Catalog

Çarşamba 20 Ocak 2016 KULTUR i Rektörler Fransa’dak yımladığı a Komitesi, y Türkiye’de e bir bildiri il n tehdit fında iktidar tara rsite mene edilen üniv anında oly suplarının ladı. ık duğunu aç The Eagles efsanesi öldü 1970’lerin ABD’li ünlü rock grubu The Eagles’ın kurucusu ve gitaristi Glenn Frey, önceki gün, 67 yaşında New York’ta hayatını kaybetti. En sevilen şarkılarından biri olan ‘Hotel California’ gibi pek çok parçayla ölümsüzleşen The Eagles’ı Glenn Frey, 1971 yılında Don Henley, Bernie Leadon ve Randy Meisner ile birlikte kurdu. kultur@cumhuriyet.com.tr EDİTÖR: CEREN ÇIPLAK TASARIM: ŞÜKRAN İŞCAN 17 Cezeri’nin makinelerinin müzesi için tohumlar atılıyor abil.com ve Calibro markalarının sahibi Libronet’in yayınevi Papersense tarafından kasım ayında yayımlanan “Cezeri’nin Olağanüstü Makineleri” kitabında yer alan Müzede makine50’yi lerin müzesi aşkın için tohummakine lar atılıyor. olacak. 12. yüzyılda yaşamış, Türk bilgini Cezeri’nin makineleri üzerine yaklaşık 10 yıldır çalışan Durmuş Çalışkan, Cezeri’nin 50’yi aşkın makinelerinin orijinal ölçülerinde, esas yapım teknikleriyle ve çalışma usulleriyle çalışacak biçimde üretilmesine başladığını belirtti. l Kültür Servisi Fransız rektörlerden ifade özgürlüğü uyarısı ransa Rektörler Komitesi, Türkiye’de gözaltına alınan üniversite mensuplarıyla ilgili olarak önceki gün (18 Ocak) bir açıklama yayımladı. Açıklamada, “Üniversite Rektörleri Konferansı (Komitesi), 15 Ocak’ta Kürtlere karşı Türk ordusunun yürüttüğü askeri operasyonların durmasını talep eden bir bildiriyi imzaladıkları suçlamasına dayanarak 14 üniversite öğretim elemanının gözal B F tına alınmasını mahkum eder” ifadesi kullanılarak şunlar kaydedildi: “Türk ve yabancı 1000’den fazla aydın ve araştırmacının imzaladığı bu metin, bir aydan beri PKK’ye karşı başlatılan operasyon konusunda bağımsız bir soruşturma yapılmasını talep ediyor ve bir barış sürecinin başlaması çağrısında bulunuyor. Açık ihlal... Üniversite Rektörler Konferansı, Türkiye’de iktidar tarafından doğrudan tehdit edilen üniversite mensuplarının ve akademik özgürlükleri tehdit altında olan bütün Türk üniversitelerinin yanında olduğunu bildirir. Bu gözaltına alma işlemleri, büyük demokrasilerin değerlerinin temelinde olan ve üniversitelerin kurucu ilkesi olan ifade özgürlüğünün açık ihlalidir.” l Kültür Servisi 90’ları yaşamış biri olan Diyarbakırlı sanatçı Serhat Çiçek’in babası, amcası ve görme engelli ağabeyi 90’larda yapılan köy baskınlarında gözaltına alınıp ‘kaybedilmiş’. erhat Çiçek, Diyarbakır Lice doğumlu bir sanatçı. 31 yaşında. Bugün 2’si kadın, 5’i erkek 7 kardeşi sağ. Babası Tahsin Çiçek ve amcası Ali İhsan Çiçek 1994 yılında yapılan köy baskınlarında Lice Yatılı Bölge Karakol Komutanlığı’na ait Bolu Tugayı’na bağlı askerlerce gözaltına alınmış. Beraberlerinde alınan beş kişi gece yapılan ağır işkence sonrası ertesi sabah serbest bırakıldıklarında EZGİ ATABİLEN sormuşlar, “Bizle alınan Ali İhsan Çiçek, Tahsin Çiçek nerede?”. “Biz onları akşam bırakmışız, siz evinize gidin” diye gelmiş yanıt. O gün bugündür Ali İhsan Çiçek’ten de Tahir Çiçek’ten de haber yok. Babasıyla amcasının gözaltında kaybedilmelerinden 27 gün sonra 15 yaşındaki görme özürlü ağabeyi Çayan da gözaltına alınmış Çiçek’in. Bostanda çalışan ağabeyine yemek götürmeye gittiği o gün, ağabeyi ondan su istemiş. Çeşmeye yollandığı sırada karşısına çıkan bir dut ağacına çocuk heyecanıyla tırmanırken, ağabeyini de, suyu da unuttuğunu anlatıyor Çiçek. Sonra bir anda sesler duymaya başladığını, ağaçtan indiğinde karşısına çıkan askerin ona “Sen nereden çıktın” diye sormasını, kendini Türkçe ifade edemediği için yediği tokadı anlatıyor. Sonra ağabeyinin yanına koşarken gördüğü manzarayı: “Koşarak ağabeyimin bulunduğu yere giderken iple bağlayıp onu arabanın arkasından sürüklemeye başladıklarını gördüm. Köyle Lice’nin arası dağ yolu, mesafesi 10 kilometre. Arkalarından takip ettik. Ayakkabısının tekini bir yerde, diğerini bir yerde bulduk. Ayakkabılarına kan dolmuştu.” Türkiye 2001 yılında AİHM’de (Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi) babası ve amcasının gözaltında kayıp davasında 81 bin sterlin’e mahkum edilmiş. İlk gözaltında kayıp davasının sonucu bu. “Bizim dava emsal oldu” diyor Çiçek, “Ağabeyimi de kendilerinin götürmediklerini ‘O gün doğanlar bugün ölüyor’ S Bugün yaşananları nasıl gördüğü sorusuna Çiçek’in yanıtı kısa ve öz: “O gün doğanlar bugün ölüyor.” ‘Bir Varmış Ötesi Yokmuş’ raflarda ihin Edige, Koton Kitap’tan çıkan “Bir Varmış Ötesi Yokmuş” adlı yeni kitabıyla okurlarıyla buluşuyor. Kişisel gelişim konusunda seminerler veren Edige, “Peki, ben kimim? Etken miyim, yoksa edilgen mi? Bir şeyler yapabilir, bir şeyleri değiştirebilir miyim? İşte bütün mesele önce bu soruları kendinize sormanızla, sonra bildiklerinizi veya bildiğinizi zannettiklerinizi sorgulamanızla ve cevapları aramanızla başlıyor.” B ‘Üryan, Çıplak, Nü’ sergisine özel tur era Müzesi’nde, “Üryan, Çıplak, Nü” başlıklı sergi kapsamında yarın serginin küratörü Ahu Antmen eşliğinde özel sergi turu ve 28 Ocak Perşembe günü Ahmet Kamil Gören’in konuşmacı olacağı “1914 Kuşağı ve Nü Çalışmaları” konulu söyleşi gerçekleştirilecek. Antmen, sergiye dair ayrıntılı bilgiler vererek resimdeki çıplaklık olgusunu Serginin modernlik ve muhafazakârlık küratörü Ahu ikileminde Antmen ele alacak. P Ayakkabılardaki kan Serhat Çiçek, bir tanığın gözünden gözaltında kayıpların, Lice’nin, annelerin yaşadığı acıların müziğini yapıyor. iddia ediyorlar; görgü tanıkları, sözlü ve yazılı ifadeler olmasına rağmen.” Serhat Çiçek annesi Azize’yi her hafta köyünden Beyoğlu’ndaki Galatasaray Lisesi önüne taşımış yıllarca. Artık görme sorunu yaşayan Azize Ana her cumartesi gelemiyor Cumartesi Anneleri’nin eylemlerine: “Anamın sağlık sorunları var. Her hafta gidiş gelişte aynı acıları tekrar yaşıyor. Onu ben getirip götürüyordum. Çoğu zaman arabaya bindiği an ağlamaya başlar, gidene kadar durmazdı.” Serhat Çiçek “okul okumadım” dese de, okumuş aslında. İlkokul üçüncü sınıfa kadar. İki kez hem de: “İlkokul üçüncü sınıfta Türkçeyi öğrenmeye başladım. Tam öğrendim derken, bizim okul yakıldı, yıkıldı. Bir yıl sonra tekrar birinci sınıftan okula başladım. Kayıtlarımız silinmiş, üçüncü sınıfı okuduğuma dair bir kanıt yok. Türkçe konuşamadığım için ‘bu okul okumamış’ deyip, tekrar birinci sınıfa kaydettiler beni. Yine üçüncü sınıfa kadar okuyup maddi zorluklardan ötürü sınıfı bıraktım.” Bugün hayatını müzikten kazanıyor. Bir de ‘zor zamanlar’ı düşünerek vaktinde Diyarbakır’ın Ofis semtinde açmış olduğu kafenin gelirinden. Diyarbakır’da özel davetlerde, düğünlerde çalıp söylüyor. Ülkenin güneydoğusunda yaşanan sokağa çıkma yasakları ve savaş hali dolayısıyla işleri durmuş halde. Yaklaşık bir sene önce 10 şarkının yer aldığı bir albüm çıkardı Serhat Çiçek. Adı ‘Héz’. Yani ‘güç’. Albümdeki şarkıların sözlerinin çoğu kendisine ait. Bir tanığın gözünden gözaltında kayıpların, Lice’nin, annelerin yaşadığı acıların müziğini yapıyor. Şu sıra Dersim isyanını anlatan ‘Oy Dersim Oy’ adlı single üze Cumartesi Annesi okak ortasında infaz edile n kadınlar, yaşlılar, insanlar var. Burada insanlar cid di korkuyor, tedirgin ve rah şekilde ats Bu tedirginlik iki yönlü. He ızlar. letten hem öbür taraftan m dev. görünce de, bereli birini Polis görünce de tedirgin oluyorsun. Bu olayın silahla çözülmeyeceğini çok iyi biliyoruz. Bu savaşın en ac ı yö yaşamışlardan biri olarak nünü , sa olsun barış istiyorum ne olur. Müzakere masasına dönülsün.” “S ‘Ne olursa olsun barış istiyorum’ David Bowie filmleri !f İstanbul’da 5. !f İstanbul Bağımsız Filmler Festivali, geçen hafta kaybettiğimiz efsane sanatçı David Bowie için özel bir bölüm hazırladı. Bowie’nin ilk filmi de olan kült bilimkurgu “Dünyaya Düşen Adam” ve vampir filmi “The Hunger/ Açlık”, yenilenmiş kopyalarıyla gösterilecek. İstanbul’da gösterilecek. Festivalin, İstanbul tarihi 1828 Şubat. 1 Dava emsal oldu ‘Bu okul okumamış’ Kayıpların müziği rinde çalışıyor. Ardından yarısı Türkçe, diğer yarısı Kürtçe şarkıların olduğu, yine toplumsal olayları anlatacak 14 parçalık yeni albümü çıkacak: “Türkiye’deki bu kardeş kavgasını, Dersim, Lice, Amed gibi yerlerde yaşanan acıları anlatacak şarkılarımız var. Savaş psikolojisi içinde, tutuklanan, cezaevine atılan, çocukları öldürülen insanları görünce, başka şeyler anlatmayı düşünmüyorsun.” Serhat Çiçek’e ’90’lı yıllardaki şiddetin tanığı olarak bugün yaşananları nasıl gördüğünü soruyorum. Cevabı kısa ve öz: “O gün doğanlar bugün ölüyor.” Michel Tournier hayatını kaybetti Michel Tournier Paris’te yaşıyordu. ransız edebiyatı ustalarından Michel Tournier önceki gece 91 yaşında hayata veda etti. 19 Aralık 1924 tarihinde doğan Fransız yazar, ilk romanıyla Fransız Akademisi’nin Roman Büyük Ödülü’nü, ikinci romanıyla Goncourt Ödülü’nü kazanmış, 1972’de Goncourt Akademisi üyeliğine seçilmişti. Eserleri Türkçede Ayrıntı Yayınları tarafından okurla buluşturulan Tournier’nin bugüne dek Türkçede yayımlanan kitapları arasında “Cuma ya da Pasifik Arafı”, “Kızılağaçlar Kralı”, “Kaynak ve Çalı”, “Çalı Horozu” adlı yapıtları da bulunuyor. Anarşizan düşüncenin modernizmle ilişkisi 011 yılı başında kurulan ve kendisini “Türkiye’nin ilk tam teşekküllü ekitap yayınevi” olarak tanımlayan Propaganda Yayınevi, Baha Tevfik’in 2014’te kansere yenik düşen Burhan Şayli tarafından hazırlanan “Felsefei Ferd” kitabını elektronik kitap formatında okuyucuyla buluşturdu. Yayınevi, kitabın tanıtım metninde şu ifadelere yer veriyor: “Felsefei Ferd’in günümüze nasıl yansıması gerektiği düşünülünce ilk akla gelen, Türkiye’nin entelektüel ikliminin sürekliliğinin kopukluğunu Tevfik’in düşünceleri üzerinden okuyabilmektir. Bu ihtimal, anarşizan düşünce Saramago başladı sonunu siz getirin 010 yılının haziran ayında kaybettiğimiz Portekizli yazar, şair, oyun yazarı ve gazeteci José Saramago’nun ölümüne dek üzerinde çalıştığı ve yarım kalan son romanı, Kırmızı Kedi Yayınları tarafından ilk kez Türkçede yayımlandı. Işık Ergüden çevirisiyle okurla buluşan “Mızraklar, Mızraklar, Tüfekler, Tüfekler”, silah endüstrisini sorguluyor temelinde. Geçen yıl vefat eden, ünlü “Teneke Trampet” romanının yazarı Günter Grass’ın özel illüstrasyonlarının eşlik ettiği roman, Saramago’nun anlattığı hikâyenin ya 2 nin modernizmle ilişkisini, daha önemlisi Türkiye modernizmiyle ilişkisini anlamamızda müthiş bir düşünce deneyidir. En azından bizim için, anarşizan düşüncenin tarihini, tarihselciliğin girdabına düşmeden okumak için de önemli bir imkândır.” Google Books üzerinden önizlemesini yapmanın mümkün olduğu eser, ekitap olarak 6 TL’ye yayınevinin sitesinden satın alınabilir: www.propagandayayinlari.net l Kültür Servisi 2 F Kitap, ilk kez Türkçede. nı sıra, Fernando Gomez Aguilera ile İtalyan yazar ve gazeteci Roberto Saviano’nun Saramago ve yarım kalan son romanı hakkında makaleleri ve yazarın romanı kaleme alırken yazma sürecini anlattığı notlar da yer alıyor. C M Y B