Catalog

DIŞ HABERLER EDİTÖR: DOĞAN ERGÜN dishab@cumhuriyet.com.tr Suriye’nin kuzeydoğusunda etkinliğini sürdüren militanlar, Şam güçlerini hedef aldı İdlib ates hattında 724 OCAK 2020 CUMA Rusya Savunma Bakanlığı, cihatçıların saldırılarında 40 Suriyeli askerin öldüğünü duyurdu. Uluslararası kamuoyundan çatışmaların durdurulması çağrısı yükseldi. Suriye’nin, büyük bir bölümü Nusra bağlantılı Heyet Tahrir Şam’ın (HTŞ) kontrolünde bulunan İdlib vilayetine yönelik operasyonlarını sürdüren Rusya destekli Şam güçleri, dün cihatçı militanların eşzamanlı baskınlarıyla sarsıldı. Rusya Savunma Bakanlığı, dün militanların Suriye ordusunun konuşlu olduğu noktalara düzenlediği saldırılarda 40 askerin öldüğünü, 80’inin yaralandığını duyurdu. Farklı mevzilerdeki yaklaşık 600 militanın, ordu güçlerini hedef alan bombalı araçlı ve roketli saldırıların ardından askerlere ateş açtığı bildirildi. Saatler süren çatışmalarda en az 50 ci hatçının öldürüldüğü, 90’ının da yaralı olduğu kaydedildi. Reuters, ordunun savunma hattını yararak iki yerleşim biriminde kontrolü ele geçirdiğini duyurdu. 350 bin sivil yerinden oldu Öte yandan, Türkiye ile Rusya geçen hafta İdlib’de yeniden ateşkes ilan edildiğini duyursa da bölgeden çatışma ve operasyon haberleri gelmeye devam ediyor. AA’nın haberine göre Rus savaş uçaklarının önceki gece İdlib’in güneyine başlattığı hava operasyonlarında biri çocuk 9 sivil yaşamını yitirdi. Suriye’deki güçlerini yerinden olduğunu belirtti. “Sivillerin ölü çoğunlukla müne yol açan kabul petrol sahalarına edilemez saldırıların çeken ABD’ye durdurulması” çağrı ait askeri araçlar, Nusaybin’e komşu Haseke’de görüntülendi. sında bulundu. Rusya’nın savaşa da hil olduğu 2015 yılından itibaren Şam yönetiminin kontrolüne geçen vilayet ve kent Çatışmaların şiddetlenmesi, siville lerden tahliye edilen cihatçılar ve si rin ölüm haberleri ve yeni göç dalga viller, kimi Türkiye’nin arabuluculu sı endişesi nedeniyle uluslararası ka ğunda varılan anlaşmalar sonucun muoyunun gündeminde de İdlib var da İdlib’e gönderilmişti. Astana ortak dı. AB Komisyonu Sözcüsü Peter Sta ları Ankara ve Moskova, İdlib için bu no, Şam güçleri ve müttefiklerinin ay ateşkes uzlaşısına varmıştı. Ancak Suriye’nin kuzeybatısında son günler Suriye ordusu ve Rus hava kuvvetle deki saldırılarında 35 kişinin yaşamı ri HTŞ’nin saldırılarını gerekçe göste nı yitirdiğini, ateşkesin yeniden bo rerek İdlib’in güneydoğusundaki ope zulduğunu ve bölgede 350 bin sivilin rasyonlarını yeniden başlatmıştı. Doğum hakkına Trump tırpanı Ukrayna skandalı nedeniyle Senato’da azil davası devam eden ABD Başkanı Donald Trump, ülke topraklarında doğum yaparak çocuklarının ABD vatandaşlığı almasını sağlayan ailelerin seyahatini engelleyecek bir düzenlemeyi hayata geçiriyor. Beyaz Saray Basın Sekreterliği’nden yapılan açıklamada “24 Ocak 2020’den itibaren artık “doğum turizmi için ABD’ye girmek isteyen yabancılara geçici ziyaretçi (B1/B2) vizesi verilmeyecek” ifadeleri kullanıldı. ABD’de doğan kişilere vatandaşlık verilmesi, anayasanın 14. değişikliği tarafından garanti ediliyor. ABD Başkanı Donald Trump, bu uygulamayı kaldırmak istediğini belirterek “Bu çok saçma” demişti. Kürtaj karşıtı çağrı Öte yandan, muhafazakâr söylemleriyle bilinen Trump dün sosyal medyadan yaptığı paylaşımda, kürtaj karşıtı bir yürüyüşe katılacağını duyurdu. Bugün yapılması planlanan “Yaşam için Yürüyüş” başlıklı etkinliğin duyurusunu Twitter hesabından paylaşan Trump, “Cuma görüşürüz... Büyük kalabalık!” ifadelerini kullandı. Katılması halinde Trump, kürtaj karşıtı yürüyüşte yer alan ilk ABD Başkanı olacak. LÜBNAN’DA YENİ DÖNEM SANCISI Lübnan’da yaklaşık üç aydır devam eden hükümet krizinin sona ermesine rağmen sokaklardaki hareketlilik durulmuyor. Beyrut’ta önceki gün meclis binası çevresindeki çatışmalarda en az 12 kişi yaralandı. BM Lübnan Özel Koordinatörü ise “kimi göstericilerin güvenlik güçlerini kışkırtarak manipülasyon çabasında olabileceği” uyarısında bulundu. Öte yandan, Hassan Diyab’ın başbakanlığındaki yeni kabinenin Maliye Bakanı Gazi Vazni, ülkenin buğday, yakıt ve ilaç gibi temel ihtiyaçlarını karşılamak üzere 45 milyar dolarlık bir desteğe ihtiyacı olduğunu söyledi. Bir hamle de Cezayir’den DEMOKRATLARIN YARIŞI Sanders, Biden’ı geçti ABD’de bu yıl yapılacak başkan lık seçimleri öncesinde, Demokratlar arasındaki adaylık yarışında sol kanadın temsilcisi Vermont Senatörü Bernie Sanders’ın önde olduğu iddia edildi. CNN tarafından SSRS adlı şirkete yaptırılan ankete göre, Demokrat seçmenler arasında Bernie Sanders’a destek verenlerin oranı yüzde 27 iken bu oran eski ABD Başkan Yardımcısı Joe Biden için yüzde 24 civarında görünüyor. İki isim arasındaki fark anketin hata payı içerisinde olsa da, Sanders’ın en son aralık ayında yapılan araştırmaya göre desteğini yüzde 7 civarında artırdığı görülüyor. Sanders ve Biden’ın ardından Senatör Elizabeth Warren’ın yüzde 14, henüz adaylığını açıklamayan eski New York Belediye Başkanı Michael Bloomberg’ün ise yüzde 5’lik desteğe sahip olduğu öne sürüldü. Ankete katılanların yaklaşık yüzde 30’unun, eğitim ve sağlıkta kamucu vaatlerde bulunan ve dış politikada da barışçıl bir yaklaşımı öne süren Sanders’ın, halkın gerçek sorunlarını en iyi bilen isim olduğu görüşünde olduğu bildirildi. Kuzey Kore, Münih’e katılıyor Dünyanın pek çok ülkesinden liderler ve üst düzey isimlerin, uluslararası güvenlik politikalarını tartıştığı Münih Güvenlik Konferansı’nda bu yıl bir ilkin gerçekleşmesi bekleniyor. Konferansın düzenleyicileri tarafından yapılan açıklamada, Kuzey Kore Dışişleri Bakanı Kim Son Gyong’un 1416 Şubat tarihlerinde düzenlenecek etkinliğe katılacağının teyit edildiği belirtildi. Gerçekleşmesi halinde, Kuzey Kore, 1963’ten beri düzenlenen konferansa ilk kez heyet göndermiş olacak. Ankara’nın destek verdiği Trablus merkezli Ulusal Uzlaşı Hükümeti’ne (UUH) bağlı güçlerle, ülkenin doğusunda kontrolü elinde tutan Halife Hafter komutasındaki Libya Ulusal Ordusu arasındaki çatışma nedeniyle gözlerin üzerinde olduğu Libya’da arabuluculuk çabaları için komşu ülkelerin dışişleri bakanları dün Cezayir’de bir araya geldi. Cezayir Dışişleri Bakanı Sabri Bukadum’un çağrısıyla yapılan toplantıya Libya’ya komşu Mısır, Tunus, Sudan, Çad ve Nijer’in yanı sıra bölge ülkelerinden Mali’nin dışişleri bakanlarının da katıldığı bildirildi. Toplantıya ayrıca, geçen hafta sonu Berlin’de Libya konulu uluslararası konferansa ev sahipliği yapan Almanya’nın Dışişleri Bakanı Heiko Maas da katıldı. Toplantı başlamadan önce bir açıklama yapan Bukadum, “Libya’nın komşularının siyasi çözüme katkıda bulunma sorumluluğu var” ifadelerini kullandı. Çad Dışişleri Bakanı Mahamet Zene Şerif ise Sahel bölgesinin, Libya krizinden zarar gördüğünü belirterek, “Si lahlanma, bölgede terörün yayılmasına neden oluyor” şeklinde konuştu. Öte yandan UUH’nin Dışişleri Bakanı Muhammed etTahir Seyyale, Tobruk merkezli Temsilciler Meclisi’nin dışişleri bakanının da davet edilmesi nedeniyle toplantıya katılmayacağını duyurdu. Libya’ya komşu ülkelerin dışişleri bakanları, Cezayir’de buluştu. Mitiga’da uçuşlar durdu Bu arada, Hafter’in olası Rusya ziyaretine ilişkin Kremlin’den açıklama geldi. Hafter’in Berlin Konferansı öncesi Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’e gönderdiği mektupta Moskova’yı ziyaret etmeye hazır olduğunu söylediğini aktaran Rusya Devlet Başkan Yardımcısı Yuriy Uşakov, olası bir ziyaretin tarihine ilişkin bilgiye yer verilmediğini belirtti. Türkiye ve Rusya’nın çağrısıyla Libya’da başlayan ateşkese rağmen, geçen salı Hafter cephesinin 6 Grad roketi kullanarak saldırı düzenlediği Trablus’taki Mitiga Havaalanı’nda uçuşların tamamen durduğu bildirildi. Saldırının ardından Libya Ulusal Ordusu’nun başkent Trablus ve çevresini “uçuşa yasak bölge” ilan ederek bölgeye yaklaşan sivil ve askeri uçakları vurma tehdidinde bulunduğu gündeme yansımıştı. UUH, saldırının ateşkesin ihlali olduğunu duyurmuştu. Holokost Forumu’nda İran’ı konuştular MACRON, İSRAIL POLISINE ÇATTI Dünya Holokost Forumu’na katılmak üzere Kudüs’te bulunan Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Fransız toprağı olarak sayılan Saint Anne Kilisesi’ni ziyareti sırasında İsrail polisi ile tartıştı. Saint Anne Kilisesi önünde beraberindeki bir İsrail po lisinden içeriye girmemesini isteyen Macron, “Önümde yaptığın şey hoşuma gitmedi. Dışarı çık” ifadelerini kullandı. Macron’un daha sonra yaşananlardan dolayı İsrail polisinden özür dilediği iddiası ise Elysée Sarayı tarafından yalanlandı. Auschwitz toplama kampının, Sovyet birlikleri tarafından 27 Ocak 1945’te kapatılmasının yıldönümü çerçevesinde bu yıl 5’incisi düzenlenen Dünya Holokost Forumu, İsrail’in ev sahipliğinde Kudüs’te düzenlendi. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Almanya Cumhurbaşkanı FrankWalter Steinmeier, İngiltere Prensi Charles ve ABD Başkan Yardımcısı Mike Pence’in de aralarında olduğu liderlerin katıldığı forumda antisemitizmin halen önemli bir tehdit olduğu vurgusu yapıldı. Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, “Antisemitizmin kara gölgesi yeniden doğuyor” ifadelerini kullandı. ABD Başkan Yardımcısı Pence ve İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ise İran’ı hedef alan açıklamalarda bulundu. Netanyahu, Tahran yönetimini “dünyadaki tek Yahudi devletini yok etmeye çalışmakla” suçladı. Öte yandan, abluka altındaki Gazze Şeridi’nde düzenlenen gösteride Filistinliler, forum için Kudüs’e gelen liderlerden, İsrail’in işlediği suçlara tepki göstermesini istedi. Bu arada, Kudüs ziyareti sırasında Mescidi Aksa’yı ziyaret eden Fransa Cumhurbaşkanı Macron, Filistin Devlet Başkanı Mahmut Abbas’la da bir araya geldi. Görüşmede Abbas, iki devletli çözüme, uluslararası hukuka uygun olarak ülkesinin barışı destekleme tutumları dolayısıyla Macron’a teşekkür etti. CIHATÇILAR YARGILANIYOR IŞİD saflarında savaşan yabancı militanların akıbetine ilişkin tartışmalar devam ederken Macaristan, cihatçıları savaş suçlarını işledikleri yerden bağımsız olarak yargılamaya imkân veren evrensel yetkiler kapsamında tarihi bir davaya sahne oluyor. Budapeşte Havalimanı’nda Aralık 2018’de sahte belgeyle yakalanmasının ardından sınırdışı edilmek üzereyken 2015’te IŞİD üyesi olarak terörizm ve katliam şüphesiyle tutuklanan Suriyeli Hasan F.’nin yargılamasına dün devam edildi. Daha önce de Hollanda’da bir mahkeme, Suriyeli Eşref Ahlafa’yı 7 yıl 6 ay hapis cezasına çarptırmıştı. ABD’den ikinci suikast tehdidi İran’ın Devrim Muhafızları’na bağlı Kudüs Gücü Komutanı General Kasım Süleymani’nin Irak’ta ABD operasyonuyla öldürülmesiyle zirveye ulaşan TahranWashington gerilimi, karşılıklı açıklamalarla sürüyor. ABD’nin İran Özel Temsilcisi Brian Hook, Kudüs Gücü’nün yeni komutanı İsmail Gani’yi ölümle tehdit etti. Hook, Süleymani’nin yolundan gitmesi halinde Gani’nin de aynı kaderi paylaşacağı uyarısında bulundu. Öte yandan, Devrim Muhafızları yetkililerinden Hassan Abbasi’nin ABD’nin İran’a uyguladığı yaptırımlara karşı gündeme getirdiği önerisi sosyal medyaya yansıdı. Riyad merkezli El Arabiya sitesinin haberine göre, Abbasi, söz konusu videoda İran donanmasının her ay 10 ila 20 ABD askerini, her biri için 1 milyar dolar fidye karşılığında serbest bırakılmak üzere rehin alması gerektiğini söylüyor. Böylece ABD’nin yaptırımları nedeniyle İran’ın uğradığı ekonomik hasarın giderilebileceğini savunuyor. Zarif, diyaloğa işaret etti BatıTahran hattındaki gerilimin sahalarından biri haline gelen Körfez’de ise diyaloğa işaret eden açıklamalar dikkat çekiyor. Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Prens Faysal bin Ferhan’ın ülkesinin İran ile diyaloğa açık olduğunu ve bunun Tahran’a bağlı olduğunu açıklamasının ardından Tahran’dan da olumlu mesajlar geldi. İran Dışişleri Bakanı Cevat Zarif, Twitter’dan Arapça yaptığı paylaşımda, “İran Körfez’deki komşularıyla diyaloğu memnuniyetle karşılıyor. Bölgenin yararına çalışacak her türlü çalışmanın içinde olmaya hazırız” ifadelerini kullandı. Irak’ta korkunç bilanço itirafı İşsizlik, yolsuzluk ve kamu hizmetlerindeki yetersizliklere karşı ekim ayından bu yana Irak’ta devam eden protestolarda yaşamını yitirenlerin sayısına ilişkin Bağdat’tan gelen son resmi açıklama, şiddetin boyutunu bir kez daha ortaya koydu. Cumhurbaşkanı Berhem Salih, ülkede üç ay süren gösteriler boyunca 600’den fazla kişinin öldüğünü bildirdi. İsviçre’nin Davos kasabasında düzenlenen Dünya Ekonomik Forumu’nda konuşan Salih, Iraklı gençlerin daha iyi bir hayat, daha fazla iş imkânı, hizmet sektörünün iyileştirilmesi ve uzun süredir ülkeyi felce uğratan yolsuzluğun sona ermesi için gösteri düzenlediğini ifade etti. Ölümlerin nedenini ise “kanun tanımaz kişilerin şiddet eylemleri” olarak tanımladı. Başbakan Adil Abdulmehdi, 1 Ekim’den bu yana başkent Bağdat olmak üzere ülkenin güney vilayetlerinde devam eden gösteriler nedeniyle 29 Kasım’da istifa etmek zorunda kalmıştı. Hükümetin açıkladığı reform paketleriyle ikna olmayan halk, polise ateş açma yetkisi veren yetkililerin ve yolsuzluk iddiaları gerekçesiyle hükümetin istifasını istiyor. Brexit Kraliçe’nin onayıyla yasalaştı İngiltere’nin Avrupa Birliği’nden (AB) ayrıl masına (Brexit) ilişkin yasal düzenlemede parlamento aşaması tamamlandı. Parlamentonun üst kanadı Lordlar Kamarası, İngiltere’nin AB’yle vardığı Brexit anlaşmasını yasalaştıracak tasarının görüşmelerini bitirdi. Tasarı, Kraliçe 2. Elizabeth’in onayının ardından yasalaştı. Böylece İngiltere, Galler, Kuzey İrlanda ve İskoçya’dan oluşan Birleşik Krallık, 1973’te katıldığı AB’den 31 Ocak’ta ayrılmış olacak. Ülke, 2020 sonuna kadar devam edecek geçiş süreci boyunca ise Brüksel’in kurallarına tabi olmayı sürdürecek.