Catalog

EKONOMİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr TASARIM: SERPİL ÜNAY 11 30 HAZİRAN 2020 SALI Türkİş ve DİSK’in kıdem tazminatı değişikliğine karşı 81 ilde planladığı eylem dün yapıldı İŞÇİ ‘HAYIR’ DEDİ Tarihtenders Türkİş ve DİSK’in kıdem tazminatındaki değişikliğe karşı başlattığı eylem süreci dün başladı. 81 ilde ortak açıklama okundu. Hakİş ise yaptığı açıklama ile iki sendikanın aksine yeni sistemin “tartışmaya hazır” olduğunu duyurdu. Hükümetin kıdem tazminatında yapmaya hazırlandığı değişikliğe karşı çıkan Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu (Türkİş) ve Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) 81 ilde ortak eylem yaptı. İşçiler işyerlerinde hazırlanan ortak metni okuyarak “Kıdem tazminatı kırmızı çizgimiz” dedi. Ankara’daki Türkİş Genel Merkezi önünde yapılan eylemde Türkİş Ankara İl Temsilcisi Nihat Zengin ortak metni okuyarak yapılmak istenen değişiklikleri hatırlattı. İşsizlik Sigortası Fonu kesintilerinin artırılmak istendiğini, 25 altı ve 50 yaş üstünde çalışanlara getirilecek esnek çalışmayla da kıdem ve ihbar tazminatının ortadan kaldırılmaya çalışıldığını kaydeden Zengin, “Kıdemde değişiklik yapılmasına ilişkin sosyal tarafların herhangi bir talebi yok. Mutabakat da yok” dedi. Türkİş metinde “Görüşümüz net. Kıdem tazminatı koşulları ve çerçevesi kanunla çizilmiş, uzun yıllardan beri fiilen var olan temel bir müessesedir. Türkİş genel kurullarında oybirliğiyle alınan genel grev kararımız herkes tarafından bilinmektedir. Alınan kararın arkasındayız. Kıdem tazminatı nın mevcut haliyle korunmasını istiyoruz” vurgusu yaptı. ‘Dokunmayın’ DİSK de Başkanlar Kurulu’nun kıdem tazminatına ilişkin açıkladığı sonuç bildirgesini, 81 ilde ve örgütlü oldukları işyerlerinde on binlerce işçinin katılımı ile okudu. Ankara’daki açıklama DİSK Ankara Bölge Temsilciliği’nde yapıldı. DİSK hükümete, “Kıdem tazminatına dokunmayı aklınızdan bile geçirmeyin” diye seslendi. Kıdem tazminatını ortadan kaldırmaya, daraltmaya, budamaya, işçi sınıfının belirli kesimlerini bu haktan mahrum etmeye yönelik her girişimin direniş ile karşılanacağını belirten DİSK, fonun, kıdem tazminatına, birikmiş emeğe ve işçilerin geleceğine “el koymak” anlamına geldiğini vurguladı. DİSK hükümete şöyle seslendi: “Kıdem tazminatı kırmızı çizgimizdir! ‘Kırmızı çizgi’ geçilmesi mümkün olmayan bölge anlamına gelmektedir ve işçi sınıfı kıdem tazminatına o ya da bu biçimde dokunulmasına izin vermeyecektir. Kıdem tazminatına sahip çıkmak emeğimize, geleceğimize, memleketimize sahip çıkmaktır.” l ANKARA Sendikalar Türkiye’nin her yerinde yeni bir kampanya başlatıldığını açıkladı. Buna göre bez afişler binalara asılacak, tüm işyerleri, evler ve arabalar posterlerle donatılacak. Hakİş: Tartışmaya hazırız Diğer sendikaların eylem yaptığı gün Hakİş Konfederasyonu ise yönetim kurulunu olağanüstü topladı. Toplantıdan ise farklı bir değerlendirme geldi. Bir hafta önce yaptıkları açıklamada salgın döneminde kıdem tazminatı konusunun tartışılmasının uygun olmayacağını belirten Hakİş, dün benzer görüşleri bir kez daha dile getirse de bu kez konuyu ilişkin “Tartışmaya hazırız” vurgusu yap tı. Kıdem tazminatının hak edilmesi ve erişilmesi konusunda yaşanan sorunların ortadan kaldırılması, uygulanabilir ve sürdürülebilir bir noktaya taşınmasını garanti edecek güçlü bir sistem talep ettiklerini kaydeden Hakİş’in açıklaması şöyle: “Çalışma hayatının en önemli konularından biri olan kıdem tazminatının uygun bir zamanda, katılımcı bir yöntem ve pozitif bir yaklaşım ile çalı şanlar lehine çözüme kavuşturulmasını konuşmaktan ve tartışmaktan yana olacağız... Kıdem tazminatı konusunda temel prensibimiz, kazanılmış hakların korunarak, var olan hakların güvence altına alındığı, işleyen bir sistemin kurulmasıdır. Kıdem tazminatı sorununu, sosyal diyaloğun ve katılımcılığın esas alındığı, çalışanlar lehine çözüm arayışları çerçevesinde tartışmaya hazırız.” l ANKARA/Cumhuriyet Memur talep etti sendikası karşı çıktı Kötümserlik sürse de ‘ekonomik güven’ arttı Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK), “Ekonomik Güven Endeksi, Haziran 2020” raporu, özellikle Covid19 salgını nedeniyle büyük yara alan ekonomik güvenin, yavaş yavaş toparlandığı gösteriyor. Ancak Nisan 2018’den (101.5 puan) bu yana 100 puan sınırının altında olan endeks, genel ekonomik duruma ilişkin kötümserliğin devam ettiğini gösteriyor. Ekonomik güven endeksi, haziran ayında önceki aya göre yüzde 19.1 artarak 73.5 ol du. Bu kapsamda tüketici güveni yüzde 5.2 artarak 62.6, reel kesim güveni yüzde 22.2 artarak 89.8, hizmet sektörü güveni yüzde 8.5 artarak 55.5, perakende ticaret güveni yüzde 9.3 artarak 86.4 ve inşaat güveni yüzde 33.1 artarak 78 puan oldu. Veriyi Twitter’dan değerlendiren Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, “2020 yılını bu performans ile sürdürüp, gelecek yıl bunu çok daha ileri taşıyacağız inşallah” dedi. l Ekonomi Servisi ‘Kısa vadeli fon bağımlısı Türk bankaları kırılgan’ Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s, dün yayımladığı gelişmekte olan piyasalar raporunda, “Çin ve Rusya’nın büyük mali ve dış manevra alanları var, Arjantin ve Türkiye ise diğer tarafta yer alıyorlar” ifadesini kullandı. Moody’s raporunda Türk bankacılık sistemiyle ilgili de şu vurgu yapıldı: “Türkiye’de bankaların kısa vadeli döviz fonlamasına bağımlılıkları, onları piyasaya erişimin sınırlanmasına karşı kırılgan hale getiriyor.” Moody’s Türkiye’de bankaların kısa vadeli toptan döviz fonlamasına, Mart 2020 itibarıyla gelecek 12 ayda vadesi dolacak 48.5 milyar dolar, bağımlı olmalarının piyasalara erişimin daralmasına karşı bu bankaları kırılgan yaptığını vurguladı. 5.3 trilyon TL aktif Öte yandan Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK), mayıs ayına ilişkin dün yayımladığı sektör raporuna göre bankaların 5 aylık kârı geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 39 artarak 27.3 milyar lira oldu. Sektörün aktif toplamı ise 2019 sonuna göre yüzde 17.6’lık artışla 5 trilyon 282 milyar liraya ulaştı. Yine 2019 sonuna göre, bu kapsamda krediler yüzde 19 artarak 3 trilyon 162 milyar TL, mevduat yüzde 15.9 artarak 2 trilyon 974 milyar liraya çıktı. Sermaye yeterlilik oranı yüzde 19.44 oldu. İhracatçılara yeni kaynak Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, Türk Eximbank’ın Dünya Bankası garantisi altında bankalar konsorsiyumundan 380 milyon Avro kredi sağladığını bildirdi. Pekcan, “Kredinin yüzde 70’i KOBİ’lerin finansmanında kullandırılacak. Bu kap samda yeni ihracatçılar üzerinde yoğunlaşmayı hedefliyoruz. Kredinin en az yüzde 10’u cinsiyet eşitliği prensibiyle Dünya Bankası ile ilgili yeni ‘Kadın Katılımı’ tanımı değerlendirilir firmalara kullandırılacak” dedi. l Ekonomi Servisi MUSTAFA ÇAKIR için de memurların çalışır ken aldıkları tüm prim, ik Memur sendikalarının yıllardır ek ödemele ramiye, ek ders, nöbet ücreti, döner sermaye, ek öde rin emekli keseneğine sa me gibi ücretlerin emekli yılması konusundaki talebi maaşına esas kabul edilme ne, yetkili sendika Memur sini istiyor. Sen’e bağlı Sağlık Sen’in Ancak toplusözleşme ma Başkanı Semih Durmuş’tan sasına oturan ve bu taleple ilginç bir açıklama geldi. ri hükümete iletmesi gere “Ek ödemelerin emekli ke ken SağlıkSen Genel Baş seneğine yansıtılması talebi, kanı Semih Durmuş, tüm doğru bir talep değildir.” sendikaları hayrete Memur ve emeklile düşüren bir açıkla ri temsil eden sendika ma yaptı: lar, yıllardır ek ödeme “Ek ödemelerin ler dikkate alınmadığı emekli keseneği için emekli maaşları ne yansıtılması ta nın düşük olduğu görü lebi doğru bir talep şünü savunuyor. Emek değildir. Yanlış li maaşı ile gün bir ta cel maaş ara leptir. sındaki uçu Israr rumun dü la ve zeltilmesi inat Semih Durmuş la bunu söylüyorum. Ek ödemelerin emekli keseneğine yansıtılması demek, bugün bir sağlık çalışanı arkadaşımızın, maaşından 500 lira daha kesilmesi demek. Emekli olduğunuzda 20 yılda bu para size taksit taksit ödenecek. Emekli tazminatınız da bir kuruş artmaz.” Durmuş’un bu sözlerine tepki gösteren Türk SağlıkSen Genel Başkanı da olan Türkiye KamuSen Genel Başkanı Önder Kahveci, “Bugün bazı sözde sendikaların gerekçeden ve mantıktan uzak açıklamalarına şahit olmaktayız” dedi. Genel Sağlıkİş Sendikası Genel Başkanı Zekiye Bacaksız da “Çözümsüzlüğü çalışana dayatmak, ‘şükredin’ demek sendikacılık değil” diye konuştu. l ANKARA Erdoğan: Kısa Karadeniz Holding çalışma ödeneği 1 ay uzatıldı Libya’yı aydınlatacak Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, kısa çalışma ödeneğinden faydalanma süresininin, iş fesih sınırlamasının ve koronavirüs salgını kapsamında verilen nakdi ücret desteğinin bir ay daha uzatılacağını açıkladı. Kabine Toplantısı sonrası açıklamalarda bulunan Erdoğan, bugün 926 devlet koruması altındaki gencin, 274 şehit ve gazi yakınının kura ile kamu kuruluşlarına yerleştirileceğini söyledi. Erdoğan, ekonomik gelişmelere ilişkin “Tüketici güven endeksi son 14 ayın zirvesine çıktı. Ekonomik güven endeksi mayıs ayına göre yüzde 19 gibi büyük bir sıçrama yaşadı. Ekonomik performansın göstergelerinden biri olan OSB’deki elektrik kullanımı bu ay yüzde 26 arttı. Yurtdışından da sevindirici haberler geliyor. Türk ürünlerine talepteki artış gözle görünür bir hal aldı. İhracatımız yüzde 25 artış gösterdi” dedi. l ANKARA/ Cumhuriyet Dünyanın başlıca yüzer santral işletmecilerinden Karadeniz Holding, iç savaşın devam ettiği ve elektrik kesintileri yaşanan Libya’ya toplam 1.000 MW güce kadar yüzer elektrik santralı göndermek için teklif hazırladığını açıkladı. Reuters ajansı iki hafta önce Türkiye’nin yeniden imar kapsamında Libya’nın inşaat, enerji ve bankacılık sektörüne destek vereceğini bildirmişti. Libya’daki elektrik kesintilerinin önüne geçmek için Ankara’nın düşündüğü şirketler arasında Karadeniz de bulunuyordu. Holding’in Afrika, Ortadoğu ve Karayipler’de 10’dan fazla ülkeye yüzer santrallarla elektrik sağ layan birimi Karpowership teklif üzerinde çalıştığını ve en yakın zamanda teklifin Libya’ya iletileceğini ifade etti. 1948 yılında kurulan Karadeniz Holding, 2007 yılında, ilk yüzen enerji gemisi “Powership” filosunun üretimine başlamıştı. 2019 yılında 4.100 MW kurulu gücündeki 25 enerji gemisi ile dünyanın en büyük yüzer enerji santralı filosuna sahip bir şirket. Karadeniz Holding ile Pakistan devleti arasında 2012’de yaşanan dava krizi ise geçten günlerde sonuçlanmış Karadeniz Holding, 1.2 milyar dolarlık alacağından feragat etmeyi kabul etmişti. l Ekonomi Servisi almadan.. Haftaya, tek adam rejiminin değişmeyen yöntem, taktiklerle, hakhukukadalet, anayasal düzene ters taktik ve stratejilerle, icra gücüne ilişkin şekil hukukunu sonuna kadar kullanıyor olarak, Meclis tatili öncesi son hamlelerle “ne yaparsak kâr” mantıklı taktiklerine tanıklıklarla giriyoruz.. Haftalardır yandaş medya konusunun yanında, göreceli gazetecilik ilkelerine uyumlu vitrinde tarafların sözde eşit tartıştırıldıkları sabahtan akşama oturumlarda peygamber sabrı ile izleyip, gerçekleri kavramaya çalışanların oranları çok da yüksek değilmiş.. Gelin görün ki yaşamın gerçeklerinin dayattığı noktalara gelinmiş, iktidarları erkleri yakaladıkları güçlerin şımarıklığında, tarihten ders çıkarmadan güç kullanımında sınır tanımadıkları noktalarda bir şeyler değişiveriyor, işler tersine dönebiliyor. Dün sabah en çok en yandaş medyada biraz da şaşkınlıkla yorumlanan Fransa seçim sonuçları, Sarkozy’nin yenilgisi üzerinden yorumlara dikkat ettiniz mi? Yandaşlar korosuna bakarsanız, baroları teslim alma operasyonları planları üzerinden yürümede hâlâ şansları var. İçlerinden en aklı başında hukukçuların uyarılarına bile kulak tıkama eğiliminden, sonuna kadar olabilemez hakhukuk gaspını yakalayabilecekleri operasyon projelerinden “Biri olmasa öteki tam amaçlandığı üzere dünyada bir örneği akla getirilememiş dehşet proje, siyasi partilere bağlılık ayracı üzerinden çoklu baro, olabilemeyecekse de dünya için tek geçerli model olan siyset üzerinden bölünmemiş tekli baro yapılanmasından koparılabildiği kadar koparılmış, bozulmuş bir vesayet modeli..” arayışında son çırpınışlar.. Tartışmaları, olupbitenleri öğrenebilmek adına bazen boğulmuş, bıkmış olarak izlemek zorunda olan bizler, sonuç olarak tarihten nasıl ders çıkarılmadığını çok çıplak görebiliyoruz. Tek adam rejimi adına en profesyonel, deneyimli uzmanlar hâlâ göremiyorlar mı? HHH Kıdem tazminatı gündemi üzerinden tarihten ders çıkarmadan diretmede sanki dersler çıkarılabilmiş izlenimini, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın hafta sonu satır arası cümlelerinden okumuş gibi olduk. Kıdem tazminatı tartışmalarının gerçek boyutları üzerinde bırakınız bilgi sahibi olmayı, fikir sahibi bile olamamışların, çokbilmiş görüşlerini elbette ciddiye almamalı. Kıdem tazminatının özel fonlarda, özel kullanımlara yarayacak projelere dönüştürülebilmesi üzerinden formüller üretilemedi. Sonuç olarak Erdoğan’ın işveren ve işçi örgütlerine sitem ederken ne demeye çalıştığını dikkatle okumalısınız.. Sonuç olarak işverenler önceden kıdem tazminatı borçları üzerinden kasalarından para ayırmaya razı değiller. İşçiler ise günlük tazminat hakları sözde korunuyor tablosunun üzerinden, ileriye dönük en azından işten atıldıklarında yargı yoluyla zoraki alabiliyor olsalar dahi alabilecekleri tazminat haklarının işten atılmada da caydırıcı gücünden vazgeçmek niyetinde değiller. Kendilerinden yeni paylar kesilerek toplanacak önceki benzerlerinde çok canları yanmış fonlarda değeri düşmüş olarak, çocukları, belki de torunlarının bile yararlanmalarının riske gireceği yeni ödemelere evet demeye katlanabilecek halleri yok.. HHH Tek adam rejiminin gelinmiş günümüz koşullarında, geçmişten ders almamaya ilişkin yürüyüşünde direnmesinin sakıncalarını bugünkü başlığa almış olmama gelince..Kişisel, önyargılı bir ukalalıkla ilgisi yok.. Gazetemize yönelik, Basın İlan Kurumu kullanılarak verilmiş ilan kesilmesi cezalarının, Türkiye’nin önde gelen hukukçuları tarafından değerlendirildiği dizinin dünkü en taze başlıklarından da esinlendim.. Eski TMMB Başkanı Hüsamettin Cindoruk’tan alıntı başlık özetlerini paylaşarak söze girmek istedim. “Cumhuriyet gazetesinin asırlık yayın niteliğini, içeriğini eleştirmek, değerlendirmek, geri kalmış bir devletin bile yapmayacağı kökten bir yanlıştır. Üstelik bu uygulama geçmişte de sınanmış, sonuç vermemiştir.” Eski Anayasa Mahkemesi Başkanı Yekta Güngör Özden, “Sert, gereksiz ve yararsız, yargının siyasal güce bağlı olması görünümünü veren gerekçeleri endişeyle karşılıyorum..” diyor. Köşe yazısına zoraki sığdırmanın bir anlamı olamayacağı için atladıklarınız varsa 24 Haziran günü başlayan dizideki ülkemizin gerçekten tarihten ders almış, en birikimli hukukçularının, anayasa otoritelerlerinin görüşlerini, devam edecekler de içinde olmak üzere, kupürleriyle kesip bir kenara saklayıverin.. ‘Askıda Girişimcilik’ buluşması İstanbul’da Türkiye’de üniversitelerde öğrenim gören 27 yaş altındaki öğrencilerin faydalanabildiği “Askıda Girişimcilik” projesine destek olan; sponsorlar ve üniversite öğrencilerini eşleştiren Acadebi, başarılı girişimcilerini 1 Temmuz’da İstanbul’da misafir ediyor. eticaret, stoksuz ticaret ve multi level marketingi birleştiren, girişimcilerin kendi markalarıyla online satış yapmasına olanak tanıyan Acadebi ile üniversite öğrencileri kendi markalarını eticaret mağazası üzerinden ücretsiz açabiliyor ve stoksuz satışa başlayabiliyor.