Catalog

3 OCAK 2013 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA ekonomi@cumhuriyet.com.tr EKONOMİ 11 Maliye konutlardaki KDV’yi değiştirdi. Sistem yeni projeleri vuracak, evlere yüzde 20 zam gelecek Konuta KDV darbesi ? Büyükşehirlerde daha önce 150 metrekarenin altındaki konuta uygulanan yüzde 1’lik KDV oranı yüzde 18’e yükseldi. Bu KDV oranıyla 1+1 ve 2+1 lüks konutlarda fiyatlar yükselecek. Sektör temsilcilerine göre inşaat artık kârlı bir sektör olmaktan çıkacak. ŞEHRİBAN KIRAÇ FİYATLAR ARTACAK ayrimenkul Yatırım Ortakları Derneği Başkanı Işık Gökkaya: “Yeni düzenleme ciddi bir maliyet artışını gündeme getirecek. Pazarda maliyet/fiyat baskısı, sıkıntısı yaratacaktır. Kâr marjlarının belirli sınırlarda oluştuğu konut sektöründe bu önemli maliyet artışı, doğal olarak fiyatlara da yansıyacak. Yeni düzenleme, konut pazarını olumsuz etkileyen ‘belirsizlik’i ortadan kaldırırken, maliyet ve fiyat konusunda ise ciddi sıkıntılar yaratacak. Konu öncesinde sektörün STK’leriyle birlikte bir çalışma yapıp sunulmuştur. Bundan sonra da işleyiş çerçevesinde oluşabilecek olumsuzluklar için tekrar bir çalışma yapmayı düşünüyoruz” açıklamasını yaptı. İstanbul İnşaatçılar Derneği Başkanı Nazmi Durbakayım, düzenlemenin 31 Aralık’a kadar ruhsat alan projeleri kapsamayacak şekilde yapıldığını belirterek “Bu iş şans oyununa döndü. 1 Haziran son tarihti, şimdi 31 Aralık oldu. O tarihe kadar ruhsat almayanlar yine mağdur olacak. Ruhsat almış olanlar avantajlı. Haksız rekabet çıkıyor ortaya” diye konuştu. Yıl Yeni, Şantaj ve Tehditler Eski Hani insanın direnme, yaşam güdüleri baskın çıktığı için yeni yıla iyimser, yeni umutlarla giriyor, en azından Polyannacılık oynayarak kendi kendimize olumlu bakış aşısı yapıyoruz ya... Yeni yılın ilk gününde burnumuzdan getirecek bir şeyler yaşatılması seferberliği unutulmamış... Yılbaşı öncesi jesti gibi, hukuksal nedeni, gerekçeleri açıklanamayan çok uzun tutukluluktan sonra tahliyesine karar verilen gazeteci arkadaşımız Soner Yalçın’ın, dışarıda haftası dolmadan dün karakolda imza atması gereken gündü... Rejimi demokrasi, iktidarı sivil olan ülkelerde benzeri olmayan bir düzenleme, uygulama ile, düşünce suçlusu zanlısı arkadaşımız, mantığı açıklanamayan uzun tutukluluktan sonra serbest bırakılırken, şiddetadi suçlarda örneği olmayan bir uygulama ile, aydın onuru ile oynanmak, baskı, tehdit altında bırakılmak üzere, tarihte kaldığını sandığımız bir yöntemle, her hafta karakola gidip imza atmak yükümlülüğü ile ancak tahliye edilmişti ya... Dışarıda kalışının haftası dolmadan, dün imza atma günü geldiği için; kendisinin de tanımladığı üzere, açık cezaevinde tutuklu, baskı amaçlı tahliye kararını protesto amaçlı Levent Karakolu’na gidip ilk imzasını atmak zorunda olmasında, dayanışma amaçlı gazeteciler, siyasetçiler, aydınlar, hukukçular yanında yer aldı. O da cezaevini, başına gelenleri anlatan son kitaplarını dayanışmaya gelen okurlarına imzaladı... Gelenler arasında yerini almış İstanbul Baro Başkanı Kabasakal, yeni yıla dönük almış olduğu en ilkel çağlar için de geçerli, “tehditşantaj” boyutu, anlamı üzerinde herhangi bir yorum yapmadan başına geleni tek cümlede şöyle özetledi: “Barodaki çalışma odamda, tavanda bir delik, dik açıyla masama düşüp koltuğa sıçramış 9 mm’lik bir mermi bulduk.” Bir araya gelmişken yeni yıl kutlaması arasında ilk konuştuklarımıza gelince... Ergenekon’dan, yargısız infaz olarak aylar, yıllar öntutuklu Rektör Fatih Hilmioğlu’nun canına kastedilişi sonucunu üreten önemli bir gerçekle ilgili; kim bilir kaç tahliye taleplerinin arasında kendisi ve avukatları tarafından, yargılamaya yönelik benzer uyarılar yapılmış, gereği kulak arkası edilmişti... Fatih Hoca tıp bilimi uzmanı bir profesör olarak, tutuklanmadan önceki sağlık taramalarında kanser riski teşhisi ile yüz yüze gelmişti. Başvurularda, yıllar süren tutukluluk süreci içinde bu anlamda gereken tıbbi kontroltedavi gereklerinin yerine getirilmediği anımsatılıyordu. Gereği yerine getirilmeden, kamuoyunun ilgisini ancak oğlunun ölümü, cenazesinde ailesinin yanında evde kalmasına izin verilmemesi ile çekebildi... Bilim insanı kimliği ile yaşadığı haksızlıkhukuksuzluklar sorgulanmadan, oğlunun ölümü sonrası yorganı başına çekmiş olarak koğuşunda yatması ile güdeme şöyle bir girdi. Şimdi hastalığı bedeninde yayılmış olarak hastanede, tedavi altında... ??? Rektör olarak, aydın sorumluluğu ile nüfusunun çoğunluğu Müslüman olan bir ülkede, demokrasi ve laiklik korunarak, çoğunluğun istediği ölçeklerde din eğitiminin nasıl yapılabileceğinin bilimsel sorgulamasında ilk adımı atan insan olarak hiç bilinmiyor. Pozitif bilim insanları ile ilahiyatçıları ilk kez bir araya getiren, demokrasi, laiklik ilkeleri ayaklar altına alınmadan, isteyenlere gereken din eğitiminin nasıl yapılabileceğinin koşullarını tartıştıran rektör olduğu için mi, Ergenekon davasında yıllardır tek tutuklu bırakılmış eski rektör olduğu sorgulaması da kimselerin aklından geçmiyor... Başbakan Erdoğan’ın yeni yıla yönelik değerlendirme konuşmalarında, nerede ise kişisel, komisyonlardan geçirilmeden, Milli Eğitim Bakanlığı hazırlık çalışmaları bile yapılmadan dayattığı, 4+4+4 uygulamaları ile övünmesi elbet dikkat çekici. Geleceğe yönelik “dindarkindar gençlik yaratma” projesinin uygulanmasındaki iktidar icraat uygulamaları başarılarından sözü açıyor. Milli Görüş, imam hatip geleneği, kimliği ile bir kez daha övünüyor... Sonra Kürtlere yönelik, güçlü aşiretcemaat bağlantıları gerçeğine de dayanarak, din kimliği ağırlıklı buluşmada, barış reçetesi anlamındaki önerilerini sıralıyor... Aynı günlerde bakanlık, okullarda yeni eğitim sisteminin uygulamasındaki sorunların araştırılmasını yasaklıyor.. Yeni yıla girişte, iktidarlarına göre İslam dünyası, Ortadoğu’da dinamik dış politikalarla liderliği, büyük Türkiye’ye oynama aracı, bizim gibi korkak aydınlara göre ise Türkiye’nin emperyal çıkarlar adına, Ortadoğu yeni haritalarının çizilmesi, petrol çıkarları üzerinden parçalanışı İslam dünyasının en yoksullar cephesinde bırakılabilmesi adına, ırklarmezhepler üzerinden içdış savaşlarda kırdırılması, Türkiye’nin de bu bataklığa çekilişi tehdidinin katlanması... Projelerinde yeni görünüm, geri dönüşü zor adımlar gündemde... ABD bile Esad cephesini dışlamayan Suriye çözüm reçetelerine oynar görünürken Türkiye, siyasi iktidar politikaları ile balıklama kimliğinden kaygı duyulan muhalefet cephesinin yanında en önde... G Maliye Bakanlığı’nın metrekaresi 1000 lira ve üzerinde olan konut projelerinde KDV oranının yüzde 18’e yükseltilmesine yönelik uygulaması, inşaat sektörünü tedirgin etti. Yeni sistemle büyükşehirlerde birinci sınıf inşaat olarak yapılan arsanın metrekare vergi değeri 500 TL ile 1000 TL arasında olan konutların KDV oranı yüzde 8, 1000 TL ve üzerinde olan konutların KDV oranıysa yüzde 18 oldu. Yeni oranlar 1 Ocak 2013’ten sonra ruhsatı alınan ya da ihalesi yapılan konutları kapsayacak. Konutta KDV oranı konutun değeri ve metrekaresine göre değil, arsanın fiyatına göre belirlenecek. Örneğin aynı arsaya gecekondu da yapsanız lüks oluyor, çok lüks bir konut da yapılsa aynı sınıflanmaya giriyor. Sektöre yeni yük gelecek Arsa birim metrekare vergi değeri 1000 lira ve üzerinde olan konutların tesliminde yüzde 18 vergi oranı uygulanacak. Yüzde 18 KDV oranı 150 metrekareden küçük konutları özellikle ilgilendiriyor. Yeni uygulama ile 1+1 ve 2+1 konutlara yönelik talebi daraltacak bu konutların yatırım aracı olarak cazibesinin kalmayacağı anlamına da geliyor. Örneğin metrekare fiyatı 3 bin TL’den 100 metrekarelik bir ev satın alan yurttaş 2013 öncesi ruhsat alan projede 3 bin TL KDV ödeyecek. Yeni ruhsatlı bir projede ödeyeceği KDV tutarı 54 bin TL’ye çıkacak. Böylece aradaki vergi farkı 51 bin TL’yi bulacak. Sektör temsilcileri yeni düzenlemenin, sektörü ciddi bir maliyet, satış, talep daralması ve bunların doğuracağı yan sorunlarla karşı karşıya getireceği görüşünde birleşiyor. DAP Yapı Yönetim Kurulu Başkanı Ziya Yılmaz, İstanbul’daki tüm projelerin yüzde 18’lik KDV dilimine gireceğini belirterek yeni yüklerin sektöre fayda getirmeyeceğini söyledi. İnşaat Müteahhitleri Konfederasyonu (İMKON) Genel Başkanı Tahir Tellioğlu, devletin kendi menfaatını gözeterek vergi gelirini artıracak bir uygulama başlattığını vurgulayarak inşaat sektöründe sıkıntıların artacağını ifade etti. YENİ EVLERE TALEP AZALIR Üyesi umankaya İnşaat Yönetim Kurulu ın asın ulam uyg Uğur Dumankaya KDV ı ağın ltac aza bi tale olan rine yeni konut projele re elle bed ç vurgulayarak “KDV oranlarının rayi ulamayı uyg göre belirlenecek olması da yeni bir tanesi. n rda lıkla baş iren önemli hale get erinden değ sa Birçok belediyede rayiçler piya etkilesuz olum törü sek bile yüksek. Bu konu olumtörü sek r diğe gibi un bun ve yebilir. Bu ılması yap r zele revi suz etkileyecek başlıklarda i. ded z” yoru ünü düş gerektiğini D Yatırım aracı olmaktan çıkar ? TÜSİAV Emlak Sektör Kurul Başkanı Salim Taşcı, müteahhitin 300 bin liralık daireyi, “yüzde 18 KDV’si de içinde” diyerek 320 bin liraya satacağına vurgu yaptı. MUSTAFA ÇAKIR ANKARA Maliye’nin konutlardaki yeni KDV düzenlemesini değerlendiren Türk Sanayici ve İşadamları Vakfı (TÜSİAV) Emlak Sektör Kurul Başkanı, Emlak Müşaviri Salim Taşcı, gayrimenkulün yatırım aracı olmaktan çıkacağını, kimsenin başını sokacağı evin dışında “Bir tane de daire alayım da, kiraya vereyim de, yan gelirim olsun” diyemeyeceğini söyledi. Taşcı, eskiden Hakkâri’nin bir ilçesinde 5060 bin lira değerindeki bir daireden de; İstanbul Bebek, Nişantaşı’ndaki 850 bin liraya kadar olan daireden de yüzde 18 oranında KDV alındığını anımsattı. Taşcı, “Burada hakkaniyet ölçüsü kayboluyordu. Şimdi bu haksızlık ortadan kalktı” dedi. Konunun bir de diğer boyutu olduğuna dikkat çeken Taşcı, inşaat sektörünün Türkiye’deki 3 büyük sektörden bir tanesi olduğuna işaret etti. Son 7 yıl içinde 8 milyon kişinin kiracılık vasfını kaybedip ev sahibi olduğunu anlatan Taşcı, “Bu su bu pilavı kaldırmaz. KDV oranları fazladır” diye konuştu. Taşcı, hakkaniyeti sağlamak için Hakkâri’nin ilçesindeki bir daire ile İstanbul Bebek’teki dairenin KDV’sini yeniden düzenlemenin doğru olduğunu anlattı. ETİ şirketleri ‘Gıda’da birleşti Ekonomi Servisi ETİ Şirketler Grubu olarak faaliyet gösteren ETİ Gıda Sanayi ve Ticaret, Tam Gıda Sanayi ve Ticaret ile ETİ Pazarlama ve Sanayi, ETİ Gıda Sanayi ve Ticaret altında birleşti. Tüzelkişiliklerin sadeleştirilmesi amacıyla ocak başında gerçekleştirilen birleşme ile grubun tüm sanayi ve ticari faaliyetleri artık “ETİ Gıda Sanayi ve Ticaret A.Ş.” altında yürütülecek. Birleşme sonrası şirketin yönetim ve işleyiş süreçlerinde herhangi bir değişiklik olmayacak. Grubun gerek Türkiye gerekse global pazardaki faaliyetleri de hedefler doğrultusunda yürütülmeye devam edecek. İhracatın asıl şampiyonu Gaziantep Şırnak dahil tam 16 ilden yılda 1 milyar doların üzerinde ihracat yapılıyor. Gaziantep de küresel kriz ve Suriye başta olmak bölgesel gerginliklerin doruğa ulaştığı 2012’de durumu fırsata çevirip ihracatını yüzde 19.3 oranında artırmayı başardı. Ekonomi Servisi Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mehmet Büyükekşi, 2012’de Türkiye’nin ilk 9 ayda yüzde 2.6 büyürken ihracatın yüzde 12.3 artışla 151 milyar 860 milyon dolara ulaştığını, bu rakamın Cumhuriyet tarihinde, “Dünyayı kasıp kavuran ekonomik kriz ortamına rağmen kırılan bir rekor” olduğunu söyledi. Büyükekşi, aralık ayında ihracatın, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 1.38 düşerek 11 milyar 877 milyon dolar olduğunu açıkladı. Buna göre 2012’nin tamamında ihracat “Biz Merkez yüzde 12.57 artarak 151 milBankamızın yar 860 milyon doları buldu. öngörülerini TİM’in aralık ayı ve 2012 yıgüveniyoruz” lının ihracat rakamları Ekodiyen TİM Başkanı nomi Bakanı Zafer ÇağlaMehmet Büyükekşi, yine de yan’ın da katılımıyla AnkaMerkez’den daha ra’da açıklandı. Burada bir konuşma yapan Çağlayan, cesur adımlar küresel kriz koşullarında Türistedi. kiye’nin pozitif olarak ayrıştığını vurguladı. Çağlayan’ın verdiği bilgilere göre 1 milyar doların üzerinde ihracatçı il sayısı Şırnak’ın da katılımıyla 16 oldu. Bu arada Gaziantep de küresel kriz ve Suriye başta olmak bölgesel gerginliklerin doruğa ulaştığı 2012’de durumu fırsata çevirmesini bilerek, ihracatını yüzde 19.3 oranında artırdı ve 5 milyar 879 milyon 414 bin dolarlık ihracatıyla Türkiye’nin en çok ihracat yapan 6. ili konumundaki yerini korudu. Verilen bilgilere göre 2012 ihracat tablosu şöyle: En fazla ihracat yapan il 61 milyar dolar ile yine İstanbul. Onu 13 milyar dolar ile Kocaeli, 11.9 milyar dolar ile Bursa takip ediyor. İhracatını en fazla artıran il ise yüzde 19 ile Gaziantep. Onu yüzde 10 ile Ankara, yüzde 8 ile Adana, yüzde 5 ile İzmir, yüzde 4 ile Kocaeli, yüzde 3 ile İstanbul izliyor. 9 sektör 5, 5 sektör 10, 22 sektör 1 milyar doların üzerinde ihracat yapıyor. 33 ülkeye 1 milyar doların üzerinde ihracat var. Yıllık bazda ihracatını en fazla artıran sektör yüzde 43 ile savunma ve havacılık sanayi. En fazla ihracat yapılan üç ülke Almanya, Irak ve İngiltere ama aralıkta Irak 1 milyar 21 milyon dolar ile ilk sıraya oturdu. Öte yandan Merkez Bankası’nın “Ödemeler Dengesi Raporu 2012III”e göre, 2012 yılı üçüncü çeyreğinde cari işEkonomi Bakanı lemler açığındaki daralma eği Zafer Çağlayan, limi devam etti ve cari açık 8.1 2012 yılı sonunda milyar dolar oldu. Böylece, eyyüzde 3’ler lül ayı itibarıyla yıllık cari işcivarında bir lemler açığı 55.7 milyar dola büyüme rakamıyla ra geriledi. 2012 yılının üçünkarşı karşıya cü çeyreğinde 14.9 milyar dokalınacağını lar sermaye girişi gerçekleşti. söyledi. Cari açık 55.7 milyar Asgari ücrete denetim geliyor Ekonomi Servisi Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) Başkanı Fatih Acar, işverenlerin ne ücret ödüyorsa onu beyan etmesi gerektiğini belirterek “Beyan edilen ücretin meslek kodları ile uyumlu olması lazım. Uyumlu olmadığı durumlarda da ilgili işvereni çağıracağız, ‘işletmenizde aşçı ile aşçıbaşı aynı ücretli olmaz’ diyeceğiz, işverenden açıklamasını isteyeceğiz” dedi. Acar, ücretlerin eksik bildirilmesini engellemek amacıyla ‘aylık prim ve hizmet belgesi’nde değişiklik yapıldığını söyledi. Bu kapsamda işverenlerin çalıştırdıkları sigortalıları Uluslararası Standart Meslek Sınıflaması kodlarına uygun olarak mesleklerini bildirmelerinin sağlandığını ifade eden Acar, böylelikle düşük ücret bildirilmesinin önüne geçilmesinin hedeflendiğini anlattı. Çalışma kapsamında 5 bin 213 meslek kodu belirlediklerini dile getiren Acar, “Meslek kodu uygulamasıyla artık tüm mesleklerin bir kodu var. Genel müdür ile müdür yardımcısının kodları farklı. İşverenler, 1 Kasım’dan itibaren ‘aylık prim ve hizmet belgeleri’nde işçilerin ne iş yaptıklarını kodları girerek bildiriyor” dedi. TİSK: Büyüme hızı yetersiz Ekonomi Servisi Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu’nun (TİSK), “Türkiye’nin Büyüme Stratejisi: Yapısal Analiz ve Politikalar” araştırmasında Türkiye’nin son elli yılda ortalama yüzde 4.5 büyüdüğü belirtilerek “Bu büyüme hızı ile Türkiye’nin ne gelişmiş ülkeler ile arasındaki mesafeyi kapatması, ne de yükselen ekonomiler arasındaki yarışta öne geçmesi mümkün” denildi. Yapılması gerekenler şöyle sıralandı: Hedeflenen potansiyel büyüme hızı en azından BRIC ülkelerinin 30 yıllık ortalaması olan yüzde 6.2’nin üzerinde olmalı. Yurt içi tasarruf oranı yükseltilmeli, cari açığın daraltılması adına yatırımtasarruf açığı daraltılmalı. Kısa vadelispekülatif sermaye başta olmak üzere dış kaynak gereksinimi azaltılmalı. Daha ileri teknolojiler kullanılmalı. ArGe ve beşeri sermaye harcamaları yükseltilmeli.