Catalog

DUNYA İran’dan Bahreyn’e silahlı isyan uyarısı Bahreyn’in en önemli Şii din adamı Şeyh İsa Kasım’ı vatandaşlıktan çıkartmasına İran Devrim Muhafızları Kudüs Kuvvetleri Komutanı Kasım Süleymani sert tepki gösterdi: “Şeyh Kasım’a saldırı kırmızı çizgidir, bunu geçmek Bahreyn’i ve tüm bölgeyi ateşe verecek. Bu ise halka silahlı direniş dışında bir yol bırakmayacak.” Çarşamba 22 Haziran 2016 dishab@cumhuriyet.com.tr TASARIM: ZARİFE SELÇUK Kasım Süleymani Sisi’nin hediyesine yargı iptali Mısır’da bir mahkeme, Cumhurbaşkanı Abdülfettah Sisi’nin Kızıldeniz’deki iki adayı Suudi Arabistan’a verdiği anlaşmayı hükümsüz ilan etti. İki adanın Mısır egemenliğinde kalması kararının bağlayıcı olması için Yüksek İdari Mahkeme’nin onayı şart. Hükümetin itiraz hakkı da bulunuyor. 7 AB’de kalma yanlıları, Britanya başkenti Londra’yı açık bir kapı illüstrasyonu eşliğinde “Ayrılırsan bir daha geri dönüş yok” yazan posterlerle donattı. Dünyanın gözü Britanya’da 5. büyük ekonomi Britanya, tüm kıtayı hatta dünyayı ilgilendiren AB’den çıkış referandumu için yarın sandığa gidecek. Anketler başa baş yarış öngörüyor Sadece Avrupa değil dünya çapında Pandora’nın kutusunu açma potansiyeline sahip yarınki Britanya’nın AB’den çıkış referandumu (Brexit) için nefesler tutuldu. Anketler başa baş yarışa işaret ederken, kayıt yaptıran seçmenlerin sayısı 46.5 milyona ulaşıp rekor kırdı. Bunların yüzde 10’u hala kararsız. Dün ORB anketi yüzde 53 kalmayüzde 46 ayrılma, NatCen anketi 53 kalma47 ayrılma, YouGov anketi ise 44 ayrılma42 kalma gösterdi. “WhatUKThinks” sitesi 6 anketin ortalamasından yüzde 5050 sonucuna ulaştı. En büyük bahis siteleri AB’de kalmanın kazanacağından yüzde 80 emindi. Wembley’de münazara Kampanyaya damgasını vuran ekonomi ve göçmenlerle ilgili endişeler dün gazete manşetlerine yansıdı. Kalma yanlısı Daily Mirror “Çıkarsak market faturaları yılda 580 sterlin artacak” derken, ayrılma yanlısı The Sun “Önce bizi içeri alın” manşeti altında Britanya’ya geçebilmek için Fransa’nın Calais limanını “basan” göçmenleri duyurdu. BBC, 12 bin 500 kapasiteli Wembley Arena’da münazara düzenledi. Londra’nın eski belediye başkanı Boris Johnson ayrılma, halefi Sadiq Khan kalma adına tartıştı. ‘Torunlarınızı düşünün’ Referandum vaadi sayesinde geçen yıl seçimden zaferle çıkan ama şimdi çıkış kâbusları gören Başbakan David Cameron, başbakanlık konutu önünde ağlamaklı bir konuşma yaptı. Brexit’in istihdam ve ailelerin geçimi için muazzam risk oluşturacağını savunan Cameron, “Çocuklarınız ve torunlarınızın hayallerini düşünün. Bir kere çıkarsak, dönüşü olmaz. Gelecek kuşaklar bunun sonuçlarıyla yaşar” dedi. Britanya Başbakanı Financial Times’a da “Başa baş gidiyor. Ne olacağını kimse bilmiyor” diye konuştu. İlk referandumu 1975’te yaptılar Britanya 1963’te Avrupa Ekonomik Topluluğu’na başvurduğunda Fransa Cumhurbaşkanı Charles DeGaulle’den veto yedi. Nihayet 1973’te üye olup bunu 1975’te referanduma sundu. Üyeliğin devamı için yüzde 67 oy çıktı. AB’nin uyumsuzu Üzerinde güneş batmayan imparatorlukken bugün İngiltere, İskoçya, Galler, Kuzey İrlanda’dan oluşan Britanya, 60 yıldır AB’den ayrılmak için referandum düzenleyen tek üye ülke. Oy pusulaları da hazır. Soros: Kara Çarşamba’dan beter olur Eylül 1992’deki “Kara Çarşamba” krizinde sterline karşı bahse girip vurgun yapan milyarder George Soros, Brexit’in Kara Çarşamba’dan beterini getireceğini öne sürdü. Londra’da konuşan ve The Guardian’a yazan finans spekülatörü Soros, AB’nin reddedilmesinin büyük mali şok yaratacağını ve sterlinin hızla dibe vuracağını söyledi. Macar asıllı ABD vatandaşı milyarder “Bu devalüasyonun 15 yıl öncekin den çok daha büyük ve çok daha ağır darbe indirici olmasını bekliyorum. Perşembe çıkılırsa ertesi gün bu kez Kara Cuma yaşanır ve bunun sıradan insanlar için vahim sonuçları olur” dedi. Sterlinin 1.15 dolar ve 1 avro seviyesine gerileyeceğini öngördü. Brexit yanlısı Adalet Bakanı Michael Gove ise Soros’un bir şeyden anlamadığını ima edip “Yaratılmasını desteklediği avro istihdamı yok eden, işsizlik yaratan bir felaketmiş” dedi. George Soros Ağır toplardan ‘gitme kal’ çağrısı Efsane futbolcu David Beckham, Eric Cantona ile bir fotoğrafını paylaşa rak AB’de kalmaya destek verdi. “Manc hester United’da en iyi yıllarımı geçirdim diyen Beckham, takı mın Danimarkalı kaleci Peter Schmeic Beckham hel, İrlandalı Roy Ke ane ve Fransız Eric Cantona ile ge liştiğini belirtti, Avrupa ülkelerin den takım arkadaşlarıyla birlikte Av rupa’daki takımlarda oynamanın bir ayrıcalık olduğunu söyledi. Ünlü İtalyan modacı Giorgio Arma ni de “Avrupa’nın sanatçı, avangard bir parçası” dediği Britanya’ya “Kal” çağrısı yaptı. Fransa’nın Airbus, Air FranceKLM, Michelin, Orange, BNP Paribas, Societe Generale, Danone gi bi 34 dev şirketi, Britanya medyasın da açık mektup yayımlayarak “AB’yi bırakmayın” çağrısını duyurdu. TBMM kavgasına parça eklediler Ayrılma (Leave) bloku, AB’ye Türkiye’nin girmesi ihtimaliyle korkutarak oy topladığı kampanyada video sahteciliğine de başvurdu. “Leave” mayısta TBMM’de dokunulmazlık görüşmeleri sırasında kopan kavgalarla ilgili bir video servis etti. Ama videoya iyice korkutucu sesler eklendiği ortaya çıktı. Kadın çığlıkları, acı dolu haykırışlar, fırlatılan bir cisimle cam kırılma efekti gibi unsurlar orijinal videoda yok. Çarmıha germek yetmedi Suriye ve Irak’ta giderek kapana kısılan ve militanlarının firara başladığı IŞİD, elinde kalan topraklarda “her şeyin yolunda olduğu” izlenimi vermek için daha da canileşiyor. Cihatçıların yayımladığı son görüntülerde, Rakka’da casuslukla suçlanan bir gencin nasıl vahşice katledildiği görülüyor. IŞİD’in tabiriyle ‘Haçlılarla işbirliği yapan’ Muhammed Adnan, kentin en kalabalık meydanlarından birinde önce çarmıha geriliyor. Ardından bir infazcı elindeki bıçağı gencin kalbine saplıyor. Son karede bir başka cellat tabancayla kurbanın alnına ateş ediyor. Irak’ın Tikrit kenti güneyinden geçilen fotoğraflarda, fuhuş yapmakla suçlanan dört kadın taşlanıyor. Trump’a bir tuhaf ‘suikast girişimi’ ABD’yi kutuplaştıran Cumhuriyetçi başkan adayı Donald Trump’ın hafta sonu Las Vegas’ta düzenlediği mitingde yakalanan protestocunun aslında suikast girişiminde bulunduğu iddia edildi. 19 yaşındaki Britanya vatandaşı Michael Sandford’un bir polisin silahını almaya çalışırken yakalandığı, verdiği ifadede Trump’ı vurmak istediğini söylediği medyaya sızdı. Trump’tan imza istermiş gibi yapıp bir polise yaklaşarak silahını almaya çalışan Sandford, öncesinde poligona gidip silah kullanmayı öğrendiğini ve Trump’ı öldürmeyi yine deneyeceğini söylemiş. Babası, oğlunun sineği bile incitmediğini, Asperger Sendromu olduğunu, ABD’de etki altında kalmış olabileceğini belirtti. Kampanya kasası delik ABD’de kasımda yapılacak baş nırsız nakit para var. Kendi paramkanlık seçiminde Cumhuriyet dan harcarım” açıklamasını yaptı. çi Parti’nin adayı olan milyarder işa Trump, kampanya yöneticisi Corey damı Donald Trump’ın kampanya Lewandowski’yi de kovdu. Daha ön sı meteliğe kurşun atıyor. Trump’ın ce gazeteci itip kaktığı için şimşek mayısta cebinden 2.2 milyon do leri çekmiş Lewandowski’nin lar aktardığı ve 3.1 milyon dolar ba kovulma sebebi ise ğış topladığı kampanya kasası har Trump’ın en sevdiği ço camaların ardından ayı 1.3 milyon cuğu Ivanka ile ters düş dolarla kapadı. Demokrat mesi. Ivanka’nın “Kocam aday Hillary Clinton’ın ka hakkında olumsuz ha sasında ise 42 milyon do berler yapıyor. Ya lar kaldı. Cumhuriyetçi ben ya o” res Parti’nin parasızlıktan ti çekmesinin er seçimi kaybedebileceği tesi günü Lewan spekülasyonları üzeri dowski kapıya ne Trump “Elimde sı Donald Trump konuldu. ‘Brexit Avrupası’ Türkiye’de bizler siyasal İslamcı zihniyetin ‘Ortadoğu soslu doludizgin faşizmini’ yaşamaya başlarken çok uzak olmayan bir gelecekte esin kaynağı niyetine dahi başımızı kaldırıp bakabileceğimiz bir Avrupa kalmayabilir. Şaka değil. Bambaşka bir dalga geliyor ve altında kimin, nasıl kalacağı meçhul… İmparatorluk mirasçısı, Avrupa kuşkucusu Britanya’da ahali yarın sandık başına gidiyor. Brexit’i oylayacaklar; yani bir ayaklarını zaten her daim dışarıda tuttukları AB üyeliğinden tümden çıkıp çıkmamayı… Yaşlı Kıta’da da ‘Donald Trump vakasıyla’ nasıl başedeceğini bilemeyen Transatlantik’in ötesinde de nefesler tutuldu. Zira bu, iki dünya savaşının küllerinden yoğrulmuş ‘barış, refah ve entegrasyon’ temalı Avrupa projesinin çöküşünün başlangıcı olabilir. HHH Anketler bıçak sırtında. Geçen hafta İşçi Partili AB yanlısı kadın siyasetçi Jo Cox’un öldürülmesi bile durumu pek değiştirmiş görünmüyor. 2013’te seçim kazanmak uğruna Brexit kararı almış Başbakan David Cameron, halkından ‘ricacı’. AB’nin ileri gelenleri yalvar yakar, “Bizimle kalın, size ihtiyacımız var” diyorlar. Çizilen senaryolarda yok yok: Cameron’un derhal istifası, İskoçya’nın ikinci kez bağımsızlığı zorlaması, Kuzey İrlanda barışının çöpe gitmesi, resesyon, küresel ekonominin dahi etkilenmesi… HHH Peki adalıların zoru ne? AB projesine (AET) ilk katılımlarından beri bütçe katkılarını, tarım sübvansiyonlarını vs’yi hep müzakere ettiler. Avrupa süper devletine her daim karşı durdular. Avro’nun da schengen bölgesinin de dışındalar. Suriyeli göçmen paniğinin Almanya’daki gibi bir temeli yok. Serbest dolaşımla gelen ‘Polonyalı tesisatçı akını’ öyküsünün üzerinden çok zaman geçti. Ülke ihracatının yüzde 45’ini AB’ye yapıyor, bu sayede istihdam yaratıyor. Yanıtlar belki biraz tarihte, biraz sosyal psikolojide... Ada ahalisi hissiyatında, 1066’daki Avrupa istilasında, Hitler Almanyası’yla savaşta... Yedi denize hükmeden emperyal, tüccar mirasta… Demokrasinin beşiği olarak kendi kararını kendi iradesiyle vermekte… HHH Brexit direkten dönse bile asıl mesele Avrupa’da. 2008 mali krizinin tetiklediği sorunlar AB’yi yol ayrımına götürüyor. Pew’ün son araştırmasına göre Avrupalıların yüzde 40’ı ülkelerine ulusal kararlarda daha fazla yetki istiyorlar. Hollanda, Fransa, Danimarka ve Avusturya’da Avrupa Kuşkucuları güçleniyor. Pek çok İskandinav ülkesi sosyal dokuları ve refah devleti standartlarının derdinde. Güney Avrupa’da İtalya, İspanya, Portekiz’de kurumsal yapıyı zorlayan hareketlenmeler yaşanıyor. AB’nin kurucu değerlerini temsil etmesi gereken Fransa’da AB bütçesini tutturmak için çalışanların kazanımları anti demokratik yöntemlerle geri alınmak isteniyor, ‘isyan’ çıkıyor. AB’den memnun Polonya ve Macaristan giderek otoriterleşen sağcı yönetimleriyle rahat rahat birliğin değerlerinin tersine kürek çekiyor. Algılarını Rusya karşısında NATO’cu, güvenlikçi çizgiler belirliyor. HHH Brexit olsa da olmasa da bu iş diğerlerine sirayet edecek. Ulusal kimlik, göçmenler ve alternatif küreselleşmenin ana temalar olacağı ‘yeni bir Avrupa’ tartışması kapıda. Türkiye’nin bu tartışmaya olumlu hiçbir katkısı olamaz. Tersine Suriye savaşını körükleyerek yarattığı sığınmacı krizi ve İslamın demokrasi ile bağdaşmadığını her gün ispatlayan politikalarıyla Avrupa’da aşırı sağın yükselişinde payı var. Maalesef artık Ortadoğu’daki savaşlarla, sığınmacılarla, yükselen otoriterlikle anılıyoruz. Kendi içimizde de insan hakları savunucusu, gazeteci ve yazar arkadaşlarımız Şebnem Korur Fincancı, Erol Önderoğlu ve Ahmet Nesin’i yok yere tutuklamakta beis görmeyen bir zihniyetle cepheden karşı karşıyayız. Çimento devi Lafarge IŞİD’le gül gibi anlaşmış Fransa’nın Le Monde gazetesi, Fransız çimento devi Lafarge’ın Suriye’de IŞİD dahil silahlı gruplarla pek çok anlaşma yaptığını duyurdu. 2007’de Halep’in kuzeydoğusundaki Calabiya’da satın aldığı 150 km çapındaki çimento tesisinin çevresinin 2013’te IŞİD’in eline geçmesi üzerine Fransız şirketi üretime devam edebilmek için IŞİD’le bir dizi anlaşma yapmış. Bunlarla ilgili mektupları ele geçirdiğini belirten Le Monde, Lafarge’ın elemanlarının sağ salim fabrikaya gidip geri dönebilmesi için IŞİD’e arabulucu gönderdiğini, çimento üretebilmek, satıp dağıtabilmek için IŞİD’den “damgalı izin belgesi” aldığını, karşılığında da IŞİD’e vergi ödediğini belirtti. Üstelik tüm bunlardan Paris’teki merkez haberdarmış. Eylül 2014’te IŞİD’in el koyduğu fabrika, Şubat 2015’te ise YPG denetimine geçti. C MY B