Catalog

Cuma 16 Haziran 2017 EDİTÖR: NECDET ÇALIŞKAN TASARIM: SERPİL ÜNAY İşsizlik yine çift hane ekonomi 9 YÜZDE 11.7 İşsiz sayısı bir yılda 619 bin arttı. İstihdam oranı yerinde saydı. ‘1.5 milyon kişiye iş’ hedefiyle yola çıkılan istihdam seferberliğinin ilk 3 ayında işsiz sayısı 230 bin azaltılabildi Türkiye’nin işsizlik oranı bu yılın mart ayında geçen yılın aynı dönemine göre 1.6 puan yükselerek, yüzde 11.7’ye çıktı. İşsiz sayısı son bir yılda 619 bin artarak, 3 milyon 642 bine yükseldi. Hükümetin bu yılın başında başlattığı istihdam seferberliğine karşın, yılın ilk üç ayında işsiz sayısı 230 bin azaltılabildi. Mart ayında istihdam 27.5 milyon olurken, 2017 yılının ilk 3 ayındaki istihdamdaki artışı ise 820 bin oldu. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı istatistiklerine göre mart ayına işsizlik oranı bir önceki aya göre 0.9 puan düşmesine karşın, geçen yılın aynı ayına göre 1.6 puan arttı. Şubat 2017’de yüzde 12.6 olan işsizlik oranı, Mart 2016’da yüzde 10.1 idi. Bu yılın mart ayında tarım dışı işsizlik, 1.8 puanlık artışla yüzde 13.7’ye, 1524 yaş grubunu içeren genç işsizlik oranı 4.4 puanlık artışla yüzde 21.4’e ulaştı. Geçen yılın mart ayında yüzde 46.1 olan istihdam oran ise değişmedi. Umutsuzlar 650 bine çıktı 2016 ve 2017 yılları mart ayı sonuçlarına göre erkeklerde işsizlik oranı yüzde 9.3’ten yüzde 10.5’e çıkarken, kadınlarda ise işsizlik oranı yüzde 11.8’den yüzde 14.3’e yükseldi. İşsizlik oranının en yüksek olduğu kesimlerden biri olan lise mezunu kadınlarda işsizlik yüzde 19.5’ten yüzde 23.3’e çıktı. Bir yıl ve daha fazla süredir işsiz olanların sayısı 597 binden 798 bine çıkarken, bu grubun toplam işsizler içindeki oranı da yüzde 19’dan yüzde 22’ye yükseldi. İş bulma ümidi olmayanların sayısı da 635 binden 650 bine çıktı. Kayıt dışı istihdam edilenlerin sayısı 8.8 milyondan 9 milyona, kayıtdışılık oranı da yüzde 32.9’dan yüzde 33.1’e yükseldi. l Ekonomi Servisi ‘İlk çeyrek büyümesi etkiledi’ Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi (BETAM), işsizlik verilerindeki düşüşte, ilk çeyrek için yüzde 5 olarak açıklanan büyüme verilerinin etkisinin gözlemlendiğini duyurdu. BETAM’ın değerlendirmesi şöyle: “Tarım dışı işsizlikteki gerilemenin ardında Mart 2017 döneminde sanayi, inşaat ve hizmetlerde görülen yüksek istihdam artışları yatmaktadır. Bu üç sektörde kaydedilen toplam aylık istihdam artışı 220 bin seviyesindedir ve Şubat 2014 döneminden bu yana kaydedilen en kuvvetli artıştır. Bu olumlu gelişmenin altında kuşkusuz 2017 yılı ilk çeyreğinde gerçekleşen güçlü büyüme yatmaktadır. Tarım dışı işsizlik oranının Nisan 2017 döneminde yüzde 13.6 seviyesine gerileyeceğini öngörüyoruz.” Seferberlik ve teşvikler yetmedi Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Enstitüsü’nün (DİSKAR), mart ayı işsizlik verilerini ilişkin tespitleri şöyle: 4 İşsiz sayısı 20122017 arasında 1.2 milyon arttı. İşsiz sayısı son 7 yı lın en yüksek düzeyinde. Yükseliş, en çok genç kadın işsizliğinde görüldü. 4 Geniş tanımlı işsiz sayısı 6.6 milyona yükseldi. Geniş tanımlı işsizlik oranı yüzde 19.5 oldu. 4 İstihdam seferberliği iddialarına ve yoğun istihdam teşviklerine rağmen son bir yılda yaşanan istihdam artışı 496 bin ile sınırlı kaldı. Buna karşılık son bir yıl içinde işsiz sayısı ise 619 bin arttı. Merkez’den sıkı duruşa devam Merkez Bankası, haziran ayı Para Politikası Kurulu toplantısında, beklentiler doğrultusunda faizleri sabit tuttu. Banka’nın açıklamasında son aylarda yaşanan maliyet yönlü gelişmeler ve gıda fiyatlarında beklenen kısmi düzeltmenin sınırlayıcı etkisine rağmen, enflasyonun yüksek seviyelerin fiyatlamaya dair risk oluşturduğu belirtildi. Açıklamada, “Bu çerçevede Kurul, sıkı para politikası duruşunun korunmasına karar vermiştir. Enflasyon görünümünde belirgin bir iyileşme sağlanana kadar para politikasındaki sıkı duruş sürdürülecektir” denildi. Banka, faiz koridorunun alt bandı olan borçlanma faiz oranı yüzde 7.25’te, bir hafta vadeli repo ihale faizi yüzde 8’de, marjinal fonlama yüzde 9.25’te, geç likidite penceresi borçlanma yüzde 0, borç verme faizi yüzde 12.25’te sabit tuttu. l Ekonomi Servisi Oteller yüzde 20’lik bayram zammı yaptı Şeker Bayramı’nın yurtdışı turizminin en yüksek olduğu döneme denk gelmesi nedeniyle otel fiyatları yüzde 1520 oranında yükseliyor. Bayramın yurtdışı turizmi açısından da en yüksek sezona denk gelmesi, sahil kentlerinde otel fiyatlarını etkiledi. Bayram nedeniyle otellerde 1 Temmuz’da yapılacak fiyat artışları 1 hafta öne alındı. Ramazan Bayramı nedeniyle iç pazarda ciddi yoğunluk yaşadıklarını belirten Profesyonel Otel Yöneticileri Derneği (POYD) Başkanı Hakan Duran, aradaki 2830 Haziran’ın da tatil edilmesinin gündemde olduğunu söyledi. l Ekonomi Servisi Avro bölgesinde ihracat azaldı, ithalat arttı Avro bölgesinde bu yılın nisan ayında önceki yılın nisan ayına kıyasla ihracat yüzde 3 azalırken, ithalat yüzde 3 arttı. Bölge, 17.9 milyar Avro dış ticaret fazlası verdi. Avrupa İstatistik Ofisi’nin (Eurostat) açıkladığı verilere göre, 19 üyeli Avro bölgesinde, mevsimsellikten arındırılmamış rakamlarla ihracat, nisanda geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 3 azalarak 167.7 milyar Avro’ya inerken, ithalat ise yüzde 3’lük artışla 149.8 milyar Avro’ya yükseldi. l Ekonomi Servisi GONG Mavi için çaldı Hazır giyim markası Mavi’nin payları Borsa İstanbul’da işlem görmeye başladı. 43 TL fiyattan halka arzı yapılan hisse, en yüksek 45.86 TL fiyatı gördü. Halka arzdan pay alan yatırımcılar ise yüzde 6.5 oranında kazanç sağladı. Hisse, günün ilkyarısını 44.76 TL fiyattan tamamladı. Mavi Giyim halka arzına, Türkiye’de İş Yatırım liderliğinde kurulan ve 25 aracı kurumun yer aldığı konsorsiyum, yurtdışında ise Goldman Sachs ve BofA Merrill Lynch aracılık etmişti. Mavi’nin 21 Haziran tarihi itibarıyla BİST 30 endeksine dahil edileceği belirten Mavi Üst Yöneticisi (CEO) Cüneyt Yavuz, başarılı bir halka arz süreci geçirdiklerini söylerek, “Başarılı bir halka arz süreci geçirdik. Türkiye’de olduğu kadar küresel finans çevrelerinde de büyük ilgiyle karşılandık” diye konuştu. l Ekonomi Servisi Adalet!.. Tek bir ADALET sözcüğü kaç kişiyi çatısı altına toplayabilir bu ülkede? Suskun vicdanları harekete geçirmek için kaç adım atmak gereklidir? 1 kişinin, 10 kişinin, 100 kişinin 450 kilometreyi yürüyerek ve adalet istiyoruz diye haykırarak kat etmesinin belki büyük sonuçları olmaz ama on binler, yüz binler, milyonlar yürürse kesinlikle bir şeyler değişir. Bırakın “Adalet istiyoruz” diye haykırmayı, sessizce Adalet pankartları ile yürümek, bıkmadan, pes etmeden yürümek bile değiştirir. Yürümek bir eylem. Barışçı bir eylem ama bir yandan da konuşmanın ötesine geçmek demek. Adalet istemek ise en temel vatandaşlık hakkı. Zamanı çoktan gelmişti ama bilirsiniz bardak ağzına kadar dolar dolar da sonra tek bir damla taşırır. İşte o damla CHP milletvekili meslektaşımız Enis Berberoğlu’nun 25 yıla mahkumiyeti oldu. Adil karar vermek yerine siyasi kararlara imza atan yargıçlar, hâkimler yüzünden hâlâ hapis yatan, hastalanan, tedavisi yapılmadığı için hayatını kaybeden, itibarı elinden alındığı için canına kıyan onlarca masum insan, bardağı damla damla doldurdu. Ama sadece o kadar da değil... Bu ülkede adalet; 99 gündür açlık grevini sürdüren Nuri ye Gülmen ve Semih Özakça için de... Tutuksuz yargılanabilecekken demir parmaklıklar arkasında aylardır yatan gazeteci arkadaşlarımız için de... Keza aynı şekilde tutuksuz yargılanabilecekken hapis yatan Selahattin Demirtaş ve diğer milletvekilleri için de... Bu ülkede adalet; Tecavüzcüsü ile evlenmeye zorlanan kadınlarımız, küçük yaşta okul yerine koca koynuna sokulan kız çocuklarımız için de... Bu ülkede adalet; Onlarca, yüzlerce suçlusu asla mahkum edilmeyen cinayet gibi iş kazalarında, maden göçüklerinde can veren işçilerimiz, madencilerimiz, tersane çalışanlarımız için de... Bu ülkede adalet; Son 10 yılda gelir dağılımında eşitsizliğin giderek artmasına bir son verilmesi için de... Bu eşitsizliğin, adının içinde Adalet sözcüğü de bulunan iktidar partisi tarafından siyasi bir araç olarak kullanılmasının, iane ve yardımlarla, göz boyamalara oy deposu haline dönüştürülmesinin artık sonunun gelmesi için de... Bu ülkede adalet; Doğru işleyen ekonomi, doğru iş leyen bir vergi sistemi için de... Bu ülkede adalet; Geleceğimiz için de, çocukları mız için, yaşadığımız çevre ve doğa için de... Kısacası insan gibi yaşamak için adalet... CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu bu tıkanmışlığın içinde önemli bir hamle yaptı. Üstelik başlattığı yürüyüşün CHP şemsiyesi altında yapılmadığını ve adalet isteyen herkesin katılabileceğini söyledi. Şimdi iş bizlerde; bu anlamlı adalet yürüyüşünün içinde olmakta, giderek çoğalmakta... Sendikalar, STK’ler, kadın örgütleri, akademisyenler, işçiler, öğretmenler, öğrenciler, gençler... Biliyoruz, hepimizin o ya da bu şekilde, baskı rejimi; yaratılan korku toplumu, fişleme düzeni içindeki kaygılarımızı, korkularımızı. Ama unutmayalım düzenler korkuya yenik düşerek düzelmiyor. Adalet Yürüyüşü, hukuka, özgürlüğe ve demokrasiye gidişin bir başlangıcı olabilir. Eğer yüz binler, milyonlar katılırsa... Bir söz daha, bu anlamlı başlangıç için: 802 yıl önce dün, tam da Adalet Yürüyüşü’nün başladığı gün İngiltere’de kralın yetkilerini sınırlayan ve “büyük özgürlük fermanı” diye de bilinen Magna Carta kabul edilmişti. Selanik’te bir araya gelen üç lider, ortak deklarasyona imza attı. Yeni boru hattı için el sıkıştılar Yunanistan’ın Selanik kentinde düzenlenen üçlü zirvede Yunanistan Başbakanı Aleksis Çipras, İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu ve Güney Kıbrıs Rum Yönetimi Başkanı Nikos Anastasiadis, Selanik Ortak Deklarasyonu’na imza attı. Kıbrıs sorunu, mülteciler ve ekonomik işbirliği konularının ele alındığı zirvede imzalanan ortak deklarasyonda, Doğu Akdeniz Bölgesi’nden Avrupa’ya doğalgaz arzını öngören boru hattı projesinin hızlandırılması kararlaştırıldı. Çipras, “Doğu Akdeniz’de yeni ekonomik işbirliği umutları sunacak olan ortak eylemlerimizi hızlandırmaya karar verdik” dedi. 2025’te tamamlanması planlanan ve 2 bin kilometre uzunluğundaki boru hattının 6.7 milyar dolara mal olması bekleniyor. l Ekonomi Servisi Akkuyu’ya nükleer üretim izni verildi Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK), Akkuyu nükleer güç santralı için Akkuyu Nükleer A.Ş’ye üretim lisansı verildiğini açıkladı. EPDK’den yapılan açıklamada Türkiye ile Rusya arasında Akkuyu’da nükleer güç santralı tesisi işbirliği anlaşmasının 2010’da imzalanmasının ardından nükleer santralın kurulması amacıyla Akkuyu Nükleer A.Ş. şirketinin kurulduğu ve yatırıma başlanabilmesi için şirkete 2015’te önlisans verildiği hatırlatıldı. Şirketin önlisans kapsamındaki yükümlülüklerini yerine getirdiği belirtilen açıklamada, “Akkuyu Nükleer Güç Santralı için Şirkete 15/06/2017 tarihinde yürürlüğe girmek üzere 49 yıl süreli üretim lisansı verilmiştir” denildi. l Ekonomi Servisi Bütçeye teşvik açık vergi fazla verdirdi MUSTAFA ÇAKIR Bütçe ocakmayıs döneminde teşvikler nedeniyle 11.5 milyar lira açık verdi. Mayısta ise vergi gelirlerindeki artışın etkisiyle 6.4 milyar lira fazla çıktı. Maliye Bakanlığı’nın açıkladığı mayıs ayı bütçe uygulama sonuçlarından öne çıkanlar şöyle: 4 Maliye Bakanı Naci Ağbal da, “Bütçedeki iyileşmeye vergi gelirlerindeki artış katkı sağladı. Mayıs ayında vergi gelirleri; kurumlar vergisi, ithalde alınan KDV ile gelir vergisindeki yüksek oranlı artışların etkisiyle yüzde 20.3 arttı” dedi. Ağbal, bütçenin ocakmayıs döneminde 11.5 milyar lira açık vermesinin nedeni hakkında ise, “Ekonomik büyümeyi desteklemek için yapılan teşviklerin önemli bir etkisi oldu” dedi. 4 Bütçe giderleri içerisinde “gizli hizmet giderleri” olarak yer alan örtülü ödenek harcamaları mayıs ayında 166.7 milyon lira oldu. Yıl başından bu yana “örtülüden” 953 milyon TL harcandı. l ANKARA Yerlilerin döviz alımları rekor kırdı Merkez Bankası verilerine göre, yerlilerin döviz mevduatı tarihin en yüksek seviyesine ulaştı. Yurtiçinde yerleşiklerin yabancı para cinsinden mevduat ve fonları 9 Haziran haftasında 387 milyon dolar arttı. Yerlilerin döviz mevduatı, 164.8 milyar dolardan, 165.2 milyar dolara çıktı. 2016’nın son haftasında bu rakam 145.5 milyar dolardı. Yerliler, 3 Mart, 7 Nisan, 12 Mayıs ve 18 Mayıs haftaları hariç yılın tamamını döviz alımında geçirdi. Merkez Bankası 6 aylık Finansal İstikrar Raporu’na göre ‘Dövizini bozdur’ kampanyasının olduğu Aralık 2016’dan Mayıs 2017 sonuna kadar, dolar milyonerleri dolar biriktirdi. Yabancılarsa 9 Haziran haftasında 168 milyon dolarlık hisse, 88 milyon dolarlık tahvil sattı. l Ekonomi Servisi C MY B