Catalog

12 19 MAYIS 2020 SALI DOLAR ekonomi@cumhuriyet.com.tr AVRO STERLIN FAİZ TASARIM: SERPİL ÜNAY BORSA EKONOMI ALTIN CUMHURİYET ALTIN 24 AYAR 6.8840 3.3 kuruş 7.4710 2.5 kuruş 8.4090 0.8 kuruş 9.33 0.15 puan 101.983 2215 puan 2598.86 9.9 lira 385.44 1.48 lira Azalan araç kullanımı, yüksek trafik cezaları gibi nedenler kasko sigortasını etkiledi Kaskoda tazminat azaldı TSB, her yıl mayıs sonu yapılan “Sigorta Haftası”nı, salgın nedeniyle 711 Eylül’e erteledi. Yılın ilk 3 ayında kasko sigortası kullanımı az da olsa artarken, ödenen tazminat miktarı ise yüzde 13 düşerek 1.4 milyar lira oldu. ‘Trafik’te aylık zam düşürüldü Zorunlu trafik sigortası primlerine aylık olarak yapılan zamlar, haziran ayı itibarıyla yıl sonuna kadar yüzde 0.75, 2021’de yüzde 1 olarak uygulanacak. Önceki oran yüzde 1.5’ti. Geçen yılı sigortalı sayısı açısından kayıpla kapatan kasko pazarı, yeni yıla daha olumlu başladı. Teminat sayıları artarken, tazminat ödemelerinde gerileme görüldü. Bu durum Türkiye Sigorta Birliği’nin (TSB) “Motorlu Taşıtlar İstatistikleri”ne şöyle yansıdı: 4 Yılın ilk 3 ayında geçen yılın aynı dönemine kıyasla toplam teminat sayısı yüzde 5.2 artarak 1 milyon 471 bin 307 adede çıktı. ‘Ticari’de sıkıntı 4 Bu kapsamda otomobillerdeki teminat sayısı yüzde 7.7 artışla 1 milyon 28 bin 705 adede, traktörlerde yüzde 7 artarak 55 bin 133 adede çıktı. Buna karşın kamyonetlerde yüzde 0.7 azalarak 227 bin 425 adede, kamyonlarda yüzde 5.9 azalarak 32 bin 955 adede indi. 4 Ayrıca taksilerde yüzde 9.9 düşüşle 2 bin 264 adet olurken, minibüslerde yüzde 0.6 artışla 26 bin 644 adede, çekicilerde yüzde 1.9 artışla 33 bin 209 adede çıktı. 4 Yılın ilk 3 ayındaki toplam tazminat ödemeleri yüzde 13 azalarak 1 milyar 371 milyon liraya geriledi. Ayrıca dönem içi ödeme yapılan mağdur sayısı da 447 binden 357 bine geriledi. 4 Otomobiller için yapılan tazminat ödemeleri yüzde 11 gerileyerek 959 milyon lira oldu. Yine kamyonetler için yapılan ödemeler yüzde 20.4 gerileyerek 162 milyon liraya, çekiciler için yapılan ödemeler yüzde 21.4 gerileyerek 79.8 milyon liraya, kamyonlar için yapılan ödemeler ise yüzde 10.7 gerileyerek 60 milyon liraya indi. Tazminatlardaki bu gerilemede, salgının da katkısıyla azalan araç kullanımı, artan trafik cezaları, küçük hasarların bildirilmemesi gibi nedenlerin etkisi görülüyor. ‘SÜRDÜRÜLEBILIRLIK ÖNCELIKLI KONUMUZ’ Anadolu Sigorta, sürdürülebilirlik çalışmaları hakkındaki ikinci raporunu 2019 yılı için yayımladı. Sürdürülebilirlik konularının iş modeline entegrasyonunun kendileri için yüksek öncelikli konuların başında geldiğini söyleyen Anadolu Sigorta I. Genel Müdür Yardımcısı Filiz Tiryakioğlu, “Ör neğin bir önceki yıla kıyasla kişi başı kâğıt tüketimimizi 22 kg’dan 5 kg’a düşürdük. Acentelerimizde acente başı poliçe kâğıt tüketimi de 26 kg’dan 23 Filiz Tiryakioğlu kg’a indi” dedi. ‘DOĞA’ IÇIN HALUK LEVENT ILE IŞBIRLIĞI NN Hayat ve Emeklilik’in, 2018’den bu yana sürdürdüğü doğayı koruma proje lerine Haluk Levent ile devam edeceği açık landı. Sanatçı, “Doğaya Mektup” projesi kapsamında sosyal medyada takipçileri ile birlikte doğaya “Çünkü Başka Sen Yok” di yecek. NN Hayat ve Emeklilik Genel Müdür Vekili Didem Özsoy Dirican, “AHBAP ile örnek işlere imza atan, toplumda gü zel duygular uyandı ran Haluk Levent ile doğa için önemli bir fark yaratacağımıza inanıyoruz” dedi. Didem Özsoy KADIN TÜKETICILERE ÖZEL KAMPANYA Magdeburger Sigorta’nın, 31 Mayıs’a kadar sürecek özel uygulamayla kasko, konut ve ferdi kaza sigortası alan kadın sigortalılarına diş tedavi paketi hediye edeceği açıklandı. Tüketiciler paket kapsamında uzman diş hekimi muayenesi, dolgu, diş taşı temizliği, düşmüş kuron ve köprü simantasyonu, okluzyon aşındırmaları gibi 20’ye yakın seçenekten yararlanabiliyor. Bu hizmetler için 0212 337 72 48 numaralı hattın aranması ve bilgi alınması yeterli oluyor. Güler Sabancı Sabancı: Gençlerin endişeleri yüksek Sabancı Üniversitesi Kurucu Mütevelli Heyeti Başkanı Güler Sabancı, 19 Mayıs Atatürk’ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı için görüntülü bir mesaj yayımlayarak gençlerin sorunlarına dikkat çekti. “Kaygılarınızın, endişelerinizin, yüksek olduğu bir dönemi yaşıyorsunuz. Bu sıkıntıların içinde yolunuzu bulmaya çalışıyorsunuz” diyen Sabancı, “Sizlere armağan edilen bayramın coşkusunu bile bu yıl daha eksik yaşamak zorunda kaldınız” dedi. “Ancak 19 Mayıs, büyük bir mücadelenin başlangıcı, yeniden doğuşun simgesi” diyen Sabancı, gençliğe duyduğu inancı şu sözlerle ifade etti: “Mustafa Kemal Atatürk, 101 yıl önce kurtuluş mücadelesini büyük bir azim ve kararlılıkla başlatan, genç bir subaydı. O gün de ülkemiz büyük zorluklar içindeydi. Bugün de tarihi bir mücadele veriyoruz. Ancak şartlar ne kadar zorlu olursa olsun, en büyük güvencemizin yine siz gençler olduğunu biliyoruz. Sizlere güveniyoruz.” l Ekonomi Servisi ‘Buhran’dan çıkış için geniş tabanlı mutabakat gereği Adını ne koyarsanız koyun; ekonomideki sıkışmanın had safhaya vardığı, çok radikal kararlar alınmadan buradan çıkılamayacağı, artık çok açık gözüküyor. Türkiye gibi kamplaşmaların sert yaşandığı bir ülkede radikal kararlar alınabilmesi için ise geniş tabanlı mutabakatların oluşturulması, mümkün olduğunca geniş toplum kesimlerinin çözüme ortak edilmesi gerekiyor. Unutulmasın ki ekonomide en radikal kararların alınabildiği dönem, üçlü koalisyon hükümetinin olduğu dönemdir. Hataları olmasına rağmen, 2000 ve 2001’de uygulanan ekonomik reformlar, Türkiye’nin önünü açacak yapısal tedbirlere örnek olacak kararlardır. Eğer geniş toplum kesimlerini temsil eden, çok farklı üç partinin oluşturduğu koalisyon olmasaydı, AKP dönemine denk gelen ekonomik atılım gerçekleşmeyecekti. Cumhurbaşkanı Erdoğan bu üç partinin, aldıkları radikal kararların meyvesini almadan seçim kararı aldıkları için baraj altında kaldıklarını bence iyi biliyordur. Ama Erdoğan’ın aynı zamanda, bu kadar uzun süre iktidarda kalmasının önemli nedeninin, alınan bu radikal ekonomik kararları uygulama tercihi olduğunu hatırlaması gerekiyor. Ne zaman ki bu reformlardan geriye dönüş hızlandı, o zaman ekonomide de kötüye gidiş başladı. 2012’den sonra başlayan bozulma, tek adam rejimi güçlendikçe daha da hızlandı. Özetle, Türkiye yeniden tıkanma sürecine girdi ve yine radikal ekonomik reformlar gerekiyor. Bunun için de yeniden geniş tabanlı mutabakata ihtiyaç arttı. Dün CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nun 16 madde halinde açıkladığı önerilerini bu kapsamda değerlendiriyor ve zamanlama açısından yerinde buluyorum. Kılıçdaroğlu, yaşadığımız süreci “ekonomik buhran” olarak nitelendirdi. İktidarın güven verip kamuoyu desteğini alabilmesi için kamuda israfa son vereceğini taahhüt edip tüm döviz garantili taahhütlerin TL’ye dönüştürüleceğini, makam aracı saltanatına son vereceğini açıklaması gerektiğini belirten Kılıçdaroğlu, yeni bir bütçe ve yeni bir orta vadeli programın TBMM’ye getirilmesi gerektiğini kaydetti. İktidarın yeni bir bütçe ve programla birlikte bir dizi reform başlatmak zorunda olduğunu kaydeden CHP lideri, yeni bir merkezyerel kurulması, yerel yönetimlerin bütçelerinin artırılması, merkezi yönetim denetiminin belediyelerin çalışmalarını engelleme amaçlı olmaması ve seçimle gelen başkanların ancak seçimle gideceklerinin güvence altına alınması ge rektiğini söyledi. Öneriler arasında devlet yönetiminde liyakat sisteminin hâkim kılınması, Sayıştay’ın gerçek işlevine kavuşturulması, Merkez Bankası başta olmak üzere BDDK, SPK, EPDK gibi özel kurumların bağımsızlıklarının sağlanması yer aldı. Kamu ihale yasasının rekabet ve şeffaflığı sağlayacak şekilde yeniden düzenlenmesi, TBMM’de kesin hesap komisyonu kurulması, Ulusal Vergi Konseyi’nin oluşturulması, Ekonomik ve Sosyal Konsey’in çalıştırılması, Stratejik Planlama Teşkilatı kurulması gibi öneriler de açıklamada yer aldı. IMF için kararını ver Ekonomik buhrandan çıkış için yargı bağımsızlığının kesin olarak sağlanması, iktidarın yargı üzerindeki tahakkümüne derhal son verilmesi, orta vadede yargı bağımsızlığını sağlayacak anayasal değişikliğe gidileceğinin taahhüt edilmesi gerektiğini kaydeden Kılıçdaroğlu, düşünceyi ifade, örgütlenme ve basın özgürlüğünün koşulsuz güvence altına alınması, seçim barajının kaldırılıp millet iradesinin olduğu gibi parlamentoya yansıması gerektiğini, siyasi ahlak yasasının bir an önce çıkarılmasını istedi. Kılıçdaroğlu’nun 16. madde olarak açıkladığı önerisi ise IMF ile ilgiliydi. “IMF ile yeni düzen netleştirilmelidir” diyen CHP lideri, IMF ile ilişkiler kesilecekse ortaklıktan çekilip IMF’deki sermaye payının Türkiye’ye getirileceğinin kamuoyuna açıklanması gerektiğini belirtti. Bence “buhran”dan çıkış için acil olarak karar verilmesi gereken konuların başında bu geliyor. Kılıçdaroğlu’nun açıklamasından anladığım, “Ya buradaki kaynak imkânını kullan, kullanmıyorsan da çekilip oradaki sermayeyi getirip içeride kullan” demeye getiriyor. Bence haklı bir talep ve hükümetin bir an önce bu konuyu açıklığa kavuşturması gerekiyor. Büyük çabalarla “öcü” haline getirdiği IMF’yi istemiyorsa, daha doğrudan bir tavır almak zorunda. Kılıçdaroğlu’nun önerileri mantıklı öneriler, asgari koşulları sağlayacak aciliyeti olan hususlar ama bunların yeterli olmayacağı çok açık. Türkiye’nin geldiği noktada çok daha radikal siyasi ve ekonomik kararlara ihtiyaç var. Her şeyden önce de geniş tabanlı mutabakata… İktidarın bu önerileri düşüneceğini sanmıyoruz. Aksine bu öneriler üzerinden medya gücünü kullanıp taarruza geçecektir. Ancak ne olursa olsun, CHP’nin bu girişimini, suni gündemler yerine asıl konuşulması gereken ekonomiyi gündeme taşımak adına önemli buluyorum. Kadınlar sporda da kalıplara mahkum ING Türkiye’nin 19 Mayıs için hazırladığı “Spor ve Toplumsal Cinsiyet Araştırması”, ataerkil bakış açısının spor alanındaki etkilerini ortaya koydu. Araştırmanın sonuçlarına göre, kadınların yüzde 53’ü “Herhangi bir koşul gerektirmeden kadınların tüm sporları yapabileceğini düşünüyorum” derken; yüzde 47’si ise her sporu yapabileceğine inanmıyor. Güreş erkeklere, jimnastik ise kadınlara uygun görülüyor. Erkeklerin yüzde 36’sı ise, ancak gerekli özelliklere sahip kadınların belli spor dallarını yapabileceklerini düşünüyor. Öte yandan, araştırma ile Covid19 pandemisi sonrası yogaya ve koşu sporuna olan ilginin de arttığı belirlendi. Buna göre, yoga yapılma oranı, Covid19 öncesinde yüzde 11 iken, Covid19 sonrasında yüzde 23’e çıktı. Düzenli koşu yapanların oranı ise yüzde 19’dan yüzde 30’a yükseldi. l Ekonomi Servisi ATAM; “aUz“lUmul“siuUuvsleuunsnkubanbarabağağrıığımmkıAmuAssTsrTıııAztzAzalllMıMıığrğğa;ıın;ıncnıaıyıkyinyitenıirnue”leuudsuliuuylnesuursenukn, azmiavz1me9ikvMaerkaaayrrıaısrkı1ku9ur1rt9aar’draacaacykatakırz”tmıdria”yyedraeiyke, rek, baş1la9dMı1ğ9ıanMyakısyuıs1rt19u91l1u99ş’d’ddaaeysaytzamnzamıymaaızyıan ve başAlabtdaaAtşıtülğaatrdıüknırğ’küıkn’üuAkArnuntrmutmulaaluu,, şGşGdedeennesçtçlsailktnikavımenvıSeızmpınSopıvrzeoınr ve AtBaatyüBraraykmr’aümı’nAı’nınnınm1100a11,..Gyyıılelınınnı ıbçbüliyüküykvüebkirSbpiror cBoaşcykoruşakimuleiılek’nukıutnltulu1yy0oo1r, .vvyaatıtalaınnnımıımbızıüuzğyurüuğknraubniar cocşakcnualnscaiaallraenysıranlgaıkynırıguııvnvıtveıvelveeurmeremyreeinoninnnrnntt,üüüeevmtmtmalleetşaşaeşanehnenıhiythııolimyetirolrtueiılrmzzeru.iirmuzzii.mğizriiuzina saygı ve minnetle anıyoruz.