Catalog

Cuma 5 Haziran 2015 CuMHuRiYEt 35 YAZARIYLA MEYDANLARDA EDİTÖR: HAYRi ARSLAN TASARIM: SERPiL ÜNAY 17 Ankara 1. Bölgede muhalefet kıran kırana mücadele ediyor AYŞE SAYIN 18 milletvekilliği için AKP kırsalda, CHP kalelerinde HDP’ye oy kaptırmama derdine düştü nkara 1. bölge deyince, akla ilk Çankaya gelir. Zira Türkiye’nin en büyük ilçelerinden ki nüfusu 1 milyona dayanmıştır. Çankaya’nın yanı sıra, Elmadağ, Haymana, Mamak, Balâ, Polatlı, Etimesgut, Sincan, Evren, Şereflikoçhisar ve Gölbaşı’nı içine alan 1. bölgede, siyasi partiler 18 milletvekilliği için yarışacak. Çankaya ne kadar CHP’nin kalesiyse, diğer ilçelerde “muhafazakârmilliyetçi” seçmen ağırlığı dikkat çeker. 2011 seçimlerine göre milletvekilliği sayısı 2 arttığı için siyasi partiler açısından bunun nasıl “bölüşüleceği” önemli. Partilerin en tanınmış, iddialı isimleri bu bölgeden yarışıyor. AKP’de Başbakan Yardımcısı Yalçın Akdoğan, Erdoğan’ın danışmanlığını yapan Ali İhsan Aslan, CHP’de Gülsün Bilgehan, Levent Gök, Aylin Nazlıaka, MHP’den Genel Başkan yardımcıları Tuğrul Türkeş, Zühal Topçu ve HDP’nin İmralı heyetinde de yer alan en popüler ismi Sırrı Süreyya Önder liste başlarında yer alıyor. A Doğan ile birlikte, özellikle partili olmayan seçmene bir CHP rozeti armağan etmeyi unutmuyor. Kadın ve genç seçmende oy değişkenlik oranı yüksek. Bir grup kadın, “Tayyip’i başbakan yaptık, cumhurbaşkanı yaptık, ama artık sultanlık istiyor, biz onu yapmayız” diyerek durumu özetliyor. Ankara Çankaya bölgesinde ise özellikle “okumuşyazmış” sol seçmende kafalar biraz karışık. Kemikleşmiş CHP seçmeni “içimiz rahat oy vereceğiz” derken, sol yelpazede yer alan ama geçmişte SHP ve küçük sol partilere oy veren seçmende HDP sempatisi yüksek. Ancak liderler arasında “kişisel sempatisi” en yüksek isim olan HDP Eş Genel Başkanı Demirtaş’ın Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Çankaya’da aldığı oy oranı yüzde 4 civarında. HDP’nin 1. bölgede en yüksek oy aldığı yer ise yüzde 14 ile Haymana ki 25 bin civarındaki seçmen sayısının genel ortalamaya etkisi oldukça düşük. ‘Sultan yapmayız’ Fotoğraf: NECATİ SAVAŞ 1. bölgede, siyasi partiler 18 milletvekilliği için yarışacak. Çankaya ne kadar CHP’nin kalesiyse, diğer ilçelerde “muhafazakârmilliyetçi” seçmen ağırlığı dikkat çekiyor. mizin tahmini, CHP’den yüzde 23 dolayındaki bir oyun HDP’ye kayacağı yönünde. CHP’nin bu seçimlerde somut ekonomik vaatleri nedeniyle HDPCHP arasında ikilem yaşayanların yüksekliğine de dikkat çekiliyor. Tuzluçayır’dan ayrılıp, tam tersi istikamete, Ankara’ya 70 km uzaklıktaki Polatlı’ya yöneliyoruz. 30 Mart yerel seçimlerinde Polatlı Belediyesi MHP’ye geçmiş, o yüzden MHP’nin “birinci parti” olacağı beklentisi yüksek. Ankara genelinde de AKP’de kısmi bir “kırılma” olsa da Polatlı’da yine de birincilik için MHP’le yarışacağına dikkat çekiliyor. Başkentte AKP, hükümet olmanın ve Melih Gökçek “avantajı”nı sonuna kadar kullanıyor. Kömür, gıda yardımları seçim klasiklerinin başında geliyor. Ankara’nın merkezindeki ilçeler kadar dışarıdaki ilçelere de yardımlar taşınıyor. Melih Gökçek, elbette sadece yardımla yetinmiyor. Örneğin Polatlı’da yurttaşlarla konuşurken Gökçek’in aynı günkü “miting” anonsları yapılıyor. Geçmiş seçimler öncesinde AKP’liler ne olursa olsun “Tayyip” der başka bir şey demezdi ya, şimdi biraz daha sessizlik suskunluk hâkim. AKP’li seçmen, “7 Haziran’da ne olur” sorusuna “Hayırlısı neyse o olsun” yanıtını vermekle yetiniyor. Eski AKP Polatlı ilçe yöneticisi, görevden alınmış olmasına karşın, kendisinden oy isteyen CHP’li Aylin Nazlıaka’ya, “Görevden alsalar da Ak Parti’ye oy vereceğim. Elbette eleştirdiğimiz yönler var ama ben vazgeçemem” yanıtını veriyor. Ankara’nın çevre ilçeleri Haymana’da olduğu gibi Polatlı’daki “Kürt köyleri”nden HDP’ye oy gideceği belirtiliyor. Nazlıaka, “Ankara on’u istiyor” sloganıyla 10. sıradan Meclis’e girmek isteyen genç CHP’li aday Emre Solun ‘her rengi’ içinde Güne Mamak sınırları içindeki Tuzluçayır’dan başlıyoruz. Solun “her rengini” içinde barındıran, Alevi kesimin yoğunluklu yaşadığı Tuzluçayır, her daim “en hareketli.” Gezi olaylarında “direniş”teki mücadele hafızalarda. “Özgürlük Meydanı” diye de adlandırılan Tuzluçayır Meydanı’nda, CHP ve HDP bayrakları iç içe... Kahvehaneler, sabahın erken saatlerinde bile tıklım tıklım. CHP Ankara Milletvekili Levent Gök’ü taksi esnafıyla sohbette yakalıyoruz. Gök’ün etrafını çeviren yurttaşlar, “Burası silme CHP’li, siz AKP’nin oy depolarına gidin, ikna edin” diyerek Mamak’ın muhafazakâr semtlerini işaret ediyorlar. Cumhurbaşkanlığı seçiminde Selahattin Demirtaş’ın yüzde 10 barajını aştığı ilçelerden Mamak’ta da “HDP’nin baraj sorunu” ana gündem maddesi. Boynunda “zülfikâr”lı kolye taşıyan kavruk yüzlü bir amca, “Aslında bizi HDP temsil ediyor, ben hem Kürt’üm hem Aleviyim, ama ben CHP’liyim, oyum değişmez, gençlerden HDP’ye oy kayar” diyor. Görüştükleri Etimesgut’ta MHP’nin 4. sıra adayı Erkan Haberal’la karşılaşıyoruz. CHP milletvekili Mehmet Haberal’ın oğlu olan Erkan Haberal aynı zamanda babasının partisinden de oy almaya çalışıyor. Özellikle de genç seçmeni ikna etmek için oturup, konuşuyor. Kararsızları iknada oldukça başarılı. Siyasi partilere inanmayan ve dünyanın da Türkiye’nin de kurtuluşunu “icat seferberliği”ne bağlayan Serkan adlı genci kendisine oy vermeye ikna etse de “CHP’ye oy vereceğim” diyen iki genç kızdan eli boş dönüyor. Ankara 1. bölgede 2011 seçimlerinde 16 olan milletvekilliği sayısı bu seçimlerde 18’e çıktı. Geçen seçimlerde 8 çıkaran AKP’nin işi bu kez kolay değil. CHP şu anda “8 garanti” dese de HDP’nin barajı aşıp aşmaması belirleyici olacak görünüyor. Halen 2 milletvekili olan MHP ise 3. vekilliği çıkarma peşinde. HDP ise İmralı heyetinde yer alan en popüler isimlerinden Sırrı Süreyya Önder ile “Ankara barajı”nı geçme hesabı yapıyor. Haberal 4’ten gelmek istiyor 2. bölgedeki yarış beraberlikle biter Ankara 2. Bölge, 77 olur. AKP 7, muhalefet 7, HDP’nin ne yapacağı ise merak konusu IŞIK KANSU eçim var diye, Anadolu’nun içlerine doğru yola çıktık. Ayaş, Beypazarı, Güdül, Kızılcahamam, dolaştık. Dağlar ışıl ışıl. Kır, ufka doğru uzayıp giden boz rengini almamış daha. Ebegümeci, pisi pisi otu, devedikeni, çobançantası, hardal otu ve gelincik ile örtülü. Yol boyu, tek tük ekili tarlalar, yayılı sürülere rastlıyoruz. Bir terk edilmişlik, sırt dönmüşlük duygusu kaplıyor içimizi. İnsanlar toprak ile ilişkisini kesmiş sanki. Ayaş’ta anlattılar, son 2030 yılda yavaş yavaş olan biteni: Köylerdeki evlerin ışıkları birer birer sönmüş. Pancar eken göçmüş, kentte benzin pompacısı olmuş. Arpayla, buğdayla geçinen güvenlikçi, besici desen taşeron işçiliğine terfi etmiş.. Tarlalara el değmez, çayırlarda kuzular melemez olmuş. Giderek ıssızlaşma, yaşlanma ile elden ayaktan düşmüş Ankara’nın kırsalı. Eskiden DSİ, SSK, Askerlik Şubesi varmış Ayaş’ta, şimdi yok. Halk Bankası, TEK, Orman Deposu varmış Güdül’de, şimdi yok. Kırsalın çark döndüren kasabaları, hayalet şehirlere dönmüş adeta. S Ankara 2. Bölgede AKP 7 milletvekili çıkarır, muhalefet de 7. Muhalefetin dağılımı CHP 4, MHP 3 olur. HDP’nin ne yapacağı çok merak edilirken, kırsal kesimde yok gibi. “AKP giderse, bunu da bulamazsınız, ona göre...” “Onlar konuşur, biz yaparız” lafı, lafta kalmıyor anlayacağınız. Ya CHP’nin mazotunun litresini çiftçi için 1.5 liraya indireceğiz vaadi? İnanmıyorlar. Kahvelerde pinekleyenlerin pişpirik arası siyaset atışmasına kulak kabartırsanız, duyuyorsunuz neden inanmadıklarını: “Türkiye bunu kaldıramaz canım. Hem, kaynağını nereden bulacaklar?” Kışın kömürü, yazın makarnaya tav olanlar, CHP’nin vaadi karşısında hepsi birer Kemal Derviş, hepsi birer Ali Babacan kesiliyor. Güdül’de emekli polis Niyazi Mazlum, “Bizim buraların kültürü kahve, eğitimi kavunla karpuz” deyip ekliyor: “Mazotun fiyatını 1.5 liraya düşürülebileceğine inanmayanlar, oğulcuğun gemilerine verilenleri unutuyorlar.” O başka, o başka... Oğulcuk, girişimci. Almış gemisini, kurmuş işini, tıkır tıkır para kazanıyor. Vatandaşın çenesini yoracak bir şey yok ki ortada... havada balon olmuş, uçmuş: “Bırak Allahını seversen... Nereden bulacak da verecek?” Esnaf Kefalet Kooperatifleri takipte çok borç olduğu için kredi veremiyormuş. Ofis artık buğday ve arpa almıyormuş. Isırdın mı dudak yakan Ayaş domatesi beş para etmiyormuş. Ahırlar bomboş kalmış... Kimin umurunda? CHP’nin kırsaldaki güçsüzlüğünü kent oyları dengeleyecek. Hem de, CHP seçmeninin yoğunlukta olduğu Çayyolu’nun Çankaya’ya bağlanmasına rağmen. CHP’li Yenimahalle Belediye Başkanı Fethi Yaşar, eski bir partilidir. Örgütten gelir, seçmenin nabzını da iyi tutar. Ona sorduk “Ne olur?” diye. “Bu seçim siyaset seçimi değil” dedi. Bu dediğini biraz açmasını istedik. Açıkladı: “Vatandaş, duygusuna göre değil, ekonomik gidişata göre davranacak. Dar gelirli durumundan şikâyetçi. Fakirleştiğinin farkında. Bu durumun sandığa yansımaması mümkün değil. Özal’ın düşüşüne benzer bir olay yaşanması olası. Anketler bu kez yanılacak.” AKP 7, muhalefet 7 Hüseyin Kağıt konseri Seçim öncesi büyük ölçüde bundan kaynaklanıyor o derin sessizlik. İster boyun eğme deyin buna, ister kendini koruma güdüsü. Kadercilikle karışık katlanma, yardım paketi ile teslimiyet... Melih Gökçek’in gönderdiği kamyonlar koli koli makarna, bulgur, şeker, deterjan, un, sıvı yağ dağıtıyor. Çikolatalı fındık ezmesi bile eksik edilmemiş yardımın karşılığında sallanan parmakla birlikte verilen öğüt hep aynı: Ye fındık ezmesini, bas oyu Hem onlar götürse de, çalışıyorlar. Nasıl çalışıyorlar? Örneğin, Beypazarı’nın göbeği hemen seçim öncesi kazılmış. Borular döşenmiş. Duyurular asılmış. Sözler verilmiş: “Beypazarı’na doğalgaz getiriyoruz!” Nereden getiriyorsun? Bağlantının ana hattı bile belli değil. Lafta getiriyor. Hattın daha ihalesi yapılmamış, nasıl getiriyor? Lafta getiriyor. Laf maf, AKP çalışıyor. Beypazarı’na olmayan doğalgazını getiriyor! CHP ne yapıyor? Tespih türküsü ile ünlü Hüseyin Kağıt’ı getirmiş Beypazarı’na. Konser günü 1500 kişi toplanmış, gülmüş, eğlenmişler bir güzel. Sen sağ, ben selamet, evlerine dağılmışlar. Kemal Kılıçdaroğlu’nun noter onaylı emekliye iki bayramda ikramiye verme sözü ise Yine birinci parti Ankara 2. bölge kırsalında AKP yine birinci parti, inadına birinci parti. İkinci parti de MHP. AKP, oy yitirir mi? Yazının ta başında dedik ya, “Bir garip sessizlik var” diye. Bir umut o, muhalefet için. Kızılcahamam CHP İlçe Başkan Yardımcısı Bilal Aslan’ın dediği gibi: “Eskiden biz köylere gittiğimizde saklanıyor, gizleniyorlardı. Şimdi çok iyi davranıyorlar.” Bizde köylü kısmı kurnazdır, içirir ayranı, karartır seyranı. Peki, seçime siyasetin hiç mi hiç etkisi olmayacak? Fethi Yaşar’a göre, yurttaş iki gelişmeden hoşnut değil: Bir, bakanların aklanmasından. İki, Cumhurbaşkanı’nın sokağa inmesinden. Gelelim, her seçim öncesi bizden istenen beylik değerlendirmeye: Hangi parti, bu bölgeden kaç milletvekili çıkarır? Aldığımız izlenim Ankara 2. bölge, 77 olur. Yani, AKP 7 milletvekili çıkarır, muhalefet de 7. Muhalefetin dağılımı CHP 4, MHP 3 olur. HDP’nin ne yapacağı çok merak konusu ya. Ona ilişkin ağırlıklı gözlem de şu: Kırsal kesimde HDP yok gibi. Ankara kent içinde Yakacık, Kaletepe, Demetevler gibi Kürtlerin yoğun olduğu mahalle ve semtlerden bir miktar oy çıkabilir. Ama, Türkiye genelinde barajı aşsa da, Ankara 2. bölgeden HDP’nin milletvekili çıkarma olasılığı yok. YARIN: İstanbul 1. Bölge ZEYNEP ORAL/ 2. Bölge EMRE KONGAR/ 3. Bölge ALİ SİRMEN C M Y B