Catalog

12 3 HAZİRAN 2020 ÇARŞAMBA EDİTÖR: HAKAN AKARSU TASARIM: ECE KURTULUŞ DURSUN HABER/YORUM ABD, Karadeniz’de kimleri tehdit ediyor? Geçen hafta medyada kısa, pek öne çıkmayan bir haberde şöyle diyordu: “Karadeniz semalarında uçan iki adet ABD bombardıman uçağına, Türkiye’nin tanker uçaklarından havada yakıt ikmali yapıldı”. Milli Savunma Bakanlığı, gelişmeyi sosyal medya hesabından duyurmuş, ardından ajanslarda, gazetelerde haber olmuştu. Habere ilişkin sorulacak çok soru var. Birkaçını sıralayalım: ABD’nin Karadeniz’de ne işi var? Karadeniz semalarında niçin savaş uçağı uçuruyor? ABD’nin Karadeniz’de bayrak göstermek, sürekli üs sahibi olmak istemesi, Montrö Boğazlar Sözleşmesi’ni (1936) delmeye, esnetmeye çalışması, en çok Türkiye’yi zorlamıyor mu? Kumpas ve tertip davalarda Silivri zindanlarına atılan kahraman subayların ortak özelliklerinden biri de, Montrö konusundaki ödünsüz tavırları değil miydi? 2008’deki Rusya Gürcistan savaşı sırasında, ABD’nin Karadeniz’e yönelik girişimlerine direnen denizcilerin, Silivri zindanlarına atılması tesadüf müydü? Karadeniz’e sahildar olan Türkiye, Bulgaristan ve Romanya’nın NATO üyesi olduğu dikkate alınırsa, ABD’nin Gürcistan ve Ukrayna’yı NATO üyesi yapmak istemesi, Rusya’yı endişelendirmez mi? Bu, Türkiye’nin üzerindeki baskıyı daha da artırmaz mı? ABD’nin Karadeniz’deki diğer hedefi Türkiye değil midir? Sorular çoğaltılabilir elbette. Asıl mesele, Türkiye’nin tutumu. ABD ile Rusya; Atlantik ile Avrasya; diplomatik ve askeri ilişkileri ile ticari ilişkileri ve enerji bağımlılığı; Soğuk Savaş kalıntısı ezberler ile dünyanın yönelimi arasındaki ikilem, Türkiye’yi zorluyor. Türkiye; ne sağlıklı, sürdürülebilir bir denge tutturabiliyor ne de bu ikilemi, bu gerilimi yönetebiliyor. Misal; ABD ile sorun yaşamayı, yaptırımlara maruz kalmayı göze alarak Rusya’dan S 400 hava savunma sistemi alıyor ama bu sistemi halen aktif hale getiremiyor. ABD emperyalizminin ekonomik, siyasi, askeri, diplomatik saldırılarına uğruyor ama ABD Başkanı’na “dostum” demeyi, ABD ile ilişkilerin “stratejik ittifak” düzeyinde olduğunu söylemeyi sürdürüyor. Suriye meselesinde bir ABD’ye, bir Rusya’ya mesaj veriyor. Dış politikanın doğası Diplomaside hamaset olmaz. Hissiyata yer yoktur. Hakikat ve menfaat esastır. Dış politikada bir olay, bir sorun olduğunda; kuvvet, zaman, mekân, ilişki, konjonktür, sorunun boyutu, devletlerin hareket biçimi, davranış tarzı, tarafların kapasitesi dikkate alınır. Çünkü devletin çapına koşut olarak; beklenti, hedef, öncelik, çıkar, amaç, tehdit tanımı, tehdit algısı değişir. Dahası, coğrafya kaderdir, belirleyicidir. İttifaklarda etkisi büyüktür. Ortak tehdit ortadan kalkınca, ittifak varlığını korumakta zorlanır. O nedenle hızla yeni düşman, yeni tehdit arayışına girer. Bulamazsa kendisi yaratır. Tehdit tanımını değiştirir veya yeni tehdit unsurlarını öne çıkarır. Büyük güç ile orta ölçekli gücün dünyadaki ve bulundukları bölgedeki konumları, dünyaya ve bulundukları bölgeye bakışları farklıdır. Dünyayla ve bulundukları bölgeyle ilişkileri, öncelikleri, kaygıları, düşünce ve davranış biçimleri, hareket noktaları, izledikleri siyasetler, benimsedikleri stratejiler de farklıdır. Bu fark; ölçekleri, devlet kapasiteleri, güçleriyle ilgilidir elbette.    Mısır’ın efsanevi lideri Cemal Abdül Nasır’ın şu sözü öğreticidir: “Büyük ve küçük devletler arasındaki ittifak, kurt ile kuzunun dostluğuna benzer. Kurdun kuzuyu yemesiyle sonuçlanır”. Gazi Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Coğrafya Öğretmenliği’nden almış olduğum Lisans belgemi kaybettim. Hükümsüzdür. MEHMET EREN 3 HAZİRAN 2020 SAYI: 34570 İmtiyaz Sahibi: CUMHURİYET VAKFI adına ALEV COŞKUN Genel Yayın Yönetmeni AYKUT KÜÇÜKKAYA Yayın Koordinatörü Serkan Ozan Yazıişleri Müdürleri İpek Özbey / Olcay Büyüktaş Akça (Sorumlu) Hakan Akarsu (Ek Yayınlar) Görsel Yönetmen Münevver Oskay Reklam Genel Müdürü Ayla Atamer Törün l Haber Merkezi: Murat Hantaş l Gece: Ayça Bilgin Demir l Dış Haberler: Mine Esen l Ekonomi: Jale Özgentürk l İç Politika: Ali Açar l Kültür Sanat: Yazgülü Aldoğan l Fotoğraf: Uğur Demir l Spor: Sami Gürel l Ankara Temsilcisi: Sertaç Eş Güvenevler Mah. Güneş Cad. No: 8/1 Çankaya 06690 Ankara Tel: (0312) 442 30 50 l Ege Bölge Temsilcisi: Tuncay Mollaveisoğlu Halit Ziya Bulvarı 1352 sok. 2/3 Pasaport İzmir. Tel: (0232) 441 12 20 Yayın Kurulu: Alev Coşkun (Başkan), Ali Sirmen (Bşk. Yrd.), Aykut Küçükkaya, Emre Kongar, Şükran Soner, Kemal Işık Kansu, Orhan Bursalı, Mine Kırıkkanat, Miyase İlknur, Ataol Behramoğlu. l Mali ve İdari İşler Müdürü: Osman Selçuk Özer Yayımlayan ve Yönetim Yeri: Yenigün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık AŞ. Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sk. No: 2 34381 Şişli/İstanbul Tel: (0212) 343 72 74 (20 hat) Faks: (0212) 343 72 64 eposta: posta@cumhuriyet.com.tr Reklam Yönetimi: Yenigün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık AŞ. Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sk. No: 2 34381 Şişli/İstanbul Tel: (0212) 343 72 74 (20 hat) Faks: (0212) 251 98 68 eposta: reklam@cumhuriyet.com.tr Yaygın süreli yayın Baskı: İleri Basım Mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş. Yenibosna Mah. 29 Ekim Cad. No:11A/41 Bahçelievler İstanbul Tel: (0212) 454 32 55 Dağıtım: Turkuvaz Dağıtım Pazarlama A.Ş. Cumhuriyet’te yer alan haber, yazı ve fotoğrafların yeniden yayım hakkı saklı tutulmuştur. İzin alınmadan ve kaynak göstermeksizin yayımlamak Basın Kanunu gereğince hukuki ve cezai yaptırıma tabidir. NAMAZ VAKİTLERİ İmsak Güneş Öğle İkindi Akşam Yatsı İstanbul 03:30 05:26 13:07 17:06 20:38 22:26 Ankara 03:22 05:14 12:52 16:49 20:19 22:03 İzmir 03:54 05:42 13:15 17:08 20:38 22:17 Korona salgını gerekçe gösterilerek apar topar inşaatına başlanmıştı. Öyle ya, salgın tepe noktasına ulaşabilir, yoğun bakım merkezlerinde yer kalmayabilirdi. “Acil hastane ihtiyacı için” onca yer dururken (Uçak hangarları, Dünya Ticaret Merkezi’nin fuar alanı ve benzer yerler) hükümet, hastaneyi Atatürk Havalimanı’nın üzerine yaptı! Üstelik bu hastane, yatak maliyeti açısından dünyanın en pahalı hastanelerinden biri olarak da tarihe geçecekti! H İşi yapan Rönesans Holding’i anlatmaya gerek yok... AKP Genel Başkanı Erdoğan ile olan yakın ilişkileri biliniyor. AKP döneminde aldıkları olağanüstü ihaleler ile süper zenginler liginin müdavimleri... Atatürk Havalimanı’na yapılan hastanenin vatandaşa maliyetine geçmeden önce kısa bir hatırlatma yapalım: Büyük tartışmalar içinde kapatılmıştı Atatürk Havalimanı... AKP’nin yandaş şirketlerine üçüncü havalimanı ihalesi verilmiş, yeni yapılacak havalimanına, uçakları “mecbur” etmek için Atatürk Havalimanı kapatılmıştı... “Yeni havalimanının da adı Atatürk olsun” diyenler elbette duyulmadı... Aslında iyi ki Atatürk ismi konulmadı... Büyük önderin adı, bunca yolsuzluk iddiası ile yan yana gelmedi böylece... Adına İstanbul Havalimanı denilen üçüncü havalimanının; uçakların çok uzun süren park trafiği, havayolu şirketlerinin artan yakıt giderleri, bölgenin havaalanı için uygun olmayan iklim koşulları... gibi bir dizi nedenle havayolu şirketleri ve yolcular için uygun olmadığı ortaya çıktı... Kriz mi, fırsat mı!? Atatürk Havalimanı’na kondurulan hastane kaça mal oldu? Atatürk Havalimanı’nın yeniden kullanıma açılması, yüksek sesle dile getirilmeye başlanmıştı. Ama ansızın korona gündemi adeta fırsata dönüştü... Koronavirüs ile mücadele kapsamında bir hastane yapılacağı ve bunun da Atatürk Havalimanı’nın içine kurulacağı açıklandı! Projenin yapılacağı çok daha elverişli alanlar dururken 2 milyar dolara mal olan pistlerde inşaata başlandı. Böylece üç pistin ikisi bir daha geri dönüşü olmayacak şekilde tahrip edildi! Salgın ile ilgili süreç, yeni bir hastane ihtiyacı yaratmıyordu... Mevcut hastaneler yeterliydi... Üstelik atıl durumdaki birçok devlet binası, artan vakalar için hazırlanabilirdi... Korona hastası olmayınca Sağlık Bakanlığı yeni hastanenin “sağlık turizmi” için kullanılacağını açıkladı! Salgın için apar topar, 21 b denilen acil durum metodu ile, yani ihaleyi verecek şirketi belirleyerek yapılan pandemi hastanesi, sağlık turizmi için de kullanılabilirmiş! Kredi Hazine garantili, maliyet 3 kat... Peki, yapılan hastanenin maliyeti neydi? Yine ilk kez duyacağınız rakamları paylaşıyorum... KamuÖzel işbirliği denilen ancak benim HükümetYandaş müteahhit işbirliği olarak adlandırdığım model ile yapılan bu hastane için Avrupa Yatırım Bankası’ndan 200 milyon Avro kredi kullanıldı. Yani yaklaşık 1 milyar 520 milyon TL... Sadece kredi maliyeti hesaba katıldığında, 1000 adet yatak kapasitesi olan bu hastanenin yatak başı maliyeti 200 bin Avro’ya geliyor! Türk parası ile 1 milyon 500 bin TL’ye. Normalde devlet, benzer bir hastaneyi yatak başı maliyet olarak 600 bin TL’ye mal ediyor... Aradaki farka bakar mısınız? (Daha önceki yazılarımda şehir hastanelerinin yatak başı maliyetlerinin de yaklaşık 1 milyon TL’yi bulduğunu ve bu hastanelerde devletin, müteahhitlerin 25 yıl boyunca kiracısı olduğunu ayrıntıları ile belirtmiştim. Bir yıllık hastane kirası ile 1 hastane yapılabileceğini belgeleri ile gündeme getirmiştik.) Atatürk Havalimanı pistine kurulan hastanenin rekor maliyetini hesaplayan Prof. Duran Bülbül, “Dünyada bu maliyette bir hastane yok. Yatay mimari ile yapıldığı için, yatak başı maliyetin 600 bin TL’yi geçmemesi gerekirdi. Hastane yapımına kimse karşı değil, neden bu kadar büyük maliyetle yapıldığını sorgulamamız gerekir” diyor. Bülbül, bugünkü kur ile 1 milyar 500 milyon TL’yi bulan hastanenin en fazla 600 milyon TL’ye mal olacağını söylüyor... Ne dersiniz, bu yazı, “her kriz bir fırsattır” sözünü hatırlatmıyor mu? Kimin fırsatı? Ne pahasına? Kimlerin çıkarı? Aydoğan Özcan Zırhlı araç devrildi: 2 şehit Siirt’in Pervari ilçesinde Doğanköy’deki üs bölgesinde operasyonel faaliyet yürüten askerlerin nöbet değişimi için yola çıkan görevli askerleri taşıyan zırhlı araç, kontrolden çıkarak şarampole devrildi. Kazada iki asker şehit oldu, 7 asker yaralandı. Yaralanan askerler, helikopterler ile Siirt Devlet Hastanesi’ne kaldırıldı. Şehitler İl Jandarma Komutanlığı’nda düzenlenen törenle memleketlerine uğurlandı. Jandarma Uzman Çavuş Burak Aydoğan’ın (26) cenaze si Konya’ya gönderilirken, acı haberi Seydişehir ilçesindeki baba ocağına ulaştı. Jandarma Astsubay Çavuş Celal Özcan’ın (27) acı haberi de Antalya Kepez’deki ailesine verildi. Özcan’ın kendisi gibi astsubay olan eşi Ayça Özcan, izinli olarak bulunduğu Mersin’den Antalya’ya götürüldü. Ayça Özcan, kendisini karşılayan kayınpederi Tuncer Özcan’a sarılarak, “Baba, nedir bu hal ? Buraya gelene kadar herkes farklı bir şey söyledi. Ne olur bana doğruyu söyle. Bu taziye çadırla rı niye kuruldu?” diye sordu. Acılı baba ve eş, sarılarak gözyaşı döktü. Saldırı zanlıları cezaevinde Öte yandan, Diyarbakır’da polis memuru Atakan Arslan’ın 30 Mayıs’ta şehit edildiği silahlı saldırıyla ilişkin gözaltına alınan zanlılar Muhammed Emir Cura, Ferit Aytekin ve M.A.’nın aralarında bulunduğu 5 kişi dün adliyeye sevk edildi. Cura ile Aytekin tutuklanırken, gözaltına alınan 3 kişi adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı. l Haber Merkezi 29 gence ters kelepçe AFP ‘Polis şiddetine hayır’ diyene gözaltı İstanbul Kadıköy’de bir araya gelen gençlik örgütlerinin geçen günlerde birçok ilde yaşanan polis şiddeti olaylarını protesto etmek için İskele’den Boğa Heykeli’ne doğru, “Sizin nor maliniz polis şiddeti” pankartıyla yapmak istedikleri yürüyüşe müdahale edildi. Polisin, en az 29 genci darp ederek ters kelepçeyle gözaltına aldığı kaydedildi. l Haber Merkezi Yozgat Belediyesi’nde zimmet soruşturması: 4 kişi cezaevinde Yozgat Belediyesinde ‘zimmet’ iddiasıyla gözaltına alınan 7 personelden 4’ü tutuklandı. Yozgat Emniyet Müdürlüğü Kaçakçılık ve Organize Suçlarla Mücadele Şubesi ekipleri tarafından pazar günü düzenlenen operasyonla gözaltına alınan 7 belediye çalışanı dün, adliyeye sevk edildi. Nöbetçi mahkemeye çıkartılan şüphelilerden E.Ç, A.U.K, İ.C.A. ve M.B.T. tutuklanırken, Ö.Ş, U.Ü. ve O.K. adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı. Yozgat Belediye Başkanı Celal Köse, yargının verdiği karara herkesin saygı duyması gerektiğini söyledi. l AA KİM KİME DUM DUMA BEHİÇ AK behicak@yahoo.com.tr ÇİZGİLİK KAMİL MASARACI kamilmasaraci@gmail.com Dink Vakfı’na tehditte bir tutuklama daha Hrant Dink Vakfı’na eposta ile tehdit mesajı gönderen bir kişinin tutuklanmasının ardından, vakfa bir başka tehdit mesajı gönderdiği iddiasıyla gözaltına alınan Ersin Başkan adlı şüpheli adliyeye sevk edildi. Şüpheli, “zincirleme şekilde kişinin kendisini tanınmayacak bir hale koyması suretiyle imzasız mektupla veya özel işaretlerle tehdit” ve “Cumhurbaşkanına hakaret” suçlarını işlediği gerekçesiyle tutuklandı. l DHA Gülaltay, hakaret iddiasıyla tutuklandı Kapatılan Ulusal Birlik Partisi’nin kurucu genel başkanı ve Ergenekon davası sanıklarından olan Semih Tufan Gülaltay, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’a hakaret ettiği gerekçesiyle dün tutuklandı. Gülaltay, 30 Mayıs’ta,“Tayyip Erdoğan’a Türk Milleti adına soruyoruz Selçuk Bayraktar, Altay Tankı, SİHA ve İHA” başlıklı yayımladığı bir videoda Erdoğan ve ailesinin serveti hakkında açıklamalar yapmıştı. l Haber Merkezi Eski RP lideri Ahmet Tekdal toprağa verildi Ankara’da tedavi gördüğü hastanede 89 yaşında hayatını kaybeden eski Refah Partisi Genel Başkanı Ahmet Tekdal için Hacı Bayram Camisi’nde cenaze töreni düzenlendi. Törene, Tekdal’ın ailesi ve yakınlarının yanı sıra TBMM Başkanı Mustafa Şentop, Adalet Bakanı Abdulhamit Gül, Cumhurbaşkanlığı Yüksek İstişare Kurulu Üyesi Bülent Arınç, BBP Genel Başkanı Mustafa Destici, SP Genel Başkanı Temel Karamollaoğlu, Yeniden Refah Partisi Genel Başkanı Fatih Erbakan, DEVA Partisi Genel Başkanı Ali Babacan katıldı. Tekdal’ın cenazesi, Gölbaşı’ndaki aile kabristanında toprağa verildi. l ANKARA BULMACA SEDAT YAŞAYAN 1 23 4 5 6789 1 2 3 4 5 6 7 8 9 SOLDAN SAĞA: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1/ Hem astar 1 hem de şemsi 2 ye yapımında kullanılan yarı ipekli, 3 4 yarı yünlü ku 5 maş cinsi. 2/ 6 AZAPKAP I YUKA FOŞA A L AME T I R K AMU S A L P A EK FUGA PATARA AL Afyonkarahi 7 I S K A R İ N A sar ilinde bir 8 İ T İ M A T M göl... Kulak iltihabı. 3/ 9 PL İ AŞ İ NA Takımlar grubu, küme... Bir renk. 4/ Tutsaklık... Brezilya’nın plaka kodu. 5/ İçinde her türlü donanım bulunan lüks, uzun ve geniş otomobil türü. 6/ Uzaklık anlatmakta kullanılan söz... Peru’nun plaka kodu... Yünden dövülerek yapılan kalın ve kaba kumaş. 7/ Dâhi... Kum falı. 8/ Cıvataların altına yerleştirilen ortası delik küçük pul. 9/ Bir nota... Açık kestane renginde olan. YUKARIDAN AŞAĞIYA: 1/ Otomobilde farların uzak ve kısa uzak lıkta yanmasını sağlayan araç. 2/ Leyleğe benzer bir kuş... Müzikte üç ya da daha çok sesin bir arada tınlaması. 3/ Yasal... Arapçada “ben”. 4/ Rütbesiz asker... Yüzeni içeriye çeken deniz akıntısı. 5/ Sivas’ın bir ilçesi. 6/ Hıristiyan bayramı... Satrançta bir değerlendirme ve klasman sistemi. 7/ Hitit... “İçimde mis kokulu / kızıl bir gül gibi duruyor ” (Nâzım Hikmet). 8/ Nikel elementinin simgesi... Babanın kız kardeşi. 9/ Bingöl’ün Solhar ilçesinde, içinde yüzen iki adacığı da bulunan bir göl.