Catalog

17 AĞUSTOS 2012 CUMA CUMHURİYET SAYFA kultur@cumhuriyet.com.tr KÜLTÜR 15 USTA OYUNCU MÜŞFİK KENTER, BUGÜN KENTER TİYATROSU’NDA DÜZENLENECEK TÖRENİN ARDINDAN SONSUZLUĞA UĞURLANIYOR Tarifsiz kederler içindeyiz... Kültür Servisi Türk tiyatrosu ve sinemasının benzersiz oyuncusu, pek çok tiyatro oyununun usta yönetmeni, sayısız oyuncunun hocası, unutulmaz seslendirme sanatçısı Müşfik Kenter için bugün saat 10.00’dan başlayarak Kenter Tiyatrosu’nda bir tören düzenlenecek. Müşfit Kenter’in oynamış olduğu oyunlardan dekorlar, aksesuvarlar ve kostümlerden oluşan sahnede gerçekleştirilecek törende, Kenter’in seslendirdiği şiirler bant kaydından sunulacak; eşi ve sahne arkadaşı Kadriye Kenter, yönetmen ve oyuncu Mehmet Birkiye, Şişli Belediye Başkanı Mustafa Sarıgül, Bakırköy Belediye Başkanı Ateş ? Müşfik Kenter’in cenazesi, Kenter Tiyatrosu’nda saat 10.00’da düzenlenecek törenden sonra, Teşvikiye Camisi’nde kılınacak öğle namazının ardından Kilyos Mezarlığı’nda toprağa verilecek. Ünal Erzen ve sanatçının öğrencileri birer konuşma yapacaklar. Önceki gün yitirdiğimiz büyük ustanın cenazesi Teşvikiye Camisi’nde kılınacak öğle namazının ardından Kilyos Mezarlığı’nda toprağa verilecek. Türk ve dünya tiyatrosunun pek çok ünlü yazarının oyunlarındaki usta işi yorumlarıyla ölümsüzle şen Müşfik Kenter, Murathan Mungan’ın, Orhan Veli’nin şiirlerinden sahneye uyarladığı “Bir Garip Orhan Veli” adlı tek kişilik oyunu çeyrek yüzyılı aşan bir süre boyunca oynamıştı. Orhan Veli’nin “İstanbul’da Boğaziçi’nde / Bir garip Orhan Veli’yim / Veli’nin oğluyum / Tarifsiz kederler içindeyim” dizeleri, onun sesiyle geniş kitlelerin belleğinde yer etmişti. Tiyatro ve sanat dünyası, bugün Müşfik Kenter’i sonsuzluğa uğurlayacak. Sanat dünyasından siyaset dünyasına uzanan bir yelpazede pek çok kişi, Kenter’i yitirmenin acısını, onunla ilgili duygu ve düşüncelerini dile getirdi. Burada sunuyoruz. Müşfik Kenter yöntemi Ali Poyrazoğlu: Biz oyuncular, bir sürü oyunculuk yöntemini inceleriz. Kendimize en iyi uyacak, kendi yöntemimizi keşfetmek için uğraşırız. Müşfik Kenter oyunculukta bu işin sırrını çok genç yaşta keşfetmiş, kendi stilini, bakışını, duruşunu ve iş yapma biçimini oluşturmuş, bir “Müşfik Kenter yöntemi”ne çevirmişti. Büyük bir ustaydı. Kendi çıraklığından önce kalfalığa, oradan da ustalığa geçiş yapmış ve ders verdiği çırakları da bu yöntemi her seferinde uygulamasını becermişti. Müşfik Kenter yönteminin anahtarı şuydu: Önce dünyada ve ülkende olanlardan sorumlu bir insan olacaksın, önce adam olacaksın... Ancak adam gibi adam olmasını becerenler kendilerinden insana bütün boyutlarıyla bakan ve anlatan oyuncu çıkarabilirler. O, öğrencilerinde ve iz bıraktığı seyircilerinde tiyatro yapmayı sürdürecek. Büyük değer, mert insan Yaşar Kemal: Müşfik Kenter büyük bir usta, mert bir insandı. Tiyatromuzun büyük bir değeri, güçlü bir hocaydı. Çok kişiye destek vermişti. Dostluğumuz uzun yıllara dayanıyor. Birkaç yıl önce “Teneke”yi sahneye koyması, ikimizi de mutlu etmişti. Daha yapacak çok güzel işleri vardı. Bütün kadınlar âşıktı Tilbe Saran: Canım Müşfik Abi... Bilirdin de yüzlemezdin; bütün kadınlar sana âşıktı. 7’den 77’ye... O pardösülü halin... “Sevmek Zamanı”nın silinmez kareleri. “Babalar ve Oğullar”, “Orhan Veli”, “Arzu Tramvayı”, “Huysuz İhtiyar”, “Martı”, “Aşk Mektupları”, “Nâzım Hikmet”... Sahnede seni izlemek her daim havai fişek seyretmek gibiydi; eğlenceli, şaşırtıcı, bir o kadar da yalın... Şakacı, mahzun, hüzünlü, matrak... Herkesten biraz, insandın... Küçük bir hikâye konusu işte: “Martı” oyununda sana her gece Nina olarak “Bir gün hayatım gerekirse gel ve al onu” diyordum. Seni bir kez daha sahnede izlemek için “gel ve al onu” Müşfik Abi... Yıldız K nemin ban enter: Müşfik ben a im şim, en kü “Bu senin bebeğin” küçük kardeşim. A çüğümüz. Aramızda diye teslim ettiği ka nolsun, daim hangi anla rd a h e p a ş kla sevdiğim şmazlık olu eğum oyunc rsa u in , tiyatroc san, en çekleştireb ildiğim part u, sahnede en güzel hayran oldualı n hep arayac erim. Çok çok varlığ şverişi gerağım canım ın kardeşim. ı aradığım, Aşkla sev diğim insan Oynamadan oynamak! Zerrin Tekindor: İzlerken sadeliği, doğallığı, dupduru oyunculuğuyla büyüleyen, yaptığı işi çok kolaymış gibi gösterebilen, nasıl böyle oynamadan oynanır diye hayrete düşüren, izlerken mesleğimi daha çok sevdiren müthiş aktör. Nurlar içinde yatsın. Bana öğrettikleri için Müşfik Kenter’e minnettarım. Başta çok değerli Kadriye Kenter ve Yıldız Kenter olmak üzere, Müşfik Kenter’in öğrencisi olduğunu her zaman gururla ifade eden öğrencilerine, onu hayranlıkla izlemiş olan bütün seyircilerine başsağlığı dilerim. Yeri dolmaz Cevat Çapan: Müşfik Hoca, hem sahnede hem de hayatta sevgiyle, hayranlıkla seyrettiğim; son yıllarda da Haliç Üniversitesi’nde birlikte çalışmaktan onur ve mutluluk duyduğum bir sanatçıydı. Türk tiyatrosu ve tiyatroseverler, yeri doldurulamayacak bir sanatçıyı kaybetti. Bütün sevenlerine sabır ve başsağlığı dilerim. Kadriye ve Müşfik Kenter ‘Aşk Mektupları’ adlı oyunda. Işıl Kasapoğlu: Müşfik Bey ustaların ustasıydı Türkiye’de ve Yıldız Hanım ile birlikte çok önemli tiyatro abideleri olarak duruyorlardı karşımızda. Onlara ulaşmak için çaba sarf ediyordu Türk tiyatrocuları. Müşfik Bey’i kaybettik ama adını anmak bile büyük aktörlere özgü bir anlam taşıyor. Ve hâlâ genç aktörlerin Müşfik Kenter’e ulaşmak için çabalamaları gerektiğini düşünüyorum. ‘Bir Garip Orhan Veli’ Ustaların ustası Birlikte çalışmak mutluluktu Zuhal Olcay: Türk tiyatrosunun, Türk seyircisinin, tüm Türkiye’nin başı sağolsun. Hayatını tiyatroya adamış, gerçekten büyük bir oyuncu, gerçekten büyük bir usta. Bundan daha güzel bir miras bırakılabilir mi? Onu her zaman saygıyla, sevgiyle ve hayranlıkla hatırlayacağız. Kendisiyle iki kez çalışma fırsatı yakalayabilmiş olmaktan büyük mutluluk duyuyorum. Onunla birlikte anılıyor olmaktan çok mutluyum. Hayranlıkla seyrettik Başar Sabuncu: Müşfik Kenter bizden bir önceki kuşağın büyük ustasıydı. Bir daha da o çapta bir oyuncu yetiştiğini hatırlamıyorum doğruyu isterseniz. Her zaman gözlerimiz fal taşı gibi açılmış, büyük hayranlıkla seyrettik onu ve böyle hatırlıyoruz. İnsan olarak da çok çekici bir insandı, çok sevilesi bir adamdı. Yerine koyamayacağımız biri daha gitti diye dövünüyorum... Tiyatro kalesi Muzaffer İzgü: Müşfik Kenter, tiyatromuzda bir mihenk taşıydı. Onsuz Türk tiyatrosu hiçbir zaman düşünülemez. Öğretmen, yönetmen, oyuncu olarak o bir tiyatro kalesiydi. Türkiye’nin tiyatro kalesi gitti. Çok üzgünüm! larımızdaki yeri uzun zaman silinmeyecek ve bu ülkenin insanları onu unutmayacaktır. Türk tiyatrosu, büyük sanatçının ölümüne üzülmekten çok, Müşfik Kenter gibi bir sanatçı yetiştirmiş olmakla gurur duymaktır. Ustamıza Allah’tan rahmet, ailesi ve tüm tiyatro camiamıza başsağlığı diliyorum. Dünya çapında oyuncu Zeliha Berksoy: Benim Müşfik Kenter’le ilk karşılaşmam 12 yaşında oldu, ben daha o yaşta onun hayranı oldum. Elbette dünya çapında bir oyuncu, çok büyük bir değeri kaybetmiş bulunuyoruz. Kendisiyle Mimar Sinan Üniversitesi Devlet Konservatuvarı Tiyatro Ana Sanat Dalı’nda 15 sene birlikte çalıştık. Sonra benim kurduğum Bakırköy Belediye Tiyatroları’nda 97’den itibaren Genel Sanat Yönetmeni olarak görev aldı. Son derece değerli, sevgili, büyük bir aktör, güzel bir insan olarak hayata veda etti. Türk Tiyatrosu’nun başı sağ olsun. Unutulmaz oyunların unutulmaz oyuncusu culuğunu sergilediği o kadar çok oyun var ki ve hepsi de o kadar taze ki belleklerimizde… Önce Ankara Devlet Tiyatrosu, ardından, 1959’da “Raşomon” mu? “Öfke” veya “Kim Korkar özel tiyatro dünyasına adım atış. Ve Türk tiyatrosunun Hain Kurttan” mı? “Bir Garip Orhan Veli” mi? iki genç sanatçısı; Yıldız ve Müşfik Kenter çevre Ya da “Savunma için Clarence Darrow” mu? lerini hep ışıklarıyla aydınlattılar “Kahramanlar ve Soytarılar” “Çöl Faresi”, “Salıncakta İki Kimı? Veya “Konken Partisi”, şi” ile başladıkları yolculukta. Bu “Ders”, “Sandalyeler” mi? “Mi? O, sadece güçlü bir yolculuğa değerli pek çok başka sakado’nun Çöpleri”ndeki perforoyuncu, yorumcu, natçı da katıldı. 1962’den bu yana mansı mı? “Martı”daki oyuncuda Kent Oyuncuları hayatlarımızdan luğu mu? “Platonov” mu? “Masyönetici olarak değil, hiç çıkmadı… keli Süvari” veya “Yalnızlığın kıymetli bir hoca olarak Geçen mayıs ayında, 18. İstanbul Oyuncakları” mı? Nâzım’ın koda Türk tiyatrosuna Tiyatro Festivali Kent Oyunculaca destanı “Kuvayı Milliye” mi? rı’nın 50. yılını iki oyunla kutladı. Daha çok, pek çok oyun ve de bu zenginlik katan bir Yıldız Kenter’in başrolünü üstlenoyunlarda Müşfik Kenter’in unuunutulmaz sanatçı. Yolu diği “Kraliçe Lear” ve Müşfik tulmaz kıldığı rolleri sıralamak aydınlık olsun. Kenter ile Kadriye Kenter’in karmümkün… şılıklı oynadıkları “Aşk Mektup2004 yılında, İstanbul Tiyatro ları”. Oyunun oynandığı o akşam, Festivali’nin kendisine sunduğu 11 Mayıs 2012 akşamı, dolu olan salonda seyircinin Onur Ödülü de bu unutulmaz performanslara bir sayiçten alkışlarını unutamıyorum... Sadece sahneyi de gıydı… ğil, hayatı da her anıyla tam 34 yıl paylaştığı sevgili Oyunculuk, sanat ve aşkın buluştuğu bir yaratım eşi Kadriye Kenter’le oynadığı “Aşk Mektupları”, süreci kuşkusuz. Yeteneğin, bilginin, sevginin iç içe onun son oyunu oldu… geçtiği bir süreç. Müşfik Kenter’in her oynadığı oyunBen yine de ‘son oyun’ demek istemiyorum. ‘Son’ da, ruh kattığı her kişide bu süreci yaşadık. sözcüğünü kullanmak istemiyorum. Müşfik Kenter, O, sadece güçlü bir oyuncu, yorumcu, yönetici olanice unutulmaz oyunda hayat verdiği pek çok güç rak değil, kıymetli bir hoca olarak da Türk tiyatrolü karakterle zihinlerimizde yer etmiş bir isim. O ye suna zenginlik katan bir unutulmaz sanatçı… ri hep koruyacak, yaşayan bir isim. Usta işi oyunYolu aydınlık olsun. DİKMEN GÜRÜN SİYASİLERDEN MESAJLAR Büyük bir kayıp Abdullah Gül (Cumhurbaşkanı) Ömrünü tiyatroya adayan, kültür ve sanat hayatımıza önemli hizmetlerde bulunan Müşfik Kenter, sesi, yeteneği, örnek sanatçı kişiliği ve oynadığı rollerle halkımızın büyük beğenisini kazanmıştır. Sanat dünyamız ve ülkemiz için büyük bir kayıp olan Müşfik Kenter, her zaman sevgiyle, saygıyla ve takdirle hatırlanacaktır. Usta oyuncu Müşfik Kenter’e Allah’tan rahmet, Kenter ailesine, sevenlerine ve sanat dünyamıza başsağlığı diliyorum. Bilge adam Ateş Ünal Erzen (Bakırköy Belediye Başkanı) Cumhuriyet dönemi çağdaş Türk tiyatrosunun mihenk taşlarından olan Kenter Tiyatrosu’nda; Melih Cevdet Anday, Necati Cumalı, Güngör Dilmen Kalyoncu gibi önemli yazarların, gerek dilde yeni arayışlar çabası gerekse de toplumsal sorunları ele alan oyunları ve ayrıca Shakespeare, Brecht, Çehov gibi dünya tiyatro edebiyatını kuran tiyatro adamlarının oyunlarını yorumlayarak tiyatromuza gerek oyunculuk gerek çağa bakış açısından yeni pencereler açan, halen dünya tiyatrosunda tüm zamanların en iyi üç yorumundan biri sayılan “Hamlet” rolüyle Türk tiyatrosunda silinmez derin izler bırakan, tiyatro sanatının hiç sönmeyen ışığı, bilge adam Müşfik Kenter’in aramızdan ayrılması bizi çok üzmüştür. Müşfik Hocamız sonsuzlukta ışıldayan yıldızların arasındaki yerini aldı. Tanrı’nın bir armağanı Ragıp Savaş: Yaşarken ne kadar sevdiğimi söylemedim ki ölünce ne kadar üzüldüğümü söyleyebileyim. Çok şey borçluyuz Müşfik Kenter’e. Bence Türk Tiyatrosu’ndaki yapay oyunculuktan doğal oyunculuğa geçişin en büyük mimarıdır Müşfik Kenter. Tanrı’nın bir armağanıdır tiyatroya, iyi ki öğrencileri olduk, iyi ki onunla çalıştık, çalışma fırsatı bulduk, mesai arkadaşı olduk. Ama en büyük üzüntüm, ne televizyonda, ne sinemada, ne de tiyatroda birlikte rol alma fırsatı, bulabildim, ona çok üzülüyorum. Hafızamızdan silinmeyecek Kemal Kılıçdaroğlu (CHP Genel Başkanı) Müşfik Kenter gibi sanatçıların ölümü, sadece aileleri ve yakınları için değil, ülkemiz ve ulusumuz için de bir kayıptır. Çünkü onlar halk için ve kültürümüz için gerçek birer değerdir. Yerini doldurmak kolay olmasa da Müşfik Kenter’in hafıza C MY B C MY B