Catalog

2 EKİM 2020 CUMA ENTÜBEYKEN DOĞUM YAPTI ABD’de 28 haftalık hamileyken koronavirüs kapan Jacklyn Rodriguez, sağlıklı bir erkek çocuğu dünyaya getirdi. Rodriguez, konuyla ilgili olarak “Beni uyandırdıklarında bebeğimin doğduğunu SONUÇLARI 04 10 33 39 51 54 söylediler. Karnıma dokunduğumu ve ‘Ne dediklerini anlıyor muyum?’ diye düşündüğümü hatırlıyorum. Oğlumun doğduğuna dair bir bilgim yoktu. Biraz üzüldüm ama bu sorun değil. Ben de oğlum da hayattayız” dedi. 6 BİLEN: 25 milyon 345 bin 008 TL (Devretti) 5 BİLEN: 27.613.50’şer TL 4 BİLEN: 593.60’ar TL 3 BİLEN: 29.60’ar TL 2 BİLEN: 3.20’şer TL eposta: hazal.ocak@cumhuriyet.com.tr Greenpeace’in çalışmasına katılan büyük marketler plastik ayak izlerini açıklamadı Marketlerin notu sıfır 25 yıldır yürüyorlar! ABİDİN YAĞMUR Mersin’de 25 yıldır düzenli olarak yürüyüş, spor, doğa ve kültür gezileri yapan “Grup Zafer” üyeleri, sadece sabah yürüyüşlerinin toplamında, dünyanın etrafında bir tur dönmüş kadar yürüdüler. Grup üyelerinin yurdundan farklı yerlerindeki spor organizasyonlarına katılmaktan arkeoloji gezilerine kadar birçok faaliyeti 25 yıldır sürdürdüğünü ifade eden Dr. Galip Kırıcı, “25 yıldır hiç ara vermeden yaptığımız etkinliklerin başında sabah yürüyüşleri geliyor. Günde ortalama 12 kilometre yürüyoruz. Haftada 36 kilometre eder. Ayda 400 kilometreye yakın yapıyor. Yılda 2 bin küsur kilometre yapıyor. 25 yıldır yürüyoruz. Dünyanın etrafını 42 bin kilometre olarak hesap edersek, dünyanın etrafını bir defa döndük, ikinci turu dönüyoruz” dedi. Doktordan muhasebeciye, berberden ev hanımına kadar her meslekten insanın buluştuğu Grup Zafer, yürüme rekorunu artırmaya devam ederken sosyal sorumluluk çalışmalarına da devam ediyor. Grup üyeleri son olarak yürüyüş yaptıkları orman içi parkurdaki atıkları topladı. l MERSİN 8 ASIRDIR AYAKTA Malatya’nın Arapgir ilçesinde 796 yıldır ayakta duran Büyük Ocak Cemevi, ziyaretçi akınına uğruyor. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi öğretim görevlisi, emekli arkeolog İsmail Kaygusuz, “1200’lü yıllarda yapılıyor, 1224 yılında vakıf zaviyesi kuruluyor, ‘Zaviye Vakfı’ deniliyor. Bu vakfa arazi veriliyor, bu arazi Şeyh Hasan Onar’a veriliyor, evladından evladına vakfediliyor. Selçuklu döneminde de Osmanlı döneminde de 17’nci yüzyıla kadar zaviyenin dervişleri, zaviyeye bağlı olanlar askerlik yapmıyor ve vergi ödemiyor. 17’nci yüzyıl diyorum ancak arada tabii ki 14’üncü ve 15’inci yüzyılda bir savaşta saldırıya uğruyor. Türkiye’nin bilinen ilk cemevi, Büyük Ocak Cemevi Onay köyündedir” dedi. l DHA YANGIN SÖNDÜRME UÇAKLARI Antalya’da ‘alçak uçuş’ isyan ettirdi BÜLENT ECEVİT Orman yangınlarıyla mücadele için Türk Hava Kurumu uçakları yerine Rusya’dan kiralanıp Antalya’da kullanılan çok amaçlı amfibi uçağı BE 200’ün Rus pilotları Lara’da yerleşim yerlerinde alçaktan uçuş yaptıkları iddiasıyla şikâyet yağmuruna tutuldu. Lara’da alçak uçuş yapan Beriev BE200 tipi uçak, Fener Mahallesi’ndeki binalara yakın geçti. Antalya Havalimanı yetkililerini telefon yağmuruna tutan vatandaşlar, “Bu uçaklar Orman Genel Müdürlüğü’ne bağlı” cevabıyla karşılaştı. Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHMİ) yetkilileri, şikâyetlerin kendilerine de ulaştığını kule nöbetçisinin pilotu uyarıldığını bildirdi. Pilotun uyarılara aldırış etmemesi üzerine konu Antalya Orman Bölge Müdürlüğü Nöbetçi Yangın Müdürlüğü’ne iletildi. Buradaki yetkililer de pilotların uyarılacağını söyledi. Ancak şikâyetlerden sonuç alınamadı. Yangın ve eğitim olmadığı saatlerde tehlikeli bir şekilde yerleşim yerlerinin üzerinden alçaktan uçulmasına anlam veremeyen yurttaşlar yetkilileri duyarlı olmaya çağırdı. PLASTIK AYAK IZI NEDIR? Plastik ayak izi, tek bir kişi, kurum ya da şirket tarafından kullanılan toplam plastik miktarıdır. Bu, plastik şişelerden klavyelere, şampuandan mikroboncuklara ve naylon giysilere kadar her şeyi içerir. Mesela yeniden kullanılabilir ürün yerine tek kullanımlık bir plastik seçtildiğinde bu plastik ayak izine eklenir. Doğada çok zor çözünen plastikler, çevre kirliliğinin de bir numaralı nedenleri arasında. Örneğin yılda 500 milyar plastik poşet kullanılıyor. Okyanusları her yıl yaklaşık 12 milyon ton plastik kirletiyor. Greenpeace’in araştırmasına göre, Türkiye’de plastik ayak izini açıklayan süpermarket yok. Marketler, yeniden kullanımı teşvik edecek uygulamaları hayata geçirmeyi de planlamıyor. GEYVE’DE YURTTAŞLARIN SESİNİ DUYAN YOK Taşocağı bir köyü yavaş yavaş yutuyor KÖYLÜNÜN KÂBUSU OLDU İhsaniye Mahalle Muhtarı Bayram, CİMER’e başvurduklarını ancak sonuç alamadıklarını da belirterek “Biz, buranın kapatılmasını istiyoruz. Kaymakamlığa, Valiliğe, büyükşehire de şikâyette bulunduk ancak netice alamadık. Artık kâbus oldu bizim için. Saat gece 11’e kadar kırıcı çalışıyor. Yetkililerden yardım istiyoruz” dedi. KAYHAN AYHAN Sakarya’nın Geyve ilçesine bağlı İhsaniye Mahallesi’nde 18 yıl önce kurulan taşocağı bölgedeki tarımı, hayvancılığı yok etti. Köylerinin toz içinde kaldığını belirten köylüler, “İnsanlar kanser olmaya başladı. Astım hastalığı baş gösterdi. Bu taşocağı, bizim için artık kâbus oldu” diyerek isyan etti. İhsaniye Mahalle Muhtarı Yörük Bayram, taşocağının ilk açıldığı zamanlar köyden 12 km. uzakta olduğunu ancak zaman geçtikçe köyü tehdit eder hale geldiğini söyledi. Taşocağında patlatılan dinamitler nedeniyle köyün sürekli sallandığını ve evlerde hasar oluştuğunu belirten Bayram, “Dinamitler nedeniyle, yeraltı sularımız gitti. Köyde su yok. Derelerimiz kurudu. Köydeki evlerden birinin çatısı delindi. Bir kadının önüne taş düştü. Tehlike bu kadar yakın köye” dedi. Taşocağından gelen tozun köyü sardığını belirten Bayram, “Köyün etrafındaki fındıkların üzeri beyaz tozlarla kaplandı. Arazilerimizi kullanamıyoruz. Toz nedeniyle fındık da olmuyor. Bunun yanı sıra kendimize yetecek mahsülü dahi toplayamıyoruz. Bütün bahçelerde, sebzelerimizin üzerinde tozlar var. Üzüm, zeytin, kiraz, kayısı, fındık, çilek ve sebzelerin yetiştiği bölgede tarım yok oldu. Ormanlarımız tozdan dolayı bembeyaz olmuş durumda. Hayvanların gözleri kör oluyor. Hastalıktan dolayı ölüyorlar. O yüzden hayvancılık da bitti köyde. Köyün yolu da taşocağına 60 metre yakınlıktan geçiyor ve bir kez çöktü. Heyelan olasılığı fazla. Köyün yolu da gidecek. Şu an bu adam burayı bıraksa 10 sene sonra heyelandan çökecek burası. Bu açıdan da tehlikeli. Sonuç olarak yaşam kalitemiz taşocağıyla birlikte yerle bir oldu. Hem sağlık açısından hem de ekonomik olarak bizi çok büyük bir şekilde etkiliyor” diye konuştu. ÇEVRE Doğanın en zorlu mücadelesi plastiklerle. Bir plastik poşet doğada ortalama bin yılda çözünüyor. Dünyada kullanılan plastik ambalajlar küresel plastik kullanımının yüzde 40’ını oluşturuyor. Greenpeace Akdeniz, marketlerin plastik tüketimi ve kirliliğini azaltma stratejilerini ortaya koymak için “Marketlerin Plastik Ayak İzi Araştırması”nı tamamladı. Araştırma kapsamında marketlerden hiçbiri plastik ayak izini açıklamadı ve hiçbiri plastik ambalaj ve ürünleri azaltmak için bir taahhüt vermedi. Plastik ayak izi kişinin, şirketin ya da kuruluşların kullandığı plastik miktarını ortaya koyuyor. Greenpeace Akdeniz, marketlerin plastik tüketimi ve kirliliğini azaltma stratejilerini öğrenmek için yaptığı “Marketlerin Plastik Ayak İzi” araştırmasında sektörde büyük paya sahip 9 süpermarket ve kozmetik marketle yüz yüze görüşme ve ardından online anket yapma talebinde bulundu. Araştırmada marketlere ilişkin “üreticiler ve tüketiciler arasında aracı olarak plastik ayak izinde büyük etkileri var ancak üretici olmadıkları için de plastik kirliliğinde sorumluluğu kabul etmiyorlar” denildi. Araştırmaya göre bugüne kadar Türkiye’de plastik ayak izini açıklayan süpermarket yok. Yeniden kullanılabilir ve yeniden doldurulabilir paketleme gibi yeniden kullanımı teşvik edecek uygulamaları hayata geçirmeyi planlayan market de yok. Ultra hafif plastik poşetlere yer vermeme veya ücretlendirme politikası olan market sayısı ise 0. Tüketicinin plastiğe bakışı Araştırma kapsamında tüketicilerin plastik algısına da bakıldı. Katılımcıların gündelik hayatlarında en çok kullandığı plastik ürün, pet şişe ve daha da özel olarak su şişeleri ve damacanalar. Şişeleri takip eden ikinci plastik ürün, poşetler. Özellikle market alışverişlerinde kullanılan poşetler, katılımcıların en çok kullandığı plastik ürünlerden biri. ‘Marketler şeffaf değil’ Greenpeace Akdeniz Plastik Proje Sorumlusu Nihan Temiz Ataş araştırmaya ilişkin özetle şöyle konuştu: “Bu durum bize Türkiye’de marketlerin şeffaf olmadığını; plastik ambalajlar ve atıkları konusunda detaylı veri toplamadıklarını, iyi bir plastik atık mücadelesi stratejilerinin olmadığını ve bu verileri paylaşmak için özel bir çabaya girmediklerini gösteriyor. Marketlerin öncelikle şeffaf davranarak plastik ayak izini açıklamasını, tüketim ürünleri satan şirketlerle beraber çalışarak tek kullanımlık plastik ayak izini ve kullanıp atılan plastiğe bağımlılığımızı azaltacak gerçek çözümler üretmesini bekliyoruz.” Sinop Nükleer Karşıtı Platform ve çevreciler, ‘ÇED olumlu’ kararına karşı bugün dava açıyor Santralı kimin yapacağı belli değil SEFA UYAR Sinop’ta yapılması planlanan ve projenin yüzde 51’ini üstlenen JaponFransız iş ortaklığının 2019’da çekildiği Sinop Nükleer Güç Santralı için hazırlanan çevresel etki değerlendirme (ÇED) raporu “olumlu” bulundu. Projeyi üstlenen şirketin olmadığına dikkat çeken Sinop Nükleer Karşıtı Platform (NKP) Dönem Sözcüsü Kayhan Konukçu, karara karşı bugün dava açacaklarını belirtti. Türkiye ile JaponFransız iş ortaklığında, İnceburun Yarımadası’nda kurulması planlanan nükleer santral için 2013’te anlaşma yapılmıştı. Şimdiye kadar 4 kez duran proje kapsamında 650 bin ağacın kesildiği iddia edilmişti. Ancak Fransızların projeden ayrılmasının ardından Japonlar, “Türk Lirası’nda yaşanan değer kaybı ile artan maliyet” gerekçesi ile 2019’da projeden çekildi. JaponFransız iş ortaklığının projeden ayrılması ile birlikte üstlenici şirketi kalmayan proje durdu ancak ÇED süreci durmadı. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, 11 Eylül’de, projeye ilişkin hazırlanan ÇED için olumlu kararı verdi. Hayalperestlik Sinop NKP Dönem Sözcüsü Kayhan Konukçu, Cumhuriyet’e yaptığı değerlendirmede, Çernobil ve Fukuşima nükleer santral felaketlerine işaret ederek başta Almanya, İspanya ve İtalya olmak üzere tüm ülkelerin nükleer santrallardan vazgeçtiğini anımsattı. Konukçu, “İşletme hakkının 20 yılının yabancılara ait olacağı, şu an kullanmakta olduğumuz elektriğin 2.5 katı ücret ödeyeceğimiz ve kim tarafından yapılacağı belli olmayan bu projeye ait ÇED olumlu kararının açıklanması başlı başına skandal. Pandemi sürecinde bu projenin peşinden koşmak hayalperestlik. Ciddi bir rant endişemiz var” ifadelerini kullandı. Sinop NKP bileşenleri, meslek odaları ve dernekler, bugün ÇED olumlu kararına karşı dava açacak. BİTKİLER YOK OLUŞLA KARŞI KARŞIYA İngiltere’deki Kew Kraliyet Botanik Bahçeleri (RBG Kew) tarafından yayımlanan rapora göre, dünyadaki bitki türleri yok olma tehlikesiyle karşı karşıya. İklimhaber’in haberine göre 42 ülkeden 210 bilim insanının katkı sunduğu yeni bir rapora göre, bitki kayıplarının ana nedeni, tarım arazileri oluşturmak için yabani yaşam alanlarının tahrip edilmesi. Yabani bitkilerin aşırı hasat edilmesi, inşaat sektörü, istilacı türler, çevre kirliliği ve giderek büyüyen iklim krizi de önemli kayıp nedenleri arasında yer alıyor.