Catalog

10 24 ŞUBAT 2020 PAZARTESİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr EKONOMİ Son bir yılda müze ve ören yerleri yüzde 66 zamlandı Beklenmedik zam turizmciyi vurdu Turizmciler, müzelere yapılan son zamla artacak maliyetlerini kendisi ödeyecek. Kültür ve Turizm Bakanlığı, müze ve ören yeri giriş ücretlerine 1 Mart’tan itibaren geçerli olmak üzere yüzde 39’a varan zam yaptı. Bir yıl içinde yapılan iki zamla birlikte toplam zam yüzde 66’yı buldu. Bu zamların zamanlamasına karşı çıkan turizmciler, tur operatörleriyle gelen yabancı turistlere yönelik satışların aralık ayında büyük ölçüde tamamlandığını hatırlatarak tepki gösterdi. Buna göre, son zam maliyetleri artıracak, turizmci bunu kendi cebinden ödeyecek. Türkiye Seyahat Acentaları Birliği (TÜRSAB) eski Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Selçuk Boynueğri, “Yabancı turistlere yönelik aylar önce kataloglar hazırlarken bu zamlardan habersizdik. Bu sistemsizlik maliyetlerimizi zam oranı kadar artıracak. Bunu çoğu zaman karşılayamıyoruz” dedi. Yabancı turistlere yönelik paket turların 15 günlük seriler halinde bir sene önceden hazırlandığını anlatan Boynueğri, şöyle devam etti: “2020 sezon kataloglarının yüzde 80’i eylülkasım aralığında tamamlandı. Satışların çok büyük bir kısmı da ocak ve şubatta yapıldı. Biz önceki fiyat tarifesine göre maliyet hesabı yapmıştık. Satışlar başladıktan sonra yapılan zamlar maliyetlerimizi artırıyor. Program hazırlamadan önce zamlardan haberdar olmalıyız.” l Ekonomi Servisi Müze ücretleri zamlanırken Müze Kart’a ise indirim yapıldı. 70 TL’den 60 TL’ye indi Kültürün bedeli ağır Türkiye’de 451 müze var. En pahalı müze Ayasofya 2019 başında 60 TL iken, 2019 Temmuz’da yüzde 20 artışla 72 TL’ye yükseldi, geçen hafta yapılan son zamla birlikte ise 100 TL’ye çıktı. 1 Mart’tan sonra uygulanmaya başlayacak son zamlara göre, İstanbul Arkeoloji Müzesi’nin giriş ücreti 36 TL’den 50 TL’ye, Adıyaman Nemrut Örenyeri’nin giriş ücreti 20 liradan 25 liraya, Ankara Anadolu Medeniyetleri Müzesi’nin giriş ücreti 36 liradan 45 liraya, İzmir Efes Örenyeri’nin giriş ücreti 72 liradan 100 liraya yükselecek. Zamlar sadece müzelerle de sınırlı kalmadı. Döner Sermaye İşletmesi Merkez Müdürlüğü’nde yer alan tarifelere göre, son bir yılda müze ve ören yerleri yüzde 66 zamlanırken, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre de tiyatro yüzde 26, sinema 19.3 zamlandı. Buna göre, 2015’te 14 lira olan sinema biletleri, son 5 yılda yüzde 48 zamlanarak 21 liraya yükseldi. Tiyatro biletlerindeki son 5 yıllık zam ise yüzde 60’ı buldu. TÜİK verilerinden derlediğimiz rakamlara göre, 2015’te 26 lira olan tiyatro biletleri, 2019 sonu itibarıyla 41.7 liraya yükseldi. Bu fiyat 2020 Ocak itibarıyla yüzde 17.7 daha zamlanarak 49 liraya fırladı. Milli kelepçe geliyor Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, ceza infaz sisteminde birçok ülke tarafından kullanılan Elektronik İzleme Sistemi ürünlerinin bundan sonra yerli ve milli olarak üretileceğini açıkladı. Varank, “Elektronik kelepçe gibi ürünler özellikle kadına şiddetin önlenmesi noktasında caydırıcı bir işlev üstleniyor. Bu ürünler 2013’ten bu yana yurtdışından ithal ediliyordu. İlk kez milli olarak üretilmiş sistemi kullanacağız. Bu proje kapsamında toplamda yaklaşık 20 milyon liralık ithalatın önüne geçmeyi hedefliyoruz” dedi. l AA ‘Hakkımızı yedirmeyiz’ Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Kayseri’de bir toplantıda gelişmeleri değerlendirdi. Bakan Fatih Dönmez, “Bir süredir Doğu Akdeniz’de hidrokarbon arama faaliyetlerine devam ettiklerini, iki tane sismik gemi olduğunu, üçüncü bir geminin satın alma işlemlerini de bitirdiklerini belirterek şunları söyledi: “Onlar bizim bu işi yapamayacağımıza inanıyorlar, yaptırmamak için de ellerinden gelen her türlü engeli gösteriyorlar. Ama biz kararlıyız, kendi malımızı, hakkımızı kimseye yedirmeyiz” dedi. l AA Gelir artışına çare: Disconti Türkiye turizminin dijital dönüşümünde turistlerden elde edilen döviz gelirlerini artırmak hedefiyle ‘Disconti’ adıyla mobil bir uygulama geliştirildi. Bu uygulama ile 3 yıl içerisinde 10 milyon dolar gelir elde edilmesi ve turistlere fazladan 50 milyon dolar harcama yaptırılması hedefleniyor. Türkiye Otelciler Birliği (TÜROB) Başkanı Müberra Eresin, “Disconti Card bir indirim kartı. Türkiye’de son 3 senenin en iyi turizm rakamlarını gözlemliyoruz ama Türkiye’de kişi başı turistten sağladığımız gelir Avrupa’nın gerilerinde. Bu kart ile güvenle alışveriş yapılması sağlanacak” dedi. l Ekonomi Servisi Serpme kahvaltı israf Yıllardır Türkiye’deki gıda israfının önlenmesi için çaba gösteren Türkiye İsrafı Önleme Vakfı Mütevelli Heyeti Başkanı Prof. Dr. Aziz Akgül, son yıllarda yaygınlaşan serpme kahvaltı alışkanlığına tepki gösterdi. Dünyada gıda israfının büyüklüğünün yaklaşık 1.3 milyar ton olduğunu ve 821 milyon insanın da açlık sınırında yaşadığını söyleyen Akgül, “Bu israf önlense açlar 3 defa doyurabilir” dedi. Türkiye’nin milli gelirinin yaklaşık yüzde 15’inin israf edildiğini de dile getiren Akgül, “Sadece serpme kahvaltı kültüründen dolayı 100 milyar lira civarında bir israfa sebep olunuyor” diye konuştu. Telefon zamlandı, 1000 TL’liklere talep arttı Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, ülke genelinde cep telefon fiyatları son iki yılda yüzde 33 zamlandı. 2019 Aralık sonu itibarıyla 2 bin 203 TL olan bu ürünler, 2020 Ocak sonu itibarıyla yüzde 40 daha artarak 3 bin 95 TL’ye yükseldi. MediaMarkt Türkiye İcra Kurulu Başkanı Yenal Gökyıldırım, “2019 verilerini incelediğimizde tüketicilerin en çok 10002 bin, ardındansa 2 bin2 bin 500 fiyat aralığındaki akıllı telefonları tercih ettiğini görüyo ruz” dedi. GFK’nin 2019 verilerine göre ise, tüm pazarda satışların yüzde 59’u 2 bin TL altındaki fiyat seviyelerinden geldi. En güçlü rekabet ise 15003 bin TL fiyat aralığında gerçekleşti. Cihaz alım ka rarında fiyat dışında tüketiciyi tercihlerini etkileyen özellikler arasında kamera, hafıza, tasarım ile birlikte şarj özelikleri geliyor. Üreticiler de ürün ve iletişimlerinde bu özellikleri ön plana çıkarıyor. Yerli markalarımızın ürün segmenti de ağırlıklı olarak giriş ve orta fiyat seviyelerinde yoğunlaşıyor. Emeklilerden aile yardımı talebi Türkiye Emekliler Derneği Genel Başkanı Kazım Ergün, çalışırken ödenen “aile yardımı”nın emeklilik döneminde de devam etmesi talebini dile getirdi. Kamu çalışanlarına bu yıl 332 lira olarak ödenen aile yardımını, işçilerin toplu iş sözleşmesi kapsamında faklı miktarda aldığını belirten Ergün, şunları söyledi: Aileye verilen bir değer olarak gördüğümüz aile yardımı, çalışmayan eşler için mutfak harcamalarına ufak bir katkı niteliğindedir. Ama çalışırken ödenen aile yardımı emekli olunduğunda kesiliyor. Bu durum, emekli olduktan sonra geliri azalan vatandaşlarımızın, gelirinin bir kalem daha azalmasına yol açıyor. Bu sebeple, aile yardımının emeklilik döneminde de devam etmesini sağlayacak mevzuat değişikliklerine gidilmesini istiyoruz.” l Ekonomi Servisi Bir hibrit modelde Hyundai’den: i20 İlk kez 2008 yılında satışa sunulan i20 Hyundai’nin Avrupa’daki en başarılı modellerinden biri olma özelliği taşıyor. Türkiye’de üretilen bu başarılı B segmenti otomobil i20, yenilendi. Yeni otomobil tamamen değişen tasarımı, sahip olduğu teknolojileri ve hibrit motor alternatifiyle dikkatleri üzerine çekmeyi başardı. Bu arada i20 hibrit, Türkiye’de üretilen Toyota CHR, Corolla ve Renault Clio modellerinden sonra 4. hibrit motorlu otomobil olma özelliğini taşıyor. Hyundai Assan, İzmit fabrikasında mart ayından itibaren yeni i20 modelini üretmeye başlayacak. Yeni i20 segmentinde sunduğu en kapsamlı güvenlik donanımlarıyla dikkat çekiyor. Daha fazla güvenlik için yaya ve bisikletli tespit sistemi ve navigasyon taban lı “Akıllı Seyir Kontrolü” sunan yeni nesil i20, ayrıca “İleri Çarpışma Önleme Yardımı” da içeriyor. Otomobil yeni tasarımıyla bir önceki versiyondan tamamen ayrılmış durumda. Yere yakın biçimde konumlandırılan farlar, c sütununa doğru yükselen omuz çizgisi, arka tarafta bagaj kapağı ortasında birleşen Z tasarımlı stoplar gibi tasarım detayları farklı bir otomobil olduğunu gösteriyor. Aracın içine göz attığınızda ise ilk etapta karşınıza geniş ve ferahlık hissi veren bir kokpit çıkıyor. Otomobilin gösterge paneli ve multimedya ekranı tamamen LCD ekran olarak satın alınabiliyor. Bu ekranların boyutları ise 10.25 inç olarak belirtilmiş. Hyundai, iki motorla beraber üç şanzıman seçeneği sunuyor. Modelin en dikkat çeken motor seçeneği 1.0 litrelik TGDi ünite. Bu motorda 100 ve 120 beygirlik iki farklı güç çıkışı mevcut. Ayrıca Hyundai, i20 modelinde ilk kez 48volt yarı hibrit aktarma organına yer veriyor. Hibrit versiyon 1.0 litrelik TGDi ünitede olacak. Yedi ileri DCT ve yeni geliştirilen 6 ileri manuel (iMT) şanzımanla kombine edilen 48volt yarı hibrit, hızlanma esnasında da performansa katkıda bulunuyor. Bu motorun haricinde 1.2 litrelik MPi, 4 silindirli benzinli üniteye de yer veriliyor. Beş ileri şanzımanla sunulan bu motor, 84 beygir güç üretiyor. Honda’nın asfalt canavarları Honda, yüksek performanslı kompakt hatchback segmentindeki temsilcisi Civic Type R ürün gamını Sport Line ve Limited Edition olmak üzere iki yeni özel seri ile genişletiyor. Honda’dan yapılan açıklamaya göre, yeni Civic Type R Limited Edition, bugüne kadar üretilen en safkan Type R olma özelliğiyle öne çıkarken, Limited Edition versiyonundan Avrupa için sadece 100 adet üretilecek. Civic Type R Limited Edition, yeni hafif yapı elemanları, gelişmiş sürüş dinamikleri ve çarpıcı tasarımıyla bugüne kadar üretilen en safkan Type R versiyonu olarak dikkati çekiyor. Civic Type R Sport Line ise Type R modellerine özgü performansı sunuyor ancak daha alçak arka spoyler, 19 inçlik alaşım jantlar ve siyah iç mekânıyla daha az dikkati çeken bir görünüm bekleyenlere hitap ediyor. ‘2008’ daha teknolojik Peugeot’nun bugüne kadar tüm dünyada 1.1 milyon adet satan 2008 modeli yeni yüzüyle Türkiye yollarına çıktı. Tamamen değişen araç adeta küçük 3008’i andırırken eski versiyondan neredeyse hiçbir iz taşımıyor. Bu haftaki sürüş izlenimi için sayfamıza konuk olan 2008’in en üst donanımı olan GT Line seçeneğiydi. Markanın güncel SUV tasarım dilini sergileyen yeni 2008’de, üçgen formlar, dinamik hatlar, şişkin çamurluk kemerleri, yüksek omuz çizgisi, 3 pençe imzalı full LED farlar, çift egzoz çıkışı ve elmas şeklindeki 18 inç jantlar dikkati çekiyor. Peugeot 2008’in sadece dış tasarımı değil iç tasarımı çok değişmiş. Büyüyen boyutları iç mekânı fazlasıyla rahatlatırken her versiyonda bulunan cam tavan özelliği ile iç mekân daha aydınlık hale getirilmiş. Ele daha iyi oturan ve daha kontrollü bir sürüş sağlayan kompakt direksiyon simidi, büyük HD dokunmatik ekran ve yenilikçi bir 3 boyutlu gösterge detaylar arasında yer alıyor. Yeni 2008’in en can alıcı noktası kullanıcı dostu “3D icockpit” uygulaması olmuş. 2008’deki bu dijital göstergede sürüş esnasında bazı verilerin üç boyutlu grafik ve şekillerle ekrana yansıdığını görüyoruz. Göstergeler dinamik ve hareketli olup önem derecesine veya aciliyet seviyesine bağlı olarak göz hizasına geliyor. Böylece dikkat çekme süresi artıyor. Geri görüş kamerası netliği ve arkaön park sensörleri ile de park artık sorun olmaktan çıkıyor. Peugeot Drive Asist Plus ile yarı otonom bir sürüş deneyimiyle daha güvenli bir sürüş sunuyor. Şerit konumlandırma sistemi ve StartStop özelliğine sahip Adaptif Cruise Control ile hızını öndeki araca göre ayarlıyor, gerektiğinde durup yeniden hareket ediyor. 1.5 Blue HDi dizel otomatik 130 beygir gücündeki test aracımız 0100 kilometre hızlanmasını 9.3 saniyede tamamlarken, maksimum 195 kilometre hıza sahip. Yakıt tüketimi ise fabrika verilerine göre ortalama 100 kilometrede 3.8 litre olarak verilmiş. Sadece 2020 adet üretilecek ‘özel seri’ Fiat Doblo, başarılarla dolu 20 yılı geride bıraktı. 2000 yılından günümüze sınıfının öncüsü olan ve Türkiye’nin ihracat ağırlıklı hafif ticari araç üretim merkezi olmasında önemli rol oynayan Doblo’nun yıldönümü için özel bir seri hazırlandı. Sınıfına ismini veren Doblo’nun, üretimi 2020 adetle sınırlandırılan “20’nci Yıl Özel Serisi” şubat ayında internet üzerinden ilk 20 kişiye ön satış uygulamasıyla birlikte pazara sunuluyor. Fiat Chrysler Automobiles’ın (FCA) önemli stratejik üretim merkezinden biri olan ve WCM World Class Manufacturing (Dünya Klasında Üretim) programı kapsamındaki denetimlerde Altın seviyedeki Tofaş Fabrikası’nda üretilen Doblo, fonksiyo nellik ve şıklığı bir arada bulmayı isteyen müşterilerin beğenisine sunuluyor.