Catalog

EKONOMİ DOLAR AVRO FAİZ BORSA 3.5930 3.9220 11.27 94.634 0.1 kuruş 2 kuruş 0.06 puan 832 puan 8 ekonomi@cumhuriyet.com.tr TASARIM: BAHADIR AKTAŞ Pahalı benzine az indirim ALTIN CUMHURİYET ALTIN 24 AYAR 991.34 2.31 lira 147.05 25 kuruş Çarşamba 26 Nisan 2017 Benzinde 1.5 ay sonra ilk indirimle fiyat yüzde 3 düşecek. 15 kuruşluk indirim, yeni yıla rekor bir zamla giren ve halen litre fiyatı 5.38 lira olan benzinde sevinç yaratmadı Nisan ayı başındaki son zamlarla tarihi rekoruna yaklaşan benzin fiyatlarına bu gece yarısından itibaren 15 kuruş indirim yapılacak. 11 Nisan’daki son zamla İstanbul Anadolu Yakası’nda 1 litre benzinin fiyatı 5.41 TL’deki tarihi rekora çok yaklaşarak 5.38 TL olmuştu. Bu da 15 kuruşluk indirimin yaklaşık yüzde 3’lük bir düşüş anlamına geldiğini gösteriyor. Aynı dönemde petrol ve dövizdeki düşüş ise çok daha yüksek. Brent petrol 11 Nisan’dan bugüne yaklaşık yüzde 9 gerilerken Türk Lirası da referandum sonrası başlayan ve Fransa Cumhurbaşkanlığı seçimiyle global taraf vergiler yüzde 60’ı geçiyor CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer’in soru önergesini yanıtlayan Maliye Bakanı Naci Ağbal, akaryakıtta yüzde 60’ı geçen vergi oranının azaltılma sı için herhangi bir çalışma yürütmediklerini açıkladı. Son 14 yılda TÜFE’nin yüzde 252.3 arttığını bildiren Bakan Ağbal, aynı dönemde motorindeki ÖTV artışının da yüzde 219,3 olduğunu vurguladı. Ömer Fethi Gü rer, akaryakıtta dünyanın en pahalı ülkeleri arasında yer alan Türkiye’de yüksek miktardaki mazot ve köprü geçiş ücretlerinin, düşük gelirli şoför esnafını mağdur ettiğini belirtti. l Ekonomi Servisi tan destek alan iyimserlikle yüzde 4 değer kazandı. Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu (TESK) Genel Başkanı Bendevi Palandöken, bu duruma dikkat çekerek indirimin yeterli olmadığını belirtti. Yeterli değil Palandöken, “Referandum sonrası dövizde yaşanan sert bir düşüş var. Yine uluslararası petrol piyasalarında petrol fiyatları da 57 dolardan 51 dolar seviyesine kadar indi. Bu düşüşlerin ardından benzin ve motorine en az 20 kuruş indirim yapılmalıdır. Çünkü petrole yapılan her zam lokomotif olarak tüm ürünlere yansıdığı gibi indirimler de aynı şe kilde tüm ürünlere yansıyacaktır. Bu da enflasyonun yeniden düşmesini sağlayacaktır” dedi. Bununla birlikte ekonomistler, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) verilerine de yansıyan enflasyon beklentilerindeki bozulmanın da stoklardan gelen maliyet baskısıyla birleşerek akaryakıt sektö rünün neden indirimde sınırlı hareket ettiğini açıklayabileceğini belirtti. Rekorla başladı Akaryakıt fiyatları 2017 başında tarihin en yüksek seviyelerine ulamıştı. 14 Ocak’ta İstanbul Avrupa yakasında kurşunsuz benzin fiyatının litresi 5.41 TL’ye yükseldi ve 10 Şubat’a kadar bu seviyede kaldı. Daha sonra hem uluslararası piyasada ham petrol fiyatlarında yaşanan düşüş hem de döviz kurlarının gevşemesiyle 1 litre benzin 15 Mart’ta 5.15 TL’ye düştü. Nisan ayında ise fiyat yeniden rekora yaklaştı. 11 Nisan’da yaşanan son artışla 1 litre benzin 5.38 TL oldu. l Ekonomi Servisi Arçelik dört sıra atladı Rıza Türmen Demokrasi YENİDEN Referandumun hemen ardından yapılan İktisatcılar Haftası’nın ikinci gününde Türkiye’nin demokrasiyi yeniden kazanmak zorunda olduğunu dile getirildi. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mezunları Cemiyeti’nin 242426 Nisan günleri düzenlediği “Krizin Yansımaları: İktisat, Siyaset ve Adalet” ana başlıklı 41.“İktisatçılar Haftası” ikinci gününde de akademi, siyaset ve iş dünyasını buluşturdu. Türmen, Türkiye’nin suni islam eksenli, otokratik bir rejimle yönetildiğini ifade ederek, “Referandum sultanist rejimin daha kurumsallaşması sağlayacaktır” diyerek, “Türkiye demokrasiyi yeniden kazanmak zorundadır. Umudu kaybetmeden demokratik katılımcı bir projeyi hayata geçirerek yeni bir Türkiye yaratmak mümkündür” dedi. l Ekonomi Servisi GELECEĞİ kadınlar yazacak TOBB (Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği), Turkcell ve TOBB Kadın Girişimciler Kurulu işbirliğinde, ‘Geleceği Yazan Kadınlar’ projesi hayata geçiyor. Projede lise ve üniversite mezunu ya da üniversitede okuyan 18 yaş üzeri kadınlar hedeflenirken; projenin amacı kadınların yazılım çağında geri kalmaması ve mobil teknolojileri tanıyıp girişimcilikte bir adım öne geçebilmelerini sağlamak. Geleceği yazan kadınlar projesi için başvurular internet üzerinden alınıyor. Ardından İstanbul, Ankara, İzmir, Şanlıurfa, Gaziantep, Trabzon, Kayseri, Antalya, Denizli, Van, Adana, Eskişehir, Sivas, Aydın ve Samsun olmak üzere 15 ilde hafta sonu yüz yüze, hafta içi ise online olarak eğitimler verilecek. Tüm eğitimler 3 Haziran’da başlıyor ve 16 Temmuz’da tamamlanıyor. l Ekonomi Servisi Buğdayda vergi öncesi patlama Rusya’dan Türkiye’ye yapılan buğday ithalatı martta yüzde 292 arttı. Merkezi Moskova’da bulunan tarım piyasaları analiz şirketi SovEkon’un yaptığı açıklamaya göre, Rusya’nın şubatta Türkiye’ye 82 bin ton olan buğday ihracatı, martta 322 bin tona yükseldi. l Ekonomi Servisi Türkiye’de en çok patente sahip Arçelik, Dünya Patent Ligi’nde 74. sıraya yükseldi. Şirket geçen yıl toplam 320 patent başvurusu yaptı Ev teknolojilerinde önde gelen şirketlerden Arçelik, teknoloji ve inovasyon alanındaki becerisini uluslararası listelerdeki yükselişiyle tescilledi. Birleşmiş Milletler bünyesindeki Dünya Fikri Haklar Örgütü (WIPO) tarafından yayınlanan ‘En çok uluslararası patent başvurusu yapan şirketler’ listesinde geçen yıl 78’inci sırada yer alan Arçelik, en güncel yıllık listede dört basamak daha ilerleyerek 74’üncü sıraya yerleşti. Arçelik Üst Yöneticis (CEO) Hakan Bulgurlu: “Dünya Fikri Haklar Örgütü’nün (WIPO) listesinde dört basamak tırmanarak 74’üncü sıraya ulaşmamız, yenilikçilik vizyonumuzu güçlü şekilde ortaya koyuyor. Yılda 300’den fazla buluşumuz için patent başvurusu yaparak global teknoloji devlerinin yer aldığı bu listede ülkemizi temsil etmekten gurur duyuyoruz” dedi. Birleşmiş Milletler bünyesindeki Dünya Fikri Haklar Örgütü (WIPO) tarafından yayınlanan ‘En çok uluslararası patent başvurusu yapan şirketler’ listesinde 10 yıldır ilk 200 şirket arasında tek Türk şirketi olan, 2016’da 78. sı raya yerleşerek ilk 100’e gi ren Arçelik, en güncel liste de 74. sıraya yüksel di. Arçelik, 2016’da 320 patent başvu rusu yaptı. Bul gurlu, Türkiye’den Dünya Fikri Haklar Örgütü’ne yapılan başvuruların yakla şık üçte birinin Arçelik’e ait olduğunu vurgula Bulgurlu, Türkiye’den dı. tescil edilen patent l Ekonomi Servisi başvurularının yarısını tek başına yaptıklarını söyledi. Arçelik’in kârı yüzde 54 arttı Arçelik’in ilk çeyrek net kârı yüzde 54 yükselişle 240.3 milyon lira oldu. Arçelik bu yıl cirosunu yüzde 20’nin üzerinde artırmayı hedeflediğini, faiz amortisman ve vergi öncesi kâr (FAVÖK) marjının yaklaşık yüzde 11 olmasını beklediğini açıkladı. Şirketin 2017 beklentilerine göre, beyaz eşya pazarının bu yıl adet bazında yüzde 3 öngörülen büyümesi yüzde 5’e çıkarıldı. Uslu’nun verdiği bilgiye göre, 5 bin 500 aracı ve yüksek teknolojisiyle hizmet veriyor. Halen 15 ülkede faaliyet gösteren şirket yıl sonunda ülke sayısını 23’e çıkarmayı hedefliyor. Şirkette 6 bin 500’ün üzerinde çok uluslu insan çalışıyor. Ekol’deAhmetMusul ‘lojistik 4.0’ dönemi Ekol Lojistik, başlattığı dönüşüm hamlesi ve yeni stratejisine ile paralel olarak kurumsal yüzünü de yeniledi. Sektöründe çeyrek asrı geride bırakan, bugün 15 ülkede kendi tesisleriyle hizmet veren şirket yeni yüzünü tanıttı. Ekol’ün yeni “Lojistik 4.0” stratejisinin ve yenilenen yüzünün kamuoyu ile paylaşıldığı toplantıda konuşan Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Musul şunları söyledi: “Doğru ürünün, doğru miktarda, doğru biçimde, doğru zamanda, doğru kaynaktan, doğru yolla, doğru fiyata sağlanma sı yani lojistiğin 7 doğrusu yeniden şekilleniyor. Biz de entegre bir lojistik şirketi olarak, Endüstri 4.0’dan aldığımız ilhamla bugün, sektöre yeni nesil bir bakış açısı getiriyoruz.” 1990’da kurulan Ekol; Türkiye, Almanya, İtalya, Yunanistan, Fransa, Ukrayna, Bosna Hersek, Romanya, Macaristan, İspanya, Polonya, Çekya, Bulgaristan, İran ve Slovenya’da toplam 750 bin metrekare alana sahip tesislerinde, Intermodal taşımacılığa elverişli 6 RoRo gemisi, haftada 48 sefer yapan blok trenleri ile hizmet veriyor. Satışı düşen Pınar’ı sendika sahiplendi Referandum sonrası yaptığı sponsorluk açıklaması, satışta yüzde 25’lik kayıp getirdi YUSUF ÖZKAN Tartışmalı referandum ve Yaşar Holding Yönetim Kurulu Başkanı Selim Yaşar’ın tepki çeken açıklamalarının ardından başlayan boykot, başta Pınar olmak üzere holding ürünlerinin satışlarını önemli oranda düşürdü. Bunun üzerine şirket indirim kampanyası başlatmak zorunda kaldı. Şirkette örgütlü Türkİş’e bağlı Tek Gıda İş Sendikası ise, Pınar’a yönelik linç kampanyası yürütüldüğünü öne sürdü. Referandumun ardından Selim Yaşar, sosyal medya hesabından tartışmalı bir mesaj paylaşmıştı. İzmir Karşıyaka’da çıkan rekor (yüzde 83.11) hayır oylarına gönderme yaparak, Ankara’yla ters düşmemek için Karşıyaka Spor Kulübü’ne (KSK) Pınar’ın yaptığı desteği çekebileceklerini açıklamıştı. Tepkiler üzerine özür dilese de boykot başlatılmıştı. Edinilen bilgiye göre boykotla birlikte, özellikle Pınar ürünlerindeki satışlar yüzde 25 oranında düştü. Şirket arz talep dengesini ayarlamak için yeni indirim kampanyaları başlattı. Tepkilerin dinmemesi üzerine Pınar’da örgütlü Tek Gıda İş Sendikası açıklama yaparak, boykotun lince dönüştürüldüğünü savladı. Açıklamada şöyle denildi: “Ulusal kuruluşlarımızdan olmasının yanı sıra çalışma hayatında işçi haklarına ve sendikal örgütlülüğe saygılı ve duyarlı olan Yaşar Holding’in tamamen kişisel bir açıklamadan dolayı karalanmasını büyük bir talihsizlik olarak değerlendir mekteyiz. Vatandaşlık görevini yerine getiren her bireyin tercihine ve özgürlüğüne her iki kesimin de saygı göstermesi gerektiğine inanıyor, ülkemizin birlik ve beraberliği için sağduyu ve hoşgörüye çağırıyoruz.” Ancak yurttaşlar, sendika açıklamasının gerçeği yansıtmadığını vurgulayarak, boykotun Selim Yaşar’ın bireysel tercihinden değil, Karşıyaka’da yüksek oranda hayır çıkması nedeniyle KSK’yi tehdit etmesinden kaynaklandığını vurguladılar. l İZMİR Hâlâ ‘işkenceye sıfır tolerans’ mı peki? Bugün gibi hatırımda. Yalnızca ben değil, o tarihte Ankara’da olan çok kişinin 13 yıl önceki o günü unutmadığından neredeyse eminim. Dönemin Başbakanı Erdoğan Brüksel’den müzakere tarihi alarak döndüğünde, kendisini karşılayan binlerce araçlık konvoyu, başkenti bayram havasında kuşatan coşkulu insan selini, on binlere hitap ettiği mitingi ve henüz kararmamış havada ateşlenen havai fişek gösterisini yani. Derken Ankaralılar, TBMM’nin önündeki refüje dikilen ve AB üyeliğine kaç gün kaldığını gösteren bir kronometreli saatle şakalaşmaya başladı. Bulvardan geçenlerin gündemini bir süre işgal eden bu saat, neden sonra sessiz sedasız kaldırılmıştı. HHH Türkiye dün, kuruluş amacı “insan hakları, demokrasi ve hukukun üstünlüğünü desteklemek” olan AKPM’ce (Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi) yeniden denetim sürecine sokuldu. Yıllar önce çıkarıldığı denetime tekrar alınmak gibi bir unvanı elde eden ilk ülke olan Türkiye’yi yöneten kadrolardan özeleştiri beklemek, şüphesiz boşuna. Yine de AB Bakanı Ömer Çelik’in AKPM kararının ardından yaptığı açıklamayı dinleyince insan şaşırıyor. Bakan Çelik, kararın adil olmadığını, yapılan tartışmaların Türkiye gerçekliğiyle örtüşmediğini söyledikten sonra devam ediyor: “O kadar şaşırtıcı şeyler var ki. Türkiye’de işkence olduğu, Çin’den daha fazla tutuklu gazeteci olduğu, tek adam rejimi olduğu gibi şimdiye kadar duyduğumuz tek yanlı kara propaganda düşündürücü.” Hadi biz servis edilen işkence fotoğraflarını, cezaevlerinden yükselen yakınmaları görmemiş, okumamış olalım. Daha bir hafta bile geçmedi ki üzerinden. Kısa adı CPT olan Avrupa İşkence ve Onur Kırıcı Muameleleri Önleme Komitesi’nin Kasım 2016’da tamamladığı işkence raporunun açıklanmasına izin vermeyen hükümet bizimki değil miydi? 15 Temmuz darbe girişimi sonrası İstanbul, Ankara ve İzmir’de cezaevlerine gidip yüzlerce görüşme yapan Komite’nin Başkanı Mykola Gntovskyy, konuşmak istediğini ancak bunu yapamadığını söylemedi mi? Benzer nitelikteki raporlara hükümetin özel onayını beklemeksizin otomatik yayımlanmasına izin veren ülkeler olduğu düşünüldüğünde (Finlandiya, Monako, İsveç) AKP hükümetinin bu vetosunun gerekçesi konusunda fikir yürütemeyeceğimizi mi düşünüyor hükümet? Uzun süren tutukluluk, cezaevindeki koşullar nedeniyle intiharlar kayda girmemiş olabilir mi? CPT’ye 1988’den bu yana üye bir ülkenin hükümeti, hiçbir cezaevinde işkence olmadığından emin olsa bu rapora yasak koyar mıydı? Kasım 2016’da yayımlanan AB İlerleme Raporu’nda Türkiye’de işkence ve kötü muamele konusundaki artışa yer verilmedi mi? Yıllarca “sıfır tolerans” prensibiyle yürütülen işkenceye karşı tutumda 15 Temmuz sonrasında artış olduğu tespiti yer almadı mı? (Cezaevindeki meslektaşlarımıza, çok ciddi hak ihlaline dönüşen uzun tutukluluk sürelerine değinmedim bile.) Bu kararı hukuksuz olarak niteleyen Dışişleri Bakanlığı’nın, uluslararası hukukta suç olan işkence konusunda Türkiye’nin ne durumda olduğuna dair bir brifinge ihtiyacı olmalı. Yukarıdaki soruların tamamının yerine geçmek üzere, son soru: AKPM kararını hukuksuz bulurken, “Hâlâ işkenceye sıfır tolerans” mı demiş oluyorsunuz? Bunu diyemeyeceğinizi vurguluyor ve meslek yaşamımda ilk kez bir yazımın, somut olgularla tekzip edilmesini istiyorum. Seçimin kazananı milyonerler oldu Fransa’da pazar günü yapılan cumhurbaşkanlığı ilk seçimlerinden çıkan sonuç, en çok Avrupa’nın en zenginlerine yaradı. Bloomberg’in Milyarderler Endeksi’ne göre, Fransa seçimlerinin Avrupa borsalarına getirdiği bahar havasıyla kıtanın milyarderleri de bir günde 27.5 milyar dolar kazandı. Fransa’da cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ilk turunda ekonomik büyüme yanlısı aday Emmanuel Macron’un ilk sırada yer almasıyla pazartesi günü Avrupa hisse senetleri 17 ayın en yükseğine çıkmış, Avro da değer kazanmıştı. Avrupa kıtası bir günde varlığında yüzde 2.6 artış yaşayarak, en fazla yükselen bölge oldu. Günün en fazla kazananı ise 2.7 milyar dolar ile moda ve tekstil devi Inditex şirketinin sahibi İspanyol milyarder Amancio Ortega Gaona oldu. Ortega böylece Amazon’un sahibi Jeff Bezos’u geçerek dünyanın en zengin ikinci ismi oldu. l Ekonomi Servisi C MY B