Catalog

CMYB C M Y B 3 ARALIK 2009 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA EKONOMİ 13ekonomi@cumhuriyet.com.tr Gençler işsiz ve gelecekten umutsuz Ekonomi Servisi - UNDP Türkiye Temsilcisi Ulrika Richardson Golinski, Türkiye’nin nüfusunun yarõsõna yakõnõnõn 28 yaşõn altõnda olduğunu belirtti. “Bu, aslında dev bir potansiyeldir” diyen Go- linski, işsizlik sorununun bu potansiyelin karşõsõnda önemli bir sorun olarak dur- duğunu söyledi. Visa Europe, Başbakanlõk Devlet Plan- lama Teşkilatõ (DPT), Birleşmiş Milletler Kalkõnma Programõ (UNDP), Habitat İçin Gençlik Derneği ve Visa Europe’a üye bankalarõn işbirliğiyle geliştirilen “Para- mı Yönetebiliyorum” Sosyal Sorumluluk Projesi’nin tanõtõmõ amacõyla düzenlenen basõn toplantõsõnda konuşan Golinski, bu tablo karşõsõnda önemli olanõn, “gençle- rin işe alınabilir” hale gelmesi olduğuna dikkati çekerek şöyle konuştu: “Toplumun hangi kesiminden gelir- seniz gelin, finansal kaynaklarınızı yö- netebilmek, sürdürülebilir kalkınmaya katkı sağlar. Bu projeyle de amacımız budur. Bizim kurum olarak insani ge- lişim projelerinin odağında her zaman ‘cinsiyet eşitliği’ olmuştur. Bu projede de buna önem vereceğiz.” Habitat İçin Gençlik Derneği Başkanõ Se- zai Hazır da derneğin, Birleşmiş Milletler (BM) Kalkõnma Programlarõ ve ülke hü- kümetleriyle gençlere yönelik programlar yürüttüğünü bildirdi. Hazõr, Norveç hükümetinin 1 milyon 800 bin genç için 15 milyon Avro kaynak ayõrdõğõnõ, Türkiye’de bu rakamõn 3.5-4 mil- yon dolar civarõnda olduğunu dile getirdi. Visa Europe Bölge Genel Müdürü Berna Ülman da gelir ve istihdam rakamlarõna ba- kõldõğõnda gençlerin finansal fõrsatlardan fay- dalanma konusunda sõkõntõlar yaşadõklarõ- nõ belirterek bu sõkõntõlarõ aşmak için çeşitli eğitimler düzenlediklerini kaydetti. “Türkiye’nin nüfusunun neredeyse yarõsõ 28 yaşõn altõnda, ancak işsizlik bu potansiyeli kullanmasõnõn önündeki en büyük engel” diyen UNDP Türkiye Temsilcisi Ulrika Richardson Golinski’ye göre gençlerin büyük bir kõsmõ geleceğine güven duymuyor. IMF ile yeni stand-by görüşmeleri telekonferans yoluyla sürüyor. Anlaşma olursa kaynakla iç borç kapatõlacak Büyüme ümidi başka baharaANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Ekonominin koordinasyonundan so- rumlu Devlet Bakanõ ve Başbakan Yardõmcõsõ Ali Babacan, büyüme ra- kamlarõ açõsõndan en kötünün geride kaldõğõnõ ve üçüncü çeyrekten itiba- ren daralmanõn azalacağõnõ, son çey- rekte ise artõya dönme ihtimali ol- duğunu belirtti. Babacan, IMF ile ye- ni stand-by anlaşmasõna yönelik gö- rüşmelerin de devam ettiğini, anlaş- ma olursa IMF’den gelecek kaynak kadar iç borçlanma ihtiyacõnõn aza- lacağõnõ söyledi. Babacan, bir grup gazeteci ile yaptõğõ sohbet toplantõsõnda makro ekonomik gelişmelerle ilgili karan- lõk bir tablo çizdi:  Kriz ve büyüme: Küresel kriz Türkiye’yi başta ticaret, finansman ve beklentiler olmak üzere ağõrlõklõ üç kanaldan etkiledi. Bizim için krizin belki de en derin yaşandõğõ dönem bu yõlõn ilk çeyreğiydi, yüzde 14.3 gibi bir daralma yaşandõ. İkinci çeyrekte biraz hõz kesti, yüzde 7’ye düştü. Üçüncü çeyrek rakamlarõmõz yakõn- da açõklanacak, yüzde 7 kadar ol- mayacak ama daha düşük bir daral- ma göreceğiz. Dördüncü çeyrekte ise bir pozitif rakam görme ihtimali şu anda iyi gibi görünüyor. Olmazsa en geç gelecek yõlõn bi- rinci çeyreğinde baz etkisi dikkate alõndõğõnda artõ büyüme rakamõnõ görmüş olacağõz. Şu anda büyüme ra- kamlarõ açõsõndan en kötünün geride kaldõğõ görünüyor.  İşsizlik: Yõl ortalama- sõ 2008’de yüzde 11 iken 2009’da yüzde 14.8 olarak bekliyoruz.  Orta Vadeli Program: OVP’de makro büyüklükleri açõkladõk. Ortaya koy- muş olduğumuz bek- lentilerle, projeksiyon- larla, özellikle büyü- me ile alakalõ herhangi bir revizyona şu an için ihtiyaç duymuyoruz.  Bütçe açığı: Gelirlerdeki azal- ma ve bazõ ürünlerdeki vergi indi- rimleri nedeniyle bütçe açõğõnda cid- di ölçüde artõş var. Bu sene açõk 63 milyar lira mertebesinde kalacak. Bütçe açõğõnõn finansmanõ borçlan- ma ile karşõlanõyor ve bu da borç stokunda artõşa yol açõyor. Ka- mu borç sto- kunun milli gelire oranõnõn bu yõl yüzde 47.3, gelecek yõl yüzde 49 olmasõ bekleniyor. Son- raki yõllarda ise bu artõşõn durmasõ ve geriye dönmesi öngörülüyor.  Borçlar: Borç stokunda bir sõçrama meydana geldi. Bunun ne- deni bütçe açõğõnõ borçlanarak finanse etme yoluna gitmemiz.  Krizin yansımaları: ABD’de baktõğõnõzda kriz nedeniyle kapan- mõş dükkânlar görüyor- sunuz. Ankara’da bay- ramda bir iki alõşveriş merkezinde gezdim. Kriz nedeniyle kapan- mõş dükkân görmedim.  Nükleer: Dünyada nükleeri tamamen özel sektör eliyle yapan çok az ülke var. Enerji ve Tabii Kaynaklar Baka- nõmõz Taner Yıldız Bey’le son dönemde 8- 10 kez toplandõk. Ka- munun bu sürecin bir şekilde için- de olmasõ gerekiyor. Bundan sonra müzakere süreci başlayacak. Bu nedenle Taner Bey’in müzakere- lerde alacağõ pozisyonu kõsõtlama- mak açõsõndan bu konuda daha faz- la açõklama yapmak istemiyorum. IMF’Yİ ŞİMDİ ÇAĞIRSAK YARIN GELİR IMF ile yeni bir stand-by anlaşmasõ ile alakalõ görüşmeler sürüyor. Haftada en az iki üç defa arkadaşlarõmõz te- lekonferans ya da elektronik posta yo- luyla temas ediyorlar. Şu anda ol- dukça detaylar konuşuluyor. Genel çerçeve konusunu çoktan geçmiş du- rumdayõz. Çok detaylar konuşulu- yor ama tek bir detayda problem çõ- kabilir, hiç olmayabilir de. (Soru üzerine) IMF’yi çağõrsak heyet iki günde gelir. Ama heyet buraya ge- lince psikolojik ortam değişiyor. Ge- reksiz beklentilere yol açmak istemi- yoruz... Bu sefer farklõ bir yöntem iz- ledik, onu da baştan söyledik. Son noktaya kadar çağõrmayacağõz. On- lar orada, biz burada daha rahat bir müzakere ortamõndayõz. Anlaşma olursa IMF’den gelecek kaynak kadar iç borçlanma ihtiyacõ azalacak, dõş borçlanma çok değişmeyecek, öde- meler dengesi açõsõndan bakõldõğõnda da Türkiye’nin rezervlerinde IMF’den gelecek finansman kadar artõş olacak. CUMHURİYET 390’I BULDU Altın rekor tazeledi Yõldõz, Türkiye’nin Amerika ile Irak’ta ihalelere birlikte girmeyi görüştüğünü açõkladõ ABD, İran gazına soğuk Koza, medyada büyümek istiyor Ekonomi Servisi - İpek Matbaacõlõk ve Koza Madencilik, medya sektö- ründe büyümeyi ve dolayõsõyla rek- lam piyasasõndan aldõğõ payõ arttõr- mayõ hedeflediğini açõkladõ. Şirketler KAP’a yaptõklarõ açõkla- mada, “(Şirketlerimiz) Bu ama- ca yönelik olarak, oluşabilecek fırsatlarla ilgilenmek ve değer- lendirmek niyetindedir. Bunun- la birlikte, mevcut durum itiba- rıyla özel durum açıklaması yapmayı gerektirecek bir du- rum bulunmadığını kamuoyu- nun bilgisine sunarız” denildi. Şirketlerin açõklamasõ, bazõ yayõn organlarõnda Doğan Yayõn Hol- ding’in doğrudan ve dolaylõ bağlõ ortaklõklarõ nezdinde faaliyet gös- teren bazõ gazeteleri ve bir televiz- yon kanalõnõ Koza Grubu’nun al- dõğõna dair haberlerin ardõndan geldi. Ekonomi Servisi - Dubai’deki borç şokunu üzerinden atan altõn, ons ba- şõna 1216 dolarõ aşarak tüm zaman- larõn en yükseğine çõktõ. Dolardaki zayõflõğõn etkisiyle yatõrõm- cõlarõn ilgi odağõ haline gelen altõn- da fiyat yükselişi devam ediyor. Al- tõnõn ons fiyatõ spot piyasada psiko- lojik eşik olan 1200 dolarõn da üze- rine çõktõ. Uluslararasõ piyasalarda altõn dün 1216.75 dolarla yeni tarihi zirveyi gördü. İçeride ise gram altõ- nõn fiyatõ 58.2 lirayõ aştõ. Altõn fiyatlarõ mart-eylül döneminde en yüksek 980 dolarõ gördü ve dal- galõ bir seyir izledi. Ancak dolarõn zayõflamasõ yatõrõmcõlarõ emtia piya- sasõna yöneltti. 2009 yõlõna 880 do- larla başlayan altõnõn ons fiyatõ yõl içinde yüzde 38 değer kazandõ. Uz- manlar altõnõn 2010 yõlõnda da en gözde yatõrõm aracõ unvanõnõ koru- masõnõ bekliyor. GAZETE ARIYOR Çeşitli temas ve ziyaretler için Türkiye’ye gelen ABD Avrasya Enerji Özel Temsilcisi Büyükelçi Richard Morningstar, Türk ga- zetecilerin sorularını yanıtladı. Mornings- tar Türkiye’de yapılması planlanan nükleer santral ve diğer enerji yatırımlarına ABD’nin istekli olup olmadığı yönündeki soruları üzerine, Bakan Yıldız’la yaptığı gö- rüşmede nükleer santral konusunu da görüştüklerini ve Türkiye’nin nükleer santral ko- nusundaki isteğini kesinlikle desteklediklerini bildirdi. Morningstar, nükleer santral ihalesinin açık bir ihale sistemi ile gerçekleştirilmesini istediklerini de vurguladı. ‘Türkiye’nin nükleer planını destekliyoruz’ Enerji Bakanõ Yõldõz ile görüşen ABD’li Özel Temsilci Morningstar, “İran yeni enerji politikalarõna katõlabilecek konumda değildir” dedi. Yõldõz da haftaya ABD’ye yapacaklarõ ziyaretin ortaklõk için sonuç verebileceğini söyledi. Doğan, satõşa da ortaklõğa da hazõr Ekonomi Servisi - Biri 3.8 milyar TL olan, üç farklõ döneme ait vergi aslõ ve vergi cezasõ borçlarõyla boğuşan Doğan Yayõn Holding AŞ çõkõş arõyor. Holding, dün yaptõğõ açõklamada, şirkete yeni ortaklar alõnmasõ ve bağlõ ortaklõklardaki ortaklõk paylarõnõn tamamen veya kõsmen satõlmasõ, varlõk satõşõ yapõlmasõ, hisse de- ğişimi veya stratejik ortaklõklar kurulmasõ da dahil olmak üzere, muhtelif işbirliği olanaklarõnõn araştõrõlmasõ konularõnda çalõşmalarõn halen devam ettiğini bildirdi. Doğan Yayõn Holding’in Kamuyu Aydõnlatma Platformu’nda (KAP) ya- yõmlanan özel durum açõklamasõnda, Milliyet ve Vatan ile bir televizyon ka- nalõnõn (Star TV) satõldõğõ ve/veya satõ- şõnõn tamamlanma aşamasõna geldiği yönünde medyada haberler olduğu be- lirtilerek şöyle denildi: “Şirketimizin ve bağlı ortaklıkları- nın yeniden yapılandırılmasına yöne- lik, şirketimize yeni ortaklar alınma- sı ve/veya bağlı ortaklıklarımızdaki or- taklık paylarının tamamen veya kıs- men satılması, varlık satışı yapılma- sı, hisse değişimi veya stratejik or- taklıklar kurulması da dahil olmak üzere, muhtelif işbirliği olanak- larının araştırılması konuların- da çalışmalar halen devam et- mekte olup, mevcut durum itibarıyla kamuya açıklama yapılmasını gerektirecek herhangi bir durum bu- lunmamaktadır.” ANKARA (Cumhuri- yet Bürosu) - ABD Avrasya Enerji Özel Temsilcisi Büyükelçi R i c h a r d Morningstar, İran gazõnõn Türkiye’den geçişini değerlendirirken, “İran bizce bugün güney koridoruna bir taraf ola- cak şekilde yeni enerji projelerine katılabilecek konumda değildir” dedi. Çeşitli temas ve ziya- retler için Türkiye’ye ge- len Morningstar, temaslarõ çerçevesinde dün önce Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanõ Taner Yõldõz’õ zi- yaret etti, ardõndan da Baş- bakan Recep Tayyip Er- doğan ile bir araya geldi. İran gazõnõn Türkiye’den geçişiyle ilgili sorular üze- rine Morningstar, ise şun- larõ söyledi: “İran bizce bugün güney koridoruna bir taraf olacak şekilde yeni enerji projelerine katılabilecek konumda değildir. Eğer İran’la ilişkiler normalize olur- sa ve nükleer konularda bir çözüme ulaşılırsa bu tabii olumlu bir gelişme olacaktır ve Türkiye böl- gede oynadığı bu kadar önemli, güçlü bir rol ve- silesiyle bunda önemli bir görev üstlenecektir.” Bakan Yõldõz ise ABD ile Irak’ta ihalelere bir- likte girmeyi görüştükle- rini kaydederken “model ortaklık” başlõğõ altõnda önümüzdeki hafta Başba- kan Erdoğan ile ABD’ye yapacaklarõ ziyaretin önemli sonuçlar doğur- masõ gerektiği kanaatinde olduklarõnõ söyledi. Yõldõz, İran gazõnõn Türkiye üzerinden Av- rupa’ya taşõnmasõyla il- gili sorular üzerine, “Türkiye üzerinden ge- çecek gaza da Türkiye müsaade eder” dedi. İŞÇİNİN EVRENİNDEN ŞÜKRAN SONER Minareler Süngü mü? Aziz Ağabey (Nesin) sık sık onu dünya, ülke edebiyatında var eden, çok özel bir yere taşıyan yapıtlarında, mizah yapmak için özel bir çaba göstermediğini, yaşamımızdan kesitlerin mizahı yarattığının altını çizer dururdu... Başbakan Erdoğan’ı siyasi parti liderliğinin çok üstüne, anayasal, yasal düzenin tanıdığı sınırların çok ötesinde güçlü, mutlak, padişahvari yetkilerin kullanılabildiği iktidara taşıyan şiirin “minareler süngümüz” vurgulaması İsviçre’de başa bela olmuş... Ergun Karamuk dostumuzdan, dostu Erhan Ermutlu’dan aktarmalı gelen elektronik posta mektubu, İsviçre’de minarelerin yasaklanmasını isteyen referandum oylamasının öncesi ile ilintili... İslam karşıtlarının dağıttıkları kampanya broşüründe, radikal İslamcı terör örgütleri liderlerinin değil, Başbakan Erdoğan’ın ismi var; “Şimdiki Türkiye Başbakanı” diye de bir not düşülmüş... Yani Başbakan Erdoğan’ın ismi, kimliğinin, cami minarelerine karşı oy verilmesinde işe yarayacağı, propaganda aracı olacağı öngörülmüş. Bizim aslan demokratlara göre Türkiye’yi AB’ye taşıma vizyonlu Başbakanımızın İsviçreli vatandaşlar katındaki imajı, radikal İslami terör örgütlerinin liderlerinden daha etkili olarak değerlendirilmiş. Medyada yer alan haberlere göre de Başbakanımızın hapiste yatmasına, mağdur kimliği ile siyasette büyük bir hızla yükselişinde işe yarayan “minareler süngümüz..” şiiri de aleyhte oy kullanılması kampanyalarında etkili olarak değerlendirilmiş... Besbelli İsviçreli seçmenler “minareler süngümüz” dizesindeki ironiyi dümdüz okuyarak, gerçek süngü gibi algılamışlar, kendi kimliklerini, dini inançlarına karşı bir tehdit gibi görerek, yüzyıllardır savundukları insan hakları, hukuk, başka dinlerden inançlara saygı.. ilkelerini ayaklar altına alacak yönde oy kullanmışlar... Geçmişin solcu önderlerinden AKP’nin Kültür Bakanı Ertuğrul Günay’ın referandum sonucuna ilişkin değerlendirmesi bir üst perdeden kara mizah örneği... Egoları ya da korkuları; İslam karşıtı, ötekileri dışlama duyguları galebe gelen, insan haklarını ayaklar altına alacak yönde oy kullanmakta bir sakınca görmeyen yüzde 57 oy kullanmış İsviçreli seçmeni yargılarken, “AB üyesi olmadıkları için, insan hakları, demokrasi kültürleri, hukuka saygı.. algılamaları geri kalmış..” yaftasını takıyor. Sanki çocuk kandırıyor... İsviçre referandumu bir tek AKP siyasileri, Gül’ü, Erdoğan’ı ile siyasal İslamcılar, Gülen cemaatçileri, 2. cumhuriyetçiler korosunun, sık sık demokrasinin en etkin silahlarından biri olarak pazarladıkları referandum silahının nasıl tehlikeli kullanılabileceğinin belgesi. Demokrasiyi sandık, çoğunluk oyu olarak pazarlayan bugünün emperyal çıkarlar düzeni, medyatik algılamasında, dinler, ırklar üzerinden siyasi partilerle sandık demokrasisi oyununun oynanmasındaki sakıncaları ortaya koyuyor. Gerçek insan hakları, temel hak ve özgürlüklere, hak, hukuka aykırı bir gündemle yapılacak referandumun demokratik değil, insan hakları gaspı oylaması sonucunu doğuracağını kanıtlıyor... AKP’nin paragöz, uyanık bakanları, bu insan haklarına, Müslümanın ibadet özgürlüğüne aykırı referandum oylamasını, İsviçre bankalarındaki İslami sermayenin Türkiye’ye kaydırılması gibi bir kazanca çevirme aracı görme düşünü kursalar da... Kültür Bakanımız ise cami minareleri düşmanlığı konusunda kocaman bir yalan söylüyor; AB’nin üyesi ülkelerde de referandum yapılmaya kalkışılsa çok büyük oy oranı en temel insan haklarına aykırı, İslamın inanç özgürlüğü ile çatışan bir sonuçla çıkacak, kehanet yapmıyorum, gerçeğin altını çiziyorum; minare alerjisi, ancak minaresiz camiye zorunlu izin verme güdüsü, AB ülkeleri halklarında çok yaygın, geçerli uygulama... Ötekiler-biz ayrımcılığının patladığı, insan haklarının, değerlerinin emperyal kültür, baskı, çıkarcılığında erozyona uğradığı son yılların öncesinde bile AB ülkelerinde minareli cami istenmiyor, referandum konusu olmasa dahi, fiilen yasaklanıyordu. Geçerli yaygın uygulamada camilerin minareleri yok. Çizilen cami resimleri ile camiler sıradan yerleşim binalarından ayrışmış, görünür oluyorlar... Almanya’nın bize yönelik insan hakları baskılarında, Kürtçülük, İslamcılık üzerinden simge olmuş Hamburg Orient Enstitüsü’nün bu konulardaki görüşleri, kitapları ile çok ünlü profesörü, şefi Prof. R. Steiner’i, en son Schöder’in, SPD’nin seçildiği seçim kampanyasında dünya medyasından gazeteci grubu ile birlikte dinlemiştim; bize insan hakları dersleri veren Prof. Steiner’in, kulaklarıma inanamadan, “Cami minarelerini unutun, Alman halkı camilerin minarelerini kaldıramaz, kabul edemez..” sözleri ile son noktayı koyuyordu... Minareler Müslümanın kutsal ibadet yerinin, camilerin ibadette kullanılan olmazsa olmaz bir aracı değil mi? İslamcıların süngüsü mü? İnsan hakları sınırlarının oluşmasında niyet ve algılama belirleyici olduğuna göre önce bunda uzlaşmak gerekmiyor mu? soner@cumhuriyet.com.tr Devlet Bakanõ ve Başbakan Yardõmcõsõ Ali Babacan, büyüme rakamlarõ açõsõndan üçüncü çeyrekten itibaren daralmanõn azalacağõnõ, son çeyrekte ise artõya dönme ihtimali olduğunu, olmazsa gelecek yõlõn ilk çeyreğinde, baz etkisinin de katkõsõyla büyüme beklediklerini açõkladõ.