Catalog

ekonomi@cumhuriyet.com.tr SAYFA CUMHURİYET 3 KASIM 2008 PAZARTESİ 10 EKONOMİ CMYB C M Y B Önceki Son Yılbaşı Haftalık Yıllık SEKTÖR ENDEKSLERİ Kapanış Kapanış Değeri Fark% Fark% IMKBULUSAL-100 24,177 27,833 55,538 15.12 -49.89 IMKBULUSAL-TÜM 24,008 27,516 53,307 14.61 -48.38 IMKBULUSAL-30 30,040 35,748 70,457 19.00 -49.26 IMKBULUSAL-50 23,997 27,999 55,549 16.68 -49.60 IMKBULUSAL-SINAİ 19,835 21,991 40,567 10.87 -45.79 IMKBGIDA,İÇECEK 38,066 39,173 53,220 2.91 -26.39 IMKBTEKSTİL,DERİ 3,002 3,263 7,125 8.69 -54.20 IMKBORMAN,KAĞIT,BASIM 15,317 16,912 36,351 10.41 -53.48 IMKBKİMYA,PETROL,PLASTİK 14,924 16,378 30,345 9.74 -46.03 IMKBTAŞ,TOPRAK 24,356 26,075 54,939 7.06 -52.54 IMKBMETALANA 28,403 35,012 59,339 23.27 -41.00 IMKBMETALEŞYA,MAKİNA 11,735 13,583 36,941 15.74 -63.23 IMKBULUSAL-HİZMETLER 20,164 20,544 34,205 1.88 -39.94 IMKBELEKTRİK 1,833 1,997 3,092 9.00 -35.41 IMKBİLETİŞİM 17,935 18,617 31,891 3.80 -41.62 IMKBULAŞTIRMA 5,560 6,811 14,201 22.50 -52.04 IMKBTİCARET 29,660 25,945 41,348 -12.53 -37.25 IMKBTURİZM 2,799 3,278 8,477 17.10 -61.33 İMKBULUSAL-MALİ 32,448 39,772 83,822 22.57 -52.55 IMKBBANKA 46,460 57,609 119,972 24.00 -51.98 IMKBSİGORTA 55,786 60,513 119,204 8.47 -49.24 IMKBFİNANSALKİR.FAKTORİNG 4,495 5,093 13,694 13.31 -62.81 IMKBGAYRİMENKULY.O. 11,367 12,142 34,723 6.82 -65.03 IMKBHOLDİNGVEYATIRIM 16,849 20,511 43,983 21.74 -53.37 IMKBULUSAL-TEKNOLOJİ 4,233 4,842 10,491 14.40 -53.84 IMKBBİLİŞİM 2,787 3,176 6,647 13.94 -52.22 IMKBSPOR 52,492 53,897 41,521 2.68 29.81 IMKBSAVUNMA 12,232 14,121 32,941 15.45 -57.13 IMKB2.ULUSAL 7,703 8,796 27,284 14.18 -67.76 IMKBMENKULKIYM.Y.O. 7,911 8,585 16,429 8.52 -47.74 IMKBKURUMSALYÖNETİM 24,602 26,948 55,406 9.54 -51.36 B O R S A A N A L İ Z Hafta Kapanış Özvarlık Cari Fiyat Bilanço Fiyatı Kârlılığı PD/DD F/K NA Likidi tesi Hafta Kapanış Özvarlık Cari Fiyat Bilanço Fiyatı Kârlılığı PD/DD F/K NA Likidi tesiSektör Bazında Sektör Bazında GÖZUCUYLA TÜRKEL MİNİBAŞ Fed Yükselen Piyasaları Niye Öptü? turkmini@superonline.com www.turkelminibas.net Borsaların toparlanma işareti verdi- ğine bakmayın. Dünya ekonomisinde bir resesyon yaygınlaşıyor, bir depresyon riski artıyor. “Yeni başlamakta olan kriz” bu sürece ilişkin ekonomi yönetim modeliyle ilgili… Çünkü, bir model çöktüğünde, yeni bir modelin oluşma- sı, benimsenmesi uzun yıllar alıyor. Küresel resesyon ve kilitlenme riski Geçen hafta, olumsuz ekonomik ha- berlere karşılık borsalar şaha kalktı. Ör- neğin, Dow Jones sanayi endeksi salı günü yüzde 10’dan fazla değer kazan- dı. Halbuki ayni gün veriler (tüketici gü- ven endeksi), ABD’de ve dünya eko- nomisinde büyümeyi destekleyen ABD tüketicisinin nihayet “havlu attığını” gösteriyordu. Bir önceki hafta BBC, İn- giltere’de, gıda tüketiminin kayıtlar tu- tulmaya başlandığından bu yana ilk kez gerilediğini bildirmişti. Bloomberg, borsadaki yükselmeye ilişkin haberinin hemen altında kredi kri- zinin “reel ekonomiyi vurduğunu” bildiriyor, birkaç gün sonra da New York Times, sıranın kredi kartları borçlarına geldiğini yazı- yordu. ABD’de ekonomik büyü- menin yüzde 70’i tüketici tale- binden kaynaklanıyor. Bu tüke- tici talebi dünyanın geri kalanın- da özellikle de Asya (öncelikle de Çin’de) oluşmuş tasarruflarla fi- nanse ediliyordu. Böylece, dün- ya ekonomisinin yüzde 25’in- den fazlasını oluşturan ABD’nin ekonomik büyüme hızı, 2000- 2006 arasında dünya ekonomik büyüme hızındaki artışın yüzde 70’ine yakınını sağlıyordu. Geçen hafta bir di- ğer veri de ABD ekonomisinin daral- makta olduğuna ilişkindi. Şimdi bu koşullarda, Fransa ve İn- giltere’nin resmen resesyona girdiğin- den, Çin’de ekonomik büyümenin yüz- de 10-11’lerden yüzde 8-9 arasına ge- rilemesine ilişkin beklentilerden hare- ketle, küresel resesyonun artık yerleş- tiği sonucuna ulaşabiliriz. Resesyon, küresel bile olsa, tek ba- şına çok tehlikeli bir olgu değil. İş dev- relerinin, adeta kapitalist ekonominin “nefes alıp verme hareketinin, nefes ver- me aşaması” olarak görülebilir. Ancak durum 1997’den bu yana farklı. 1997 Asya krizinden sonra merkez ülkelerde oluşan köpüklerin patlamasıyla mey- dana gelen resesyonun, depresyona dönüşmemesi için şişirilen gayrimenkul piyasası ve “menkulleştirme” köpükle- rinin arkasındaki parasal genişleme, neo-liberal ekonomi yönetim modelinin “tabancasındaki son kurşundu”. Bu nedenledir ki biz bu köpükler oluşurken, geriye doğru bakarak neo-liberal mo- delin “destek fantezisi” olan “küresel- leşmenin” Asya kriziyle birlikte sona er- meye başladığını, yeni bir döneme ge- çiş sürecinin gündeme geldiğini sa- vunmaya başlamıştık (örneğin: Küre- selleşmeden sonra-geçiş sürecinde gezintiler, Ütopya yayınları, Nisan 2006). Önce ev piyasası köpüğü, sonra menkulleştirme köpüğü, delindi. Eko- nomik kriz (kâr oranlarındaki kronik zayıflıktan kaynaklanan bir aşırı birikim krizi) bu kez, en tehlikeli dışavurumla- rından biri olan “kredi krizi” biçiminde gündeme geldi. Kredi krizi kısa sürede, ekonominin mali devreleriyle üretici devreleri arasında birbirini besleyen bir fasit daire oluşturdu. Bu sırada dünya ticareti de geriliyordu. Deniz ti- caretinin nasıl hızla gerilemekte oldu- ğunu göstermek amacıyla, yeni “kon- teyner” talebini ölçen “Baltic Dry In- dex’teki yüzde 90’a varan düşüşü ge- çen hafta aktarmıştım. Perşembe günü, Bloomberg’de bu konuya değinen bir yorum (Mark Gilbert, 30/10) kara ve ha- va taşımacılığına ilişkin korkutucu ve- riler içeriyordu. Dünyanın ikinci büyük kamyon (TIR) üreticisi Volvo’nun ürün- lerine talep, bu yılın III. üç aylık döne- minde bir önceki yıla göre yüzde 99 ge- rileyerek 41.970 araçtan 155 araca düşmüş. Dünyanın en büyük kamyon üreticisi Daimler AG’de yılın ilk yarısında talepte yüzde 30 gerileme olduğunu bil- diriyormuş. Yazar, hava kargo taşı- macılığının da eylülde yüzde 7.7 düş- tüğünü aktarıyor. “Küreselleşmeciliğin” diline çevirirsek, küresel mali piyasalar kilitlendi, küresel mal piyasaları da ki- litlenmek üzere… ‘Küreselleşme’den sonra ne? Daha önce de aktarmıştım, küresel- leşmeyle ilgili dikkate değer iki yaklaşım vardı. Biri küreselleşmenin kendi “ağır- lığı” altında çökebileceğinden kaygı duyuyordu (Niall Ferguson, Jeffrey Williamson, Joseph Stiglitz, Martin Wolf). İkincisi, küreselleşmenin krizi hızla yayarak derinleştirmesinden, bü- yütmesinden korkuyordu (Morgan Stan- ley’in Asya Direktörü, Stephen Roach). Ben ise, küreselleşmeyi kapitalizmin ya- pısal “kriziyle” ilişkilendiriyor, bir kriz yönetme biçimi olduğunu vurgulu- yor, geçici olduğunu savunuyordum. Bugün, özellikle Roach’un küresel- leşme sırasında oluşan uluslararası ti- cari, mali bağlantıların, bilgi işlem ve ile- tişim ağlarının bir bölgedeki krizi hızla sisteme yayarak derinleştireceğine iliş- kin korkusunun çok yerinde olduğunu görüyoruz. Dahası geçen hafta Der Spiegel’de yayımlanan bir yorumdan (Michael Mandel, 28/10) hareketle mali krizin bu üç yaklaşımı da doğrula- dığını söyleyebiliriz. Mandel’e göre bu kriz, aslında, in- sanların geçen dönemde oluşan sınır ötesi teknoloji transferi, ticari ve ma- li bağların sürdürülemez olduğunu kav- ramasından kaynaklanıyor. Mandel bu süreçte, kredi sisteminin ve ÇUŞ’lerin (Çok Uluslu Şirketler) kurduğu “küresel tedarik zincirleri” temelinde (küresel- leşme) oluşan yeni kapasitenin şimdi ba- şa bela olduğuna da dikkat çekiyor; ma- li kriz teşhisiyle yapılan müdahalelerin işe yaramayacağını savunuyor. Tam bu noktada, biz de, “Yeni başlamakta olan kriz” olarak nitelediğim olguyu konuş- maya başlayabiliriz. Neo-liberal model, krize bir çare üre- temiyor.. her müdahale (kurtarma, dev- letleştirme, düzenleme ve denetleme) bu modelden biraz daha uzaklaşmayı ge- tiriyor. Yeni bir “model” gerekiyor. An- cak, acilen gerekli olsa bile, yeni bir mo- delin oluşmasının, benimsenmesinin önünde en azından üç engel var. (1) Yirmi beş yıldır uygulanan mode- lin yerleşmiş kurumları, (IMF, Dünya Bankası, Dünya Ticaret Örgü- tü, hazine bakanlıkları, Merkez Bankaları, üniversiteler, med- ya), bürokrasileri, organik en- telektüelleri, yeni önerilere di- renecek, ayak sürüyecekler. Siyasi liderler yetiştikleri orta- mın yüküyle hızlı davranama- yacaklar. Orta sınıflar, devlet müdahalesine, vergilendirme- ye, maliye politikalarına iyi bakmayacaklar. (2) Neo-liberalizm iflas edin- ce akla Keynesgil modele ge- ri dönmek geliyor . Ancak o modelin şe- killendiği dönemde, sermayeyi uzlaş- maya zorlayan üç etken, sosyal de- mokrasi, kitlesel sendikal hareket ve komünizm tehdidi bugün yok. Bu yüzden sermaye sınıfı, devletin müda- hale gücünün, “göreli özerkliğinin” ye- niden artmasına karşı direnecek. (3) Maliye politikalarından sonuç ala- bilmek (tüketimi, üretimi, yatırımları teşvik edebilmek) için ekonomik etkin- liğin sınırlarını denetleyebilmek, yapılan desteğin, ülke içinde kalmasını sağla- mak gerekiyor. Yoksa hükümetler, yö- netici sınıfları, hatta orta sınıfları bu uy- gulamaların yükünü üstlenmeye ikna edemezler. Anımsarsanız, Keynesgil modelde dış ticaretle mali piyasalar ulu- sal zeminde denetlenir, ülke içindeki ekonomik etkinlik kısmen de olsa plan- lanır ve ona göre desteklenir, daha önemlisi işçinin ücretinin bir kısmını (top- lumsal ücret: Sağlık, ulaşım, tüketim, ko- nut vb. destekleriyle) ödemeyi devlet üstlenirdi. Bu yukarıdaki engellerin aşılması, yeni (kapasite fazlası sorununa da, sa- vaşa yol açmadan bir çare bulabilecek) bir modelin şekillendirilip uygulanmaya konması kolaylıkla ve kısa sürede ger- çekleşecek bir şey değil. 1970’lerde, Keynesçi modelden neo-liberalizme geçiş 7-8 yıl sürmüştü. Bir Kriz Daha Var ve Yeni Başlıyor! DÜNYA EKONOMİSİNE BAKIŞ / ERGİN YILDIZOĞLU / LONDRA erginy@tr.net http://erginyildizoglu.blogspot.com Endekslerin önceki ve bu haftaki cuma günü kapan›ş değerleri baz al›nm›şt›r. MADENCİLİK ParkElek.Madencilik 0.98 13.08 0.71 47.34 0.28 8 . 8 0 GIDA,İÇKİVETÜTÜN Altõnyağ 0.32 -5.81 0.75 -2.24 -0.08 - 2 . 4 2 ÜlkerBisküvi 2.06 7.21 0.67 7.74 0.37 3 . 3 1 Banvit 1.28 1.27 0.97 0.53 0.29 0 . 4 6 CocaCola 7.45 7.98 1.95 7.34 0.66 3 . 6 3 ErsuGõda 0.30 0.88 0.52 1.40 0.01 0 . 8 5 FrigoPakGõda 0.53 -33.20 0.95 -17.31 -0.24 - 7 . 6 8 KentGõda 23.50 8.21 2.66 4.88 0.87 3 . 8 8 KerevitaşGõda 7.80 -7.13 -2.39 -1.40 0.63 - 0 . 9 9 KonfrutGõda 1.64 -2.43 0.62 -1.99 0.47 - 1 . 1 8 KristalKola 0.57 0.98 0.35 2.07 -0.01 0 . 7 4 MerkoGõda 1.64 -61.44 5.98 -15.88 -0.29 - 7 . 9 1 PõnarEtVeUn 1.62 7.38 0.34 10.27 0.73 5 . 2 3 PenguenGõda 0.50 -33.88 1.21 -26.00 -0.14 -10.39 PõnarSu 2.66 6.55 0.64 11.08 0.56 4 . 0 9 PõnarSüt 2.48 6.85 0.42 7.34 0.74 4 . 4 0 ŞekerPiliç 1.19 -19.53 0.82 -6.68 0.13 - 6 . 1 3 TatKonserve 1.22 1.99 1.12 1.04 0.07 0 . 6 7 T.Tuborg 0.90 -1,456.90 24.45 -58.78 -0.81 -23.76 Tukaş 0.42 -102.80 1.05 -49.00 -0.35 -14.83 Vanet 1.00 -0.16 1.66 -0.15 0.00 - 0 . 0 6 DOKUMA,GİYİMEŞYASIVEDERİ AkalTekstil 0.62 2.48 0.21 1.04 -0.06 0 . 9 4 AkõnTekstil 0.88 -4.29 0.20 -6.77 -0.33 - 2 . 7 2 Aksuİplik 0.71 -26.80 0.39 -26.18 -0.59 - 8 . 6 9 Altõnyõldõz 4.24 -8.64 1.19 -10.62 -0.07 - 3 . 6 6 ArsanTekstil 0.80 -6.23 0.30 -12.36 -0.37 - 3 . 4 4 BisaşTekstil 0.39 -427.06 -4.48 -48.73 1.08 -12.12 Bossa 1.44 8.77 0.54 16.67 0.33 6 . 8 4 CeylanGiyim 1.84 3.97 1.45 1.88 0.08 1 . 2 8 CeytaşMadencilik 1.63 -2.88 0.80 -22.01 -0.15 - 2 . 6 5 Derimod 1.73 6.50 0.73 2.76 0.52 2 . 4 7 DesaDeri 0.40 -0.40 0.30 -0.57 0.14 - 0 . 2 4 Edipİplik 2.57 -7.96 0.92 -18.33 -0.33 - 2 . 0 2 Gedizİplik 0.42 -6.30 0.12 -162.58 -0.31 - 4 . 3 5 İdaş 0.99 -31.13 0.24 -35.06 -1.86 -10.73 KarsuTekstil 0.38 -1.09 0.18 -1.89 0.01 - 0 . 7 1 Kordsa 1.28 7.10 0.38 7.62 0.19 3 . 8 1 LüksKadife 1.30 -7.69 1.15 -22.03 -0.11 - 4 . 7 6 MenderesTekstil 0.22 -0.91 0.19 -2.15 0.00 - 0 . 5 3 MensaMensucat 0.25 -3.01 0.40 -18.51 -0.07 - 0 . 7 9 Metemteks 0.29 -15.97 0.60 -64.06 -0.16 - 8 . 9 3 Söktaş 2.76 1.74 0.32 3.07 0.63 0 . 8 2 SönmezFilament 0.53 -4.05 0.45 -11.28 -0.13 - 3 . 7 3 Yataş 0.80 -1.42 0.25 -1.08 0.07 - 0 . 5 1 Yünsa 0.89 -1.25 0.36 -1.02 -0.05 - 0 . 4 9 ORMANÜRÜNLERİVEMOBİLYA AlkimKağõt 1.18 3.67 0.67 7.40 0.12 2 . 7 3 DoğanGazetecilik 1.41 4.73 0.58 7.05 0.17 3 . 2 6 Gentaş 0.96 4.06 0.62 10.99 0.12 3 . 7 4 KelebekMobilya 0.39 -9.32 1.24 -8.59 -0.03 - 3 . 4 6 BakAmbalaj 1.74 3.58 0.29 3.52 0.31 1 . 9 3 DoğanBurda 1.11 12.09 0.55 9.97 0.39 7 . 5 4 DuranDoğanBasõm 2.14 -34.21 2.78 -7.32 -0.64 - 4 . 6 6 IşõklarAmbalaj 0.32 2.51 0.93 3.38 0.09 0 . 2 3 Kaplamin 3.80 -2.37 0.57 -2.77 -0.09 - 1 . 8 0 Kartonsan 51.50 7.24 0.98 15.54 11.46 6 . 3 4 KozaMadencilik 0.92 23.59 1.23 30.30 0.28 9 . 8 8 Olmuksa 3.88 1.48 0.77 2.14 0.20 1 . 2 1 TireKutsan 10.00 -23.94 6.26 -11.62 -0.49 - 5 . 9 0 VikingKağõt 0.27 -110.49 1.17 -24.18 -0.44 -11.05 KİMYA,PETROL,KAUCUKVEPLASTİKÜRÜNLERİ Aksa 1.59 4.48 0.27 6.25 0.26 2 . 9 4 AlkimKimya 3.86 11.54 0.82 17.53 0.84 7 . 5 2 Aygaz 2.00 6.50 0.40 5.59 1.22 3 . 9 4 Bagfaş 74.00 45.41 1.21 24.83 31.30 27.09 Brisa 34.25 5.69 0.62 6.33 8.03 3 . 5 3 DevaHolding 7.00 -14.78 1.44 -30.91 -1.00 - 7 . 2 3 Eczacõbaşõİlaç 1.21 2.41 0.40 9.64 0.84 2 . 0 4 EgeGübre 26.75 10.76 0.46 11.85 8.15 6 . 0 5 Good-Year 7.55 5.11 0.33 3.32 2.12 3 . 1 5 GübreFabrik. 23.20 67.27 1.89 29.67 9.41 10.31 Hektaş 0.62 14.53 0.50 22.34 0.18 11.45 Marshall 6.95 9.38 0.64 9.37 1.17 5 . 4 8 Petkim 4.18 -1.18 0.57 -1.40 -0.08 - 0 . 9 0 PetrolOfisi 3.00 4.72 0.59 1.62 0.90 1 . 9 3 Pimaş 1.16 -1.88 0.30 -2.16 0.22 - 0 . 7 6 AdvansaSasa 0.28 -6.77 0.22 -9.07 -0.26 - 4 . 1 0 SodaSanayii 0.96 4.64 0.45 6.91 0.09 2 . 8 3 SelçukEczaDeposu 0.99 10.32 0.71 3.79 0.29 3 . 8 1 TurcasPetrol 2.11 12.61 0.53 250.36 0.98 12.24 DyoBoya 0.24 -24.70 0.84 -14.19 -0.13 - 4 . 6 4 TAŞ,TOPRAĞADAYALISANAYİ AdanaÇimento(A) 2.68 14.66 1.36 46.19 1.13 13.53 AdanaÇimento(B) 1.75 14.66 0.89 46.19 0.80 13.53 AdanaÇimento(C) 0.36 14.66 0.18 46.19 0.11 13.53 AfyonÇimento 625.00 7.00 1.36 20.78 74.10 5 . 7 1 Akçansa 2.54 9.54 0.66 17.46 0.80 5 . 8 3 AnadoluCam 1.12 7.40 0.58 9.04 0.23 3 . 2 0 BatõsökeÇimento 0.81 -0.55 0.25 -1.79 0.06 - 0 . 4 9 BatõÇimento 5.40 4.82 0.98 9.23 0.51 3 . 3 3 BoluÇimento 1.12 13.34 0.75 27.31 0.41 12.04 BursaÇimento 4.54 17.29 2.10 17.31 0.65 9 . 9 5 Çimbeton 8.50 -8.69 0.43 -5.63 -1.72 - 5 . 5 0 Çimentaş 3.88 -1.53 0.41 -4.50 0.62 - 0 . 8 7 Çimsa 2.88 9.19 0.52 22.65 1.02 6 . 4 4 DenizliCam 2.00 -4.00 0.46 -6.26 -0.35 - 2 . 3 6 EczacõbaşõYapõ 1.24 -7.01 0.56 -4.88 -0.65 - 2 . 5 4 EgeSeramik 0.42 -3.98 0.24 -6.56 -0.01 - 2 . 3 2 GöltaşÇimento 18.90 9.16 0.51 21.17 -1.36 6 . 8 0 HaznedarRefrakter 1.03 1.43 0.76 0.70 0.02 0 . 4 3 İzocam 9.85 15.94 1.87 17.48 2.16 12.02 KonyaÇimento 34.25 4.71 0.55 16.72 9.13 4 . 0 1 KütahyaPorselen 1.00 3.71 0.32 4.10 0.06 2 . 5 4 MardinÇimento 3.52 20.17 1.67 37.22 1.00 17.00 NuhÇimento 10.10 12.42 1.91 22.51 1.46 9 . 5 7 TrakyaCam 1.00 6.74 0.45 15.82 0.31 4 . 6 3 UşakSeramik 0.58 2.71 0.34 1.74 0.03 0 . 8 0 ÜnyeÇimento 2.43 18.52 0.99 39.30 0.91 14.93 METALANASANAYİ BorusanMannesmann 6.75 17.58 0.73 8.21 2.54 5 . 7 0 Burçelik 10.45 -4.41 0.91 -2.02 -0.41 - 1 . 2 5 BurçelikVana 0.56 -13.54 0.88 -20.91 -0.24 - 7 . 9 1 Çemtaş 0.74 11.63 0.36 17.21 0.32 9 . 9 2 ÇelikHalat 2.29 9.45 1.08 6.51 0.15 4 . 8 3 DemisaşDöküm 0.85 9.07 0.32 7.74 0.22 4 . 8 8 ComponentaDökümcülük 4.18 12.74 1.34 9.23 0.44 7 . 8 3 Erbosan 4.60 14.30 0.47 13.23 1.44 7 . 7 7 EreğliDemirÇelik 4.74 13.07 0.83 22.76 1.01 7 . 6 6 FenişAlüminyum 2.00 13.12 1.24 10.52 0.22 5 . 7 1 İzmirDemirÇelik 1.56 10.90 0.61 5.77 0.55 5 . 4 8 Kardemir(A) 0.68 20.41 0.59 24.43 0.35 11.34 Kardemir(B) 0.68 20.41 0.59 24.43 0.35 11.34 Kardemir(D) 0.53 20.41 0.46 24.43 0.35 11.34 Sarkuysan 1.97 9.73 0.43 2.24 0.59 3 . 5 0 METALEŞYAVEMAKİNAGEREÇYAPIM AlarkoCarrier 7.70 5.69 0.43 8.48 1.86 4 . 0 6 AnadoluIsuzu 4.10 10.47 0.50 7.54 1.48 6 . 3 5 Arçelik 2.19 5.86 0.41 3.74 0.44 1 . 7 7 GrundigElektronik 0.40 -15.29 0.50 -6.49 -0.33 - 3 . 2 5 BoschFrenSistemleri 42.00 -3.30 4.58 -0.81 0.14 - 0 . 8 7 BSHEvAletleri 20.40 6.06 1.74 3.16 2.48 2 . 3 0 DitaşDoğan 1.56 -1.69 0.59 -2.54 -0.09 - 1 . 1 1 EgeEndüstri 6.55 10.81 0.51 7.79 1.79 5 . 1 8 EmekElektrik 0.29 -5.27 -3.03 -1.16 0.04 - 0 . 6 3 EminişAmbalaj 6.60 -16.62 2.87 -16.82 -0.46 - 5 . 5 2 F-MİzmitPiston 6.85 45.92 3.29 76.77 1.15 40.71 FordOtosan 4.80 16.91 0.95 7.17 1.65 9 . 3 8 GersanElektrik 0.61 0.49 0.56 0.36 0.03 0 . 3 5 İhlasEvAletleri 1.20 0.14 1.78 0.29 0.03 0 . 0 8 KarsanOtomotiv 0.99 -19.23 1.09 -13.29 -0.15 - 7 . 5 3 KarelElektronik 0.85 5.19 0.29 8.35 0.30 3 . 2 3 KlimasanKlima 4.84 15.08 1.98 7.53 0.03 4 . 9 3 MutluAkü 1.23 4.70 0.60 3.68 0.30 2 . 3 7 Parsan 1.06 13.13 0.34 29.84 0.53 9 . 0 4 TürkPrysmianKablo 1.96 6.22 0.59 2.51 0.71 2 . 6 8 T.DemirDöküm 3.10 -39.89 1.96 -11.45 -0.75 - 5 . 3 3 VestelBeyazEşya 1.17 6.86 0.46 5.39 0.32 3 . 8 3 DİĞERİMALATSANAYİİ AdelKalemcilik 2.82 22.79 0.48 20.23 1.30 10.06 GoldaşKuyumculuk 0.78 5.14 0.36 0.43 0.21 1 . 4 0 ServeKõrtasiye 0.56 2.03 0.43 3.72 0.09 1 . 5 6 ELEKTRİK,GAZVESU AkEnerji 8.05 11.18 1.20 17.24 0.15 7 . 0 4 AksuEnerji 1.75 3.19 0.45 144.18 0.13 2 . 8 6 AyenEnerji 1.22 11.44 0.79 41.27 0.25 5 . 0 1 ZorluEnerji 2.28 -11.89 0.86 -8.49 -0.14 - 1 . 2 6 İNŞAATVEBAYINDIRLIK BorovaYapõ 0.21 -17.39 0.54 -0.04 -10.61 Enkaİnşaat 5.75 14.39 1.64 14.81 0.85 5 . 8 9 TOPTANTİCARET DoğuşOtomotiv 2.16 -8.06 0.58 -2.82 0.09 - 2 . 6 1 İntema 2.37 5.57 0.61 0.54 -0.08 0 . 5 5 SankoPazarlama 1.95 3.28 0.72 1.72 0.05 2 . 0 0 PERAKENDETİCARET AFMFilm 6.95 -10.42 4.89 -5.89 -0.20 - 3 . 4 2 BİMBirleşikMağ. 31.00 37.92 9.61 2.92 1.65 10.11 BoynerMağazacõlõk 0.59 9.26 0.95 2.45 0.12 2 . 2 1 Carrefoursa(A) 9.45 32.13 0.97 34.06 3.72 21.47 Carrefoursa(B) 8.25 32.13 0.85 34.06 3.72 21.47 TescoKipa 4.60 -11.05 1.00 -8.33 -0.75 - 4 . 1 0 Migros 16.70 8.74 2.05 5.37 3.37 4 . 8 4 Milpa 0.78 -8.41 1.49 -0.10 - 3 . 3 2 VakkoTekstil 0.33 -5.16 0.43 -6.26 -0.07 - 3 . 1 4 TURİZM FavoriDinlenmeYer. 1.27 -20.90 0.15 -1,657.62 -0.85 - 7 . 7 8 MarmarisAltõnyunus 5.15 0.11 0.69 0.56 -0.60 0 . 0 9 MartõOtel 0.42 0.99 0.43 7.93 -0.03 0 . 4 3 NetTurizm 0.50 -96.12 0.56 -958.94 -0.50 -34.52 Tek-ArtTurizm 0.44 -3.19 0.94 -20.47 -0.02 - 1 . 9 0 ULAŞTIRMA,HABERLEŞMEVEDEPOLAMA Çelebi 5.08 16.78 1.07 13.71 1.45 7 . 0 8 TürkHavaYollarõ 4.76 11.82 0.39 9.76 2.62 4 . 2 0 ReysaşLojistik 0.95 3.23 0.45 2.97 0.11 1 . 0 7 Usaş 0.86 14.87 0.44 57.79 -0.09 11.29 HABERLEŞME Turkcell 7.60 15.63 2.32 27.74 0.97 11.00 TürkTelekom 3.30 22.62 2.63 19.96 0.00 8 . 0 3 TIBBİVEDİĞERSAĞLIKHİZMETLERİ AcõbademSağlõk 7.35 -7.01 5.84 -3.98 -0.07 - 2 . 1 7 SPORHİZMETLERİ BeşiktaşFutbolYat. 1.53 -9.59 4.36 -1.42 -0.03 - 0 . 8 5 FenerbahçeSportif 49.75 4.14 10.63 73.00 2.31 3 . 6 0 GalatasaraySportif 121.00 39.90 1.40 34.59 32.83 TrabzonsporSportif 9.15 43.97 3.74 93.57 1.08 38.34 BANKALARVEÖZELFİNANSKURUMLARI Akbank 5.22 10.90 1.49 0.65 1 . 4 5 AlbarakaTürk 2.34 10.45 1.13 0.42 1 . 3 8 AlternatifBank 0.72 11.02 0.60 0.22 1 . 2 8 Denizbank 4.76 7.79 2.27 0.30 0 . 6 5 FortisBank 0.91 8.00 0.54 0.17 1 . 2 8 Finansbank 4.84 9.53 2.68 0.30 1 . 0 7 GarantiBankasõ 2.52 12.46 1.33 0.43 1 . 3 4 İşBankasõ(A) 16,200.00 12.27 4,750.09 60.63 1 . 3 1 İşBankasõ(B) 725.00 12.27 212.58 3.03 1 . 3 1 İşBankasõ(C) 4.28 12.27 1.25 0.76 1 . 3 1 T.KalkõnmaBank. 2.84 4.17 0.97 0.26 2 . 1 4 T.S.K.B. 0.78 10.87 0.58 0.33 1 . 4 2 T.EkonomiBank. 0.91 12.18 1.00 0.17 0 . 9 2 Tekstilbank 0.54 2.19 0.60 0.05 0 . 2 4 VakõflarBankasõ 1.49 8.95 0.71 0.41 0 . 9 7 YapõveKrediBank. 1.92 12.84 1.49 0.24 1 . 2 3 HalkBankasõ 4.20 16.66 1.36 0.99 1 . 4 0 SİGORTAŞİRKETLERİ Aksigorta 3.12 2.63 0.58 0.33 1 . 9 3 AnadoluSigorta 0.81 14.99 0.44 0.32 6 . 6 3 AnadoluHayatEmek. 1.35 5.35 1.08 0.19 0 . 5 6 AvivaSigorta 13.00 15.13 4.14 0.34 3 . 8 4 GüneşSigorta 1.25 6.29 0.97 0.08 2 . 0 7 YapõKrediSigorta 7.30 6.17 2.19 0.35 2 . 3 6 RaySigorta 1.39 2.69 2.24 -0.04 0 . 5 5 FİNANSALKİRALAMAVEFACTORİNGŞİRKETLERİ GarantiFaktoring 1.37 9.79 0.65 10.71 0.38 0 . 4 1 FinansFin.Kir. 0.90 9.12 0.33 36.01 0.53 1 . 9 3 İşFin.Kir. 0.52 21.24 0.37 731.93 0.43 4 . 7 0 ŞekerFin.Kir. 0.27 13.81 1.04 12.90 0.04 0 . 8 8 TekstilFin.Kir. 0.33 13.69 0.15 40.71 0.39 5 . 5 8 CreditwestFaktoring 1.72 13.95 1.19 0.40 2 . 8 5 YapõKrediFin.Kir. 1.29 12.31 0.91 45.43 0.35 2 . 5 1 VakõfFin.Kir. 1.42 2.08 0.84 2.77 -0.11 0 . 2 9 HOLDİNGLERVEYATIRIMŞİRKETLERİ AlarkoHolding 1.65 3.50 0.51 6.00 0.27 1 . 7 0 BorusanYat.Paz. 2.72 7.63 0.74 0.50 7 . 6 1 DoğanHolding 1.22 2.28 0.47 1.48 0.13 0 . 8 7 EczacõbaşõYatõrõm 2.11 0.62 0.23 0.40 1.24 0 . 6 0 GSDHolding 0.42 3.25 0.24 0.13 0 . 3 8 İhlasHolding 0.29 -2.32 0.27 -4.71 -0.05 - 1 . 0 3 KoçHolding 2.84 25.79 0.60 9.68 1.91 3 . 6 7 NetHolding 0.38 14.04 1.14 44.82 0.22 4 . 5 7 ŞişeCam 1.24 6.92 0.46 9.69 0.34 3 . 2 5 İşGirişim 1.45 6.20 0.30 53.61 0.38 6 . 1 1 TAVHavalimanlarõ 3.70 -5.16 1.46 -4.55 -0.28 - 1 . 1 3 SabancõHolding 3.70 17.12 0.74 40.17 1.05 1 . 6 6 VakõfGirişim 5.10 3.08 1.07 0.12 3 . 0 6 YazõcõlarHolding 4.84 11.84 0.57 28.76 1.72 3 . 1 9 GlobalYat.Holding 0.28 -1.58 0.50 -5.46 0.03 - 0 . 5 7 TekfenHolding 4.16 12.82 0.91 14.08 0.87 6 . 5 5 BİLİŞİM ArenaBilgisayar 1.39 6.68 0.64 0.70 0.51 1 . 6 9 AlcatelLucentTeletaş 0.79 -4.32 0.92 -1.12 -0.04 - 0 . 8 6 EscortComputer 0.99 1.43 0.50 2.49 0.02 1 . 0 1 AnelTelekom 2.31 13.27 1.66 18.40 0.16 5 . 3 5 IndeksBilgisayar 0.88 2.92 0.58 0.53 0.13 0 . 7 6 LinkBilgisayar 1.05 0.34 0.91 1.07 -0.14 0 . 3 1 LogoYazõlõm 1.46 3.09 0.60 8.93 0.28 2 . 5 9 NetaşTelekom. 11.40 1.11 0.41 2.62 0.04 0 . 7 3 SAVUNMA Aselsan 2.84 8.37 0.65 12.72 0.94 2 . 8 0 GAYRİMENKULYAT.ORT. AkmerkezG.M.Y.O. 27.75 25.18 3.80 79.23 3.58 22.27 AlarkoGMYO 9.45 5.28 0.31 87.36 2.41 4 . 4 0 AtakuleG.M.Y.O. 0.77 5.19 0.38 21.44 0.29 5 . 1 6 DoğuşGEGMYO 0.49 -2.75 0.35 -83.58 0.12 - 2 . 1 4 İşGMYO 0.59 3.05 0.30 70.49 0.02 2 . 8 8 NurolGMYO 1.19 1.39 0.25 42.85 0.52 1 . 3 7 SağlamGMYO 0.42 0.17 0.40 8.16 0.02 0 . 1 2 SinpaşGYO 1.92 0.39 0.30 16.71 0.22 0 . 3 3 ÖzdericiGMYO 0.58 11.94 0.43 201.43 0.17 4 . 5 9 VakõfGMYO 1.02 8.77 0.29 56.86 0.39 8 . 7 4 PeraGMYO 0.32 -4.52 0.58 0.04 - 2 . 4 7 YapõKrediKorayGMYO 0.72 -7.85 0.28 -13.58 -0.23 - 4 . 9 3 MENKULKIYMETLERYATIRIMORT. AkYat.Ort. 0.80 -15.29 0.36 -9.40 -0.16 -14.38 AlternatifYat.Ort. 0.39 -13.50 0.26 -5.59 -0.14 -13.34 AtaYat.Ort. 0.46 -28.54 0.49 -21.08 -0.18 -26.08 AtlantisYat.Ort. 0.33 -47.17 0.26 -14.94 -0.53 -45.91 AtlasYat.Ort. 0.39 -45.42 0.26 -2.41 -0.28 -44.77 AvrasyaYat.Ort. 0.27 -60.10 0.40 -1.69 -0.27 -56.79 BaşkentYat.Ort. 0.54 -2.17 0.49 -0.05 0.01 - 1 . 3 4 BumerangYat.Ort. 0.42 -9.43 0.45 -10.60 -0.09 - 9 . 3 2 DenizYat.Ort. 0.96 -11.48 0.37 -36.63 0.05 -11.10 EczacõbaşõYat.Ort. 0.46 -16.54 0.29 -10.51 0.04 -16.49 GedikYat.Ort. 0.60 -20.72 0.65 -0.58 -0.10 -18.62 EuroYat.Ort. 0.58 -5.81 0.55 -0.32 0.01 - 5 . 7 9 EuroTrendYat.Ort. 1.15 -7.19 1.19 -0.22 0.00 - 7 . 1 7 EVGYat.Ort. 0.47 -26.05 0.44 -0.35 -0.33 -25.79 EgeliCo.Yat.Ort. 0.36 -26.35 0.39 -2.80 -0.16 -26.22 FinansYat.Ort. 0.62 -45.47 0.58 -6.69 -0.43 -45.09 GarantiYat.Ort. 0.32 -18.41 0.36 -9.23 -0.05 -18.28 HedefYat.Ort. 0.32 -10.15 0.42 -4.43 -0.10 -10.12 İnfoYat.Ort. 0.29 -30.89 0.39 -0.34 -0.22 -26.91 İnfotrendYat.Ort. 0.42 1.25 0.40 0.01 0.07 1 . 2 5 İşYat.Ort. 0.59 -8.25 0.46 -7.18 0.01 - 8 . 1 4 M.YõlmazYat.Ort. 0.37 -47.83 0.44 -6.23 -0.38 -47.43 MarbaşBTipiYat.Ort. 0.91 1.96 0.80 0.44 0.12 1 . 9 6 MetroYat.Ort. 0.39 -67.08 0.67 -1.52 -0.29 -65.75 MerkezBTipiYat.Ort. 0.75 -6.38 0.83 -0.09 -0.09 - 5 . 5 7 OyakYat.Ort. 0.31 -22.82 0.35 -1.92 -0.20 -22.42 TSKBYat.Ort. 0.36 -13.35 0.35 -16.38 -0.12 -12.97 TaçYat.Ort. 0.97 -22.00 0.39 -16.34 -0.26 -21.44 TaksimYat.Ort. 0.38 -56.36 0.81 -0.50 -0.41 -36.17 TacirlerYat.Ort. 0.41 -24.35 0.50 -1.05 -0.19 -23.63 VakõfYat.Ort. 0.62 -23.14 0.36 -9.47 -0.29 -22.25 YatõrõmFin.Yat.Ort. 0.37 -25.66 0.32 -5.90 -0.32 -25.00 VarlõkYat.Ort. 0.41 -20.75 0.39 -2.92 -0.12 -20.64 YapõKrediYat.Ort. 0.49 -13.38 0.29 -5.55 -0.01 -13.33 ARACIKURUMLAR İşY.Men.Değ. 0.95 1.13 0.47 0.02 0.21 0 . 2 1 İKİNCİULUSALPAZAR LafargeAslanÇimento 41.00 6.00 1.76 7.48 4.21 3 . 2 0 AltõnyunusÇeşme 1.66 -5.02 0.39 -99.95 -0.20 - 4 . 1 5 BerdanTekstil 0.69 -17.38 -0.13 -16.17 -1.15 - 7 . 9 4 BirlikMensucat 0.36 -30.37 0.25 -21.85 -0.39 - 8 . 1 3 Dardanel 0.27 -7.89 -0.04 -22.56 0.18 -20.76 Doğusan 0.66 -16.23 1.59 -222.64 -0.09 - 8 . 8 7 EgeProfil 1.45 0.18 0.97 0.17 0.13 0 . 0 7 IpekMatbaacõlõk 0.69 38.20 1.17 30.60 0.27 9 . 5 5 MegesBoya 0.76 -25.18 3.75 -14.07 -0.50 - 5 . 5 3 PetrokentTurizm 19.50 -42.03 2.78 -64.33 -3.00 - 7 . 9 4 SönmezPamuklu 0.64 -13.95 0.61 -41.17 -0.08 -12.58 MetemturOtelcilik 0.76 -18.56 0.58 -413.48 -0.27 - 6 . 6 8 ŞekerFin.Kir. 0.27 13.81 1.04 12.90 0.04 0 . 8 8 MertGõda 0.55 -16.57 0.84 -11.50 -0.19 - 6 . 0 2 SilverlineEndüstri 0.39 -2.34 0.37 -2.32 -0.03 - 1 . 2 9 FonFin.Kir. 4.20 16.82 0.34 160.45 2.46 5 . 7 7 YENİEKONOMİPAZARI ArmadaBilgisayar 0.68 -5.49 0.45 -0.87 0.07 - 1 . 3 8 DatagateBilgisayar 0.95 2.22 0.55 0.34 0.15 0 . 7 9 Plastikkart 1.58 2.20 1.56 3.99 -0.03 1 . 7 8 KURUMSALYÖNETİM AsyaKatõlõmBankasõ 1.35 7.93 0.97 0.26 1 . 2 7 AnadoluEfes 13.00 11.39 2.91 12.84 0.90 4 . 6 0 DoğanYayõnHol. 0.89 -0.41 0.40 -0.37 0.04 - 0 . 1 2 DentaşAmbalaj 0.51 -5.98 0.43 -7.96 -0.09 - 2 . 9 7 HürriyetGzt. 0.83 8.10 0.45 13.24 0.26 3 . 4 2 TofaşOto.Fab. 1.79 13.92 0.74 4.30 0.44 4 . 8 1 Tüpraş 19.50 18.97 1.29 4.75 5.62 6 . 3 0 TürkTraktör 4.62 26.11 0.86 11.92 1.87 8 . 9 7 Otokar 7.40 23.38 1.20 14.95 2.94 10.24 Şekerbank 1.23 9.85 0.56 0.37 1 . 1 8 Vestel 0.89 -6.83 0.13 -3.44 -0.12 - 1 . 7 5 YveYGMYO 0.43 -3.57 0.56 -237.96 -0.05 - 3 . 4 9 GÖZALTIPAZARI BoyasanTekstil 0.19 51.29 2.55 9.81 0.02 6 . 3 8 ÇbsBoya 0.22 -12.46 -0.08 -39.52 -0.45 -18.17 EGSG.M.Y.O. 0.27 0.30 0.15 54.34 0.27 0 . 2 3 Egeplast 0.77 -39.87 -1.35 -7.39 -0.23 - 5 . 3 4 EsemSporGiyim 0.40 -11.65 0.72 -27.41 0.13 - 2 . 4 3 MakinaTakõm 0.20 -28.66 0.31 -33.49 -0.72 - 4 . 6 0 MazharZorluHolding 0.44 -19.82 -0.25 -6.15 -0.48 - 4 . 3 3 OkanTekstil 0.98 -71.07 1.40 -0.49 -36.94 ÇBSPrintaş 0.26 -9.28 0.21 -33.09 -0.17 - 3 . 0 8 SelçukGõda 0.25 -74.17 0.78 -175.69 -0.33 -33.98 TranstürkHold. 0.22 -56.19 0.25 -46.15 -0.99 - 6 . 1 8 Tümteks 0.23 -20.44 -0.35 -80.73 -0.11 -77.99 Çalõşanõn ücreti vergiye gidiyor ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Asgari ücret- li bir yurttaşõn maaşõndan õsõnmaya ayõrdõğõ pay, doğalgaza yapõlan son zammõn üstüne kö- mür fiyatlarõnõn da son bir yõlda yüzde 68 artmasõ sonucu yõl başõndan bu yana yüzde 28.5’ten yüz- de 43’e çõktõ. Ekim’deki elektrik zammõyla be- raber yüzde 56’ya ulaştõ. Bağõmsõz Kamu Gö- revlileri Sendikalarõ Konfederasyonu (BASK) Başkanõ Resul Akay, “Geçen yıl kasımda ısın- mak için 124 YTL’ye ihtiyaç duyan bir aile bu yıl 196 YTL para ayırmak zorunda kalacak” derken, Kamu Emekçileri Sendikalarõ Konfede- rasyonu Başkanõ Sami Evren zamlara bütün si- vil toplum örgütleriyle birlikte kasõm sonunda tep- ki göstermeye hazõrlandõklarõnõ duyurdu. Hükümet dar gelirli yurttaşõ yeni yõla soğukta so- kacak. BASK Ekonomik ve Sosyal Araştõrmalar Merkezi tarafõndan yapõlan araştõrmaya göre, do- ğalgaza ardõ ardõna yapõlan zamlar sonrasõnda di- ğer õsõnma çeşitlerine yönelen yurttaş, bu alan- larda da hayal kõrõklõğõ yaşadõ. Geçen yõl kasõm da tonu 380 YTL olan Güney Afrika kömürü bu yõl kasõmda 638 YTL’ye yükseldi. Bizim gibi “yükselen piyasaların” insanları, global mi, mali kriz mi diye tartışadursun… Global yatırımcılar yine bizim gibi yükselen piyasalardan bir bir çıkıyorlar. Anlamak için iktisat eğitiminin kenarından köşe- sinden geçmek gerekmiyor. Ülkelerin ulusal para- larındaki değer kayıplarına ve de hisse senedi ve tah- vil piyasalarındaki hareketlere bakmak yeterli! Global yatırımcı Türkiye’den de çıkıyor. Ne var ki, geldiği gibi değil; hasar yaratarak çıkıyor. Döviz ku- ru volatilitesi artıyor. Arttıkça kur yükseliyor, ithalat zorlaşıyor, ihracat gelirleri daralıyor. Hasarın azaltılması ulusal merkez bankalarının do- lar kredisi açma kapasitelerine bağlı. Ama, bu kap- asiteyi oluşturmak için hem cari açığın ekonominin yumuşak karnı olmaması lazım. Hem de kısa vade- de kredi açacak finansörler lazım. ABD Merkez Bankası’nın (Fed) perşembe günü ba- zı merkez bankalarıyla yaptığı swap anlaşmalarına bakılırsa, finansör ABD. 30 milyar dolarlık anlaşma- nın yapıldığı ülkeler ise Meksika, Brezilya, Singapur, Güney Kore. Malum, swap işlemi dediğimiz bir nevi takas. Bir kurumla belli bir süreyi diyelim ki bir aylık kontrat ya- parak YTL karşılığında aldığınız dolarları bir ay son- ra YTL olarak geri alma işlemi. Swap anlaşmaları’na gelince... İki ülkenin belli bir zaman diliminde yapacağı ödemelerin nasıl bir “ta- kas”la gerçekleştirileceğinde anlaşmaları. Özellikle faiz oranları ile kur dalgalanmalarının yüksek oldu- ğu dönemlerde ortaya çıkan kur riskinin yükselme- sini önlemek, dahası sonlandırmak için kullanılmakta. Şimdi Fed’in yaptığı da bu. Meksika, Brezilya, Sin- gapur Güney Kore üstünden kur risklerini azaltma ça- lışması. Hatırlarsanız Fed, eylül sonuna doğru Avus- turya ve İsveç’e 10 milyar dolar, Norveç ve Dani- marka’ya da 5 milyar dolarlık döviz takası gerçek- leştirmişti. Bu seferki fark, yükselen piyasalara ilk kez el uzatması. Tabii ki akla hemen “Fed, yükselen piyasalara ne- den el uzatma ihtiyacı duydu” sorusu geliyor. Bunun için Fed’in bu dört ülke merkez bankası bilançola- rındaki yerine bakmak lazım. Zira, global kriz dedi- ğinizin temeli finansal serbestleşmeden kaynaklan- makta. Ülke merkez bankalarının sıcak para çıkışıyla uğradığı hasar, bağlantılı ülkeleri de aynı derece sal- lamakta! Zaten, Fed’in açıklaması da bu yönde: ABD Doları üzerinden ortaya çıkan “fonlama sorunlarının yayılmasının” engellenmesi! İşin diğer bir ilginç yanı ise, Fed’in kararının açık- landığı sırada IMF’nin de acil borç programının baş- ladığını açıklaması! Fed’in ulusal merkez bankalarına kısa vadeli do- lar kredisi açma operasyonu ile IMF’nin acil borç programı arasındaki bağlantı görülmezse, birçok ge- lişmekte olan ülke için geleceğin tek bir adı var: Hüs- ran! Niye, derseniz... Öncelikle, IMF’nin açıklamaları geniş ölçekli kurtarmalara hazır fon birikiminin ol- madığını göstermekte. Bilinen, IMF’nin elindeki kaynağın 207 milyar dolar civarında olduğu. Bu da IMF’nin kaynak aktaracağı ülkelerde seçici davra- nacağını göstermekte! Yani? Pakistan, Ukrayna, İzlanda, Macaristan gibi küçük ölçekli ülkeleri tercih edecek! Kaldı ki, Fed’in Brezilya, Meksika gibi daha büyük ölçekli ekonomilerle swap anlaşmaları yapması, IMF’nin tercihinin bu yönde olacağını gösteren önemli bir kanıt olarak görülmeli. Bize gelince… Kimse kusura bakmasın, IMF is- tesek de, kapısına yüz sürsekde zaten bir kaynak ak- tarmayacak. Bir kere Türkiye’nin yukarıdaki neden- lerle IMF’nin kaynak dağıtım sıralamasına girmesi zor. Kaldı ki, ihtiyati stand-by’la kapıda tutmak çok da- ha cazibeli. Düşünün bir kere, IMF’nin her gözden geçirmesinden sonra kredi dilimi serbest bırakılacak mı diye bekleyeceğiz. Yani? IMF kasasında ihtiyat olarak bekletilen pa- rayı almak için gerçekten kredi sıkışıklığı çektiğimi- ze önce inandırmak sonra IMF’nin icazetini bekle- mek gerekecek! Haydi hayırlısı! 1ABD Doları: 1.5138 Avustralya Doları 5.8465 Danimarka Kronu 1.1507 İsviçre Frangı 7.7718 İsveç Kronu 97,48 Japon Yeni 1.2281 Kanada Doları 6.6994 Norveç Kronu 3.7529 SuudiArabistanRiyali 1 Avro: 1.2737 ABD Doları 1 İng. S: 1.6189 ABD Doları 1 Kuveyt D.: 3.6968 ABD Doları Dar gelirli õsõnamayacak İSMMMO’ya göre net 1.550 YTL ücret alan bir çalõşandan, devlet 1.056 YTL vergi alõyor Ekonomi Servisi - İs- tanbul Serbest Muhasebe- ci Mali Müşavirler Oda- sõ’nõn (İSMMMO) hesap- lamasõna göre bugün brüt ücreti 2.163 YTL, net üc- reti de 1.550 YTL olan bir çalõşan için devlete vergi ve prim kesintisi olarak 1.056 YTL ödeniyor. Buna göre önlem alõn- mazsa işsizliğin artmasõn- dan neredeyse çalõşan kadar devlet de gelir yitirecek. İSMMMO Başkanõ Yahya Arıkan, İSMM- MO’nun ev sahipliğinde Ekonomi Gazetecileri Der- neği’nin “Bilanço Okuma ve Enerji” konularõndaki eğitim seminerinin ardõn- dan düzenlediği sohbet toplantõsõnda, istihdam üzerindeki vergi yükünün katlanõlmaz oranlara ulaş- tõğõnõ bildirdi. Arõkan, ortalama yüzde 40 olan istihdam üzerinde vergi ve prim yükünün, bazõ sektörlerde ise bu ora- nõ aştõğõnõ ifade etti. Resmi verilere göre ka- yõt dõşõ ekonominin gayri safi milli hasõlanõn (GSMH) yüzde 50’sinden fazla tahmin edildiğini anõmsatan Arõkan, “TÜ- İK’e göre de kayıt dışı çalışanların oranı yüzde 50. Çalışan 22.6 milyon kişinin 10.9 milyonu her- hangi bir sosyal güvenlik kurumuna kayıtlı değil. Bugün işsiz sayısı 5 milyona dayanmış. Hü- kümet mevduata ga- ranti, bankalara para gibi tartışmalara kulak vermeden yarım kalan vergi indirimlerini ta- mamlamalı. Biz bu ko- nuda rehber olmaya ha- zırız. Kamu gelirini art- tırarak krizi atlatma- nın yollarını görüşmek istiyoruz” dedi. Asgariücretekrizdarbesi ANKARA (AA) - DİSK’e bağlõ Birleşik Metal-İş Sendikasõ’nõn araştõrmasõna göre, brüt asgari ücretin, küresel finansal krizin ardõndan dövizde yaşanan dalgalanmayla son 2 ayda 39 Avro gerileyerek 311 Avro’ya geldiği ifade edildi. Araştõrmada, Türkiye’nin, AB ülkeleriyle karşõlaştõrõldõğõnda krizden asgari ücretlinin en çok etkilendiği ülkelerden biri olduğu vurgulandõ. KİT çalışanları enflasyona yenildi ANKARA (AA) - Ka- mu iktisadi teşebbüslerin- de (KİT) çalõşanlar, son 14 yõlõn 6’sõnda enflasyonla savaştan yenik çõktõ. Bu yõllardaki ücret zam- larõ, enflasyon rakamlarõ- nõn altõnda kaldõ. Bu dö- nemin 8 yõlõnda ise çalõ- şanlar, enflasyon oranõn- dan daha yüksek ücret zamlarõ aldõ. İşçilerin, enflasyona ye- nik düştüğü yõllar 1995, 1996, 2001, 2002, 2006 ve 2008 yõllarõ olarak belir- lendi. Gerekçede çalõşan- larõn yüzde 5.4 oranõnda ücret artõşõ aldõğõ bu yõl, ücretle zamlarõ ile enflas- yonun aynõ seviyelerde olacağõ ifade edildi. 2008 yõlõ da kayõp yõl hanesine yazõldõ. MERKEZ BANKASI KURLARI 3 KASIM 2008 DÖVİZ EFEKTİF CİNSİ ALIŞ SATIŞ ALIŞ SATIŞ 1 ABD Dolarõ 1,5603 1,5678 1,5592 1,5702 1 Avustralya Dolarõ 1,0290 1,0357 1,0243 1,0419 1 Danimarka Kronu 0,26685 0,26816 0,26666 0,26878 1 Avro 1,9873 1,9969 1,9859 1,9999 1 İngiliz Sterlini 2,5249 2,5381 2,5231 2,5419 1 İsviçre Frangõ 1,3538 1,3625 1,3518 1,3645 1 İsveç Kronu 0,19965 0,20173 0,19951 0,20219 1 Kanada Dolarõ 1,2709 1,2766 1,2662 1,2815 1 Kuveyt Dinarõ 5,7206 5,7959 5,6348 5,8828 1 Norveç Kronu 0,23245 0,23402 0,23229 0,23456 1 S. Arabistan Riyali 0,41701 0,41776 0,41388 0,42089 100 Japon Yeni 1,5977 1,6083 1,5918 1,6144 1 Yeni İsrail Şekeli 0,40164 0,42224