Catalog

22 KASIM 2007 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER Müritleri ikna girişimi ? MOSKOV A (AA) Rusya’da kıyamet gününü beklemeleri için müritlerini yeraltındaki bir mağaraya gönderen tarikat lideri Pyotr Kuznetsov, müritlerini çocuklarını serbest bırakmaya ikna etmek için bölgeye götürüldü. Kendini peygamber ilan eden Kuznetsov’un müridi olan 29 kişi, bu ay başında Moskova’nın güneydoğusunda Nikolskoy köyü yakınlarındaki bir mağaraya çocuklarıyla birlikte kapatmış ve zorla dışarı çıkarılmaları halinde kendilerini yakacakları tehdidinde bulunmuştu. Rusya’daki bir psikiyatri hastanesinde tedavi gören Kuznetsov geçen hafta gözaltına alınmış ve hakkında şiddete dayanan dini örgüt kurmak suçlamasıyla dava açılmıştı. dishab?cumhuriyet.com.tr 11 Rusya Devlet Başkanı, iktidarda kalması için düzenlenen gösteride yine Batı’ya yüklendi U KRAYNARUSYA Putin kürsüden esip gürledi Dış Haberler Servisi Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, gelecek ay yapılacak genel seçimler için geri sayım sürerken Batı’ya ve muhaliflerine yönelik eleştirilerini daha da sertleştiriyor. Başkent Moskova’da bir stadyumda 5 bine yakın destekçisine seslenen Putin, muhalifleri için “Batı destekli çakallar” benzetmesi yaptı. Moskova’da Lujniki Stadı’ndaki “Putin’in politikalarına destek ve ulusal liderliğini sürdürmesi” çerçevesinde düzenlenen forumda konuşan Rus lider, gelecek yılki devlet başkanlığı seçiminin sonucunun 2 Aralık’taki parlamento seçimlerinin sonuçlarına bağlı olduğunu belirtti. Putin, parlamento seçimlerinden zaferle çıkmaları halinde bunun devlet başkanlığı seçimleri için de geçerli olacağını savundu. Binlerce yandaşına yaptığı konuşmada, Putin’in muhaliflere yönelik sert söylemi dikkat çekti. Muhalif politikacıları “yabancı büyükelçiliklerin fonlarını eşeleyen çakallara” benzeten Putin, Batı’yı da Rusya’nın politikalarına karışmakla suçladı. Geçen yüzyılın sonunda Rusya’yı yoksul duruma getiren ve rüşveti popüler yapan kişilerle şimdiye kadar mücadele etmek zorunda kaldıklarını savunan Putin, “Bu kişilerin birçoğu hâlâ siyasi alanda bulunuyor. Onların isimlerini siz bazı partilerin sponsorları ve milletvekili adayları listesinde bulabilirsiniz” dedi. İktidarları sırasında bu siyasi çıkar çevreleriyle mücadele ettikleri belirten Putin, “Geçmiş sistemden nemalananlar bu rövanşı al Holodomor kavgası DENİZ BERKTAY İslamcıların seçim itirazı ? AMMAN (AA) Ürdün’de önceki gün yapılan parlamento seçimlerinde, bir önceki seçimlerde olduğu gibi, özellikle Kral Abdullah’a yakınlığıyla bilinen büyük aşiretlerin temsilcilerinden oluşan bağımsızlar ezici çoğunluk elde etti. Seçimlere 22 adayla katılan İslami Hareket Cephesi (İHC), sadece 110 üyeli mecliste 6 sandalye kazanabildi. Geçen seçimlerde 17 sandalyeye sahip parti, seçimlere hile karıştırıldığını öne sürüyor. deta gövde gösterisine dönüşen stadyumdaki forumda, Putin’in önümüzdeki aylarda ülkenin üst düzey liderliğinde toptan bir değişiklik yapacakları yönündeki sözleri ise dikkat çekti. (Fotoğraf: AFP) A ma peşinde. İktidarı tekrar ele geçirip oligarşik rejimlerini yeniden kurmayı planlıyorlar” diye konuştu. Putin, “Batı ülkelerinde eğitim alıp gelen bazı kişiler, komşu ülkelerden ders alarak bizde de sokaklara çıkmayı deneyecekler” şeklindeki sözlerine salonda bulunanların “izin ver meyiz” sloganıyla karşılık vermesi üzerine, “doğrudur” dedi. Öte yandan Doğu Avrupa’da füze savunma sistemi kurma projesiyle Moskova ile ilişkileri gergin olan Washington’ın Avrupa’daki askerlerinin sayısını azaltma planından şimdilik vazgeçtiği bildirildi. New York Times gazetesinin haberine göre, Savunma Bakanı Robert Gates, yüksek rütbeli komutanların tavsiyelerine uyarak Avrupa’daki asker sayısının azaltılmasına ilişkin planı askıya almayı ve Almanya ile İtalya’da 40 binden fazla asker bulundurmayı kararlaştırdı. ABD’nin Suudi şaşkınlığı Dış Haberler Servisi ABD, Suudi Arabistan’da silahlı 7 erkeğin toplu tecavüzüne uğrayan 19 yaşındaki genç kızın “yabancı bir erkekle aynı araca bindiği, medyayı kullanıp mahkeme üzerinde baskı kurmaya çalıştığı” iddiasıyla 200 kırbaç ve 6 ay hapis cezasına çarptırılmasını sadece “şaşırtıcı” bulmakla yetindi. Kanada’nın “barbarlık” olarak değerlendirdiği, Uluslararası İnsan Hakları Örgütü’nün sert eleştirilerinin hedefi olan Suudi Arabistan yargısının kararına Ortadoğu’da yakın müttefiki Riyad’la ilişkilerini bozmak istemeyen Washington’dan oldukça “temkinli” bir tepki geldi. ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Sean McMormack, “Şu anda kurbanın cezalandırıldığını düşünüyorum. Sanırım adalet açısından bu durum son derece şaşırtıcı ve beklenmedik” dedi. McCormack bu sözlerinin ardından genç kıza yönelik cezaya ilişkin kararın yeniden değerlendirilip değerlendirilmeyeceğinin Suudi hükümetine ait olduğunu da kaydetti. Washington’ın “yumuşak” tepkisinin ardında gelecek hafta Ortadoğu barışı çerçevesinde düzenlenmesi beklenen Annopolis zirvesi öncesi Riyad’la ilişkilerini gerginleştirmekten kaçınmasının yattığı yorumları yapılıyor. KİEV Ukrayna Dışişleri Bakanlığı tarafından Moskova’da düzenlenen ve Ukrayna’da 193235 yılları arasında Sovyetler Birliği yönetiminin politikaları sonucunda 5 ile 7 milyon arasında kişinin açlıktan hayatını kaybettiği “Holodomor” olaylarının “Ukrayna ulusuna karşı soykırım” olduğunu iddia eden sergi, Kremlin yönetimine yakın Avrasya Gençlik Birliği üyeleri tarafından tahrip edildi. Ukrayna Dışişleri Bakanlığı, olaydan Rus makamlarını sorumlu tutunca, iki ülke arasındaki soykırım tartışması alevlendi. Ukrayna Devlet Başkanı Viktor Yuşçenko, 1930’larda Ukrayna’da Sovyet politikaları sonucunda açlıktan milyonlarca kişinin hayatını kaybetmesinin, Sovyet yönetiminin Ukrayna ulusunu bilinçli olarak ortadan kaldırma amacıyla planladığı bir soykırım politikası olduğunu iddia ediyor. Yuşçenko, Holodomor’un soykırım olduğunu reddedenler için ceza öngören yeni bir yasa tasarısı hazırlığında. Holodomor, aralarında ABD’nin de bulunduğu 12 ülke tarafından soykırım olarak tanınırken, bu ülkelerin çoğu, tanıma kararını son bir yıl içinde aldılar. Rusya ise Holodomor’da sadece Ukraynalıların değil, bütün Sovyet halklarının büyük kayıplar verdiğini söyleyerek bu politikaya karşı mücadele ediyor. A NKET SORULARI ‘Riyad işbirliği yapıyor’ ABD Başkanı George Bush’un gelecek yıl başında istifa etmesi beklenen iç güvenlik danışmanı Fran Townsed ise CNN’e verdiği demeçte, Suudi kıza verilen cezayla ilgili olarak “Bu kesinlikle ayıplanması gereken bir durum” dedi, ancak açıkça Riyad’ı kınamaktan kaçındı. Kadın danışman Townsed’in konuşmasında, Suudi Arabistan’ın “terörle mücadelede gösterdiği işbirliğini” övmesi dikkat çekti. Riyad’dan yapılan açıklamada “duygusallıktan uzak, yapıcı eleştirilere açık oldukları” savunuldu. Geçen yıl meydana geldiği belirtilen olayda toplu tecavüze uğrayan Suudi liseli genç kız, önce akrabası olmayan erkeklerle aynı araç içinde bulunduğu gerekçesiyle 90 kırbaç cezasına çarptırılmıştı. Daha sonra bir üst mahkeme tarafından ceza, “davayı medya yoluyla abartarak mahkeme üzerine baskı kurmaya çalıştığı” gerekçesiyle iki kattan fazla arttırılmıştı. Genç kıza tecavüz eden 7 erkek, 2 yıldan 9 yıla kadar hapis cezasına mahkum edilmişlerdi. Olayın medyaya yansımasının ardından genç kızın avukatının da davaya bakması yasaklanmış ve lisansına el konulmuştu. Chavez krala dokundurdu ? MADRİD (AA) Venezüella Devlet Başkanı Hugo Chavez, İspanya Kralı Juan Carlos ile arasındaki polemiği sürdürüyor. Paris’ten Lizbon’a hareket etmeden önce gazetecilere yaptığı açıklamada, “La Zarzuela’nın (Kraliyet Sarayı) üzerinden geçeceğim, umarım ateş etmezler” şeklinde espri yapan Chavez, Lizbon’a varışında da “Kralı selamlamak için Zarzuela’nın üzerinden alçak uçuş yaptım” dedi. ‘AB yatak odasına girmez’ Dış Haberler Servisi Avrupa Komisyonu’nun, üye ülkelerde yapılacak nüfus sayımlarında sorulması için hazırladığı sorular ortalığı karıştırdı. Ankette tabiyet, hanede kaç kişinin yaşadığı, etnik kökenin yanı sıra bilgisayar kullanımı, hane halkının kaç arabaya sahip olduğu, evdeki dayanıklı tüketim malları vb’yi içeren sorular da yer alıyor. Sorulardan biri de kadınların ilk ilişkileri ve son ilişkileriyle ilgili. İngiltere Bağımsızlık Partisi, ilişkiyle ilgili soruların özel yaşama aşırı müdahale olduğu görüşünde. Avrupa Parlamentosu üyesi Derek Clark, “AB’nin kadınlara bu kadar özele giren sorular sorma hakkını kendinde bulması beni dehşete düşürdü” diyor. Eurostat’ın bir sözcüsü ise bu tanımın kadınların cinsel yaşamlarıyla hiçbir ilgisi olmadığına dikkat çekti. Evlenmeden yürütülen beraberlikleri de düşündüklerini kaydeden sözcü, bazı üye ülkelerde evlilik ve medeni durumla ilgili soruların, ilişkilerle ilgili yeterli bilgi edinilmesine yetmediği görüşünü dile getirdi. ‘CIA SKANDALINA BUSH DA KARIŞTI’ Dış Haberler Servisi Eski Beyaz Saray basın danışmanı Scott McClellan, Amerikan Merkezi Haberalma (CIA) teşkilatının gizli ajanı Valerie Plame’in kimliğinin basına sızdırılmasına ilişkin skandalla ilgili olarak, ABD Başkanı George Bush ve Başkan Yardımcısı Dick Cheney’nin de aralarında olduğu 5 üst düzey yetkiliyi basına yanlış bilgi vermesi yönünde rol oynamakla suçladı. McClellan, gelecek yıl nisanda satışa çıkacak kitabında, “eski Beyaz Saray yetkilileri Karl Rove ve Lewis Libby’i kamu önünde temize çıkardığını, çünkü Bush’un kendisinden, Irak’taki kitle imha silahlarının bulunamamasından sonra yok olan güvenilirliğini yeniden kazanmasına yardımcı olmasını istediğini” belirtiyor. Beyaz Saray’ın perde arkasının anlatıldığı kitabın internette yayımlanan bölümlerinde şu ifadeler yer alıyor: “Bilerek yanlış bilgi verdim. Böyle yapmamda üst düzey 5 kişi rol oynadı: Rove, Libby, Başkan yardımcısı, Başkan’ın personel şefi ve Başkan’ın kendisi.” Beyaz Saray Basın Sekreteri Dana Perino ise “Bush’un hiç kimseden yanlış bilgi vermesini istemediğini” savundu. 2 çocuk ishalden öldü Bangladeş, ülkeyi perşembe günü vuran Sidr kasırgasının ardından yaralarını sarmaya çalışırken, felaketten etkilenen kıyı bölgelerinde 2 çocuğun ishalden hayatını kaybettiği bildirildi. Başkent Dakka’da yayımlanan Daily Star gazetesi, kasırganın ağır hasarlara yol açtığı Patuakhali bölgesinde kirli su kullanımı yüzünden 2 çocuğun ishalden öldüğünü yazdı. Hastalıkların takibi için özel bir birim oluşturan Sağlık Bakanlığı ise ölümler konusunda yorum yapmadı. Bangladeş’te kasırgadan ölenlerin sayısı 3 bin 167 olarak açıklanmıştı, 1724 kişinin adı ise henüz kayıp olarak geçiyor. 28 binden fazla kişinin yaralanmasına yol açan kasırga 459 bine yakın evin yıkılmasına eden oldu. BM felaketzedeler için Bangladeş’e 8.8 milyon dolar yardımda bulundu. (Fotoğraf: AFP) Müntefering istifa etti BERLİN (AA) Kişisel nedenlerden dolayı görevlerinden ayrılacağını açıklayan Almanya Başbakan Yardımcısı Franz Müntefering istifa etti. Güçlü Ülke, Ahlaklı da Olmalı ‘Kişiye Tapınmaya Hayır!’ talin’in putS laştırılmasının kanlı sonuçlarından kendini zor kurtaran Sovyet halkı, mitinglerde böyle bağırıyordu. Acaba ağzından çıkana gerçekten inanan kaç kişi vardı? Bu slogan da, ötekiler gibi “yukarıdan” gelmemiş miydi? Hruşçev döneminde de, Gorbaçov zamanında da “özgürlük mitingleri” SBKP’nin işaretiyle düzenlenmiyor muydu? Çarlık İmparatorluğu’nda, Sovyetler Birliği’nde ve bugünkü Rusya’da halkın çoğunluğunun istediği “demokrasi ve özgürlük” yerine, “güçlü ve adil otorite” değil mi? Batı istese de istemese de. Başkaları anlasa da anlamasa da... Yeltsin’den devraldığı “enkaz öncesi” ülkeyi petrol ve doğalgaz fiyatlarının yüksek seyretmesinin de yardımıyla son sekiz yılda ayağa kaldırmayı başaran Putin’in yurttaşlarından sevgi ve saygı görmesinden daha doğal ne olabilir?.. Ama... Kantarın topuzu kaçtı... Hele bugünlerde... Milletvekili seçimlerinin arifesinde Putin tuttu, iktidar gücüyle ülkenin en büyük partisi haline getirilen Birleşik Rusya’nın “bir numaralı milletvekili adayı” oldu. Hem partisiz, hem parti adayı! Hem ulusal önder, hem de siyasi parti lideri! Şimdi seçim propagandaları döneminde neredeyse bütün televizyon kanallarında karşımıza ya Putin çıkıyor, ya da onu öve öve bitiremeyen birileri: Politikacılar, işadamları, “aydınlar”, işçiler, köylüler, kadınlar, gençler, hatta çocuklar... Bu kadar da olmaz dedirtecek bir yağcılık, riyakârlık, iktidar önünde gönüllü aşağılanma!.. Evet, Rusya daha da güçlenecek. Bu tahmine ben de katılıyorum. Dahası bunun, Türkiye’nin de çıkarına olacağını savunarak söz konusu öngörünün gerçeğe dönüşmesini istiyorum. Ama yalnızca petrolüyle ve gazıyla, karizmatik lideri ve füzeleriyle değil, kültürü ve ahlakıyla da. En azından “güçlü Rusya” deyince benim aklıma gelen bunlar... PERŞEMBENİN GELİŞİ HAKAN AKSAY [email protected] y İnsanlar böyledir, bir şe i ler beklemedikleri kimse tanımazlar pek. Plautus Yine de Şahlanıyor Aman... on günlerde Türk medyası yine coştu: S “TürkYunan Boru Hattı ile Avrupa’yı fethettik.” “Ankara, AB’nin gaz vanasını ele geçirdi.” “Rusya’yı izole ettik.” “Yine de şahlanıyor aman, Kolbaşının yandım da kır atı. Görünüyor yandım aman, Bize serhad yolları.” ??? Türkiye, doğalgaz alanında ihtiyacının üçte ikisini Rusya’dan karşılıyor. Bu, oldukça ciddi bir miktar ve oran. Ama Türkiye, yeni doğalgaz boru hatları konusunda olabildiğince Rusya’dan uzak durmaya çalışıyor. Dahası fiilen “Rusya karşıtı” projelerde aktif rol alıyor. Ama daha bugünden Gazprom, Türkiye’ye Karadeniz’de göz ardı edilemeyecek “İkinci Mavi Akım”, bazı kuşkular var. 2012’de toplam 11 mil“İsrail’e boru hattı”, “Türkiye içinde gaz yar metreküp doğalgaz sağlaması beklenen hat, dağıtımı ve depolama” ve başka alanumudunu Azeri Şah Deniz gazına bağlıyor. larda öneriler yağdı“Kardeş Türkmen gazı” rıyor. Türkiye’nin cevabı ya sessizlik, ya ise ortada yok; yeni bir boru hattı Hazar Denida ret... Bunda kuşkusuz, zi’ne döşendiğinde de Türkiye’nin Batılı mütTürkiye değil, Rusya tefiklerinin baskılarıüzerinden geçecek. nın etkisi büyük. Kendi ihtiyacını karşılaTürkYunan Boru Hattı’nın açılışı ve Elbette Türkiye, mak için Rusya ve Baku’daki Türk Kurultayı ile şahlanan Rusya ile birlikte olİran’dan yılda 20 milyar duğu gibi, “Rusya dı basınımızda ‘bilgisiz yorumlar’ alanında metreküp doğalgaz alan yeni rekor denemeleri yapıldı. şı projeler” ile de kaTürkiye’nin, Azerbayzanabilir. Ama ekonomik projeleri, “siyasi ve can’dan ithal edebileceği maksimum miktar 6 ideolojik kalıplar olmadan” ele almasını ba milyar metreküp civarında. Türkiye’nin Yunaşarabilirse. nistan boru hattı için 2011’de 5 milyar metreHem Türkiye’nin ciddi enerji ihtiyacı olan küp doğalgaz açığı olacağı şimdiden görünbir ülke konumu, hem de AB ile sorunları göz meye başladı bile. ardı edilip “Biz artık gaz ihracatçısı olarak ??? dev bir aşama yaptık” demek, en azından haBu arada Baku’da 11. Türk Kurultayı topyalle gerçeği karıştırmaktır. landı. Medyamız yine heyecanlandı: BakuTiflisCeyhan ve BakuTiflisErzurum “Avrupa Birliği’ne karşı Türk Birliği!” doğalgaz boru hattı girişimlerinin ve tartış“Türkçe konuşan Devletler Birliği kurumalı Nabucco Projesi’nin mantıki devamı olarak algılanan TürkYunan Hattı’nın ne ka lacak, başkent İstanbul olacak!” “4 milyon 736 kilometre karelik bir coğdar yürüyeceği ve ne sonuçlar vereceği harafya, 135 milyonluk nüfus, 543 milyar doyatın verileriyle sınanacaktır. Bambaşka Bir Başkan Putin, 2008’de Rusya Devlet Başkanı koltuğunda “bambaşka bir kişi” olacağını söyledi. “Analistler” bu mesajı hemen deşifre ettiler: Putin son 8 yılda o kadar değişti ki, o koltuğa gerçekten de “bambaşka” birinin oturacağını söyleyebiliriz. larlık milli gelirler toplamı birleşiyor!” “Yine de şahlanıyor aman, Kolbaşının yandım da kır atı. Görünüyor yandım aman, Bize serhad yolları.” ??? “Balkanlar’dan Çin Seddi’ne kadarki” geçen seferimizde neden başarılı olamadık, hatalarımız ve eksiklerimiz nelerdi? Bunların ayrıntılı bir muhasebesi bile yapılmadan yeni bir atağa kalkmak, en azından acelecilik olmuyor mu? Bazı “kardeş devletler”in liderleriyle aramız düzeltilmeden, “Türklerin birliğini isteyen” bazı çevrelerde “böylece Rusya’ya ağır darbe indirme” hırsı köreltilmeden (ve bu tür bakar körlere yalnızca siyasi realiteler ve ülke çıkarları değil, aynı zamanda, sözgelimi, Baku Kurultayı’na katılan Tataristan, Başkortistan, Çuvaşistan, Hakasya, Altay gibi cumhuriyetlerin Rusya Federasyonu’na bağlı olduğu iyice anlatılmadan) mümkün mü bu? Ama biz bunları söyleyince bazı resmi ve siyasi çevrelerden en hafifinden “yorumunuza üzüldük” mesajları geliyor. En yumuşak ifadeyle “pişmiş aşa su katmış” oluyoruz. Peki, unutun o zaman yukarıda yazdıklarımı. Ve coşkuyla hep bir ağızdan söyleyelim: “Yine de şahlanıyor aman, Kolbaşının yandım da kır atı. Görünüyor yandım aman, Bize serhad yolları.” CUMHURİYET 11 K