Catalog

EKONOMİ DOLAR 6.0710 2.2 kuruş ekonomi@cumhuriyet.com.tr TASARIM: SERPİL ÜNAY AVRO STERLIN 6.5590 0.4 kuruş 7.9230 2.4 kuruş FAİZ 11.26 0.20 puan BORSA 119.574 1217 puan 11 19 ŞUBAT 2020 ÇARŞAMBA ALTIN CUMHURİYET ALTIN 24 AYAR 2090.38 19.35 lira 310.57 2.89 lira >> Baş tarafı 1. sayfada Geçmişe dönük olarak verilen PTT mevduat, kâr ve zarar meblağları doğru değildir. Haberde geçen, TVF’nin herhangi bir denetime tabi olmadığı bilgisi de gerçeği yansıtmamaktadır. TVF’nin bağımsız denetim, Devlet Denetleme Kurulu ile TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nu içeren üçlü denetim yapısı bulunmaktadır. Ayrıca, TVF portföyüne devredilen şirketlerin denetim mekanizmalarında hiçbir değişiklik yapılmamış CEVAP VE DÜZELTME tır. Yani, dün Sayıştay denetimine tabi olan kurumlar bugün de Sayıştay denetimine tabidir. Cumhuriyet gazetesinin önceki tarihli haberlerinde de yapılan hatalar tekrarlanmış; araştırma olmadan, doğru bilgiye dayanmadan haber yapma geleneği sürdürülmüştür. Vakıfbank TVF portföyünde değildir. Toplam varlıklara dair verilen meblağ ise hatalıdır. TVF, potföyünde yer alan şirketlerle belli bir öncelik sırasıyla operasyonel ve yönetsel ilişki kurmaktadır. Bugüne kadar operasyonel faaliyetlerine doğrudan müdahalede bulunulmamış olan PTT ile ilgili tespitlerimiz mevcuttur. Bu tespitler neticesinde oluşan yol haritası doğrultusunda PTT’nin daha da iyi bir yere gelmesi için gereken adımları atacağımızı belirtmek isteriz. Yukarıda yaptığımız açıklamalara istinaden Cumhu riyet gazetesinin gerçeğe aykırı, hiçbir somut gerekçesi olmayan, TVF ve yöneticileri aleyhinde kamuoyunu yanıltıcı ithamlar içeren ve TVF yöneticilerinin saygınllığı ile bağdaşmayan iddialar içeren söz konusu yazı ile ilgili tüm yasal haklarımızı hızlı, eksiksiz ve etkin bir şekilde kullanacağımızı bildirir, Cumhuriyet Gazetesi’nin gerçeğe aykırı, hiçbir somut gerekçesi olmayan, ha karet ve iftira niteliğindeki 29.03.2017 tarihli yazısı ile ilgili tüm yasal haklarımızı hızlı, eksiksiz ve etkin bir şekilde kullanacağımızı bildirir, Cumhuriyet gazetesinin haber değeri taşımayan 2.12.2019 tarihli yazısına itibar edilmemesini diler, kamuoyuna saygılarımızla sunarız. TÜRKİYE VARLIK FONU ADINA TÜRKİYE VARLIK FONU YÖNETİM AŞ Vekili Av. Mesut Kaya Döviz piyasaları, Merkez Bankası Para Politikası Kurulu’nun yeni faiz kararı öncesi hareketli Dolar fırsat kolluyor Dolar/ TL hem uluslararası piyasalardaki sorunlar hem bölgesel jeopolitik gelişmeler nedeniyle Mayıs 2019’dan bugüne en yüksek seviyesine çıktı. Mali piyasalarda dalgalanma devam ediyor. Dolar/TL, özellikle Suriye kaynaklı jeopolitik endişeler nedeniyle yaklaşık iki haftadır baskı altında kalmaya devam ederken, en son Mayıs 2019’da görülen 6.0680’i de aşarak dün en yüksek 6.0724’e kadar yükseldi. Ancak son haftalarda kamu bankalarının artan döviz arzı ise TL’yi destekleyen önemli bir unsur konumunda. Doların yükselişine uluslararası piyasalar da destek veriyor. Asya borsaları, Apple’ın koronavirüs salgınından dolayı üretimin yavaşladığını ve Çin’deki talebin zayıfladığını, buna bağlı olarak marttaki çeyreklik bilançolarda ciro hedefini tutturamayacağını açıklamasının ardından düştü. Bu açıklama gelişmekte olan ülke piyasaları başta olmak üzere riskten kaçışı tetikleyerek dünya genelinde virüs endişelerini kuvvetlendirerek yeni bir satış baskı sı yarattı. Borsa İstanbul 100 Endeksi de yüzde 1.01 düştü. İndirim bekleniyor İç piyasalar ise bugün so nuçları açıklanacak Mer kez Bankası Para Politi kası Kurulu (PPK) faiz ka rarına odaklanmış durum da. PPK’nin politika faizinde 50 baz puan indirim yapması bekleniyor. Reuters’ın 15 ku rumun katılımıyla yaptığı an ketin medyanı 50 baz puan AB’den Türkiye’ye ek süre lık indirimle politika faizinin yüzde 10.75’e çekileceği yönünde oluştu. Ancak bazı bankacılar faiz indirim HSBC 35 BIN KIŞIYI lerinin enflasyonda yüzde 12’li seviyeler ÇIKARACAK Avrupa Birliği (AB) vergi bilgilerinin otoma matik bilgi değişimi”nin maliye bakanla tik aktarımını gerçekleş etkin kullanımında so den belirgin düşüş göstermemesi nedeniyle TL’nin korumasını zayıflatacağını da belirtti. TBMM’deki bankacılık ile ilgili düzenleme de yakından izleniyor. l Ekonomi HSBC Holdings PLC, yatırım bankacılığında küçülmeye gitmek ve ABD ile Avrupa’daki faaliyetlerinde revizyon yapmak rı “vergi cennetleri” kara listesine Panama, Palau, Seyşeller ve Cayman amacıyla 100 milyar dolarlık varlığını Adaları’nı ekledi, elden çıkaracağını açıkladı. Bu Türkiye’ye de ek strateji gelecek üç yılda yaklaşık siklerini tamam 35 bin kişinin işten çıkarılması laması için ek süre anlamına geliyor. Çalışan verildi. sayısı 200 bine AB belgesine göre tiremedi ama buna izin verecek yasal değişiklikleri kabul etti. Bu nedenle Türkiye’ye taahhütlerini yerine getirmesi için 31 Aralık 2020’ye kadar süre verildi. Türkiye’den iç mevzuat değişimi, Kıbrıs dışında AB üyelerini OECD’ye bildirme mut ilerleme kaydetmesi bekleniyor. Bunlar sağlanamazsa Türkiye kara listeye alınabilecek. Türkiye, 31 Aralık’ta otomatik bilgi paylaşımına ilişkin “Ortak Raporlama Standardı”nı kabul ettiğini Resmi Gazete’de ilan etmişti. Servisi inecek. Türkiye, AB üyeleri ile si ve AB üyeleriyle “oto l Ekonomi Servisi Koronavirüs çekirdeği vurdu Çin’den ithal edilen çekirdek, koronavirüs nedeniyle zam tehlikesiyle karşı karşıya. Kayseri’de çekirdek toptancılığı yapan Cuma Tan, “Çekirdekler alınmamaya devam ederse fiyatının 20 TL’den 40 TL’ye çıkacağını düşünüyorum” dedi. Tan, “Elimizde 15 günü çıkaracak çekirdek ya var ya yok. Alternatif olarak bizim çekirdek getireceğimiz tek ülke Çin. Ancak koronavirüsten dolayı haklı olarak çekirdek ithalatımız durdu. Bu durum, yurttaşın cebine ve bize yansıyacak. Yetkililerimizden yardım istiyoruz” diye konuştu. l İHA VW kararını yine erteledi Volkswagen (VW), Manisa’da kurulması planlanan fabrikayla ilgili kararını bir kez daha erteledi. Reuters’a yaptığı açıklamada, zamanlarının olduğunu ve kararın yıl ortasına kadar bekleyebileceğini belirten kaynak, “Kararı mutlaka şubat ayı sonundaki Teftiş Kurulu toplantısında almamız gerektiği gibi bir durum yok” diye konuştu. Yaklaşık bir milyar Avro’luk yatırımın öngörüldüğü yatırım kararı, Türkiye’nin Ekim 2019’da başlattığı Barış Pınarı Harekâtı sebebiyle ertelenmişti. AB’den Türkiye’ye ‘kara liste’ uyarısı AB üyesi 27 ülkenin maliye bakanları dün Ekonomik ve Mali İşler Konseyi (ECOFIN) toplantısı için Brüksel’de bir araya geldi. Vergi konusunda işbirliği yapmayan ülkelerin güncellendiği toplantıda, listeye Cayman Adaları, Palau, Panama ve Seyşeller’in eklendiği açıklandı. Türkiye’nin de listeye eklenmesi konusunun gündeme geldiği ancak eksiklerini tamamlaması için “siyasi nedenlerle” Ankara’ya ek süre tanınmasına karar verildiği belirtildi. l Haber Merkezi ‘Kara delik büyüyor’ Genel Müdür Bali, CHP’deki banka hisseleri Bali: Biz nin Hazine’ye devriyle ilgili tartışmanın Atatürk paylarının kimin tarafından temsil edi işimizle leceğiyle ilgili olduğunu belirtti. Bunun ana hissedarın mülkiyeti, bankanın iş yapma bi meşgulüz çimiyle doğrudan bir ilgisi olmadığını söyledi. Bali, “İşimizle gücümüzle meşgulüz” dedi. Teknolojiyle öne çıkalım İş Bankası Genel Müdürü Adnan Bali, teknolojinin önemine dikkat çekti. Koç Üniversitesi işbirliği ile kuracakları Yapay Zekâ Uygulama ve Araştırma Merkezi’nin tanıtım toplantısında konuşan Bali, ‘’Ülkelerin ve ekonomilerin gelişmesinde lokomotif olan tüm sektörlerde ayrıştırıcı unsur teknoloji. Büyük ekonomilerde, teknolojiye dayalı şir ketler her geçen gün ağırlığını arttırıyor. Türkiye’nin teknolojide öne çıkan ülkeler arasında yer alması gerekiyor’’ dedi. Bali, kurulacak merkeze ilk etapta 32 milyon TL’lik bir yatırım yaptıklarını belirtti. Koç Üniversitesi Rektörü Umran İnan ise Türkiye’de ilk kez bu ölçekte bir yapay zekâ merkezinin hayata geçirildiğini belirtti. l Ekonomi Servisi ‘İyi rakip her zaman gerekli’ İş, eğitim ve özel hayatıyla ilgili açıkla malar yapan İstan bul Sanayi Odası Baş kanı Erdal Bahçıvan, “Rakiplerimizin ürünlerini de niyoruz, ta dıyoruz, soframız Erdal Bahçıvan da bu lundurduğumuz da oluyor. İyi rakip her zaman gerekli” dedi. İş hayatına atılacak gençlere de önerilerde bulunan Bahçıvan, şunları söyledi: “Nerede mutlu olacaklarını iyi ölçmeleri, kendilerini iyi tanımaları gerek ve hedefle kendileri arasındaki dengeyi iyi oturtmalılar. Sabırlı olmak kesinlikle çok önemli.” Birleşik Kamuİş Genel Başkanı Mehmet Balık, AKP’nin devleti, yurttaşları ve şirketleri borç batağına sürüklediğine dikkat çekti. Birleşik Kamuİş Genel Başkanı Mehmet Balık, Türkiye’nin artan borç yüküne dikkat çekti. Cari işlemlerin Aralık 2019’da 2.8 milyar dolar açık verdiğini hatırlatan ve “Türkiye geçen yıl 123.7 milyar TL’lik bütçe açığı verdi. Bu yılki açık hedefi 138.9 milyar TL” diyen Balık, ekonomideki kara deliğin sürekli büyümeye devam ettiğini vurguladı. Balık, AKP’nin devlet bütçesi oluştururken emekçileri ve toplumu değil yerli ve yabancı sermaye örgütlerinin ihtiyaçları ve beklentileri doğrultusunda hareket ettiğini bildirdi. Yurttaşların geniş bir kesiminin artan vergiler ve zamlar altında ezildiklerini kaydeden Balık, şöyle devam etti: “Patronlara teşvik adı altında kaynak aktarılmış, özellikle iktidara yakın holdinglerin vergi borçları silinmiştir. Enflasyon ve işsizliğin artmaya başlaması, reel ücretlerde yaşanan gerilemeler, emekçi ailelerin geçimlerini büyük ölçüde borçlanarak sürdürmeye çalışmaları... Emekçiler açısından bakıldığında 2019 yılı oldukça zor geçmiştir ve 2020 yılı ise ekonomik krizi, açlığı ve yoksulluğu derinleştirerek ilerlemektedir.” l ANKARA Gramaj uyarısı Bilinçli Tüketiciler Derneği Başkanı Ömer Keser, boş olarak tartıldığında 1418 gram gelen ambalajların, ürün gramajına dahil edilmesine tepki gösterdi. Keser, “Tartı sıfırlamadan işlem yapılıyor. Her 1 kilo çamfıstığında, onun her 17 gramı tartıda ambalaj, gramaj sıfırlanmadığı için eksik. Günde bin ürün bu yöntemle satılsa, 17 gramdan 17 kiloya denk gelir. Kilosu 100120 TL olan fıstık için çok ciddi bir fiyat karşımıza çıkar” dedi. En yüksek not Yapı Kredi’ye Yapı Kredi’nin, “Karbon Saydamlık Projesi”ne (CDP) 2019 yılında yaptığı raporlamayla, “Su Programı” notunu “B”den “A”ye çıkararak, Türkiye finans sektöründeki en yüksek notu aldığı açıklandı. Banka “İklim Değişikliği” notunu da “C”den “B”ye çıkardı. Yapı Kredi Üst Yöneticisi Gökhan Erün, “Sürdürülebi lirlik anlayışımız çerçeve sinde toplumumuzun sosyal ve ekonomik refahına uzun vade li fayda sağlayacak pek çok öncü çalış maya imza atmaya devam edi yoruz” dedi. l Ekonomi Servisi Gökhan Erün Ayvalık’ta halkın çevre direnişi Milli Parklar statüsü içinde bulunan Ayvalık Adaları Tabiat Parkı, 19 bin hektarlık alanı kapsıyor. Türkiye’nin en büyük “tabiat parkı” olma özelliğini taşıyan alanda kuzey Ege’nin bakir koyları, Cunda Adası ve irili ufaklı 23 ada yer alıyor. Tabiat parkında bölgeye özgü kızılçam ağaçları ve endemik bitki türleri, Kızıldeniz’in derinliklerinde görülen kırmızı mercanlar ve diğer deniz canlıları yaşıyor. Ayvalık halkı yaklaşık bir aydır tabiat parkı içerisindeki Pınarboğazı ile Dalyan kıyılarının Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından ihale yoluyla 20 seneliğine kiralanmasını ve yapılaşmaya açılmasını sağlayacak çevre katliamına karşı direniyor. Bir oldubittiye getirilerek Kuzey Ege’nin bu doğa harikasının arsa spekülatörlerinin rant hırslarına terk eden ihale girişimlerine karşı Ayvalık Tabiat Platformu tarafından başlatılan imza kampanyasında 20 bin imza toplandı (ilçenin, etrafındaki beldelerle birlikte, kış nüfusu 70 bin 720!). Bu direniş karşısında 11 Şubat’ta yapılması planlanan ihale önce 25 Şubat’a ertelendi, sonra da iptal edildiği duyuruldu. Ancak, Ayvalıklılar söz konusu imar tehdidine el veren “Kamulaştırma Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” toptan geri çekilmedikçe henüz kalıcı bir zafer elde edilmiş olmadığının bilincindeler. HHH Gündemi Ayvalık Destek Tasarım Akademisi kurucu ve yöneticisi, değerli dostum, Ali Akdamar özetledi. Katkılarını bu haftaki Ekonomi Politik’e taşıyorum: Kamusal alanın rant değeri yüksektir. Yöneticiler bu alanları kamunun yararına yapılacak işlere sermaye yapmak amacıyla başkalarının imtiyazına verirler. Bu şu demek, kamunun değerli bir mülkünü, sözüm ona kamuya kaynak yaratmak için başkalarına devretmek. Bu devrin diğer bir nedeni de siyasi rant sağlamaktır. Seçim sürecinde verilmiş sözleri yerine getirmek veya bir sonraki seçimin finansmanını sağlamak olabilir. Sonuç olarak halkın kullanımına açık olması gereken bu yerler, kişi veya kurumlara devredilir ve halk buralardan ancak para ödeyerek yararlanabilir. Ayvalık’ta yaşanan olay da basitçe böyledir. Yerel yönetimlerin, büyükşehir belediyelerinin ve bizzat hükümetin kendisinin sorumluluğundaki kamuya ait sahiller, kamplar, kişilere, kurumlara devredilmiştir. Yıllar içinde kanıksanan bu durum, giderek yaygınlaşmaktadır. Kentin merkezindeki kıyılar, kafelere, lokantalara, otoparklara, büfelere, taksi duraklarına bırakılmaktadır. Meydanlar, alanlar, parklar, kırlar, plajlar sosyalleşme ve halkın birbirini tanıma alanlarıdır. Bu alanların sermayeye devrinin ortaya çıkardığı sorunsal, insanların kamusal alandan çekilerek evlerine kapanmaları ve bireyselleşmeleridir. Hemşerilik olgusu yerini ötekileştirmeye ve şovenizme bırakır. İnsanın çevreyle bağlantısını koparır. Şimdi yaşanan durumun farkı ise, söz konusu mülklerin Ayvalık Adaları Tabiat Parkı içinde yer almasıdır. Yıllara yayılan bu kavga sabırlı bir iktidarın, yavaş yavaş, hissettirmeden unutturarak amacına ulaşma politikası karşısında, uyumayan halkın karşı karşıya gelmesidir. Her ne kadar azınlık olsa da duyarlı bir kesim bu tuzağa düşmemiştir. Belediyenin desteği ile partiler, sivil toplum kuruluşları, meslek kuruluşları ve halk meydanlara dökülmüş, kararlılığını yüksek sesle dile getirmiştir. Bu ses şimdilik ihalenin iptalini sağlamıştır. Ayvalık Belediye Başkanlığı’nın paylaştığı bilgilere göre, “30.03.1995 tarih ve 95/6717 sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile Ayvalık Adaları Tabiat Parkı olarak belirlenen alan, 21.04.1995 tarih 22265 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak ilan edilmiştir. İzleyen süreçte, 2004 yılında onaylanan Gelişme Planı ile sadece Park içinde belli bölgelerde Günübirlik Kullanım Alanı oluşturulabileceği genel olarak belirtilmiştir. Bu alanların hangi noktalar olacağı, kapsamı, mahiyeti, kullanım koşulları, süresi, devir koşulları ve şekli bu düzenlemede olmadığı için bu hususları açıklamak üzere 20.08.2009 onaylı Ayvalık Adaları Tabiat Parkı 1/25000 ölçekli Revizyon Planı çıkarılmıştır. Ancak söz konusu Revizyon planının Günü Birlik Kullanım Alanlarına dair düzenleme getiren hükümleri de dahil olmak üzere tamamı Danıştay 6. Dairesi’nin 25.12.2003 tarihli ilamı ile iptaline karar verilmiştir. 2009 yılından iptal olunan bu revize plandan sonra yeni bir revize plan oluşturulmamış, iptal olunan hususlar yasal düzenlemeden yoksun ve plansız duruma düşmüştür.” Dolayısıyla, yaratılan hukuki boşluk fırsat bilinerek Ayvalık’ta bir oldubitti yaratılmaya çalışılmaktadır. 2009 yılında Danıştay kararıyla kazanılan haklar, bugün hiçe sayılarak, hükümetin ve arsa spekülatörlerinin gaspına uğratılmaya çalışılmaktadır. Yasayı hiçe sayan bu davranışın asıl hayret verici yanı “vicdanın” uykuya dalmasıdır. Son derece değerli bir doğa parçasını, birileri kazanç sağlasın diye heba etmek ancak vicdansızlıkla ifade edilebilir. Bu vicdansızlık karşısında duracak tek güç, bilinçtir. Ancak bilinçli bir toplumun topyekun protestoları, bu rantiyelere engel olabilir. Yasaları hiçe sayan, etik değerleri göz ardı eden yöneticilere, rant sağlayıcılara dur demenin yolu bireylerin iyi niyetli, iradeli, bilinçli olmalarıyla olasıdır. Çünkü çevrecilik bir “iyi niyet ve irade disiplinidir”.