Catalog

Perşembe 28 Ocak 2016 DUNYA Fransa Adalet Bakanı istifa etti Paris saldırılarının ardından Fransa’da uygulamaya konması planlanan yeni vatandaşlık yasasına tepki gösteren Adalet Bakanı Christiane Taubira istifa etti. Yasa, çifte vatandaşlığı bulunan ‘terör suçlularının’ Fransız vatandaşlıktan çıkarılmasını içeriyor. dishab@cumhuriyet.com.tr TASARIM: ŞÜKRAN İŞCAN Vahşi yaşam operasyonu ABD’nin Oregon eyaletinde devlet arazilerini yakmaktan suçlu bulunan Dwight Hammond’a destek için bir vahşi yaşam alanını işgal eden eylemcilerle müzakere sonuç vermedi. Polisin operasyonu sonucu eylemciler çıkarıldı. Çıkan çatışmada 1 kişi öldü. Cenevre arifesinde Menna ‘PYD lideri Müslim davet edilmezse biz de katılmayız’ resti çekti. Rusya: BM PYD’yi gelecek turlarda davet edecek İran Türkiye’nin Rest üstüne rest Cenevre olmadı Lozan’da buluştu enevre göalan Nağrüşmelerinde me Kadri, Türkiye’nin “PYD Cumhuriyet’e, varsa biz katılmapozisyonlarını yız” restinin ardınşöyle anlattı: “Biz dan PYD EşbaşkaSuriye’nin geleceDUYGU nı Salih Müslim’e ği için masaya otuGÜVENÇ davet gitmedi. Anracağız, rejim ise cak Müslim’in dün Beşar Esad’ın geİsviçre’nin Lozan kentinde leceği için. Amacımız geABD heyetiyle görüştüğü çiş sürecini konuşmak. belirtildi. Bu çerçevede ateşkesin PYD’ye davet gönderil ilan edilmesi, hapistekiDUYGU GÜVENÇ memesinin ardından An lerin bırakılması ve insakara, Cenevre toplantılani yardımın nasıl sağlarına BM Cenevre Daimi nacağı. BM gözlemcileri Temsilcisi Ferden Çarıkçı Suriye’ye girmeden ateşve Orta Doğu Genel Müdü kes sağlanamaz.” rü Elçi Can Dizdar ile tem‘Tanımayız’ sil edilecek. Türkiye’nin restinin ardından öncePYD Avrupa Temsilki gün ABD, İngiltere ve cisi Zuhat Kobani de Fransız Dışişleri Bakanları Cumhuriyet’e şunları söyile Dışişleri Bakanı Mevlüt ledi: “Ne yazık ki görüşÇavuşoğlu’nun telefon gömeler sonuç vermeyerüşmelerinin bu kararda cek. Bizim olmadığımız rol oynadığı belirtildi. bir görüşmenin sonuçlarını da tanımayız; bizi bağ‘BM gücü şart’ lamaz. Suriye’nin yüzMuhalifler Riyad’da göde 16’sı Suriye Demokrarüşmeleri sürdürürken, tik Güçlerinin denetiminAnkara ile de yakın temas de. Rusya ya da ABD bidevam etti. Türkiye’nin zi ortada bıraktı denemez. muhalefette bir ayrışmaYeni Ortadoğu’nun dizayyı önlemek için devrede nı için herkes kendi ağırolduğu öğrenildi. Ancak lığını koyuyor. Ama merdiplomasi koridorlarınmi namludan çıktı arda PYD’nin katılmamasının Rusya’nın, “sonuç çık tık dönmez. Salih Müsmaması” olasılığını artırdı lim, İsviçre Dışişleri tarağı yorumları yapılıyor. Çö fından davet edildi. Şu an Lozan’da, onlarla görüştü, zümsüzlüğün, Rusya’nın ABD’lilerle de görüşüyor. Suriye’de elini güçlendirOnlar da ‘Fazla tepki gösmesi bekleniyor. termeyin’ Suriye muhalefetinin diyor.” danışma listesinde yer De Mistura’nın yarın başlatacağı Cenevre görüşmeleri başta ayrı odalarda ‘dolaylı’ biçimde yürüyecek. 13 nilgun@cumhuriyet.com.tr nilgun@ yerini aldı C uriye hükümeti ile muhalefeti arasında Cenevre görüşmeleri başlamadan sarpa sardı. Ankara ile Riyad’ın engellemesiyle Suriyeli Kürtlerin en önemli temsilcisi PYD’ye, BM Temsilcisi Staffan de Mistura’nın davetiye göndermediği açıklandı. Ardından Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Gennadi Gatilov “İlk tur davetiyesi PYD’ye gönderilmedi. Ama Mistura onlar için yer ayırdı. Bu, ileri turlarda PYD’yi davet edeceği anlamına geliyor” dedi. Cenevre için rest üzerine rest çekiliyor. Ankara’nın “PYD varsa biz katılmayız” restinin ardından Müslim’e davet gitmedi. Fransa Dışişleri Bakanı Laurent Fabius, bunu “En çok sorunu PYD çıkaryordu” diye gerekçelendirirken, Mistura’nın Aralık 2015’te Suud’un oluşturduğu ilk muhalefet heyetindekilerden başka grupların da yer alabileceğini söylediğini aktardı. Ankara’nın boykot restine Moskova yanıt verdi. Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Mihail Bogdanov “Anlayamıyorum. S Rusya yanıt verdi Bu görüşmelere Moskova, Washington ve Riyad gibi Ankara da katılmıyor. Olayın Ankara ile bir alakası yok” diyerek ekledi: “Bu, Suriye görüşmeleri. Suriyeliler kimin katılıp katılmayacağına karar vermeli. Sonuçta muhalefet heyetinin oluşturulmasından Ankara veya Moskova değil Mistura sorumlu.” Gözlemci ülkelerin koridor, otel ve telefon diplomasisi yapacağı belirtilirken, Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın “Orada biz en üst düzeyde temsil edileceğiz” diye konuştu. Rusya’nın sunduğu ikinci muhalefet heyeti listesindekiler de katılmama resti çekti. PYD’nin ana bileşeni olan Suriye Demokratik Meclisi’nin (SDM) Eşbaşkanı Heysem Menna, PYD Eşbaşkanları Müslim ile İlham Ahmed davet edilmediği takdirde katılmayacağını belirtti. Solcu, laik Menna, “Ya dostlarımla giderim ya da hiç gitmem. Bu noktada taviz verilmeyecek” resti çekti. “Rusya heyeti” üyesi gibi sunulmaya hazır olmadığını, kendi heyetlerini oluşturma haklarının olduğunu söyleyen Menna, bugün de katılım pazarlığı yapmaya devam edeceklerini ekledi. Ardından eski Suriye Dışişleri Bakanı Cihad Makdissi de davet aldığını ama ilk tura katılmayacağını duyurdu. Gözler Halk İradesi Partisi lideri Kadri Cemil’e çevrildi. Daha önce Menna, Müslim, Ahmed ve Cemil için davetiye hazırlandığı medyaya sızmıştı. Ancak PYD kaynakları, yazılı davetiyeleri almak üzere gönderilen temsilcinin uzun süre bekletildiğini ve Ankara’nın “boykot” tehdidini artırması nedeniyle Müslim’e resmi bildirimin gerçekleşmediğini aktardı. PYD Fransa Temsilcisi Halid İsa, başta Türkiye olmak üzere bazı uluslararası ve bölgesel güçleri suçladı. İsa, Suriye’nin geleceğinin ele alınacağı görüşmelere dahil edilmezlerse sürecin çökeceğini belirtti. Suud’un bir araya getirdiği, iki gündür Riyad’da toplanan, Türkmen üyesi bulunmayan Yüksek Müzakere Komitesi, dün katılım şartlarıyla ilgili BM’ye mektup gönderdi. ‘PYD’siz çöker’ OMA Yaptırımların kaldırılması ardından, beraberinde 6 bakan, 120 kişilik işadamları heyeti ile İtalya ve Fransa’ya çıkarma yapan İran Cumhurbaşkanı Ruhani’nin Avrupa turnesi bugün sona eriyor. Hatemi’den sonra Avrupa’ya ilk ayak basan “cumhurbaşkanı” olan Ruhani, 17 yıl arayla gerçekleşen bu yeni ziyarette iki Avrupa ülkesiyle dev ekonomik anlaşmalar imzaladı. “Asya pazarı ile köprü kuran ülke” olma sözü verdi. Havayollarını sil baştan yenilemek üzere Paris’e “127 Airbus” sipariş eden ve Aeroports de Paris ile Renault gibi şirketlerle anlaşan İran Cumhurbaşkanı; seyahatinin iki günlük ilk İtalya bölümünde “17 milyar Avro”luk alışveriş yaptı. Demir ve alüminyum üretiminde kullanılan makineler, madencilik, gemiler, demiryolu, vagon alımının yanı sıra yol, köprü, hastane, rafinerilerin yenilenmesi gibi çok büyük altyapı hamleleri içeren anlaşmalarla İtalya’ya açılan Ruhani, Çizme’de muhataplarına “Asya’ya açılan köprünüz oluruz” mesajı verdi ve kapitülasyon tonlamasında vaatler sundu: “Limanlarımız ve demiryollarımız emrinizdedir. Pek çok uluslararası hedefe yönelen üretiminizde ticari üssünüz oluruz. İran’ı finansa da açacağız. Buna emin olun. Bu ayrıca bankalarınız ve sigorta şirketleriniz için de bir fırsat olacak!” dedi... Bu kertede “açılım”, yokluktan çıkan İran’ın ihtiyaçları ötesinde; ilerde yeniden yaptırım kıskacına düşmemek için düşünülen bir “önlem” olarak değerlendiriliyor. Dışişleri, Petrol, Sanayi, Ulaşım, Sağlık ve Tarım bakanları ile İran Merkez Bankası Başkanı eşliğinde Avrupa turunu sürdüren Ruhani; Roma ve Paris’te ülkesini sırf 80 milyonluk bir pazar olarak değil, “Ortadoğu kaosu içinde bir istikrar modeli, IŞİD’le mücadele ve bölgenin biricik denge unsuru” olarak takdim ediyor. Roma’da Başbakan Matteo Renzi ve Cumhurbaşkanı Mattarella’yı gören, ardından Papa ile de görüşen Ruhani; Papa’ya “Benim için dua et!” diyerek de seslendi. Gezinin “ekonomik faslı” denli önemsenen PapaRuhani görüşmesi; İranlı liderin dünya siyasetine büyük girişi olarak yorumlandı. Bunlar olurken Roma’nın tarihi meydanı Pantheon’da İranlı muhalifler, İran meydanlarında vinçlerle asılan siyasi mahkumların resimleriyle “Ruhani’ye hayır!” sloganıyla gösteri yapıyordu. İnsan hakları örgütlerine göre Ruhani’nin görevde olduğu son iki yılda İran’da 2000’i aşkın insan asıldı. Çin’den sonra dünyanın “idam rekortmeni” olan İran’da; “reformcu Ruhani” döneminde ölüm cezaları hız keseceğine arttı ve geçen yıl “günde 3”e dek çıktı. Pantheon’da gün boyu gösteri yapan muhalifler; “Ruhani ile IŞİD’le mücadele edeceksiniz öyle mi” diye bu yüzden alayla sordular: “Ama İran rejimi zaten bizzat IŞİD” diye üstelediler: “Mollaların IŞİD’den farkı yok ki. IŞİD gibi İran da eşcinselleri ipe çekiyor, zinayı ölümle cezalandırıyor. Falaka, işkenceden geri kalmıyor. Kadın hakları, özgürlükler, düşünce özgürlüğü gibi konularda da IŞİD’den farksız!” R ‘Bana dua et!’ ‘Müslim’siz asla’ Fransa Ruhani için Y şaraptan vazgeçmedi İranlıların ‘masada alkol olmasın’ talebi akşam yemeğini iptal ettirdi aptırımların kaldırılmayemeğini ayrı salonlarda yisının ardından Avruyeceği belirtildi. pa gezisine çıkan İran Cum‘Örtün demedim’ hurbaşkanı Hasan Ruhani için İtalyanlar çıplak heykelÖte yandan Ruhani, Roma’da leri kartonla örtmüşken Fran ziyaret ettiği Capitoline Müzesızlar kültürsi’ndeki ‘çıplerinden talak’ heykelviz vermelerin ‘örtüldi. Ruhani’nin mesinin’ kendün akdi talebi olmaşam Elysée dığını savunSarayı’nda du. İran lideFransız mevri “Tek söylekidaşı Françoyebileceğim, is Hollande ile İtalyanların yiyeceği akgerçekten mişam yemeği, Ruhani Roma’da Kolezyum’a gitti. safirperver olİranlıların yedukları. Misamekte ‘helal et bulunması ve firlerinin rahat etmesi için elleşarap olmaması’ talebinin ka rinden gelen her şeyi yaptılar, bul edilmemesi üzerine iptal onlara teşekkür ederim” dedi. edildi. Fransız tarafının saAncak tepkiler üzerine Kültür bah kahvaltısı önerisinin ‘faz Bakanı “Heykel örtmek akıl alla ucuz’ bulunduğu için geri maz” derken, Başbakanlık da çevrildiği, heyetlerin akşam soruşturma başlattı. Yeni ‘ılımlı İslam’ Savaş ve yoksulluktan kaçan yüz binlerin Avrupa’ya yürüyüşü sürüyor. Türkiye’den Yunanistan’a, ardından Makedonya’ya geçen sığınmacılar Sırp hükümetinin kapattığı sınırdan kaçak geçiyor Sosyal yardım kuyruğunda öldü lmanya’nın sığınmacılara çektirdiği eziyet, bir Suriyelinin sosyal yardım sırasında beklerken ölmesiyle gözler önüne serildi. Berlin Eyaleti Sağlık ve Sosyal Hizmetler Dairesi (LaGeSo) önünde oluşan uzun kuyruklarda haftalardır bekleyen A 24 yaşındaki bir Suriyeli, sıfırın altında havada, ayakları kara batmış haldeyken grip olarak can verdi. “Moabit hilft” girişimi, Suriyelinin, LaGeSo’da kayıt yaptıramadığı için para, yiyecek ve sağlık yardımı alamadığından aç kaldığını da duyurdu. Önceki gece bir yardım çalışanının ateşler içinde yandığını ve titreme nöbeti geçirdiğini fark ederek çağırdığı ambulansta sığınmacının kalbi durdu. Ölümünün LaGeSo’daki beklemeyle ne kadar ilintili olduğuna dair yetkililerce soruşturma açıldı. Küçük bir kalabalığın izlediği muhaliflerin isyanı, geniş kitlelerin bir kulağından girip ötekisinden çıkıyor. Batı’nın “yeni ılımlı İslam”ı artık bu... İran’ın molla rejimi. “Reel politik” uğruna zamanında Erdoğan’a açılan krediyi, Batı, “reformcu” kontenjanından bundan böyle Ruhani’ye açıyor. İran’ın “reformcu lideri” için İtalyan başkentinde bu sebeple ayak bastığı yerlerde 2000 yıllık Roma heykellerini bile giydirmekten çekinmediler. Dünya basınının baş sayfalarına çıkan skandalı duymuşsunuzdur. Ruhani’nin “edep kriterleri” için, İranlı liderin girdiği tarihi binalardaki çıplak heykellere devasa kutular geçirildi ve ortaçağ sansürü uygulandı. Resmi yemeklerde şarap verilmedi. “Uygarlık ittifakı”nın yeni kriterlerini Ruhani dikte ediyor: Ticaret karşılığında sansür! Parayı veren düdüğü çalar hesabı... 17 milyar Avro’ya İran, Çizme’de kendi sansür borusunu öttürüyor. Suudiler Malezya bağışından habersiz Malezya’da başsavcının “Hesabındaki 681 milyon doları Suudiler bağışladı” diyerek yolsuzluktan akladığı Başbakan Necip Rezak’a Riyad arka çıkmadı. Wall Street Journal’a konuşan Suudi bir yetkili, hükümetin bağıştan habersiz olduğunu ve bunun “eşsiz” bir hediye olacağını söyledi. Bibi’den BM şefine terör suçlaması İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Filistinlilerin şiddet eylemlerini “İşgale verilen doğal tepki” diye niteleyen Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Ban Kimun’u “teröre arka çıkmakla” suçladı. BM’nin tarafsızlığını çoktan kaybettiğini, terörün gerekçesi olmadığını savundu. Son ‘casus akbaba’ AB sınırını ‘boşlayan’ Lübnan’da yakalandı Atina’ya 3 ay mühlet Lübnan’ın İsrail sınırına yakın Bint Jbeil kasabasında bacağındaki verici nedeniyle ‘İsrail casusu’ olduğu düşünülen bir akbaba yakalandı. İsrailli yetkililer kuşa doğal parkta yaşadığı için verici takıldığını açıkladı. Elazığlılar da 2013’te ‘İsrail casusu kerkenez’ yakalamıştı. Yunanistan’ı AB sınırlarını korumamakla suçlayan Avrupa Komisyonu, Atina’ya göçmenlerin kayıt, kontrol ve parmak izi sistemindeki eksiklikleri gidermesi için 3 ay süre tanıdı. Aksi takdirde diğer Schengen ülkeleri Yunanistan’a sınır kontrolü uygulayabilecek. ABD gemisine ‘Yaklaşma’ ikazı İran donanmasının Umman Denizi’ndeki tatbikatı esnasında bölgeye yanaşan bir ABD savaş gemisinin ikaz edildiği ve geminin derhal bölgeden uzaklaştığı bildirildi. Devrim Muhafızları önceki hafta İran karasularını ihlal eden Amerikan botundaki 10 askeri kısa süreli gözaltına almıştı. Çek liderden ‘Kalaşnikof yöntemi’ Çek Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Milos Zeman’ın bir forumda “(Başbakan Bohuslav) Sobotka’dan nasıl kurtuluruz” sorusuna verdiği “Tek demokratik seçenek genel seçimler, demokratik olmayan da Kalaşnikof” yanıtı büyük tepki çekti. Sobotka “Zeman çocuklarımı ve ailemi korkutuyor” dedi. Zeman’ın ‘şakası’ seyircileri güldürse de siyasileri kızdırdı. C M Y B