Catalog

AĞUSTOS 2005 SALI CUMHURİYET EKONOMÎ ekonomi@ cumhuriyet.com.tr iümrük Müsteşarı'nm kaçakçılıkla mücadeledeki kararlılığı görevinden alınmasma neden oldu Bakana direninee gittîtBANTAŞa - Türkiye'nin 2 yıllık vrgi kaybının 10 katrilyon lira oldu- ğu saptanan akaryakıt kaçakçılığına dnük mücadele kararlılığı Gümrük NiLsteşar Vekili Tuna Turagay ı göre- vıden etti. Tmıragay, Gümrük Teftiş Kurulu ile brlikte hârekete geçerek yurt genelin- dı akaryakıt depolayan antrepolann an denetimine başladı. Yaklaşık 250 rrjfettiş ve kontrolörün katıldığı de- ntimlerde çok sayıda depoda, bilgi- sar arlı sayaç kullanılmadığı ve nere- deı geldiği belirlenemeyen akaryakı- taolaşıldı. Turagay görevden alınma- daı önce Hazine'nin 3.5 katrilyon li- razarara uğradığı freeshop'lann ka- paılmasını önermiş. ancak Devlet Bücanı Kürşad Tüzmen tarafindan bu • 3.5 katrilyonluk kayba göz yummayan Gümrük Müsteşar Vekili Tuna Turagay, 250 müfettişle gümrüksüz akaryakıtı denetlemeye başladığı. 5 milyar Avro'luk kayıp nedeniyle freeshop'lann kapatılmasını önerdiği ve içki ithalatında ikili fiyatla devletin zarara uğratılmasına karşı çıktığı için görevinden oldu. öneri reddedilmişri. Bir yılı aşkın süredir Gümrük Müs- teşarlığı'na vekâlet eden, özellikle akaryakıt kaçakçılığıyla etkin müca- dele kararlılığıyla öne çıkan Turagay, geçen hafta sürpriz şekilde görevin- den alındı. Yerine Gümrükler Muha- faza Genel Müdürü Cihat Ancın ge- tirildi. Devlet Bakanı Kürşad Tüz- men, Turagay'ın yogun çalışma so- nucu yorulduğu için kendi isteğiyle aynldığını açıkladı. Ancak, müsteşar- lık kulislerinde Turagay'ın kendi iste- ğiyle aynlmadığı, son dönemde imza attığı operasyonlann alınmasında et- kili olduğu konuşuluyor. TBMM'de oluşturulan Akaryakıt Kaçakçıhğını Araştırma Komisyo- nu'nun raporunda, son 2 yılda kaçak- çılık nedeniyle Türkiye'nin kaybının 10 katrilyon lira olduğu belirlemesi- ne yer verildi. Bunun üzerine Turagay, Gümrük Teftiş Kurulu ile birlikte akaryakıt kaçakçılığıyla etkin müca- deleye ağırlık verdi. Bu çerçevede, Türkiye genelinde akaryakıt depola- yan antrepolar, ani baskınlarla denet- lenmeye başlandı. llk aşamada, akar- yakıt antrepolannda yapılan sayım ve denetimlerde çok sayıda deponun oto- matik bilgisayarlı sayaç kullanması gerekirken kullanmadığı belirlendi. Antrepolann bazılannda ise "önemli miktarda" nereden gırdiği belli ol- mayan akaryakıt yakalandı. Akarya- kıt depolanna dönük inceleme ve so- ruşturma halen sürüyor. Hazine zaran sürfiyor Içki ithalatında bazı şirketlerin ken- di firmalan ile freeshop'lara ürün sa- tışında "ikili fıyat" uygulaması, 24 Haziran 2004 tarihli onayla uygun gö- rüldü. Ancak, Gümrük Teftiş Kurulu Başkanlığı ikili fıyat uygulamasının Hazine'yi "ciddi" kayba uğrattığı uyansmda bulundu. Tuna Turagay, bazı şirketjerin kendi fırmalanna 33 dolardan, freeshop'lara 88 dolardan mal vermesinin Hazine zaranna yol açtığını ve usule uygun olmadığını da belirterek 17 Mart 2005 tarihinde iki- li fiyat uygulamasını iptal etti. Gümrük Başmüfettişi MehmetEr- yılmaz tarafindan hazırlanan 15 Tem- muz 2004 tarihli raporda da frees- hop'lar nedeniyle son 5 yılda 2 mil- yar Euro (3.5 katrilyon lira) Hazine kaybı oluştuğu vurgulandı. Raporda, AB ülkeleri ile ABD'de de ülkeye girişte gümrüksüz satış mağazası bulunmadığına işaret edilerek kapatıl- ması gerekn'ği belirtildi. Bunun üzer- ine Turagay, her geçen gün Hazine zaranm arttıran freeshop'lann kap- anlması önerisini, Devlet Bakanı Kür- şad Tüzmen'e iletti. Ancak Tüzmen, Turagay'ın freeshop'lann kapatılması önerisini reddetti. Tuna Turagay'ın freeshop'lann kapatılmasını önerdiği hafta görevden alınması da dikkat çekti. Doğalgaza 'bu ay zam yok'sözü ANKARA(AA)- Doğalgaza ağustos ayndazam yapılmayacağı, temmuz ayı fiyatlanyla satlmaya devam edıleceği bildirildi. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığf ndan edinilen bilgiye göre, bakanlığa bağlı kuruluşlardan BOTAŞ'ın yönetim kurulu tarafindan alınan karara göre, doğalgaz satış fiyatlannda ağustos ayında bir değişiklik olmayacak. BOTAŞ, yönetim kurulunun aldığı karar uyannca, ağustos ayında doğalgazın metreküp fiyatı dağıtım kuruluşlan için 0.375970 YTL olarak devam edecek. Doğalgaz satış fiyatlan 2004 yılı Aralık ayından 2005 yılı Temmuz ayına kadar sabit rutulmuş, temmuzda uluslararası piyasalarda petrol fıyatlanna bağlı olarak yeniden düzenlenmişti. Yırcalı yeniden başkan Ekonomi Servisi - Balıkesir Sanayi Odası Başkanı Rona Yıreah'nın, Milletlerarası Ticaret Odası (MTO-ICC) Türkiye Yönetim Kurulu Başkan Yardımcılığı ve Icra Kurulu Başkanlığı'na yeniden seçildiği bildirildi. Balıkesir Sanayi Odasf ndan yapılan yazıh açıklamada, MTO-ICC Türkiye'nin hafta sonunda Ankara'da gerçekleştirilen genel kurulunda, yönetim ve icra organlannın beürlendiği, Rona Yırcalı'nın, Icra Kurulu Başkanlığı ile Yönetim Kurulu Başkan Yardımcılığı görevlerine yeniden getirildiği kaydedildi. Açıklamada, Yırcalı'nın, merkezi Paris'te bulunan kuruluşun uluslararası yönetim kurulu üyeliği görevini de yürüttüğü belirtildi. Devlet Bakanı Kürşad Tüzmen 'İhracat artışmda düşüş var' dedi: Yavaşlama korkutuyor• Tüzmen, "Temmuzda da çok daha hızlı bir azalma göreceksiniz. Ama bu, genel ihracat artış hızımızı da aşağı çekiyor" dedi. ANKARA (Cumhuriyet Bü- rosu) - Devlet Bakanı Kürşad Tüzmen, Türkiye'nin ihracat artış hızında yılın ikincı yan- sında ciddi düşüşler olduğunu belirtirken "Cari işlemleri te- tikleyecek bir açık görüyorum. Ama endişeedici boyutta değil" dedi. ihracat artış hızında hazi- randa bir yavaşlamanın oldu- ğunu ifade eden Tüzmen, "Temmuzda da çok daha hızb bir azalma göreceksiniz. Ama bu. genel ihracat arüş hızumzı da aşa^ çekryor" dedi. Devlet Bakanı Tüzmen, Dış Ticaret Müsteşarlığı'nda yap- tığı basın toplantısında dış ti- caret rakamlannı değerlendir- di. Ocak-haziran döneminde ihracatın ithalatı karşılama ora- nının yüzde 63.6 olarak gerçek- leştiğini anlatan Tüzmen, "Bu şekilde devam ederse bir sorun ywk rı dedi. Tüzmen, açığın top- lam dış ticarete oranının ise yüzde 20 olduğunu, bunun teh- likeli bir oran olmadığını, an- cak dikkatle izlenmesi gerekti- ğini söyledi. Tüzmen, ihracatın aylık 6 milyar dolar, ithalatın ise 9 milyar dolarolması durumun- da yıllık dış ticaret açığımn 36 milyar dolarda tutulabileceği- ni ve dış ticarette sağhklı bir yapmın oluşacağını kaydetti. Tüzmen, Ankara Sanayi Odası (ASO) Başkanı Zafer Çağlayan ve beraberindeki heyetin ziyareti sırasında da "Ihracatı sürdürebilmek için Türkiye'niıı kendi Çin'ini ya- ratması lazurT dedi. Tüzmen, bu çerçevede ser- best bölgeler ve bolgesel as- gari ücret konulanmn değer- lendirilmesi gerektiğini bil- dirdi. Çağlayan da Türki- Devlet Bakanı Kürşad Tüzmen, ikinciyanda ihracat artış hızında ciddi bir düşüş olduğunu belirtirken "Cari işlemleri tetikleyecek bir açık görüyorum. Ama endişe edici boyutta değil" dedi. Tüzmen aşın değerli YTL'nin işsizliğe doğrudan katkıda bulunduğunu belirtirken ASO Başkanı Çağlayan da ekonomideki iyileşmenin istihdama yansımadığını söyledi. (Fotoğraf: AA) ye'nin 3 bölgeye aynlarak en yoksul 19 ilde asgari ücretin yeni işe girecekler için brüt 250 milyon lira, sonraki 30 ilin dahil edileceği ikinci böl- gede ise asgari ücretin brüt 350 milyon lira olarak belir- lenmesini önerdi. Dört yıldan beri aralıksız artış görülen ihracatta ilk kez 10 sektör birden kayıp yaşadı Dışsaümdatempo düştü• îhracatta şubattan itibaren görülen yavaşlama, temmuzda kendisini iyice hissettirdi. Temmuzda dışsatım yüzde 1.1 'lik artışla 5.7 milyar dolar olarak gerçekJeşti. Satıcı, uyanlannın dikkate alınmadığından yakınırken Tüzmen dış ticaret açığı konusunda uyardı. ASLANYILDIZ AHMETŞEFTK TRABZON-Turizmle birlik- te ekonominin itici gücü niteli- ğindeki ihracat, temmuz ayında yüzde 1 Te aylık bazda en düşük artışı göstererek 5.7 milyar do- lar olarak gerçekleşti. Türkiye Ihracatçılar Meclisi verilerine göre, ocak-temmuz döneminde 7 aylık ihracat yüzde 17.2 artış- ia 41 milyar dolan buldu. Tem- muz ayı itibanyla son bir yıllık ihracat rutan yüzde 23 artışla 70 milyar dolara yükseldi. Türkiye Ihracatçılar Meclisi (TTM) Baş- kanı Oğuz Saücı, ilk defa 10 sektörün aylık bazda ihracat kaybı yaşadığına işaret ederken Devlet Bakanı Kürşad Tüzmen de ihracattaki yavaşlamanın "Cari işlemleri tetikleyecek bir dış ticaret açığı göriiyoruz, ama endişe edilecek boyutta değil* dedi. ihracat verilerinı Trab- zon'da yapılan bir toplantı- da değerlendiren Satıcı, "Temmuz ihracat arüşınınge- SATICI'DAN ÜVEY EVLAT İSYANI TlM Başkanı Oğuz Saücı, ihracata verilen desteği yeterli bulmadıklannı dile getirerek "thracaün ülke ekonomisine yaptığı katkı nispetinde destek görememesinin, kısacası üvey evlat muamelesi yapılmasının sebebini anlâyamryoruz. Anlamamakla da kalmryor, buna isyan ediyonız" dedi. Satıcı, gidişata bakıldığında ihracat artışının rakamsal olarak ivmesini kaybettiğinin ortaya çıktığım ifade ederek etkin bir ihracat stratejisi çerçevesinde, dış ticaretinde fazla veren, yabancı yatınmlan teşvik eden bir yapılanmanın kurulması gerektiğini söyledi. EN BÜYÜK DÜŞÜŞ DEMİRDE Halı, kimya, çimento ve toprak ürünleri, elektrik-elektronik ürünleri ile tekstil ve hammaddeleri bu sektörlerin dışında kalan diğer bütün sanayi sektörlerinde aylık ihracatta azalmalar yaşandı. En büyük düşüş, yüzde 16.7 ile demir ve demir dışı metallerde yaşanırken diğer sanayi ürünlerinde yüzde 13.1, taşıt araçlan ve yan sanayi sektöründe ise yüzde 5.l'lik düşüş görüldü. Diğer sektörler: Yaş meyve ve sebze, meyve-sebze mamulleri, kuru meyve ve mamulleri, deri ve deri mamulleri, hazır giyim ve konfeksiyon. çen yıl gerçekleşen yüzde 33.9'luk arbşa göre çok düşük kaldığuıı da ifade etmek isteriz" dedi. "Ayrıca bu ivme kaybı. 2005 Ocak-Temmuz ihracat ar- tışı olan yüzde 17.17 ile 2004 yıh aynı dönemde gerçekleşen yüz- de 353 olan ihracat arüşı ile kar- şılaştırdıgımızda da kendini bel- li etmektedir" diyen Satıcı, söz- lerini şöyle sürdürdü: "Daha ön- ce yaptiğımız uyanlann dikkate alınmaması neticesinde ihraca- Dmızm dört yılda yakaladığı ar- tış rrendi temmuzda kendisini durgunluğa bırakmış ve ilk de- fa 10 sektör bir ay içerisinde ih- racat kaybı yaşamıştir. ÖzeUikle sanayide yaşanan gerileme, oto- riteleri ciddi biçimde düşündür- metidir." Satıcrnın verdiği bil- giye göre, Türkiye ihracatının yüzde 86.4'ünü gerçekleştiren sanayi sektörünün aylık ihraca- tında yüzde 1.1 Tik bir azahna yaşandı ve rakam 4.949 milyar dolar oldu. Satıcı, sanayi sektö- rü aylık ihracatında 2001 yüın- dan beri ilk kez gerileme yaşan- dığmı söyledi. GUVENEBILECEGINIZ KALİTE MVVSSerisi TEM( 0216 340 74 44-45 KOMAftll ARÇELİK'TEN SINIRLI SAYIDA NOSTALJİK DUZDOLADI Arçelik, 50'nciyılına özel, nostaljik buzdolabı üretti. Geçmişin çizgilerini, bugünün teknolojisi ile buluşturan Arçelik 'in, sınırh sayıda ürettiği buzdolapları büyük ilgi gördü. Nostalji serisi buzdolapları, 1955 B modeli bej rengi tek kapılı seçeneğinde 217 litrelik, 1955 K modeli bordo rengı ıkı kapılı seçeneğinde ise 312 litrelik iç hacme sahip. Her iki modelde de hızlı soğutma özelliği ve soğutucu bölmede soğuk duvar teknolojisi kullanıldı. İŞÇİNİN EVREMNDEN ŞÜKRAN SONER Öteki Yüzü Gazeteciliğin dayanılmaz çekiciliği, kahreden ger- çekçiliği, kitlelere gösterilenin yanında, sahne arka- sında olup bitenleri görebilmelctir. Dün banka kuyruğunda önümdekinin gazetesinin manşet haberini göz hırsızlığı yaparak okuyordum. Bizden bildik ünlü bir yıldız(!) gazetecinin transferini konu almıştı."Paranın gözü kör olsun" diye de bir başlık atılmış, ünlü arkadaşımızın büyük paralar kar- şılığında şimdi transfer olduğu gazete ve sahipleri hakkında yazmış olduğu acımasız eleştiri yazılanndan örnekler verilmişti. Gazetesini okuyan vatandaşın yü- züne yansıyan bir tepki ile etkilenmiş olarak haberin tüm aynntılannı okuması dikkatimi çekti.. Haber benim için ne ilginç, ne de sürprizdi. Tabii ki yazılanlar tartışmasız doğruydu. Yıldız gazetecimiz daha önce çalıştığı holding patronunun çıkarlan doğ- rultusunda, rakip holding grubuna zarar vermek uğ- runa elinden gelenin çok ötesinde bir çaba göstermiş, tetikçilik yapmıştı. Kişisel kanımı sorarsanız, şimdi ve- rilen büyük transfer ücreti, gazeteciliğine değil, hatta bundan sonra yeni patronuna yapabileceği hizmet- ler için de değil, bir güç gösterisi içindi. Yeni patronu bu büyük transfer ücretini en çok, şan, güç gösterisi için vermiş sayılabilirdi. Sanki "Parasıyla değil mi? Benim için atıp tutanlan işte böyle satın alınm..." der gibiydi. Doğrusu daha önce de bu türden transfer edilmiş yıldız gazeteci arkadaşlanmız az değil. Açıkçası, hol- ding patronluğunun raconunda kendilerine atıp tutan yıldız isimleri trasfer edip bende yapmak gibi bir tut- ku gelişmiş olabilir. Biraz pahalı bir zevk ama, para- sıyla değil mi? Güncel gelişme olarak benim takıldığım, bu olayı doğru ve anlamlı bir eleştiri olarak gazete manşetine taşımış gazetedeki kimi arkadaşlanmızın kendi özel konumları. Yıllarca sahip çıktıklan bir holding patro- nundan aynlış öykülerinden, ona zarar vermek üzere başka bir holding patronundan gördükleri destekten falan söz etmiyorum. Ne de olsa kimi gelişmeler, ya- şamın akışı içinde kaçınılmaz, irade dışı, meslek eti- ği anlamında hafıfletici suç konumuna gelmiş sayıla- bilir. Ama içlerinde bazı özel isimler var ki... Akıl almaz acımasız bir dille eleştirdikleri, karşısına çıktıklan hol- ding patronlan tarafindan sonradan aynı yöntemle, dayanılmaz çekicilikteki transfer ücretleri ile alındılar. Yazdıklannı yuttular. Bence medyanın hal-i pür melalinde, her meslek- te çıkabilecek sınıriı sayıdaki paranın dayanılmaz çe- kiciliğine teslim olan yıldız gazetecilerimizin durum- lan çok da önemli değil. Insan sağlığı üzerinde para karşılığı oynayan doktorlanmız, ilaç işverenlerimiz, daha hafıfe alınacak konumlarda değiller. Hete siya- silerimiz.. Kirlenmişleri, kitleleri aldatanlan, çıkaradı- na her şeyi yapanlan, en kıymete binenleri... Sanki si- yasette var olmanın, basannın tek yolu yalan dolan. Uzatmayalım, ben medyamızın kimi yıldızlannın, çı- kariar, paranın dayanılmaz çekiciliği karşısında böyle uluorta yalakalık yapacaklan holding patronlannı de- ğiştirmelerini göz göre göre, bile bile lades anlamın- da çok fazla da önemli görmüyorum. Toplumumuz için medyadan gelen asıl tehdit, holdinglerte siyasi ik- tidartar arasındaki kirii çıkar ilişkilerinin belirieyiciliği. Yıllardır, iktidarlar değişiyor, medya-siyasi iktidar iliş- kilerindeki şablon hiç değişmiyor. Merkez sağdan, soldan, ılımlısı, ılımsızı siyasal Is- lamdan geleni hiç fark etmiyor. üderier ve partiler ik- tidara gelmişlerse, hele de kalıcı görünüyoriarsa, akıl almaz bir işbiriiği, çıkar ilişkisi gündeme geliyor. Dik- tatörlüklerin, sansürie ulaşamayacaklan bir destek, patronajlann çıkar ilişkisi bağlantılı otosansürbiçimin- de gerçekleşiyor. Bu destek rüzgâriann yönü değişe- ne kadar devam ediyor. Toplum çok etkin bir biçim- de gerçekleri algılamaktan uzakta, biryönlendiımey- le ne olup bitmekte olduğunu göremez oluyor. Kamuoyu yönlendirmesi medya çağında öylesine etkin ki... Silahlı güç kadar önemli bir rol oynuyor. Ger- çek demokrasiyi, sanal demokrasiye dönüştürebiliyor. fnsanlar kendilerine, çıkarlarına yabancılaştırılmış, gerçeklerden kopmuş olarak en çok zarar gördükle- rine bile oy verebilecek konuma gelmiş oluyoriar. Böy- le olmasa günümüzün en büyük insan haklan, savaş suçlulan, ABD'de, demokrasinin beşiği sayılan Ingil- tere'de sandıktan aklanmış olarak çıkabilirler miydi? AKP iktidan, Erdoğan Hükümeti, neleryaptıklan, kim- likleri ortada iken, hâlâ kabul görebilirler miydi? soner@cumhuriyet.com.tr İstanbul'da meyve ucuduğu • İSTANBUL (AA) - Istanbul Ticaret Odası (İTO) verilerine göre, îstanbul'da temmuz ayında perakende fiyatlar yüzde 1.6 düşerken toptan eşya fiyatlan yüzde 0.1 arttı. iTO'dan yapılan yazıh açıklamaya göre yıllık ortalama artışlar ise perakende fiyatlarda yüzde 7.9, toptan fiyatlarda yüzde 7.8 olarak gerçekleşti. Temmuz ayında gıda harcamalan grubu yüzde 1.4 geriledi. Bu grupta yer alan çeşitli ve hazır yiyecek endeksi binde 6 arttı. Et, balık ve kümes hayvanlan endeksinde binde 2 artış izlenirken yaş kuru sebze ve meyve endeksinde yüzde 8.8; yağlar, süt ve süt mamulleri endeksinde binde 1 azalış oldu. ZORLU TEKSTİL GRUBU'NA 'EN İYİ ÜRETİCİ' ÖDÜLÜ Zorlu Tekstil Grubu 'nun ürettiği perde ve nevresimlerin yurtdışı satışım gerçekleştiren Zorlu Dış Ticaret AŞ, perakende zınciri JC Penney 'in "En lyi Üretici Ödülü "ne layık görüldü. Zorlu Dış Ticaret 'ten yapılan açıklamaya göre, JC Penney 'in, 2005 yılı "Geleneksel Üretici Zirvesi" kapsamında düzenlenen törende, ödülü Zorlu Tekstil Grubu Koordinatörü Vedat Avdın aldı. EN İYİ SAKLAMA BANKASI ÖDÜLÜ GARANTİ'NİN Global Finance dergisi, Garanti Bankası 'nı "Türkiye 'nin En lyi Sak- lamaBankası"seçti. Ga- ranti Bankası 'ndan yapı- lan açıklamaya göre Ga- ranti Bankası, Global Fi- nance ın değerlendirme- sinde, üst üste 3. kez "Türkiye nin En lyi Saklama Bankası" seçil- di. 35 ülkeyi kapsayan değerlendirmede, müş- terı ilişkileri yönetimi, hizmet kalitesi, takas son- rası işlemler, teknoloji altyapısı, yasa ve uy- gulamalar hakkındaki bilgi birikimi gibi kriter- ler kullanıldı.