sütun lar, Kapıdağ Yarımada sı Kyzikos’tan ve Suriye Baalbek’ten getirilmişti... Yaklaşık 2 bin 100 yıllık mermer sütunlar; gövdele rinin kalınlıkları, büyüklükle ri, renk yönünden karmaşık bir biçimde yerleştirilmişti... Ayasofya Acaba bu kadar fark lı yerlerde kullanılan bu bin yıllık sütunların di rençleri nasıldır?        HHH Ayasofya’da taş, tuğla ve harç kullanılmış tır. Taşlar kireçtaşı ya da yeşil taştır. Tonozla rın ve kubbenin dış yüzeyleri kurşun levhalar la kaplanmıştır. İmparatorluk kapısı kaplama sı tunçtur. Yapının tamamı, kalın harç tabaka sı içine gömülmüş tuğlayla örülmüş duvarlar dan oluşmaktadır. HHH Prof. Dr. Semavi Eyice, “Bizans Mimarisi” adlı kitabında; Bizans zamanında yapılan öteki kiliselerin kubbeleri Ayasofya’nın kubbe çapına, ölçülerine asla erişemediğini ne de onun mima risini geliştirerek yeni çözümler aradığını yazar... HHH Ana kubbedeki pencere kemerlerinin hemen üzerinde, 80 cm. kalınlığındaki kaburgaların bir leştiği yerlerde 65 santime düşüşü dikkat çeki cidir... Acaba bu ters ölçülerin geleceği taşıma güçleri nedir? Ayasofya 7... Kullanılan harç, yapıda biçimsizleşmeye yol açmıştır. Örneğin, 4 büyük kemerin inşası tonoz başlangıç çizgisine ulaştığında, ana payeler dışarı doğru eğilmeye başlamıştır. Nedeni geç donan harç ve ana payelerin temellerinin güçsüzlüğüdür. HHH Günümüzde payeler, 61 cm’ye kadar düştü. Bu “sapma”, yapının yapıldığı ilk günden beri sürmektedir... Bu sapma, dönem mimarı genç İsodoros’un yapımından bu yana sürdü... Bu “sapma”; Ayasofya’nın, İtalya’daki eğik Pisa Kulesi’nden sonraki en belirgin sapmadır! HHH İmparator 1. Basileus, 9 Şubat 869 “depreminden” sonra yıkılmasını beklediği batı yarım kubbesini onartmıştır. İmparator 2. Basileus, 25 Ekim 986 depreminde duvarlarda çatlaklar oluşup kubbenin bir bölümü yıkılınca, Kars’ta Ani Kilisesi’nin mimarı Trdat adlı bir Ermeni mimara 6 yıl süreyle Ayasofya’yı elden geçirtmiştir... 996’da tekrar hizmete açılmıştı. HHH 1317’de İmparator 2. Andronikos, çökme tehlikesi taşıyan binayı, payandalarla desteklettirmiştir. 1343 ve 1344 yılları arasında Ayasofya yine zarar görmüştür. Bir dizi deprem sonucunda, doğudaki yarım kubbe ve kemer ile 1346’da ise büyük kubbenin bir bölümü çökmüştür. 1354’te, bu bölümlerin yeniden yapımını, mimarlar Astras ve İtalyan Giovanni Peralta yüklenmişlerdi. HHH 1572/3’te, 2. Selim, minare yapılmasını emredince, mimar Mehmet Ağa, “caminin çok daha kapsamlı bir onarımdan geçirilmesi gerektiğini” söyler. Bu yanıt üzerine Edirne Selimiye Camisi’ni yeni bitiren başmimar Mimar Sinan İstanbul’a çağırılır ve görev başı yapar. Yapının dışa doğru yayılmasını engellemek amacıyla Mimar Sinan, kubbeyi taşıyan payeler ve yan duvarlar arasındaki boşlukları kemerlerle takviye etmiş, ağır dayanak duvarları yaparak, yapıyı desteklemek yoluna gitmiştir. Ayrıca doğu Roma döneminde yapılmış olan destek duvarları da yeniden örülerek taş korumalar altına alınmıştır... HHH 1931’de “narteksteki (giriş bölümü)” mozaikler, 1933’te güney giriş holündeki mozaikler, 1934 yılında da Deesis mozaiği ortaya çıkarılmıştır. Ayrıca Ayasofya’nın müze olarak kullanılması kararı gereği, Ayasofya’nın tümünde iyileştirmeler ve onarımlar yapılmıştır. HHH Ayasofya’nın “tarihselyapısal sorunlarını” bilginize taşıdım... Peki, günümüzde bu “tarihselyapısal sorunları” kimler, nasıl, ne zaman çözecekler? Cami yapılınca mı çözülecek? Danıştay’da karar 15 günde açıklanacak! Danıştay 10. Dairesi, Ayasofya’nın camiye dönüştürülmesine ilişkin kararını 15 günde açıklayacak... İlginçtir bugünkü duruşmaya davacılardan başka Cumhurbaşkanlığı avukatı da katıldı! Cumhurbaşkanlığı avukatı Selami Karaman, “Ayasofya’nın camiden müzeye dönüştürülmesine dair 24 Kasım 1934 tarihli Bakanlar Kurulu kararının hukuka aykırı olduğunu ileri sürerek” iptalini istedi! Danıştay savcısı, “O tarih itibarıyla işlem hukuka uygundur. Ayasofya hakkındaki karar geçmişte Bakanlar Kurulu tarafından alınmıştır. İbadete tekrar açılma kararını yine Bakanlar Kurulu verebilir! Şu anda da Ayasofya’nın açılması cumhurbaşkanının takdirindedir. Dava reddedilmelidir!” dedi... Anlaşılan savcı, hem davanın reddini istedi hem de Cumhurbaşkanlığı’na pas attı! Not: Sürecek... BULMACA SEDAT YAŞAYAN 1 SOLDAN SAĞA: 2 3 4 5 6 7 8 9 1/ “Flur 1 cun” da denen ötücü 2 bir kuş. 2/ 3 Asya’da bir ülke... Hay 4 vanın sırtı 5 na, eyerin altına ko 6 nan meşin 7 ya da kalın kumaş. 3/ 8 Şarap mah 9 zeni... Azer baycan’ın 1 234 5 678 9 plaka kodu... 1 Önü hendekli siper. 2 4/ Turşusu yapılan tür yaban soğanı. 5/ İstanbul’un eski adlarından biri. 6/ İnce 3 4 5 pide halinde ekmek... 6 Kekeme ya da dilsiz 7 kimse. 7/ Şarkı, türkü... 8 D EĞ İ RME N E T PONTON V İ T E S OMO L EK İ NL İ K E FSANE NA TAT AYVAN AL TN EL NER İ TEL A “Efelek” de denen ve 9 A Z A E R İ N Ç yaprakları sebze olarak kullanılan bitki. 8/ Geminin baş ve kıç tarafında, asıl güverteden yüksek olan kısa güverte... Yemek. 9/ İçi ne başka bir sıvı karıştırılmamış içki... Teşhis. YUKARIDAN AŞAĞIYA: 1/ “Kılkuyruk” da denen ve yurdumuzun sulak alanlarında da yaşayan ördek cinsi. 2/ İki büyüklük arasındaki bağıntı... Doğu Anadolu’da bir ırmak. 3/ Telve ile yapılmış, tadı kötü kahve... Tavlada “üç” sa yısı 4/ “Türkçe ağzımda annemin sütü gibidir” (Y. K. Beyatlı)... Başkalarının sırtından geçinen kimse. 5/ Yozgat ilinde ünlü bir höyük. 6/ Eski Türklerde doğum tanrıçası... Bulgur, biber, domates, soğan ve maydanozla yapılarak çiğ olarak yenen bir yiyecek. 7/ Pasta hamuru... Artvin’in Şavşat ilçesinde bir yay la. 8/ Japon lirik dramı... Kaba ve kırıcı olan. 9/ Yol yapımında kullanılan, düzgün ve köşeli taş. 3 TEMMUZ 2020 SAYI: 34600 İmtiyaz Sahibi: CUMHURİYET VAKFI adına ALEV COŞKUN Genel Yayın Yönetmeni AYKUT KÜÇÜKKAYA Yayın Koordinatörü Serkan Ozan Yazıişleri Müdürleri İpek Özbey / Olcay Büyüktaş Akça (Sorumlu) Hakan Akarsu (Ek Yayınlar) Görsel Yönetmen Münevver Oskay Reklam Genel Müdürü Ayla Atamer Törün l Haber Merkezi: Murat Hantaş l Gece: Ayça Bilgin Demir l Dış Haberler: Mine Esen l Ekonomi: Jale Özgentürk l İç Politika: Ali Açar l Kültür Sanat: Yazgülü Aldoğan l Fotoğraf: Uğur Demir l Spor: Sami Gürel l Ankara Temsilcisi: Sertaç Eş Güvenevler Mah. Güneş Cad. No: 8/1 Çankaya 06690 Ankara Tel: (0312) 442 30 50 l Ege Bölge Temsilcisi: Tuncay Mollaveisoğlu Halit Ziya Bulvarı 1352 sok. 2/3 Pasaport İzmir. Tel: (0232) 441 12 20 Yayın Kurulu: Alev Coşkun (Başkan), Ali Sirmen (Bşk. Yrd.), Aykut Küçükkaya, Emre Kongar, Şükran Soner, Kemal Işık Kansu, Orhan Bursalı, Mine Kırıkkanat, Miyase İlknur, Ataol Behramoğlu. l Mali ve İdari İşler Müdürü: Osman Selçuk Özer Yayımlayan ve Yönetim Yeri: Yenigün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık AŞ. Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sk. No: 2 34381 Şişli/İstanbul Tel: (0212) 343 72 74 (20 hat) Faks: (0212) 343 72 64 eposta: posta@cumhuriyet.com.tr Reklam Yönetimi: Yenigün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık AŞ. Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sk. No: 2 34381 Şişli/İstanbul Tel: (0212) 343 72 74 (20 hat) Faks: (0212) 251 98 68 eposta: reklam@cumhuriyet.com.tr Yaygın süreli yayın Baskı: İleri Basım Mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş. Yenibosna Mah. 29 Ekim Cad. No:11A/41 Bahçelievler İstanbul Tel: (0212) 454 32 55 Dağıtım: Turkuvaz Dağıtım Pazarlama A.Ş. Cumhuriyet’te yer alan haber, yazı ve fotoğrafların yeniden yayım hakkı saklı tutulmuştur. İzin alınmadan ve kaynak göstermeksizin yayımlamak Basın Kanunu gereğince hukuki ve cezai yaptırıma tabidir. NAMAZ VAKİTLERİ İmsak Güneş Öğle İkindi Akşam Yatsı İstanbul 03:31 05:30 13:13 17:13 20:47 22:37 Ankara 03:23 05:18 12:58 16:55 20:28 22:14 İzmir 03:56 05:45 13:21 17:15 20:46 22:27 İfade Özgürlüğü Derneği’nin raporu, Türkiye’deki yasakları gözler önüne serdi 400 bin site yasaklı Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın “sosyal medyaya” yasak getirme açıklaması tartışma yaratırken İfade Özgürlüğü Derneği’nin hazırladığı “Engelli Web 2019 Raporu” Türkiye’de uygula nan internet yasak larını gözler önüne ALICAN serdi. ULUDAĞ İstanbul Bilgi Üni versitesi Hukuk Fa kültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Yaman Akdeniz ve uzman araş tırmacı Ozan Güven tarafın dan hazırlanan “Buzdağının Gö rünmeyen Yüzü” başlıklı rapor, Türkiye’deki internete uygula nan sansürün devam etiğini or taya koydu. “2019 sonu itiba rıyla” Türkiye’den 408 bin 494 web sitesinin erişime engellen diği belirtilen raporda, bu kap samda 130 bin URL adresine, 7 bin Twitter hesabına, 40 bin tweet’e, 10 bin YouTube video suna ve 6 bin 200 Facebook içe riğine de yasa uyarınca erişim engeli getirildiği kaydedildi. Rapora göre, Türkiye’den toplam 61 bin 49 alan adı erişime engellendi. 2019 yılı içinde “en çok haberi engellenen haber sitesi” kategorisinde 336 haberle Hürriyet gazetesi ilk sırada yer aldı. 226 haberi erişime engellenen Haberler.com ikinci, 222 haberi erişime engellenen Sabah gazetesi ise üçüncü oldu. Raporda ayrıca, 2012 başı ve 2019 birinci yarı yıl sonu itibarı ile Twitter’a dünya genelinde gönderilen 7 bin 396 mahkeme kararından toplam 5 bin 487 (yüzde74) mahkeme kararının Türkiye’den gönderildiği belirtilirken, Türkiye’nin bu kategoride açık ara birinci sırada yer al dığı vurgulandı. 1096 karar ile Rusya’nın ikinci sırada, 336 kararla Brezilya’nın üçüncü sırada yer aldığı anlatıldı. ‘Yasak çare olamaz’ Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın dünkü açıklamalarını Cumhuriyet’e değerlendiren Yaman Akdeniz, dernek raporundaki verileri paylaşarak, “Zaten Türkiye’de oldukça baskıcı ve kısıtlayıcı bir yapı var” dedi. Sosyal ağların Türkiye’de ofis açmalarının tehlikeli olacağını belirten Akdeniz, “Geldikleri zaman Türk hukukunun bir parçası olacaklar. Sulh ceza hâkimlikleri ne karar verirse uygulamak zorunda olacaklar. Ayrıca Türkiye’deki kullanıcıların kişisel verilerini de paylaşmak zorunda olacaklar” dedi. Akdeniz, “Elbette sosyal medya ile ilgili problemler var. Ancak çözüm, yasaklamak veya kapatmak olmamalı. Türkiye her zaman bunu yaptı. Git gide artan bir sansür mekanizması var” diye konuştu. l ANKARA KİM KİME DUM DUMA BEHİÇ AK behicak@yahoo.com.tr CHP’YE Z KUŞAĞI SUNUMU Adalet ve özgürlük ISTIYORLAR MAHMUT LICALI CHP’nin hafta başında yapılan MYK toplantısında son dönemde sınav tarihlerinin değiştirilmesi ve Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın sosyal medya toplantısında “Oy moy yok” çıkışıyla gündeme gelen Z kuşağıyla ilgili sunum yapıldı. Sunumda, Z kuşağının mevcut siyasi partileri beğenmediği; adalet ve özgürlük talebinde bulunduğu vurgulanırken; 2023’te oy oranının yüzde 20’yi bulacağı kaydedildi. Z kuşağı, CHP’nin hafta başında yapılan MYK toplantısında ana gündem oldu. Gezici Araştırma Merkezi Murat Gezici CHP MYK’de Z kuşağı konusunda sunum gerçekleştirdi. Edinilen bilgiye göre, 20 yaş altı gençlerin katılımıyla gerçekleştirilen anket çalışmasında, 20 yaş altı grubun 2023’te oy verecek seçmenlerin yüzde 20’sini oluşturacağına ve kilit rol oynayacağına dikkat çekildi. Sunumda Z kuşağının hayvan hakları, çevre hakları ve cinsiyet ayrımcılığı konularında hassasiyet duydugu belirtildi. Sunumda, Z kuşağının yoğun bir şekilde sosyal medya platformlarını kullandığına dikkat çekildi. Siyasi partiler beğenilmiyor Sunumda, Z kuşağının mevcut siyasi partileri genel olarak beğenmediği; kendini herhangi bir siyasal kimlikle de tanımlamadığına dikkat çekildi. Z kuşağının oy kullanırken ailelerinin etkisinde olmadığı ve özgür iradeleriyle oy verdiği de belirtildi. l ANKARA ÇİZGİLİK KAMİL MASARACI kamilmasaraci@gmail.com Başçavuş, Facebook’ta Atatürk’e hakaret etti Görevden uzaklaştırıldı Kars Valiliği, Türkiye’nin kurucu önderi Mustafa Kemal Atatürk için Facebook hesabında, “Büyük İngiliz projesi” diyen Jandarma Astsubay Kıdemli Başçavuş Rafi Hasan Ceran’ın görevinden uzaklaştırıldığını açıkladı. Paylaşımlarında Atatürk’le ilgili Koruma Kanunu’nun kaldırılması gerektiğini söyleyen Kars İl Jandarma Komutanlığı Arpaçay İlçe Jandarma Komutanlığı emrinde görev yapan Ceran’ın muhalefet partileri için de çirkin ithamlarda bulunduğu ortaya çıktı. Ceran’ın paylaşımları birçok kesimden tepki gördü. Valilik tepkiler üzerine Ceran hakkında disiplin soruşturması açıldığını ve görevinden uzaklaştırıldığını duyurdu. l Haber Merkezi Burdur’da belediye başkanına silahlı saldırı 4 gözaltı, 1 tutuklama Burdur Yeşilova İlçe Belediye Başkanı Mümtaz Şenel ve eşinin geçen 20 Nisan’da evlerinde uğradıkları silahlı saldırı sonucu yaralanmaları olayına ilişkin yürütülen soruşturma kapsamında, iki gün önce Burdur ve Denizli’de eşzamanlı operasyonlar yapıldı. Gözaltına alındıktan sonra adliyeye sevk edilen 4 şüpheliden 1’i tutuklandı, 1’i adli kontrol şartıyla, 2’si de savcılıkça serbest bırakıldı. l İHA 1990/637 no’lu Gazi Üniversitesi Dişhekimliği Fakültesi diplomamı ve Oral Diagnoz Radyoloji Belgemi kaybettim. Hükümsüzdür. GÜLÜMSER (ARIÖZ) MEÇIK