Catalog

10 ŞUBAT 2011 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA ekonomi@cumhuriyet.com.tr EKONOMİ 13 İŞÇİNİN EVRENİNDEN ŞÜKRAN SONER Türkiye İhracatçılar Meclisi Başkanı 2010 yılında istihdamla ilgili hedefleri aştıklarını söyledi 1 yılda 310 bin kişi aldık Ekonomi Servisi Geçen yıl ihracatçılar olarak 250 bin kişiyi işe alacaklarını söyleyen Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mehmet Büyükekşi, “Şimdi rakamlar kesinleşti. İhracatçı firmalarımızın yaklaşık 310 bin kişiye yeni iş sağladığı ortaya çıktı. Bizi eleştirenleri mahcup ettik” dedi. Türkiye İhracatçılar Meclisi’nin (TİM) her üç ayda bir düzenlediği “İhracatçı Beklenti Anketi”ni açıklayan Büyükekşi, 2010’un son üç ayı anket sonuçlarına göre ihracatçı firmaların yüzde 56’sının yeni eleman istihdam ettiğini, her ihracatçı firmanın ortalama 11 kişiyi işe aldığını belirterek bu yıl bu rakamın ortalama 15 yeni çalışanı bulacağını ve toplamda 400 bini geçeceğini belirtti. Büyükekşi, daha önce 250 bin rakamını eleştirenler için de, “Biz Baştan ve Sondan Günün sansasyonu, en çok da Başbakan Erdoğan, hükümet eliyle, ele geçirilmiş medya desteğinde yaratılan sıcak gündeminde, yaşama dair o kadar çok önemli gündem maddesi atlanıyor ki... Mutsuz, öfkeli, serseri mayın gibi savrulup duruyor, olumsuz yaşadıklarımızda en küçük bir günahları olmayanlar patlıyor, hesap sormamız gerekenlerin karşısında sustalı maymuna dönüyoruz... İşim gereği, yoğun bir zaman dilimini kanallar arasında dolaşarak haberlere, gelişmeleri izlemeye ayırırken, satır aralarından gerçekleri kaçırmamaya çalışırken, bu türden ayrıntılara takılıp, bir anlamda kendi kendimle kafa buluyorum. Sonra da hep birlikte akıl sağlığını korumaya, sağlıklı düşünmeye, bilincini korumaya çaba gösterenler olarak... “Göründüğü gibi değil, aslı şöyle...” vurgulamalarıyla derdimizi anlatmaya çalışıp duruyoruz.. “Bence kastı o değildi, ama tınısı o izlenimi verdi. Kabul edilemez bir siyasal pot, gereğini yapsın...” sözcükleri ile bir siyasi kimlikten kelle isteyecek kadar haddini bilmez, sınır tanımaz fetvalar veriyoruz... Ya da tam tersi, “Kıbrıs’ta, referandum sürecinde de bu türden sloganlar atılmıştı. Başbakan o tarihlerde tepki vermemişti. Bugün söyledikleri, besleme suçlaması çok ağır. Ama uslübu böyle, alıştık...” diyerek işin içinden çıkıyoruz... Biz kamuoyu oluşturmaya kadir, muktedir, tarafsız, demokrat(!) kamuoyu oluşturmada hak sahibi gazeteci, bilim insanı, yorumcularız... Kamuoyunu yanıltma, gerçekleri saptırmada, medya çağı, demokrasi, insan hakları, sorumlulukları etki gücü ile çelişkili bir kirlilik sürecini yaşıyor... Sandık demokrasisinin giderek daha ağırlıklı gerçek demokrasi yerine geçmesi, kitlelerin giderek etki gücü artan medya aracılığı ile güdülenebilmesi, insan haklarında büyük geriye gidişin, insandan, çıkarlarından yana örgütlenmelerin dağılmaları... bundan... Gökten zembille kurulur gibi bir parti, lider yaratılıyor... Her biri için çok haklı ekonomik, sosyal, siyasal gerekçeler olsa da... koalisyonu oluşturan, iktidarı paylaşan partiler ilk seçimde siliniyorlar. Oydan çok seçim sistemi sayesinde kazanılan büyük Meclis gücü ile, yine sistem sayesinde elde edilen padişahlığı aratmaz, mutlak iktidar yetkileriyle yeni düzenin ağları örülüyor... 2002’den günümüze AKP iktidarlarında, ya başa ya da sona doğru en hızla yürüyen, büyüyen ülkeyiz... Araştırmalara kaynak olan istatistikler üzerinde sürekli yapılan değişiklikler, değişen sonuçları, oynanabilen oyunların boyutları üzerinde söz söylemek haddim değil. Baştan ve sondan yarıştığımız büyüme verilerinin içeriklerine, gündemlerine kafayı takmış durumdayım... İnsansız büyümede önlere çıkarken, insanlı büyümede en gerilere düşmenin anlamı ne? AKP’nin kurulması, iktidara gelişinde başrolü olduğunu düşündüğüm, ABD’nin Afganistan, hele de Irak işgalleri sonrası, kanlı petrolün önlenemez yükselişi, esen rüzgârlarla piyasalar düzeninde Türkiye, yelkenleri iten rüzgârları arkasına almış büyüyor... Kanlı petrolün getirisi bitiyor, zengin Kuzey dünyasında bile piyasalar düzeni üzerinden büyük krize giriliyor... Türkiye bu kez, koalisyon iktidarını uçuran, silen kendi özel bir önceki bankalar eksenli krizi sayesinde durumu sağlam ülkeler konumunda kalıyor... Laf aramızda kanlı petrolün getirdiği yükselişte de, pahalıya mal olan petrolün krizinde de, aslında kendi konumunda olan ülkeler arasında nimetlerden en çok yararlanan hiç olamasa da, piyasalar düzeni üzerinden paçayı sıyırtanlar arasında kalıyor... Başbakan Erdoğan’dan, bakanlarından, uzmanlarından, iktidara geldikleri günlerden bugünlere Türkiye’yi nasıl büyüttükleri, ekonomisini geliştirdikleri, en büyükler katlarına taşıdıkları nutuklarını, emperyal odak merkezlerinden gelen destekle de dinleyip duruyoruz. Dünyanın gerçek ekonomik durumu, gelişmişliğine ilişkin, demokrasi gereği zengin Kuzey dünyasının insan üzerinden yapmak zorunda kaldığı araştırmalar, sonuçları ise, aralarda kaynayıp gidiyor... İnsan eksenli ekonomik gelişmişlikte, gelir dağılımı paylaşımlı araştırmalarda biz neden OECD, AB, dünya ülkeleri içinde hep en gerilerde bir yerlerde kalıyoruz. Bu yılın araştırmaları ile sondan 9., sondan 6. sıraya düşmenin anlamı ne menem bir iş? İşsizlikte patlama, kayıt dışına kayma, akıl almaz gelir dağılımı çarpılması, eğitim sağlık en temel insan haklarında hızla uçuruma yuvarlanmanın anlamı ne? Aynı gün hükümetin çalışanları daha da aşağı, çaresizliğe, kuralsızlığa, sömürüye çekecek torba yasasına karşı direnenlere Ankara ayazında basınçlı su, gaz bombası atılırken, kayıt dışı, kural dışı iki büyük patlamada ölen işçiler gerçeği neyi anlatıyor?.. TİM Başkanı Büyükekşi, daha önce 250 bin kişilik istihdam hedefini hayali bulanlar için, “Biz kimseyle polemiğe girmiyoruz. ‘Tandır başında bağ dikmek’ diye bir atasözü vardır. Yani oturduğumuz yerden bu rakamları söylemiyoruz. Bir anket yaptık ve onu açıkladık’ hedefleri aşmışız” dedi. kimseyle polemiğe girmiyoruz. Bizim Gaziantep’te ‘Tandır başında bağ dikmek’ diye bir atasözü vardır. Yani oturduğumuz yerden bu rakamları söylemiyoruz. Her şey ortada” dedi. yılın aynı dönemine göre üretim yüzde 56.2 arttı, girdi maliyetleri yüzde 74.6 yükseldi.  İhracatta kârlılık düzeyi yüzde 46.3 azaldı.  Son çeyrekte genel olarak yüzde 37 pazar kaybı yaşandı.  İhracatçılar 2011 OcakMart döneminde dolar kurunun 1.56, yıl sonunda 1.61 olmasını bekliyor.  Avro tahmini ise ilk üç ayda 2.06, yıl sonunda da 2.10.  2011 sonu enflasyon beklentisi 7.62, büyüme tahmini ise 8.60.  İhracatçının yüzde 80’inin en büyük sorunu döviz kuru idi, Halkbankası ile yapılan kur protokolünden sonra yüzde 74’e düştü. ârlılık yüzde 46.3 düştü Toplam 527 firmanın katıldığı “İhracatçı Eğilim Anketi”nde öne çıkan diğer sonuçlar şöyle:  EkimAralık 2010’da geçen K hracatçının gözdesi Ortadoğu  İhracatçı firmaların yüzde 45.6’sı üretimlerinin, yüzde 44’ü ihracatlarının, yüzde 38.7’si kapasite kullanım oranlarının ve yüzde 20.5’i de genel kârlılık oranlarının artacağını bekliyor. İ  Araştırmaya katılan firmaların yüzde 74.8’i Ortadoğu, yüzde 63’ü AB ülkeleri ile yüzde 44’ü de Afrika ülkelerine bu yılın ilk çeyreğinde ilk kez girmeyi planlıyor.  Avrupa ekonomisinin daha iyi olacağına ilişkin beklenti tahmini yüzde 18.2, dünya ekonomisinin iyi olacağına ilişkin beklenti de yüzde 30.4.  Ankete göre, sanayi emtia fiyatlarının 2011 yılında artacağını düşünen firmaların oranı yüzde 77.2, tarım emtia fiyatlarının artacağını düşünenlerin oranı yüzde 72.3.  Ankete katılanların öncelikli sorunları sıralamasında yüzde 74 ile döviz kurları, yüzde 59.8 ile enerji maliyetleri, yüzde 54.1 ile hammadde ve ara mal fiyatları ile yüzde 47.8 ile de vergi maliyetleri geliyor. HP ÇORLU’DA ÜRETİME GEÇTİ 2010 dünyada Türk malı bilgisayar yılı olacak Ertuğ Ayık Ekonomi Servisi HP, Çor de in Turkey’ ibaresi taşıyan ileri lu’daki fabrikalarında bilgisayar teknoloji ihraç edilecek. HP olaüretimine başladı. HP Türkiye Ki rak Türkiye’yi sadece pazar olaşisel Sistemler Grubu Ülke Müdü rak gören firmalardan olmadık. rü Ertuğ Ayık, “Made In Turkey” Türkiye’ye yatırım yapan, Türimzası taşıyan 2.4 milyon kişisel bil kiye’de üretim yapan, Türkigisayarın dünyanın dört bir yanın ye’nin bilgi birikimini ve çalışma gücünü, katma değerlerini dünda satışa sunulacağını açıkladı. Ayık, düzenlediği basın toplantı yaya yaymak isteyen bir markasında, HP Türkiye’yi heyecanlı bir yız” diye konuştu. 8 yıldır “Türkiyılın beklediğini ifaye’nin kesintisiz en de ederek, Foxxcon çok satan bilgisaişbirliğinde 60 milMade In Turkey yar markası” olma yon dolar yatırımla imzası taşıyan 2.4 unvanını bırakmayan hayata geçen Çormilyon kişisel HP’nin, 9. yılda da lu’daki fabrikanın, bilgisayar ‘liderliğini’ koruduTürkiye’ye stratejik ğunu kaydederek, önem kazandırdığıdünyanın dört bir 2010’da Türkiye’de nı, önceki gün itibayanında satışa HP’nin, 546 bin 265 rıyla fabrikada üresunulacak. adet satış ile yine time başlandığını sektörün lideri oldusöyledi. ğunu aktardı. Ayık, “Özellikle Ayık, HP Türkiye’nin “ilk liderHP’nin Avrupa’daki ikinci tedarik zinciri merkezinin Türkiye’de liğini” açıkladığı 2002 yılından bu açılacak olması bizi çok heye yana toplam pazar satışı rakamının canlandırıyor. 2011 de biz ‘Made 17 milyon 801 bin 769 adet olduin Turkey’ yazılı bilgisayarlarla ilk ğunu belirterek, HP Türkiye’nin 9 kez tanışacağız. Bu tarihi bir şey yıl boyunca pazarın yüzde 16’sı kaolacak. Bölge ülkeleri başta olmak dar, 2 milyon 759 bin 774 adet saüzere, dünyaya HP markalı, ‘Ma tış gerçekleştirdiğini kaydetti. ashington’da düzenlenen 37’inci yıllık ATW Havayolu Endüstrisi Başarı Ödülleri kapsamında 2010’un “pazar lideri” seçilen THY’nin ödülü Genel Müdür Temel Kotil tarafından alındı. Kotil THY’nin 78 yıllık geçmişinde ilk defa böyle “kapsamlı bir ödül” aldığını ifade ederek “Bu ödül, 2005’te W başlayan pazara nüfuz etme çalışmalarımızın bir sonucu” dedi. THY’ye prestijli ödül ELÇİN POYRAZLAR Washington Türk Hava Yolları (THY) havacılık sektörünün önde gelen yayınlarından Air Transport World (ATW) tarafından “pazar liderliği” ödülüne layık görüldü. Washington’da düzenlenen 37. yıllık ATW Havayolu Endüstrisi Başarı Ödülleri 7 ayrı dalda sahiplerini buldu. ATW’nin 2010 yılının “pazar lideri” ödülü THY Genel Müdürü Temel Kotil tarafından alındı. Kotil törende yaptığı konuşmada THY’nin 16 bin çalışanı adına bu ödülü al maktan onur duyduğunu ve THY’nin daha başarılı olması için daha fazla çalışmaları gerektiğini söyledi. Dünyanın tüm büyük kentlerini İstanbul üzerinden diğer kentlere bağlamak istediklerini söyleyen Kotil şimdiki 170 noktaya düzenlenen sefer sayısını yüzlerce noktaya çıkarmayı hedeflediklerini kaydetti. ATW’nin dergisinde THY ile ilgili yazıda şirketin 2005’te 14 milyon yolcu ve 83 noktaya sahip olduğu bunun 2010 yılında 30 milyon yolcu ve 168 noktaya çıktığı ifade edildi. Konuyla ilgili gazetecilerin sorularını yanıtlayan Kotil THY’nin 78 yıllık geçmişinde ilk defa böyle “kapsamlı bir ödül” aldığını ifade ederek “Burada 2010 dünya pazarı lideri havayolu seçildik. Özellikle 20082009’da diğer bütün havayolları kapasite azaltırken, zarar ederken, biz kapasitemizi arttırıp, kâr ettiğimiz, pazar payımızı arttırdığımız için bu ödül verildi. Dolayısıyla tüm havayollarından ayrılmamızın bir sonucudur bu ödül” diye konuştu. Kotil THY’nin kaliteli bir ürünü ucuza sattığını da dile getirdi. Gecede “En iyi hava şirketi” ödülü ise Emirates Havayolları’na verildi. İş Bankası bono ve tahviline rekor talep Ekonomi Servisi İş Bankası’nın 1.1 milyar TL nominal değerindeki bono ve tahvil arzına 1.7 kat talep geldi. Bankanın 234 Şubat tarihlerinde gerçekleştirdiği halka arzda, bireysel ve kurumsal yatırımcılardan 1.919 milyon TL’lik talep toplanırken talebin 1.1 milyar TL’lik kısmı karşılandı. Bugüne kadar yapılan banka bonosu ve tahvil halka arzlarında, planlanan arz tutarına göre en yüksek talebin toplandığı halka arzı gerçekleştiren İş Bankası, toplamda 17 bin 993 yatırımcıya ulaştı. Türk Telekom’dan 2.5 milyar TL kâr Ekonomi Servisi Türk Telekom’un 2010’da konsolide net kârı önceki yıla kıyasla yüzde 32 artarak 2.5 milyar liraya ulaştı. Türk Telekom, 2010 yıl sonu finansal sonuçlarını açıkladı. Buna göre, grubun konsolide satış gelirleri, 2010’da 2009’a kıyasla yüzde 2.7 artarak 10.9 milyar liraya ulaştı. Satış gelirindeki büyümenin ana unsurlarını, yüzde 15.6 artışla 2 milyon 473 bin liraya çıkan ADSL ve yüzde 5.7 artışla 2 milyon 646 bin liraya çıkan mobil oluşturdu. Net faaliyet giderleri “arabağlantı ücretlerindeki azalış” ve “etkin maliyet yönetimi” ile yüzde 3.1 düşerek 6 milyar lira olarak gerçekleşti. YKB’nin yeni fonu 6 bin yatırımcıya ulaştı Ekonomi Servisi Yapı Kredi Bankası (YKB), 19 farklı emtiaya aynı anda yatırım yapma imkânı sunan Yapı Kredi yüzde 100 Anapara Garantili Onbeşinci Alt Fon’un halka arzında 280 milyon TL satış hacmine ve 6 bini aşkın yatırımcıya ulaşarak, Türkiye Anapara Garantili ve Koruma Amaçlı Fon Pazarında bugüne kadarki en yüksek hacimli halka arza imza atmış oldu. İlki Ağustos 2010’da halka arz edilen ve dört farklı sektörde 19 farklı emtiaya yatırım yapma imkânı sunan fon, bugüne kadar yıllık bileşik bazda yüzde 22 gibi yüksek bir getiriye ulaşmıştı. Yapı Kredi, gelen yoğun talep doğrultusunda ikinci fonu da satışa sunarak rekor seviyede halka arz gerçekleştirdi. soner@cumhuriyet.com.tr KISA... KISA... İtibar Zirvesi için geri sayım başladı Türkiye İtibar Zirvesi’nde iş dünyası, kamu, medya ve iletişim sektörlerinden 24 farklı kanaat önderinin konuşmacı olarak katılacağı konferans ve panellerde “itibar” kavramı kamu, özel sektör ve medya alanlarında tüm yönleri ile mercek altına alınacak. İtibar Atölyesi, tarafından düzenlenen zirve 2526 Şubat’ta İstanbul Gayrettepe Point Hotel’de düzenlenecek. Ayçiçeği 2011’e Yüksek Girdi Ayçiçeği yağında son bir buçuk ayda yaklaşık yüzde 2030 oranında fiyat artışı yaşandı. Aralık ortasından bu yana artan ayçiçeği yağının litre fiyatı 2.30 liradan 3 liraya çıktı. Sektör temsilcileri ayçiçeği yağındaki fiyat artışının dünyadaki sel felaketlerinden ve Arjantin, Ukrayna, Rusya’daki kuraklıktan kaynaklandığına dikkat çekiyor. Londra Borsası Toronto’yu aldı Londra Borsası (LSE) Toronto Borsası’nı satın almak için anlaşma yaptı. LSE’nin, Toronto Borsası’nın sahibi olan TMX Group’u satın alarak madencilik hisselerinin işlem göreceği önemli bir merkez oluşturmak istediği açıklandı. Yapılan ortak açıklamaya göre, LSE hissedarları, yeni oluşacak grubun hisselerinin yüzde 55’ine sahip olacaklar. TMX Group hissedarları, sahip oldukları hisse başına 2.9 LSE hissesi alacaklar. Böylece, cari piyasa değerleri üzerinden hesaplandığında 4.3 milyar sterlinlik bir grup ortaya çıkacak. JCR: Not artışı için reform şart JCR Eurasia Ratings Başkanı Orhan Ökmen, Türkiye için şu anda not arttırımı pozisyonunda olmadıklarını, not arttırımı için cari açığın azalmasının yanı sıra reformların gündeme alınmasının önemli olduğunu söyledi. Ökmen “TCMB’nin politikaları cari açığı düşürmede tek başına yetersiz kalır. Türkiye’ye yatırım yapılabilir not için reformların yapılması, enerjide dışa bağımlılığın azalması gibi gelişmelerin olması gerekiyor” dedi. C MY B C MY B