Catalog

5 MART 2005 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA H i J v U I M U1VJ.J. ekonomi(5 cumhuriyet.com.tr 13 Teşvikin bedelini Türkiye'nin ödediğini söyleyen Hisarcıklıoğlu durumdan şikâyetçi: Yalnızca 6ilmemnun• IMF ilc anlaşma yapılamamasını clcştircn TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, piyasalann daraldığını dile getirdi. Hisarcıklıoğlu, teşvikin yetersiz olduğundan da yakındı. HACER BOYACIOĞLU ANKARA - TOBB Başka- nı Rifat Hisarcıklıoğlu, 2.5 aydırlMF'yle anlaşma imza- lanmamasını eleştirerek "An- laşma olmadığı için faizler düşmüyor. Bu yüzden iç piya- salardadaralmaoluyor" diye konuştu. Teşvik uygulama- sından sadece 6 ilin memnun olduğuna dikkat çeken Hisar- cıklıoğlu, teşvik yasasının so- nuçlarını da yorumladı. Hi- sarcıklıoğlu, "Sadece 6 ilin memnun olduğu, 75 ilin şikâ- yetçi olduğu bir teşvik yasası uygulanır mı" dedi. TOBB Başkanı Hisarcıklı- oğlu, yaklaşan TOBB seçim- leri Öncesinde; seçimlere si- yaset karıştığından Bankalar Yasa Taslağı'na kadar birçok konuda görüşlerini açıkladı. Hisarcıklıoğlu'nun açıkla- maları özetle şöyle: Teşvikin bedelini Türkiye ödüyor: Teşvikin bedelini tüm Türkiye ödüyor. Doğru teşvik sektörel ve kademeli olmalı. 6 ilin memnun, 75 ilin rahatsız olduğu bir teşvik ya- sası olabilir mi? Illerde siyasiler ilgi gösteri- yor: Oda ve borsa seçimleri- ne katılım, bundan önceki se- çimlere göre 2, hatta bazı yer- lerde 3 misli daha fazla. Sa- dece ATO'da katılım 4 bin ortamı adil olsun 218'den20bineçıkmış. Siya- siler seçimlere ilgili ama çok etkileri olmuyor. tş dünyasuun tek ve yasal temsilcisiyiz: Bizim örgütü- müz Türk işadamlarının ör- gütü. Türk işadamlarının tek ve yasal temsilcisi TOBB. Rekabet ve yatırım ortamının iyileştirilmesi sempozyumunda konıışan TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu (solda) reel sektör olarak ülke iş ortamında "fair- play" ıstediklerini belirterek "Yani adil rekabet ortamını talep ediyoruz" dedi. Ülkelerin rekabet politikalannı belirleyen temel unsurlardan birinin kamu idaresinin uygulamaları ve özellikle de devlet yardımları olduğunu vurgulayan Hisarcıklıoğlu, şöyle devam etti: "Bu sebeple devlet yardıınlannın izlenmesi vc denetlenmesiyle ilgili yasanın, bir an önce çıkanlmasında büyük fayda var. Hiikiimetimizin siyasi iradesini ortaya koyması ve AB standartların'la bir devlet yardımlan yasasını hızla çıkartmasını bekliyoruz. Türkiye'deki kamu idaresinin mevcut işleyiş tarzı, rekabete döniik en büyük engellerden biri." (Fotoğraf: AA) VORKİNK: TÜRKİYE AVRUPA'NIN KAPLANI OLABİLİR ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Dünya Bankası Türkiye Temsilcisi Andrew Vorkink, Türkiye'nin rekabet alanında dönüşümü sağlayabılmesi halinde küresel rekabetçi bir güç ve Avrupa'nın "kaplanı" olabileceğini söyledi. Vorkink, TOBB ve Rekabet Kurumu tarafından düzenlenen "Rekabet Politikası ve Türldye'de Yanrun Ortamınuı İyileştirilmesi'' sempozyumunun açılışında konuştu. Vorkink, son düzenlemelerle ticari bir işe başlama süresinin Avrupa'nın gerisine düştüğüne de dikkat çekti. ŞENER DEĞİŞİKLİK SİNYALİ VERDİ ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Abdüllatif Şener, IMF'nin bütçe dengelerini bozacağı gerekçesiyle eleştirdiği ve TBMM alt komisyonunda bekleyen Teşvik Yasa tasansında değişiklik yapılabileceği sinyalini verdi Şener, "Rekabet politikası ve Türldye'de yatırım ortamınuı iyileştirilmesi" konulu toplantıdan aynlırken gazetecilerin Teşvik Yasa tasansında ne tür değişiklikler yapılacağını sorması üzerine, "sonıut olarak 'şu değişiklikler yapılacak' diye bir envanter ortaya koymamıza gerek yok" dedi. Küçüğünden büyiiğüne her- kes bizim çatımızda toplanı- yor. Ancak diğer dernekler- den de rahatsız değiliz. Her fonun bedelini biz ödü- yoruz: Batan bankanın TMSF'ye alınması kadar yanlış karar olamaz. Banka- ların fona alınmasına karşı- yız. Kurulan her fonun bede- lini biz ödüyoruz. Piyasalar daralıyor: IMF'yle anlaşmaya varıldığı ilan edildiğinden bu yana 2.5 ay geçti. Buna karşın halen niye anlaşma imzalanmıyor, bunu merak ediyoruz. Bu yüzden iç piyasaların daraldı- ğına daır şikâyetler var. ESK'yi daha etkin hale geti- receğiz: Devlet Planlama Teş- kilatı, Ekonomik vc Sosyal Konsey'le (ESK) ilgili bir ya- sa taslağı hazıriadı. Ama tas- lağı bizim hazırlamamız la- zım. 21 Mart'ta ESK topla- nacak. Biz bu toplantıya ha- zırladığımız taslağı da götü- receğiz ve bizim taslağunız, daha etkin, karar alma süreç- lerine yardımcı bir ESK ön- görecek. REKABET KURUMU Sanıkların savcılıktaki sorgusu 9 saat sürdü. Esin ve dört sanık serbest bırakıldı • Serbest bırakılmasının ardından bir açıklama yapan Ankara Rekabet Hukukçuları Derneği Başkanı Arif Esin, hakkında karalama kampanyası yapıldığını söyledi. ANKARA (Cumhu- nı lunay Köksal, Reka- riyet Bürosu) - Rekabet Kurumu'ndan şirketle- re gizli bilgilerin sızdı- rıldığı ve çıkar sağlan- dığı gerekçesiyle gö- zaltına alınan 5 kişi, tu- tuklama istemiyle gön- derildiği nöbetçi mah- keme tarafından ser- best bırakıldı. Ankara Emniyet Mü- dürlüğü Kaçakçılık ve Organize Suçlarla Mü- cadele Şubesi'ndeki sorguları tamamlanan sanıklar, dün öğlen sa- atlerinde adliyeye sevk edildi. Ankara Rekabet Hukukçuları Derneği Başkanı Prof. Dr. Arif Esin, Başkan Danışma- bet Kurumu Ozel Büro Müdürü Alparslan Berk, Avukat Ulya Sel- çuk ve Müteahhit Ala- attin Kaya Adli Tıp'ta sağlık kontrolünden geçirildiler. Sanıkların ifadesi, savcı Mustafa Kelkit tarafından ahn- dı. Sanıkların yargıla- malan Yargıç Süreyya Gönül tarafından yapıl- dı.Gönül tutuklamais- temini yerinde görme- yerek 5 kişiyi serbest bıraktı. Prof. Dr. Arif Fsin, yaptığı açıklama- da, "Hakkımda kara- lama kampanyası yapıl- mıştır" diye konuştu. 'Küçük bir bakkal dükkâm açarım, gül gibi geçinip giderim' dönemi sona eriyor'Bakkal Amca'ya Brüksel standardı geliyorANKARA (AA) - Küçük bir miktar sermaye ile kendi işini yapmanın en kolay yolu olarak görülen bakkal dükkâm açmak, artık ulaşılması zor bir hayal... Ziıa belirlenen 'Bakkallann Av- rupa Birliği'ne (AB) Uyum Stan- dardı'na göre meslek odasına kayıtlı, sağlık, eğitim, kişilik, sermaye ve ticari beceri açısın- dan gerekli özelliklere sahip, en aza 3 yıl kalfa olarak çalışmış kişiler, sertifika almak şartıyla bakkallık yapabilecek. Ayrıca yapılacak sınavdan en az 50 al- mak da işin cabası... Bakkallar ve Bayiler Federas- yonu'ndan yapılan açıklamaya göre AB'ye uyum çerçevesinde, bakkal çıraklan en az ilköğre- tım okulu mezunu ve 19 yaşın- dan giin almamış olacak ve çı- raklık sözleşmesi imzalayıp işe başlayacak. Bakkal kalfası en az 3 yıl süreli çıraklık dönemini ba- şarıyla tamamlamış olacak. Standart çerçevesinde bakkal- lann, iş hijyeni, müşteri iletişim becerisı, tüketici, davranış bil- gisi, satış yöntemleri, ticari ma- tematik, temel matematik, şar- küteri, tezgâhtarlık, bilgisayar okur yazarlığı, işletmecilik bil- gisine sahip olması gerekecek. Öte yandan bakkallar, Türk- çe, matematik, muhasebe, eko- nomi, ticaret bilgisi, toplam ka- litc yönetimi, kooperatifçilik, iş güvenliği, meslek derslerini ala- vrupa Büiiği 'ne uyum standartlanna göre artık iş hijyeni, bilgisayar okur yazarhğının yanı sıra sağlıkh bir kişiliğe sahip olanlar, müşteri ilişkileri ve toplam kalite konusunda da seminer aldıktan sonra bakkal olabilecek. Ayrıca yapılacak sınavdan en az 50 alınması da zorunlu. cak ve Türkçeyi doğru kullanıp başkalanyla rahat iletişim kura- bilecek. Elektronik hesap maki- nesi, faks, fotokopi makinesi kullanabilecek bakkallar, kişisel özellikleri açısından sağlıklı ola- cak ve insan ve müşteri davra- nışlan hakkında seminer ile eği- tim alacak. Bakkallar ve Bayiler Federas- yonu Genel Başkanı Bendevi Palandöken. yaptığı değerlen- dirmede, AB'ye uyum standar- dıyla bakkalların alacaklan eği- tim ile müşterilere her konuda yardımda bulunacağını ve müş- terinin halinı anlayacağını be- lirtti. AB standardı ile bakkalla- nn bugüne kadar kaybettiği müşteri portföyünün genişleye- ceğini ifade eden Palandöken, şunlan kaydetti: GÖRGÜLÜ OLACAK ^ Hijyen kurallarım bilecek, işkolundaki gelişmeleri takip edecek. • Fatura, ırsaliye kesebilecek, yazarkasa, bilgisayar kullanabilecek. 1/ Görgü kurallarım bilecek, ambalajlama ve etiketleme becerisine sahip olacak. •" Süpürgesi, paspası, yazarkasası, vitrinli buzdolabı, bıçağı, hesap makinesi, terazisi, temizlik bezi, eldiveni, şehir şebekesine bağlı su tesisatı ve lavahosu olacak. 1/ Bu özelliklerin ölçülmesi ve değerlendirilmesi açısından yapılacak sınavdan en az 50 puan alması gerekecek. "Böylece bakkallar bugüne kadar kaybettiği pazar payına yeniden kavuşacak. Bire bir müşteri ilişkileri içerisinde ola- cak. Her zaman kaliteli ve sağhk- lı ürünleri, güvenli, temiz, dürüst ilişkileri ve yardımseverlikleriy- le bakkallar tekrar eski dönenı- lerine ulaşacak. Artık her mahallenin tekrar bakkal am- cası olacak." IŞÇHMN E\1ÜE]NINDEN ŞUKRAN SONER Kanabasan Başbakan Erdoğan Afrika'ya kaçmışken, IMF ile anlaşma imzalanabilmesi uğruna gündeme gelen yasa tasarılarını anlamaya çalıştıkça kafam karışı- yor. Okuduklarıma inanmak istemiyorum. Günün ortasında kâbus gördüğüme inanmak istiyorum. Karşımda duran protesto eylemlerinden gelmiş sendikacı arkadaşlara kızıyorum. Tasarıları yanlış okumuş olabilecekleri yolunda uyarılaryapıyorum. Söylediklerine aklımın basmadığına ilişkin itirazlar yapıyorum... Medyamızın sunuşunda söz konusu yasa tasa- rıları, IMF'ye verilmiş sözler, anlaşma doğrultusun- da, "radikal değişiklikler" olarak tanımlanıyorlar. Karşımda duran KESK'e bağlı BES yöneticileri ken- dileriyle ilişkili yasanın yürürlüğe girmesiyle Maliye Bakanlığı'na bağlı 60 bin çalışanın yerine 20 bin ka- lacağını söylüyorlar. Oysa sağlıklı hizmet için çalı- şan sayısının 90 bine çıkarılması gerekiyordu. Ger- çek olabileceğine inanmadığıma ilişkin ıtirazlarım karşısında, vergi dairelerinin ortadan kaldırılmakta olduğunu söylüyorlar. Yasa, bölge müdürlerine ka- dar bir düzenlemeyi öngörüyor, gerisini yönetme- liklere bırakıyormuş. Vergilerin bankalar eliyle, özel şirketler denetiminde toplanmasından, özel söz- leşmelerden falan söz ediyorlar. Sizi bilmem ama benim aklım yatmıyor. Bir yandan da Başbakan Erdoğan'ın arada bir uğ- radığı Türkiye'de verdiği demeçlerde, kamuda bun- dan sonraki çoğunluk hizmetlerin sözleşmeli çalış- tırma eliyle yürütüleceği açıklamaları geliyor. Be- nim bildiğim dünya düzenlemelerinde yasal çalış- tırabilmenin iki statüsü vardır: Ya işçi ya da kamu çalışanı. Sözleşmeliyi Özal çıkarmış, başımıza ço- rap örmüştü. Daha çok KİT'lerde hem işçilik hem de memur haklarından tam yararlandırmama, key- fi uygulama için yaygın kullanmıştı. Erdoğan bir gömlek ileri gidiyor, kamu hizmetlerini özel taşeron şirketlere devrediyor. Maliye Bakanlığı, kamu çalışanlarına ilişkin dü- zenlemelere aklım basmayınca, 40 yıldır işin içinde olduğum için anlayabileceğimi düşündüğüm, genel sağlık sigortasına ilişkin tasarıya bulaşmaya çalışı- yorum. Içimdeki karabasan, okuduğunu anlamak istememe arzusu büyüyor. Türkiye'de 58-60 emek- lilik yaş sınırı, radikal(!) değişimlerin belki de en ma- sum maddesi. Resmi kayıtlara göre çalışanlarının yüzde 52'si kayıt dışı ekonomide çalıştırılan bir ül- kede, çalışanlar söz konusu yaşlara kadar kayıtlı ekonomide nasıl iş bulacaklar? Çok daha korkutucusu 9000 prim günü sigorta- sı tamamlanmış kayıtlı, sigortalı işi nereden tamam- layacaklar? Işçiler, kamu çalışanları, SSK, Emekli Sandığı, Bağ-Kur ortak genel sağlık sigortası kap- samına alınırken bu gerçekleşmesi çok zor emek- lilik hakkı sonunda bağlanacak emeklilik ödenti oranları büyük çapta düşüyor. Türkçesi bu haliyle bir işe yaramayan emeklilik maaşları reel olarak ge- lecekte daha da aşağı çekiliyor. Sigortalısınız, sağ- lık hakkını kullanacaksınız. Son bir yılın en az 90 günlük priminin eksiksiz ödenmemiş olması halin- de ne tedavi ne de ilaç hakkından yararlanamaya- caksınız. Işsiz kalmışsanız, kayıt dışı işte çalışmış- sanız, sosyal güvenlik sisteminden yararlanmak hak getire. Daha şimdiden ilaçta, sağlık hizmetlerinden ya- rarlanmada, sigorta üyelik primlerinden başka, hiz- metten yararlanma aşamasında yüzde 10-20 ora- nında ek katılım payları söz konusu. Lürfedilmiş bir tedavinin ek katkı payının asgari ücretin üstünde olamayacağı öngörülmüş. Sağlık, emeklilik hakla- rının primleri de yükseltiliyor, sağlık yüzde 5-7.5, emeklilik yüzde 9-11 olarak işçi ve işveren taraflar- ca paylaşılıyor. Sağlık prim toplamı yüzde 12.5, emeklilik prim toplamı yüzde 20 olarak belirleniyor. Daha önceki SSK düzenlemesi için Emek Plat- formu ayağa kalkmış, "mezarda emeklilik" protes- to eylemleri yapılmıştı. Şimdı çok daha vahim kazanılmış haklar gaspı gündemde. Emek Platfor- mu ne yapacak? Saldırı bir yerden değil ki... Her yandan geliyor. SSK işçilerinin direnişiyle dayanışma, özünde ken- di başına geleceklere de dur demeye yönelik Türk- Iş'in eylem kararmın uygulama günündeyiz. Bu yazının yazılma saatlerinde eylemin boyutu, devamı üzerine bir fikir edinme şansım yoktu. Dün akşamın katılım boyutundan çok, bundan sonraki gelişmeler, emek hareketinin IMF dayatmaları yolunda Erdoğan Hükümeti uygulamalarına karşı caydırıcı gücü, direnişi önemli. soner@cumhuriyet.com.tr OCAKTA YÜZDE 73 ARTTI Cari açıkta yeni rekor ANKARA (AA) - Türkiye'nin Ocak ayı cari işlemler açığı, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 73 artarak 1 milyar 640 milyon dolar olurken, dış ticaret açığı yüzde 68,3 artarak 1 milyar 648 milyon dola- ra çıktı. Merkez Bankası, Ocak ayına ilişkin öde- meler dengesi gelişme- leri açıkladı. Bu gelişme, ihracat gelirlerinin yüzde 0,3 oranmda artarak 4 mil- yar 624 milyon dolar ve bavul ticaretinin yüzde 5,1 artarak 269 milyon dolar olarak gerçekleş- mesine rağmen, altııı da- hil ithalat harcamaları- nın yüzde 10,6 oranında artarak 6 milyar 959 milyon dolanna ulaşma- sından kaynaklandı. Öte yandan, ödemeler dengesi bilançosunda net hata noksan kalemi kapsamında ise 2005 yı- lının Ocak ayında 654 milyon dolar kaynağı belirsiz para çıkışı oldu. Bu kalem, geçen yılın eş döneminde 1 milyar 204 milyon dolar olarak ger- çekleşmişti. CADILLAC İSVEÇ'TE İMAL EDİLECEK Amerikan şirketi General Motors 'un (GM) Avrupa iJukı Genel Müdürü Carl-Peter Forster, Cadillac ın veni modeli BLS 'nin Isveç 'in Trollhanltan kentindeki Scı- ab tesisinde üretileceğini açıkladı. Alman gazelesi Frankfurter Allgemeine Zeitung 'un verdiği habere göre SAAB 'ın yeni sahibı olan GM, bövlelikle Saah Au/omohile tesismi kapanmakian kurtarmıs olacak. Bu tesiste halen Saab 'm 9.3 ve 9.5 modelleri üretilmekte. Ancak bunlardan 9.3 ün veni modelinin üretimi, Opel'in Al- manvcı dcıki Rüsselsheim tesisine taşmtıcak. GM, böylehkle Avrupa 'ya lanse etmeyi ta- sarladığı Saab 9.3 ve Opel Vectra modeli or- ta sınıfotomobillehnı hurada üretmeye baş- layacak. (GÜRHAN UÇKAN/STOCKHOLM) STEVVART ÖZGÜRLÜĞÜNE KAVUŞTU , ABD'nin "iyiyaşam gurusu" 1 ve "ev esyaları imparatoriçe- si" Martha Stewart, hisse se- nedi satışı yolsuzluğundan çarptınldığı 5 aylık hapis ceza- smı tamamlavaraksınırlı özgür- e kavuştu. Batı Virgi- nıa'dakiAlderson Ceza- evi 'nden gece yarısı çt- kan 63 yaşmdaki iş ka- dını Slewart, özel bir uçakla New York eya- letının Bedford bölgesindeki 62 heklarlık özel mülküne hareket etti. Borsada hileli satışyapmak ve adaletiyandtmakla suçlanan Stewart, hurada da 5 av sürevle göz hapsmde tutulacak. Bu sü- re zarfmda elektronik bir hile- zıkle hareketleri kuntrol altın- da tutulacak olan Martha Stewart'ın çalışahilmesi için haftada 4H saat evinden çık- masma ızın verilecek. YILIN GİRİŞİMCİSİ KERİM TANER Ernst & Young Türkiye ve Milliyet Business 'm işbirliği ile düzenlenen "Dünya Yılın Girişimcisi" yanşmasınm Türkive bölümü sonuçlan- dı. Ernst & Young 'm 40 a yakın ülkede düzenlediğı yarışmanın Türkiye finalı- ni Alara Tarım Şırket Or- tağı ve Genel Müdürü Ke- rim Taner kazandı Taneı; dünyanın en kapsamlı ış dünyası ödül programı olan Yılın Girişimcisi Ödülü'nün mayısta Monte Carlo 'da dü- zenlenecek Dünya Finali 'nde Türkive 'vi tenısil edecek. "Ernst & Young Yılın Girişim- cisi Ödülü " herhangi bir pa- ra ödülü içermiyor ve katılım- cıların sahibi, yöneticisi oldu- ğufırmalara; dünya çapında iş bağlantılarında bulunma ve tanınmaJırsatı sağlıyor.