Catalog

31 MAYIS 2008 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA EKONOMI ekonomi@cumhuriyet.com.tr 15 Merkez Bankası, tüketicüerin, ihtiyaçlarınıfaizi dahayüksek olan kartlarla karşılamaması yönünde uyanyapU Kartı kredi gibikullanmayın • Merkez Bankası, raporunda küreselMB.faizine sınır getirilmesi tekliji nedeniyle tartışılan kredi kartları konusunda V ekonomik dalgalanmanın etkilerini kullamayı uyardı. Banka, kart borçlanmnfaize değerlendirdi ve tüm kesimleri uyardı. Raporda kalan kısmının arttığına dikkat çekti. "Riskler önemini koruyor " denildi. *â "Dövizgeliriolmayanlanndövizle W borçlanmaması" uyansını şirketler için de tekrarlayan MB, bankalara da küresel kriz nedeniyle likiditeriskininsürdüğü uyarısıyaptı. ANKARA (Cumhuri- yet Bürosu) - Merkez Bankası, özellikle eneıji fiyatlarındaki artışlar ne- deniyle cari açığm büyü- düğüne dikkat çekerek "Uluslararası piyasa- lardaki dalgalanmanın etkisi henüz belirsiz ol- duğundan, bu alandaki riskler önemini koru- yor" uyansını yaptı. Uluslararası piyasalar- daki dalgalanmanın etki- sinin belirsizliğini koru- duğunu belirten banka, cari açıkla ilgili risklerin hâlâ önemli durumda ol- duğıuıa dikkat çekti. Tüketicilerin dövize en- deksli kredilere yöneli- mindeki artış, kur riski yaratıyor. Merkez Ban- kası, bu nedenle "döviz geliri olmayanlann dö- vizle borçlanmaması" uyansını yineledi. Kredi kartı borçlannın faize kalan kısmının art- tığına dikkat çeken Mer- kez Bankası, tüketicilerin, kredi ihtiyaçlannı tüketi- ci kredilerine göre faizi daha yüksek olan kredi kartlanyla karşılamasının borcun geri ödenmesini olumsuz etkileyeceğini vurguladı. Banka bu nedenle va- tandaşlara kredi kartını bir ödeme aracı olarak kullanmalannı, kredi ih- tiyaçlan için de tüketici kredilerini tercih etınele- rini önerdi. "Döviz geliri olma- yanlann dövizle borç- lanmaması" uyansını şir- ketler için de tekrarlayan Merkez Bankası, banka- lara da küresel kriz nede- niyle likidite riskinin sür- düğü uyansı yaptı. Mali disiplin kritik önemde Dünya ekonomisindeki durgunluk tehdidinin, Türkiye'deki tüm ekono- mik birimler için ihtiyatın elden bırakılmaması ge- rekliliği doğurduğunu da vurgulayan Merkez Ban- kası, hükümete "Mali di- siplin kritik önemde" uyansını tekrarladı. Merkez Bankası Başkanı Durmuş Yılnıaz. Gül: Gemiyi sağlam, kemerleri sık tutalım ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, dünyada büyük ekonomik bunalımlar yaşanırken Türkiye'nin istikrar ve dayanışmayı arttır- ması gerektiğini belirterek, "Dalgalar ya- şanırken hepimiz gemimizi çok daha sağlamlaştırmak, arabayı kullanırken kemerleri daha sıkı bağlamak, daha dikkatli olmak; ülkemizde sükûnu, is- MERKEZ'DEN SAPTAMALAR • Enflasyon hedefıne ulaşma daha uzunca bir zaman alacak. • Küresel dalgalanmanın zaran 945 milyar dolara ulaşabilir. • ABD merkez bankasmın bu politika tercihinin ise dünyanın geri kalan ekonomilerine enflasyon ihracına ne- den olacağı anlaşılmaktadır. • ABD etkisiyle küresel durgunluk teh- likesi var. • Enflasyon hızlandı büyüme başladı. • Cari açık büyümeye devam ediyor. • Hane halkı borç yükü arttı. • Reel sektörün pozisyon açığı büyü- dü. • Tüm ekonomik birimler ihtiyatlı ol- malı. tikrarı, dayanışmayı daha da arttırmak zorundayız" dedi. Gül, aksi halde Türki- ye'nin stratejik hedeflerinin zarar görece- ğini kaydetti. Gül, TOBB Hizmet ve Şeref Belgesi ve Plaket Töreni'nde yaptığı ko- nuşmada Türkiye'nin dünyanın 17, Avru- pa'nın 6. büyük ekonomisi haline geldiği- ni, başta otomotiv ve tekstil sektöründe bü- yük başanlara imza attığını belirtti. T E M A V A K F I Gıda fiyatlarında artış sürecek CAN HACIOĞLU ESKİŞEHİR - TEMA Vakfı Onursal Başkanı Hayrettin Kara- ca, Eskişehir bölgesindeki orman- lık alanlan ziyaret ederek yetkili- lerden bilgi aldı. Küresel ısınmaya ve iklim değişikliklerine de değinen Hayrettin Karaca, "Ozon tabaka- sında ilk delik oluşmaya başladı- ğında küresel sermaye sahipleri bu tehlikeyi görmezden geldi. Çünkü daha çok, daha çok tü- ketmemizi istiyorlardı. Şimdi so- na yaklaşılıyor. Tarım ürünleri- nin fiyatlan her geçen gün arüyor, daha da artacak. Gıda savaşları yaşanacak. Toprağı ve denizleri tükettik. Tarihte ilk kez IMF ve Dünya Bankası başkanlan pa- radan değil açhktan söz ediyorlar. Bu tehlike geçici değil. Ama ül- kemizin bir şansı var. Henüz do- ğal ormanlarımız ve bakir top- raklanmız var. Yan kurak iklime dayanıklı bitki türleri yetişebili- yor. Toprağımızı iyi kullanarak ve beslennıc alışkanüklarımızı de- ğiştirerck gıda maddelerinde ya- şanan sıkıntıyı aşabiliriz. Kırsal kalkınma projelerini çoğaltmalı- yız" dedi. T A R t H İ Z Î R V E Avrupa f da rekor enflasyon Ekonomi Servisi - Avrupa Bir- liği'nde (AB) ortak para kullanan 15 ülkenin dahil olduğu Avro Bölge- si'nde enflasyon mayıs ayında yüz- de 3.6 ile tekrar tarihi zirvesine çıktı. AB'nin resmi istatistik kuru- ınu Eurostat'ın verilerine göre gıda ve enerji fıyatlarının sürüklediği enflasyon, mart ayında yüzde 3.6'yı gördükten sonra nisanda yüzde 3.3'e gerilemişti. Öte yandan Eurostat, Avro Böl- gesi'nde martta yüzde 7.1 olan iş- sizlik oraııının nisanda değişmedi- ğini açıkladı. Avro ülkelerinde iş- sizlik oranı geçen yılın aynı döne- minde yüzde 7.5 seviyesindeydi. 27 üyeli AB'de de işsizlik oranı bir önceki aya göre değişmeyerek nisan sonu itibarıyla yüzde 6.7 ol- du. AB'deki ortalama işsizlik ora- nı geçen yılın aynı döneminde yüz- de 7.2 düzeyindeydi. DB, Haiti ve Liberya için 10, Cibuti için de 5 milyon dolarlık acil hibeleri onayladı Gıda krizine acil yarcbm foııu • Dünya Bankası bir dizi ülkeye küresel gıda krizi ile daha kolay mücadele edebilmeleri amacıyla 1 milyar 200 milyon dolarlık acil hibe ve krediler sağlayacak. Somali'de gıda krizi nedeniyle isyan çıktı. (Fotoğraf: AP) Ekonomi Servisi - Gıda fıyatla- nnın en az 10 yıl daha yüksek sey- redeceği öngörüsünde bulunan Dünya Bankası, yaşanan kriz ne- deniyle yeni bir fon oluşturuyor. Dünya Bankası'ndan yapılan açıklamada, mevcut ve uzun vade- deki krizleri aşmak üzere, 2008'de 4 milyar dolar olan tanm ve gıda desteğinin gelecek yıl 6 milyar do- lara çıkanlacağı belirtildi. Kuruluşun başkanı Robert Zo- ellick, gelecek hafta îtalya'mn başkenti Roma'da yapılacak olan BM zirvesinde küresel gıda krizi- nin ele alınacağını kaydederek "Açık bir eylem planına gerek var. Çünkü artan gıda flyatları halkı ve ülkeleri tehlikeye itiyor" dedi. Hamile kadınlann beslenmesi, okullarda çocuklara besin dağıtıl- ması gibi acil ihtiyaçlarm karşı- lanması gerektiğini belirten Zoel- lick, uzun dönemli yardrmlarm da gelecek sezon hasatlannı arttıracak ekim için tohum ve gübre sağlana- cak çiftçilere gitmesi gerektiğini kaydetti. Zoellick, "hızh karşılık hizme- ti" olarak bankanın 1.2 milyar do- lar yeni yardım ayırdığını, bunun içinde de dünyanın en yoksul ül- kelerinde yaşayanlar için 200 mil- yon dolar bulunduğunu söyledi. Zoellick, bunun, bir projeyi onay- lamak için 4 ya da 6 ay harcamak yerine, mevcut krize göre insani ih- tiyaçlara hemen yamt verilmesi düşüncesinden kaynaklandığım an- lattı. Robert Zoellick, Dünya Bankası Yönetim Kurulu'nun bugün Cibu- ti'ye 5 milyon, Haiti'ye 10 milyon ve Liberya'ya 10 milyon dolarlık bir hibeyi onayladığını, gelecek hafta da Togo, Yemen ve Tacikistan'a hi- be desteği sağlanacağını söyledi. Migros 'ta BCPartners 'a devir tamam Ekonomi Servisi - BC Part- ners'ın ortağı Nikos Stathopou- los, Migros Türk'ün hisse devri- nin tamamlannıasına ilişkin ola- rak, "BC Partners için yeni bir pazarda ve zorlu kredi piyasa- sı koşullarında böyle büyük ve kompleks bir işlemi sonuçlan- dırdığımızdan memnuniyet du- yuyoruz" dedi. Migros Türk'ten yapılan yazı- lı açıklamada, BC Paıtners tara- fından kontrol edilen fonlann, Migros Türk'ün yüzde 50,8'ini, 3,8 milyar YTL (3,15 milyar do- lar) piyasa değeri üzerinden satın • BC Partners, gerekli fınansman Garanti, îş Bankası, Vakıfbank ve Akbank'tan sağladı. aldıklan anımsaüldı. Açıklamada, satın alma için gerekli finansma- nın Garanti Bankası, îş Bankası, Vakıfbank ve Akbank olmak üze- re, Türk bankalanndan sağlandı- ğı kaydedildi. Sermaye Piyasası Kurulu'nun (SPK) çağnnın detaylannı içeren resmi onayından sonra, lstanbul Menkul Kıymetler Borsası'nda iş- lem gören geri kalan hisseler için de çağn yapılacağı belirtildi. BC Partners'm ortağı Nikos Stathopoulos, konuya ilişkin de- ğerlendirmesinde, "BC Partners için yeni bir pazarda ve zorlu kredi piyasası koşullannda böy- le büyük ve kompleks bir işle- mi sonuçlandırdığımızdan memnuniyet duyuyoruz. Yö- netim Kurulu Başkanı Bülend Özaydınlı'nın liderliğinde, şir- ketin başanlannı daha da ile- riye taşıyacak Migros yönetim takımı ve 15 bin çahşanla bir- likte olmaktan gurur duyuyo- ruz" dedi. . Kirazlı'da ekolojik pazar LATİF SANSÜR KUŞADASI - Kuşadası'nm kirazı ve doğasıyla ünlü Kiraz- lı Köyü'nde "ekolojik pazar" açıldı. Köylülerin ürettiği yerel ürünler, "Küplüce" markasıy- la satışa sunulacak. "Eko-Köy Yerel Ürünler Pazan"nın açılışı yapıldı. Köy sakinlerinin geleneksel yön- temlerle ürettikleri ürünleri ara- cısız olarak tüketiciye sunacak- lan pazann açılışına Kuşadası Kaymakamı Mustafa Esen, tu- rizmci Hasan Tonbul, siyasi parti temsilcileri ve yurttaşlar ka- tıldı. Pazarda geleneksel ürünler, köyün eski adı olan "Küplüce" markasıyla sahlacak. Ürünlerde aracının aldığı komisyonlar fı- yatlara yansıhlınayacak. Bakan Tüzmen toplantıya katıldı. Turquality Tasarımlar ödüllendirilecek Ekonomi Servisi - Turquality programı kapsammda DTM, Tür- kiye Ihracatçılar Meclisi (TİM) ve Endüstriyel Tasarımcılar Meslek Kuruluşu'nun işbirliği ile düzen- lenecek "Design Turkey En- düstriyel Tasarım Ödülleri"nin programı açıklandı. Devlet Bakam Kürşad Tüz- men'in karıldığı toplantıda verilen bilgiye göre Desing Turkey'in amacı tasarımın küresel ekonomide rekabet avantajı yaratan yönünü teşvik etmek. DTM 2023'te 500 milyar dolarlık ihracat hedefı be- lirledi ve Design Turkey bu hede- fe katkı sunacak. İŞÇİNİN EYRENİNDEN ŞÜKRAN SONER Sesinizi Duyamıyoruz... Türkiye'nin demokratik gelişmesine, AB kriterle- rine uyumuna çok duyarlı(!) ABD, AB siyasi liderlik- leri, bürokratlan nerelerdesiniz? Sesinizi duyamıyoruz.. Sizin medyanızda çıkmış en son Türkiye'ye dönük taze habeıierin satır aralarında yine birbirinden ilginç kavramlar vardı. AB-Türkiye ilişkileri, "geçici ölûm" haliyle tanımlanmıştı. Hemen ardından da bunun Türkiye'den vazgeçildiği anlamına gelmediği, Türkiye'nin Islami istikrar bölgesi olarak çok önem- li olduğunun altı çiziliyordu... Türkiye'nin AB üyeliğine çizik attıktan sonra, öngördüğünüz arka bahçe rolü de besbelli önem ve anlamını yitirmiş, şimdilerde başınızın belada olduğunu düşündüğünüz radikal Islama karşı ılımlı Islamla çık- ma projeleriniz var; Türkiye için, sizde geçerli olan laik- lik ilkesini, demokrasinin olmazsa olmaz ayağının, sizin kriterleriniz içinde ayakta kalmasını isteyemezsiniz. Ancak açıktan Türkiye'de insan haklan, demokrasi, laik düzeni istemediğinizi de söyleyemezsiniz. Durumu idare etmek üzere de;Türkiye'ye dönük, demokratik hukuk düzenlerinde yeri olmayan "demokratik Islam" türünden kavramlar üretip, kafa karıştırır, durumu i- dare edersiniz.. Anlıyoruz emperyal çıkarlarınızın günümüz dünya konjonktüründe, hele de petrolün paylaşım pas- tasında, Afganistan, Irak işgalleri ile katlanmış yeni sorunlan var. Yine de demokrasi oyunu üzerinden oy- nanan siyasette, Türkiye'ye dönük olarak AKP ka- patma davasında bağımsız yargıya müdahale de- meçlerini patlatmakta hiçbir sakınca görmemeniz bi- raz fazla sırıtıyor, ayıp kaçıyor.. Demokrasilerin kendilerini, anayasal hukuk düzenlerini koruma hak- lannı, Türkiye'nin de geçerli rejiminin tehdit altında olup olmadığının sorgulamasını yapmamanız yetmedi, biçimsel demokrasi savunma duyarlılığında çifte standardınızda ipin ucunu kaçırmış olmanıza ne demeli? *•• CHP Genel Merkezi'nin dinlenmesi bağlantılı or- taya çıkan telekulak skandalı, ılımlı Islam adına, Türkiye'de elbette demokrasinin tüm ilkeleri ayaklar altına alınmış olarak işletilmekte olan "korku dik- tatörlüğü"nür\ son halkası. Sahi siz AKP medyasın- da yayımlanan haberle ortaya çıkan bu anamuhale- fet partisinin merkezinin dinlenmiş olması işine ne di- yorsunuz? Sesiniz hiç duyulmuyor? AKP'lileri her konuda savunma adına sömürge ülkesi muamelesi yapmaktan çekinmediğiniz Türkiye'ye yönelik demokratik(l) duyarlılığmıza ne oldu? Henüz iddianamesi açıklanmamış, ne yazık ki ay- lardır mahkemeye çıkanlmaksızın süren tutukluluk hal- leri insan haklan ihlali olan Ergenekon davası sanık- ları yerine, AKP bakış açısına göre davasının kendisi ile ilgili duyariılığınız ortada. Gerçekten devlet içindeki çetelerin operasyonu ise çok önemli bir başarı ola- bilir. Ancak demokrasi ilkeleri, standartlan içinde sizin asıl, yine AKP medyasında yayımlanmış haberlerden öğrendiğimize göre, suçlamaların odağındaki kanıt- ların telekulak eksenli olmasına itirazınız olması gerekmiyor mu? Aylarca mahkemeye çıkanlmamış sanıkların çarşaf çarşaf sorguları, telekulak yöntemi ile elde edilmiş konuşmalarının yayımlanmasının kendisi en ağtr insan haklan ihlallerine, iktidar erki ile işlenmiş suçlar kapsamına girmiyor mu? ••* Işte size yüzlerce, belki de binlerce benzeri işlenen insan haklan, demokrasi ihlalerinden, sendikal hak- lara ilişkin bir örnek. Üstelik kalın dosyaiar halinde tipik uygulamalann sayısız sonuçlannın belge bilgilerini AB üyesi ülkelerin uluslararası sendikal temsilcilik lerinden de alabilirsiniz. Onlar hiç değilse AKP ikti- dannı bu insan haklan, hukuk, sendikal haklara aykırı uygulamalar için sık sık uyarmak gereğini duyuyor, tek tek sendikalar ve işyerlerinde yaşananlara ilişkin protestolarını dile getiriyorlar. Sendikal örgütlenme yapılmaya çalışılan işyerieri için de telekulak yöntemleri geçerli. Sendikal örgütlenmede öncülük yapan işçi- lerin tek tek atılmalan ile iş bitmiyor. TÜMTlS'in Ankara şubesi yöneticileri için şu sıralarda uygulamasının geçerli olduğu üzere, yargılanıp, beraat edilen olay- lar için, yeniden polis fezlekesi ile aylarca süren tu- tuklamalar gerçekleştiriliyor. Elbette gece yarısı operasyonları ile... Sahi llhan Ağabey'in, yaşamını tehdit altına alan, gece yansı operasyonuna, bir dizi ağır insan hakkı ih- lallerine ilişkin sesinizi duyabildik mi? Orhan Pamuk duyarlılığınız güzel de, llhan Ağabey'e yaşatılanların yanında devede kulak. Üstelik telekulakta sınır tanı- mazlığın boyutlarını en çarpıcı sergileyen bir olay. Saatler süren polis, savcılık sorgulamasının özü özel telefon konuşmalannın içeriğinden değil mi? Tek başına llhan Sulçuk'un gözaltına alınma, sorgulan- ma olayı, AKP iktidarı, sesi duyulmayan AB, ABD demokratlannın(!), insan hakları, demokrasi ile çelişen çıkar ortaklıklarının yüz karası değil mi? soner@cumhurlyet.com.tr KİK BAŞKANI HASAN GÜL: Yolsuüuk tespiti bizim işimiz değil AKIN BODUR İSKENDERUN - Kamu îhale Kurumu (KtK) Başkanı Hasan Gül, kamu ihale alanı- nın yolsuzlukların en çok görüldüğü alan ol- duğunu söyledi. Gül, "Ama KİK yolsuzluk tespit eden bir kurum değil. Kamu thale Ku- rumu görevi itibarıy- la mevzuata uygun- luk denetimi yapar. Kurum olarak biz, 'ihale mevzuata uygun yapılıyor mu yapılmı- yor mu'nun tespitini yaparız. Hukuka uy- gunluk, mevzuata uy- gunluk denetimi ya- pıyoruz" dedi ve mev- zuata aykırılıkla yol- suzluk tespiti arasında fark olduğunu vurgu- ladı. 4734 sayılı İhale Ka- nunu'ndaki değişiklik- leri öngören tasanyı an- latmak üzere Hatay'a gelen Kamu İhale Ku- rumu Başkanı Hasan Gül, İhale Kanunu'nda öngörülen tasannın en çok tartışmah konulan- nın KlK'in görevleriy- le ve iddiaların ince- lenmesiyle ilgili olaca- ğını beliıtti. Gül, "Yeni taslakta KÎK'in iddia incelemesinin kaldı- rılmasını öneriyoruz. Bu bizim yapmamız gereken bir şey değil. Bu alanda görevli olan teftiş kurulları var, savcüar var. Onlar bu işi yapabilir" diye ko- nuştu.